3.4 Өрттің алдын алу және өртті сөндіру негіздері

Өрт қауіпсіздігін ұйымдастыру. Жану процестері. Өртқауіпті және қопарылыс қауіпті материалдар мен заттардың қасиеттері. Мемлекеттік өрт надзоры. Өртке қарсы күрес инструкциялары. Жану туралы жалпы мәліметтер. Өртті сөндіру жабдықтары мен тәсілдері. Өрт сөндірудің автоматты стационарлы жүйесі. Қондырғыларды өрт пен жарылыстан сақтау. Жарылыс қауіпті және өрт қауіпті шекаралардың классификациясы. Статикалық электр тоғынан қорғау.

Өрт сөндіру әдістері мен құралдары. Өрт сөндіру әдістері. Өрт сөндіру құралдары. Су - өрт сөндіруші зат. Өрт сөндіру көбіктері. Галогенкөмірсутекті қоспалар. Өрт сөндірудің алғашқы құралдары. Автоматты стационарлы өрт сөндіру жүйелері.

Технологиялық процестердің өрт қауптілігінің алдын алу. Өрт пен жарылыс сигналдары. Қондырғыны өрт пен жарылыстан сақтау. Жарылғыш және өрт қауіпті зоналардың классификациясы. Жарылғыш және өрт қауіпті зоналардағы электрқондырғылар қауіпсіздігі. Статикалық электр тоғынан қорғау.

3.5 Химиялық өнеркәсіптегі өндірістік ғимараттар мен үймереттерді жобалағанда еңбекті қорғау талаптары

Химия өнеркәсібінің өндірістік ғимараттарын жобалау. Өндірістік ғимараттарға қойылатын талаптар, олардың жіктелуі. Химия өнеркәсібінің өндірістік ғимараттарын жобалау жағдайындағы өрт қауіпсіздігі талаптарын қамтамасыз ету. Зауытішілік жүк көтергіш және тиеу-түсіру жұмыстарын орындауға арналған қондырғылар. Құрылыс конструциясына зиянды физика-химиялық факторларының әсері. Өндірістік ғимараттардың реконструкциясы.

Химия өнеркәсібінің өндірістік ғимараттарын жобалаған кезде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптары. Ғимараттар мен бөлмелерді өрт қауіптілігіне және жарылыс қауіптілігіне байланысты категорияларға бөлу. Құрылыс материалдарының жанғыштығы және құрылыс конструкцияларының өртке тұрақтылығы. Адамдарды қауіпсіз эвакуациялау. Өртке қарсы талаптарды ескеріп, өндірістік ғимараттарды көлемдік жоспарлау есебі. Өндірістік өнеркәсіптегі санитарлық техника. Сумен қамтамасыз ету. Канализация.

Әдебиет

1. Омаралиев Т.О. Мұнай мен газды өңдеудің химиясы мен технологиясы.1-бөлім. Құрылымды өзгертпей өңдеу процестері. – Астана, Фолиант. 2011–504б.

2. Омаралиев Т.О. Мұнай мен газды өңдеудің химиясы мен технологиясы.2- бөлім. Құрылымды өзгертіп өңдеу процестері. - Астана:Фолиант, 2011ж.–344б.

3. Бишімбаева Г.Қ. Мұнай мен газ өңдеудің химиясы және технологиясы. – Алматы: Бастау, 2007 – 242б.

4. Серіков Т.П., Ахметов Мұнай мен газды терең өңдеу технологиясы: Оқулық. 3 томдық. – Атырау: Атырау мұнай және газ институты. 2005.

5. Надиров Н.К. Высоковязкие нефти и природные битумы. Т 1-5. – Алматы.: Ғылым, 2001.

6. Туманян Б.П. Практические работы по технологии нефти. – М.: Техника, ТУМА ГРУПП, 2006. – 160с.

7. Умиргалин Т.Г. Методы расчетов основного оборудования нефтепереработки и нфтехимии. – Уфа.: Нефтегазовое дело. 2007 – 236с.

8. Дауренбек Н.М., Еркебаева Г.Ш., қалдыгозов Е.К. Мұнай мен газ технологиясы және мұнайхимиясы бойынша мысалдар мен есептер. Оқу құралы. – Шымкент: М.Әуезов ат. ОҚМУ, 2009. – 142б.

9. Капустин В.М. технология переработки нефти. – М.: КолосС., 2008 - 334с.

