27.Skutki inflacji

Procesy inflacyjne w gospodarce mogą mieć charakter inflacji antycypowanej (przewidywanej) oraz inflacji nieantycypowanej (nieprzewidywalnej) są to procesy odmienne. W warunkach inflacji antycypowanej jednostki przewidują wzrost cen w gospodarce i są w stanie uzyskać z tego tytułu rekompensaty.

W inflacji nieantycypowanej grupy społeczne tracą w wyniku obniżania się realnych dochodów inne zaś wyraźnie zyskują. W tej inflacji należy zwrócić uwagę na:

-dochody emerytów i rencistów i zatrudnionych w sektorze publicznym wypłacane są w stałych wielkościach, zmiana tych stawek dokonuje się powoli;

-w warunkach inflacji odbywa się również przepływ dochodów i podatków do budżetu państwa;

-na procesach inflacyjnych tracą wierzyciele, a zyskują dłużnicy;

Nasilenie procesów inflacyjnych zmniejsza bodźce do oszczędzania. Zmniejsza również możliwość rozwoju gospodarczego. Procesy inflacyjne w gospodarce wpływają na wypaczanie rachunku ekonomicznego. Inflacja wpływa negatywnie na mechanizm alokacji zasobów w znacznym stopniu go wypaczając. W warunkach inflacji potęguje się możliwość podjęcia błędnych decyzji. Spekulacja i ucieczka od pieniądza na rzecz gromadzenia dóbr trwałego użytku ogranicza bardziej efektywne zastosowanie kapitału.

28.METODY I NARZĘDZIA OGRANICZANIA INFLACJI

Ograniczenie inflacji lub przeciwdziałanie jej wystąpieniu wymaga:

-odpowiedniej polityki państwa w zakresie kształtowania dochodów społeczeństwa,

-ograniczenia deficytu budżetowego (polityka fiskalna),

-kontroli emisji pieniądza przez bank centralny,

-kreacji pieniądza kredytowego przez banki komercyjne (polityka monetarna).

29.Bezrobocie (1998 poniżej 10%)

Bezrobocie jest to zjawisko gospodarcze polegające na tym, że pewna część ludzi zdolnych do pracy i poszukujących jej nie znajduje zatrudnienia.

Jego miarą jest stopa bezrobocia, będąca relacją liczby zarejestrowanych bezrobotnych do zasobu siły roboczej lub do liczby ludności w wieku produkcyjnym (16-65 lat mężczyźni i 16-60 lat kobiety).

Siła robocza jest to liczba osób pracujących lub poszukujących pracy.

Pewien poziom bezrobocia (3-4%) jest w gospodarce nieunikniony, a nawet konieczny (umożliwia dostosowanie struktury produkcji do zmieniających się potrzeb). Nadmierne bezrobocie jest jednak zjawiskiem niekorzystnym.

11. Zależność między bezrobociem I inflacją. Krzywa Phillipsa.

**32.BEZROBOCIE A INFLACJA – KRZYWA PHILLIPSA

Analizując zależności pomiędzy stopą wzrostu płac nominalnych, a stopą wzrostu bezrobocia na podstawie krzywej PHILLIPSA, widzimy, że przy zerowej stopie wzrostu płac nominalnych bezrobocie wynosi 5 %. Natomiast przy poziomie bezrobocia wynoszącym tylko 1 % tempo wzrostu płac nominalnych wynosić będzie 6,5 %. Oryginalna krzywa PHILLIPSA pokazuje, że wyższej stopie wzrostu płacy nominalnej towarzyszy niższa stopa bezrobocia i odwrotnie. Badania statyczne na przestrzeni niemal 100 lat pokazały, że relacja ta ma charakter stabilny. Można więc było ba tej podstawie wyciągnąć wniosek, że taki sam charakter zachowa ona w przyszłości. Obecnie krzywą PHILLIPSA przedstawia się jako zależność między tempem wzrostu cen, a stopą bezrobocia. Takie przedstawienie krzywej było możliwe dzięki przyjęciu założenia, że istnieje funkcjonalny związek pomiędzy tempem wzrostu płac, a stopą inflacji.

Tę sytuację można jednak zmienić poprzez aktywną politykę pieniężną. W jej wyniku następuje wzrost popytu globalnego, który prowadzi do większego zapotrzebowania na siłę roboczą. W tej sytuacji przedsiębiorcy są skłonni zgodzić się na szybszy wzrost płac. Rosną płace, a w ślad za nimi ceny.

Spadek bezrobocia powoduje przyśpieszenie tempa inflacji i odwrotnie. Prowadząc restrykcyjną politykę pieniężną można zmniejszyć tempo inflacji, ale kosztem większego bezrobocia.

Teoretyczna koncepcja krzywej PHILLIPSA zyskała dużą popularność w kręgach akademickich. Przyczyny tej popularności wynikały z dwóch powodów:

1.Przyczyny inflacji są stosunkowo łatwe do rozróżnienia w teorii. W praktyce mamy zwykle do czynienia z wzajemnym oddziaływaniem czynników popytowych i kosztowych, a w związku z tym wyodrębnienie wpływu na wzrost cen presji popytu i kosztów jest niemożliwy. Krzywa PHILLIPSA integruje popytową i koszową teorię inflacji, a więc stanowi syntezę dorobku teoretycznego na temat inflacji.

2.Ujęcie teoretyczne trafnie interpretowało rzeczywistość gospodarczą. Uzasadnienie tego zjawiska wynikało z następujących przyczyn:

-odrzucone zostało przekonanie, że możliwe jest utrzymanie stabilności cen w gospodarce dążącej do pełnego zatrudnienia – są to cele wzajemnie przeciwstawne;

-teoretyczne ujęcie krzywej PHILLIPSA zostawiało zakres wyboru pomiędzy tempem inflacji, a wielkością bezrobocia;

-mniejsze bezrobocie to wyższe tempo inflacji i odwrotnie, co powoduje możliwość poszukiwania złotego środka – wybranie najmniej szkodliwej polityki gospodarczej.

Wzrost gospodarczy i wahania cykliczne

12. Polityka fiskalna państwa. Jakie są jej cele i przy pomocy jakich instrumentów może być realizowana?

** Polityka fiskalna polega na dysponowaniu przez rząd dochodami i wydatkami budżetowymi dla osiągnięcia określonych celów gospodarczych i społecznych.

Związana jest z polityką podatkową – czyli określaniem wysokości i zakresu podatków –

a z drugiej z polityką budżetową – polityką wydatkowania dochodów budżetowych.

Polityka fiskalna realizowana jest przez budżet państwa. Jej instrumentami są przede wszystkim

podatki i wydatki rządowe. Rząd, jako podmiot ustalający politykę podatkową,

wpływa na całkowity popyt w gospodarce, czyli popyt konsumpcyjny gospodarstw domowych i popyt inwestycyjny firm.

Makroekonomiczne instrumenty polityki fiskalnej:

• dochody budżetu państwa,

• wydatki budżetu państwa,

• deficyt i nadwyżki budżetowe,

• dług publiczny

FUNKCJE POLITYKI FISKALNEJ