С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ		КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
МОДУЛЬ «ФАРМАЦЕВТ-АНАЛИТИК» ЕМТИХАННЫҢ ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ

«Фармацевт - аналитик» модулі

3 Курс, тфп мамандығы қаз. Тобы «Дәрілік заттарды талдау негіздері» элективті пәні бойынша тест сұрақтары

1. Құрамына бромид-ион кіретін дәрілік заттардың негізділігін анықтауда қолданылатын жалпы фармакопеялық реакцияларға жатады:

А) +азот қышқылы қатысында күміс нитратымен әрекеттесуі;

B) хлорсутек қышқылының ерітіндісімен әрекеттесуі;

C) күкірт қышқылының ерітіндісімен әрекеттесуі;

D) сұйытылған хлорсутек қышқылы қатысында калий феррицианидімен әрекеттесуі;

E) сұйытылған хлорсутек қышқылы қатысында калий (II) гексацианоферратымен әрекеттесуі.

2. Хлорид – ион қоспасын анықтау ушін қандай еріткішпен реакция қолданылады:

1. күкірт қышқылы;

2. хлорсутек қышқылы;

3. азот қышқылы;

4. +азотқышқыл ортасында күміс нитратымен;

5. натрий гидроксиді.

3. Құрамынааммоний ион кіретін дәрілік заттардың негізділігін анықтауда қолданылатын жалпы фармакопеялық реакцияларға жатады:

1. хлорсутек қышқылының ерітіндісімен қыздыру;

2. концентрлі күкірт қышқылымен еріту;

3. +натрий гидроксид ертіндісімен қыздыру;

4. Сынап (II) оксидімен балқыту;

5. азот қышқылы қатысында мырыш оксидімен қыздыру.

4. Дәрілік заттарды сульфаттарға анықтау барысында төмендегі қай заттармен әрекеттесу реакциясы қолданылады:

1. Несслер реактивімен;

2. +барийдің еритін тұздарында еру;

3. Аммоний оксалат ерітіндісімен;

4. Фишер ерітіндісімен;

5. Натрий гидроксид ерітіндісімен.

5. ҚР МФ, дәрілік заттардың балқу температурасы дегеніміз:

1. ерітіндідегі қаныққан будың қысымы 101,3 кПа тең температура;

2. +капиллярлы түтікшедегі тығыздалған бағанадағы соңғы қатты бөліктері сұйық фазаға өтетін температура;

3. бір полиморфты фазадан екінші полиморфты фазаға ауысатын температура;

4. қатты фаза бу тәрізді күйге ауысатын температура;

5. ерітіндідегі қаныққан бу қысымы атмосфералық қысымға тең кездегі температура.

6. Дәрілік заттың балқу темпратурасын анықтауға болады:

1. Фаянс әдісі;

2. Буге – Тил әдісі;

3. Аррениус әдісі;

4. Кьельдаль әдісі;

5. +капиллярлы әдіс.

7. ҚР МФ сәйкес лайлылық этанолын дайындау үшін келесі реактивтер қолданылады:

1. +гидразин сульфат және гексаметилентетрамин ерітіндісі;

2. темір (III) хлорид ерітіндісі;

3. кобальт (II) хлориджәне хлорсутек қышқылының ерітіндісі;

4. гидразин сульфат және хлорсутек қышқылының ерітіндісі;

5. гексаметилентетрамин және күкірт қышқылы ерітнділрі.

8. ҚР МФ сәйкес жалпы күлге анықтауды және прокаливаниядан қалған қалдықты зерттеу неге негізделген:

1. табиғаты органикалық препаратты азот тоғында оталдыру;

2. +күлді өлшеуге, органикалық заттарды күйдіруден немесе бейорганикалық заттардың және элемент қосылыстарының прокаливаниясынан қалған қалдықтың күлін өлшеуге негізделген.

3. Мыс сымдарда органикалық заттарды күйдіру;

4. Күкірт қышқылымен өңделген бейорганикалық және элементорганикалық қосылыстарды прокаливании ;

5. Кристалды натрий гидроксиді қатысында табиғаты органикалық препаратты прокаливании.

