Иммундық жүйенің жасушалары[өңдеу]

Иммундық жүйенің жасушалары:

• лимфоциттер,

• фагоциттер,

• базофилдер,

• бағана жасушалар,

• тромбоциттер,

• басқа жасушалары, мысалы ұлпа жасушалары.

Барлық жасушаларының тегі – плюропотентті бағана жасушалары.

26.Лимфотүйіндердің ағзада орналасуы немен байлаулы? Құрылысы және қызметтері.

Аналық безі обыры (ісік) - эпителиалды дамитын аналық бездердің қатерлі ісігі.

Аналық бездің барлық қатерлі ісіктерінен эпителиалды қатерлі ісіктер 80-90% құрайды. Эпителиалды ісіктердің көзі болып аналық бездің тері эпителиі.

Аналық бездің екіншілік обыры қатерленген целиоэпителиалды кистомалар нәтижесінде дамиды (онкология институтының мәліметтері бойынша, барлық целиоэпителиалды кистомалардың 45,8% қатерленеді), псевдомуцинозды кистомалар, герминогенді ісіктер (дермоиидты кисталар), жыныс стромасының ісіктері (гранулезожасушалы ісіктер, андробластомалар, текомалар).

Құрсақ қуысы бойынша ісіктердің жайылуы серозды сұйықтықпен өтеді, жиі құрсақ қуысының ішкі қабырғасы зақымдалады, әсіресе оң жақ диафрагмаасты кеңістік, сонымен қатар, имплантационды жолмен зақымдалатын үлкен сальник. Сондай-ақ, ісіктердің диссеминациясы парааорталды және паракавалды түйіндерге лимфа жолымен өтеді.

Лимфалық дренаж және лимфогенді метастаздану, жатырдың кең байламына және жамбастың құрсақ қабырғасында болады, сыртқы мықын, жабылатын және құртасты қосады. Ісік сирек жатырдың дөңгелек айналымы жолымен түйіндерге жайылады, кейіннен шап лимфа түйіндері қосылады. Көптеген жағдайда асқынған кезде науқастарда ретроперитонеалды лимфотүйіндер де анықталады.

Гистологиялық жіктелуі[өңдеу]

Аналық бездің эпителиалды қатерлі ісіктерінің негізгі жіктелуін БДҰ және FIGO өндеген. Номенклатура жасушаның түрін, ісіктің орналасуын, қатерлену деңгейін көрсетеді.

Эпителиалды жүретін аналық бездің қатерлі ісіктері:

1. Қатерлі серозды ісіктер

• Аденокарцинома, папиллярлы аденокарцинома. Папиллярлы цистаденокарцинома.

• Беткейлі папиллярлы карцинома.

• Қатерлі аденофиброма, цистаденофиброма.

1. Қатерлі муцинозды ісіктер.

• Аденокарцинома. Цистаденокарцинома.

• Қатерлі аденофиброма, цистаденофиброма.

1. Қатерлі эндометриоидты ісіктер.

Карцинома:

• Аденокарцинома.

• Аденоакантома

• Қатерлі аденофиброма, цистаденофиброма.

• Эндометриоидты стромалды саркомалар.

• Мезодермалды (мюллеровалар) аралас ісіктер, гомологитті және гетерологитті.

• Ашықжасушалы (мезонефроидты) ісіктер, қатерлі. Карциномалар, аденокарциномалар.

• Бреннер қатерлі ісігі.

• Дифференцирленгенемес карциномалар. Классифицирленгенемес қатерлі эпителиалды ісіктер.

Клиникасы[өңдеу]

Жиі симптомдары болып іштегі, белдегі ауырсынулар, іштің кебуі, асцит, гидроторакс табылады. Бірақта бұл симптомдар аналық бездің қатерсіз ісіктеріне де жатады. Тек кеш сатысында ғана жалпы астенизация, жалпы дефекацияның және зәршығарудың бұзылуы байқалады.

Диагностикасы[өңдеу]

Міндетті тексеру:

• ректо-вагинал зерттеу

• кіші жамбас мүшелерін УДЗ

• асқазан мен ішекті рентгенологиялық зерттеу

Қосымша тексеру:

• диагностикалық лапароскопия

• құрсақ қуысының обзорлы рентгенографиясы

• пневмопельвиография

• СА-125

• КТ

Ағза немесе Организм (гр. organon және лат. organіzo – келісті түрге келтіру) – белгілі ортаға өз бетімен тіршілік етуге бейімделген, тірі және тарихи қалыптасқан біртұтас жүйе. Тұқым қуалаушылық қасиеттеріне сәйкес өзіне тән құрылысы мен даму ерекшелігі бар.

Құрылысы мен қызмет ерекшелігіне байланысты органдар жүйелері мен аппараттары:

• дене (сомалық),

• ішкі органдар (висцералды) және

• байланыстырғыш (интегралды) органдар жүйелері болып бөлінеді. Органдар жүйелер құрылысы әртүрлі, бірақ белгілі бір қызмет атқаратын мүшелер (ағзалар) құрайды.

Құрылысына байланысты органдардың:

• қабатты (тері),

• түтікше (ішкі мүшелер) және

• паренхималы түрлері болады.

Организмнің құрылым бірліктері – жасушалар, ұлпалар (тіндер), мүшелер. Организмдер бір жасушалы және көп жасушалы болып бөлінеді. Бір жасушалы Организмдердің ішінде колониялы (шоғырлы) түрлері де бар. Мысалы, вольвокс, т.б. Әрбір жеке дарабастар да өз алдына жеке ағза болып саналады.

27.Тимусты қандай қасиетпен байлаулы «Т-лимфоцит мектебі» деп атайды? Құрылысы және қызметтері. Қандай жануарларда бар?

Айырша без (грек, thymus — тимус) — омыртқалы жануарлар мен адам организмдеріндегі иммундық жүйенің қалыптасуы мен оның қызметінің толық атқарылуын қамтамасыз ететін без. Айырша без иммундық жүйенің орталық мүшесіне жатады. Ол көкірек қуысында орналасқан тақ көкірек бөлігінен және кеңірдектің екі қапталында жатқан жұп мойын бөлігінен тұрады. Адам мен жануарлар организмдеріндегі жасушалық және гуморальдық (сұйықтық) иммунитеттердің қалыптасуында маңызды рөл атқаратын Т лимфоциттердің түрліше популяцияларын түзу арқылы айырша без денедегі иммуногендік қызметті реттеуге қатысады. Ол гуморальды фактор — тимозинді организмнің ішкі сұйық ортасына (қан, лимфа, ұлпа сүйығы) бөліп, шеткі лимфоидты мүшелер — лимфа түйіндері мен көкбауырдағы лимфоциттердің көбейіп жетіліп, әсерлі (эффекторлы) клеткаларға айналуын қамтамасыз етеді. Құрылысы жағынан айырша без лимфоидты-эпителиальды мүшелерге жатады. ^[1]