10. Рудин М.Г., Драбкин А.Е. Краткий справочник нефтепереработчика. – Л.: Химия, 1980 – 327с.

11. Вержичинская С.В., Дигуров Н.Г., Синицин С.А. Химия и технология нефти и газа. – М.: ФОРУМ-ИНФРА-М, 2009 – 400с.

12. Ахметов С. А. Технология глубокой переработки нефти и газа. — Уфа:Гилем, 2002. — 672 с.

13. Смидович Е.В. Технология переработки нефти и газа. Ч 2. Крекинг нефтяного сырья. – М.: Химия, 1980г. – 328 с.

14. Рябов В.Д. Химия нефти и газа. – М.: РГУ НиГ им.И.М.Губкина, 2004 – 288с.

15. Сериков Т.П. Перспективные технологии переработки нефтей Казахстана. – Алматы.: Гылым, 2001 – 276с.

16. Проскуряков В.А., Драбкин Е.А. Химия нефти и газаа. – Л.: Химия,1981–359с.

17. Калдыгозов Е.К., Кульчиманов С., Еркебаева Г.Ш. Промышленная безопасность и охрана труда в нефтеперерабатывающей и нефтехимической отрасли. Учебное пособие. – Шымкент.: Изд. «Нурлы Бейне», 2011 – 152с.

18. Банов П.Г. Процессы переработки нефти. М., 2000г.

19. Ахметов С.А.Технология глубокой переработка нефти и газа. – Уфа: Гилем, 2002-672с.

20. Чуракаев А.М. переработка нефтяных газов. – М.: Недра, 1983.– 280с.

21. Смидович Е.В. Технология переработки нефти и газа. Часть 2.- М.: Химия, 1980 – 328с.

22. Каминский Э.Ф., Хавкин В.А. Глубокая переработка нефти: технологические и экологические аспекты. Москва, Техника, 2001-384с

23. Банов П.Г. Процессы переработки нефти. М., 2000г.

24. Левинтер М.Е. Производство моторных топлив. - Куйбышев, 1982 - 92с.

25. Ахметов С.А., Левинтер М.Е. Глубокая переработка моторных топлив. – М.: Химия. 1992 - 223с.

26. Сарданашвили А.Г., Львова А И. Примеры и задачи по технологии пере­ра­ботки нефти и газа. М: Химия, 1980.

27. Кузнецов А.А., Кагерманов. С. М., Судаков Е. Н. Расчеты процессов и ап­паратов нефтеперерабатывающей промышленности – Л.: Химия, 1974.

28. Танатаров М. А., Ахметшина М. Н. и др. Технологические расчеты уста­но­вок переработки нефти. М.: Химия, 1989.

29. Эмирджанов Р. Т., Лемберанский Р. А. Основы технологических рас­че­тов в нефтепереработке и нефтехимии. – М: Химия, 1983.

30. Фарамазов С. А. Оборудование нефтеперерабатывающих заводов и его экс­плуатация. М: Химия, 1983.

31. Сериков Т.П., Оразбаев Б.Б., Джигитчеева К.М.Технологические схемы переработки нефти и газа в Казахстане. Ч.2. – Алматы.: КазПТИ, 1994. - 179с.

32. Омаралиев Т.О. Батыс Қазақстан мұнайларының газойльді фракцияларының каталитикалық крекингі. – Алматы: Ғылым, 1988. – 176б.

33. Надиров Н.К. Высоковязкие нефти и природные битумы. Т1-5. – Алматы.: Ғылым, 2001. - 2000с.

34. Сериков Т.П. Перспективные технологии переработки нефтей Казахстана. – Алматы.: Ғылым, 2001. – 276с.

35. Касаткин А.Г. Основные процессы и аппараты химической технологии. -Изд. 10-е, стереотип. дораб. перепечатка с 1973. -М.: ТИД Альянс, 2004.

36. Павлов К.Ф., Романков П.Г., Носков А.А. Примеры и задачи по курсу процессов и аппаратов химической технологии. -13-е изд., стереотипное. - М.: Альянс, 2006.

37. Тастанова Л.К. Методические указания к практическим занятиям по дисциплине «Процессы и аппараты химической промышленности». Часть 2. Актобе: РИО АкГУ им. К.Жубанова, 2008. -44с.