9. МФ Х сәйкес мөлдірлігі анықтауды жүргізеді:

1. +№ 5 эталонмен салыстыру;

2. № 1 эталонмен салыстыру;

3. № 3 эталонмен салыстыру;

4. № 2 эталонмен салыстыру;

5. № 4 эталонмен салыстыру.

10. Мутность эталонын дайындау үшін қолданылады:

1. барийдың суда ерімейтін тұздарын;

2. темірдің суда ерімейтін тұздарын;

3. +су және ақ глинанының әртүрлі қатынасын өлше;

4. су және майдаланған бордың әртүрлі қатынасын өлше;

5. желатиннің әртүрлі қатынасы бар коллоидты ерітінділер.

11. Дәрілік заттардың ерігіштігінің әртүрлі болуына байланысты құрамындағы дәрілік қоспаларды келесі әдіспен бөліп алуға болады:

А) +суда жақсы еритін немесе іс жүзінде мүлде ерімейтін қоспаларды бөлу сумен өңдеу және кезекті фильтрлеу әдісімен;

В) суда жақсы еритін немесе іс жүзінде мүлде ерімейтін қоспаларды бөлу сумен өңдеу және кезекті айдау әдісімен;

С) суда жақсы еритін немесе іс жүзінде мүлде ерімейтін қоспаларды бөлу хлоформмен өңдеу және кезекті айдау әдісімен;

D) суда жақсы еритін немесе іс жүзінде мүлде ерімейтін қоспаларды бөлу эфирмен өңдеу және кезекті айдау әдісімен;

E) органикалық еріткіштерде еритін, сумен араласпайтын (хлороформ, эфир) заттарды осы еріткіштерде еритін заттармен бөліп алуға болады.

12. МФ Х сәйкес түстілік эталонын дайындау үшін қолданылады:

1. кобальт хлориді, күміс нитраты, мыс сульфаты, темір (III) хлориді;

2. кобальт хлориді, калий дихроматы, мыс сульфаты, күкірт қышқылы;

3. +кобальт хлориді, калий дихроматы, мыс сульфаты, темір (III) хлориді;

4. кобальт хлориді, калий дихроматы, азот қышқылы;

5. кобальт хлориді, калий дихроматы, мыс сульфаты, темір (II) хлориді.

13. Гигроскопиялық қасиеті бар дәрілік заттарды(кальций хлориді, калий хлориді, димедрол) сақтау керек ...

А) бейтарап шыны флаконда

В) азот ампулалармен бірпіктірілген тоқтарда

С)+ герметикалық тығыздалған шыны тараларда және парафинмен толтырылған тғынмен

D) қызыл қоңыр түсті шыны тарада

E) герметикалық тығыздалған тарада салқын жерде

14. Химиялық тұрақтандыруда комлекстүзушіні қандай мақсатта қолданады?

А) ақуыздарды байланыстыру үшін;

В) тотығу үрдісін тоқтату үшін тотығу;

С) +металл иондарын байланыстыру үшін;

D) тотықсыздану үрдісін тоқтату үшін тотықсыздыну;

E) әсерін ұзарту үшін.

15. Дәрілік заттарды химиялық тұрақтандыру әдісінде металды байланыстыру үшін қолданады:

1. минеральды қышқылдар;

2. сілтілі металдардың кристалды гидроксидтері;

3. органикалық тұздардың титрленген ерітіндісі;

4. комплекстүзушілер;

5. Апротонды органикалық еріткіштер.

16. Шекті көмірсутектерде негіздік көрсеткішін сулы сығындыларды фенолфталеин индикаторымен тексереді. Индикатор түсіқалай өзгереді?

А) қызғылттан түссізге;

В) түссізден қызғылтқа;

С) сарыдан түссізге;

D) көгілдірден түссізге;

E) түссізден көгілдірге.

17. Қоспада органикалық негіздердің тұздары (гидрохлоридтер, гидробромидтер, гидроиодидтер) және галогенидтер (калий, натрий хлоридтері) болған жағдайда галогенидтерді Фаянс әдісі бойынша бромфенол көгі индикаторы қатысында титрлейді. Байланысқан хлорсутек қышқылын анықтау үшін қандай титрлеу жүргізіледі?

