56.Оқу дискуссиясын ұйымдастыру және басқару әдістемесі

Дискуссиялық оқыту. Бүл әдіс батыс елдерінің оқу орындарында кейбір міндеттерді шешуде басқа әдістерге қарағанда жақсы нөтижесін көрсеткен. Әдістің мәні нақты мәселені шешуде көзқарастар мен пікір алмасуда тиімді. Дискуссия көмегімен оқушылар жаңа білімді игеріп, өздерінің пікірін бекітіп, көз қарасын дәлелдеп шығуға көмектеседі. Оқыту дискуссиясының негізгі атқаратын қызметі танымдық қызығушылықты арттырады; қосымша қызметі оқыту, дамыту, тәрбиелеу және коррекциялы-бақылау. Оқушылардың алдын ала немесе нақгы мазмүнда және формаларды дайындығынан бүрын, лекцияның сапалығы басты роль атқарады. Басталатын дискуссияның тақырыбына байланысты білім жинау мазмүнды дайындықты қажет етеді. Білімді баявдау жолдарын анықтауға бағытталады. Білімсіз өтілген дискуссия мәнсіз, мазмүнсыз жөне нақты болмай, қарама-қайшылықты және шашыраңқы, алдымен оппоненттерді сендіру. Демек мүғалім оқушылардың ойын дүрыс түжырымдап, сүрақтар келтіріп, дәлелдер жасай білу білігін дамытуды қамтамасыз етуі. Дискуссия тек ғана гуманитарлык пәндерді тарихты, коғамтануды этика, эстетиканы, өнерді, психологияны, педогогиканы игеруде ғана емес, сонымен қатар берілген әдіс физика, химия, биология тағы басқада пәндерді игеруде де нәтижесін көрсетеді. Дискуссия оқушыға танымал материалдардың мзмүнын толыктырып, оны тиянақтап және бекітуге көмектеседі. Мүғалім білімнің жүйесі терең ақпарат алуда, окушылардың ойлау қабілетіне әсер етіп, әрі қарай дамытуға бағыт береді. Дискуссия элементтері мектепте екінші бағытта практикаланып, әдіс толық мағнада жоғары мектептерде пайдаланып келеді. Окушылар дискуссия арқылы өнермен танысады. Кітаппен жұмыс. Мектепте кітаппен жұмыс істеу негізгі әдістердің біріне айналады. Бұл әдістің мәнділігі окушының оқу ақпаратын өз ыңғайына, жағдайына қарай қайталап қарап, танымын өз шешімімен шектеледі. Оқулық кітаптар оқу іс-әрекетін атқарады: білім алу, даму; тәрбие, ойлау, коррекциялық - бақылау. Кітаппен өздік жұмыста, оқып шығу жеке тараулармен танысу, жеке сұрақтарға жауап іздеу, кітапты немесе текстарды рефераттау, мысалдар мен есептерді шешу, бақылау тестерін орындап, материалдарды есте қалдыру мақсатында жаттау жұмыстарын орындау. Әдістің сапасы: еркін, жылдам оқып, ойдан өткізіп, түсіну; карастырылатын сүрақгарға әдебиеттер тандай білу. Берілген біліктердің бәрі оқушының мектепке келген күнінен бастап білім алу мақсаттын біртіндеп қалыптастырылады. Бағдарламадағы оку кітаптары сапасымен ерекшеленеді. Оқушылар жүмыс жүргізу барысында берілген тапсырманы орындауға керекті ықпалды іс-әрекет қарастырьш, дүрыс орындалғандығы туралы мағлүмат алады. Жаңа оқу кітаптары қортынды таблицияларда, диаграмада графиктерде көрнекті модельдерде, классификасияларда, коммуникативті түрді жинақталған материалдарда берілген. Демек мүғалімдерге берілген ақпараттарды талдауға көңіл бөліп, окушылардың білім білігін калыптастыру керек. Кітаппен оқу жүмысын жасауда оқушылардың өзіндік бақылау білігін қалыптастыру керек. Оқушы кітаптағы текісті қанша рет оқып шыққанын санамау керек, ол оқығанын мазмүндап толык түсіндіріп бере білу білілігін меңгеруі дүрыс. Сондықтан уақытты белсенді түрде зейінді қалыптастыруды талап етеді.