38. Тастанова Л.К. Методические указания к лабораторным занятиям по дисциплине «Процессы и аппараты химической промышленности». Часть 2. Актобе: РИО АкГУ им. К.Жубанова, 2008. -12с.

39. Баранов Д.А. Процессы и аппараты/ Баранов Д.А., Кутепов А.М.. -М.: Асадема, 2004.

40. Основные процессы и аппараты химической технологии. (Пособие по проектированию). Под ред. Ю.И.Дытнерского. М.: Химия, 1991.-496с.

41. Руководство к практическим занятиям в лаборатории процессов и аппаратов химической технологии. Под ред. П.Г.Романкова, 5-е изд. Л.: Химия, 1979.-256с.

42. Фролов В.Ф. Лекции по курсу «Процессы и аппараты химической технологии». С-П.: Химиздат, 2003.

43. Плановский А.А., Николаев П.И. Процессы и аппараты химической и нефтехимической технологии, 3-е изд. М.: Химия,1987. -540с.

44. Гельперин И.И. Основные процессы и аппараты химической технологии. М.: Химия, 1981. -812с.

45. Берд Р., Стюард, Лайтфут Е. Явление переноса. М.: Химия, 1974. –688с.

46. Иоффе И.Л. Проектирование процессов и аппаратов химической технологии. -Л.: Химия, 1991

47. Коган В.Б. Теоретические основы типовых процессов химической технологии. Л.: Химия,1977. –512с.

48. Процессы и аппараты химической технологии: Явления переноса, макрокинетика, подобие, моделирование, проектирование. Т. 1. Основы теории процессов химической технологии. - М.: Логос, 2000.

49. Таубман Б.И. Выпаривание. М.: Химия, 1982. -328с.

50. Шервуд Т., Пигфорд Р.А., Уилки У. Массопередача. М.: Химия, 1982. -698с.

51. Александров А.И. Ректификационные и абсорбционные аппараты. М.: Химия, 1978. -280с.

52. Романков П.Г. и др. Массообменные процессы химической технологии. Л.: Химия, 1975. -336с.

53. Ягодин Г.А., Каган С.З. Основы жидкостной экстракции. М.: Химия, 1981. -400с.

54. Гельперин Н.И., Носков Г.А. Основы техники кристаллизации расплавов. М.: Химия, 1975. -351с.

55. Сажин Б.С. Основы техники сушки. М.: Химия, 1984. -365 с.

56. Насосы. Каталог-справочник. 3-е изд. М.: Машиностроение, 1959.

57. Баратов А.Н., Иванов Е.Н. Пожаротушение на предприятиях химической и нефтеперерабатывающей промышленности. - М.: Химия,1979. - 448с.

58. Кушелев В.П. и др. Охрана труда нефтеперерабатывающей и нефте- химической промышленности. – М.: Химия, 1983. - 472 с.

59. Охрана труда в химической промышленности. Под.ред. Макарова Г.В.- М.: Химия, 1989. - 496с.

60. Вредные вещества в промышленности. Ч.1. Сост. Ж.И.Абрамова, А.Я. Бройтман. - Л: Химия,1971. - 832с.

61. Дениско Г.Ф. Охрана труда. - М.: Высшая школа, 1985.- 320с.

62. Захаров Л.Н. Техника безопасности в химических лабораториях. - Л.: Химия,1985. - 184с.

63. Карпов Ю.В., Дворняцева Л.А. Защита от шума и вибрации на предприятия химической промышленности. - М.: Химия,1991.

64. Маргулис У.Я. Атомная энергия и радиационная безопасность. - М.: Энергоатомиздат, 1983. - 160с.

65. Охрана труда. Сборник производственных ситуации и деловых игр. По курсу охрана труда, - Л.: Химия, 1988. - 216с.

66. Дехтерман А.Ш. Лаборант нефтеперерабатывающего завода. - М.: Химия,1989.

67. Жуков В.И. Служба техники безопасности на химическом заводе. - М.: Химия,1979. - 208с.

68. Иванов Б.И. Пожарная безопасность в химических лабораториях. - М.: Химия,1988. - 112с.

69. Линецкий В.А., Пряников В.И. Охрана труда, техника безопасности и пожарная профилактика на предприятиях химической промышленности. - М.: Химия,1976. - 440с.

70. Медведева В.С., Билиникис Л.И. Охрана труда и противопожарная защита в химической промышленности. – М.:Химия, 1982. - 296с.