А) броматометрия әдісі;

В) комплексонометрлік титрлеу әдісі;

С) иодометрия әдісі;

D) бейтараптау әдісі;

E) Фольгард әдісі.

18. МФ Х жеке мақалада және ҚР МФ монографиясында көрсетілген фармакопеялық әдісті қолдану арқылы алынған әсер етуші заттың шекті көрсеткіші, мына бөлімд көрсетілген ...

А) сипаттма;

В) кептіру кзіндегі масса жоғалту;

С)тазалыққа зерттеу;

D) сандық анықтау;

E) жарамдылық мерзімі.

19. Бір құрамды дәрілік заттардың сандық талдауын жүргізгенде спектрофотометриялық анықтауды қолданғанда мына есептеу әдісін қолданады:

А)айналу бұрышының көрсеткішін;

В) калибрлі график бойынша;

С) сыну көрсеткіші бойынша;

D) рефракция индексі бойынша;

E) адсорбциялау қабілетіне байланысты.

20. Гидролиз тудыратын негізгі факторға ...

А) заттың концентрациясы;

В) сәуле толқынының ұзындығы;

С) температура;

D) ылғалдылық;

E) еріткіштер.

21. Гранула немесе бөліктерден жасалған, қышқылға тұрақты қабықпен қапталған капсулалардың негізгі әсер етуші заттың босап шығуы келесі бөлімде сипатталған әдістермен жүреді...

А) «Тест «Ыдырау»;

В) «Тест «Құрасдағы заттардың біртектілігі»;

С) «Тест «Еру» қаттыдозаланған формалар үшін»;

D) «Тест «Дозалаудың біркелкілігі»;

E) «Тест «Бактериальды эндотоксиндер - пирогендер».

22. Инъекционды дәрілік заттар – стерильді ерітінділер, эмульсиялар немесе суспензиялар. Оларды әсер етуші және көмекші заттарын инъекцияға арналған суда, жазылған стерильді сулы емес сұйықтықта немесе осы сұйықтардың қоспасында еріту, эмульгирлеу немесе суспндирлеу жолымен дайындайды. Инъекционда препараттардың сапасына қойылатын басты талаптарға …

А) ақтық дәрежесін анықтау;

В) бактриальды эндтоксиндерді анықтау;

С)ыдырауы;

D) еру қабілеті;

E) дисперстілігі.

23. рНты анықтау потенциометриялық әдіспен қатар колориметриялық әдіспенде жүргізіледі. Талданатын заттардың рНын колориметриялық әдіспен анықтау үшін қосымша ерітінділер қолданылады. Дайындалатын ерітінділер рНы 0,2ден артық болмауы керек. Бұл мақсатта қандай ерітінділер қолданылады?

А) қышқылды;

В) сілтілі;

С) буферлі;

D) эталонды;

E) титрленген.

24. Дайын дәрілік заттар құрамындағы дәрілік заттардың 10 % азаюы қанша уақыт ішінде болмауы керек?

А) 3-4 жыл;

В) 5-6 жыл;

С) 1-2 жыл;

D) 4-5 жыл;

E) 1-3 жыл.

25. Қандай физикалық факторлар дәрілік заттың тұрақтылығына әсер етеді?

А) қысым, орта, температура;

В) температура, жарық, ылғалдылық;

С) жарық, тығыздық, концентрация;

D) ылғалдылық, тығыздық, қысым;

E) тұтқырлығы, концентрация, жарық.

26. Асептикалық жағдайда жасалған стерилизацияланбаған көз тамшылары қанша уақыт сақталады?

А) 3-14 күн;

В) 5-7 күн;

С) 1-2 күн;

D) 3-4 күн;

E) 15-20 күн.

27. Рефрактометриялық анықтау жүргізудің негізгі шарты қандай?

А) температуралық режимді сақтау;

В) концентрация көрсеткішін өлшеу;

С) қысымды өлшеу;

D) сыну көрсеткішін анықтау;

E) айналу бұрышын өлшеу.

28. Таблетка, драже, гранула, линимент, мазь, капсулаларды талдау барысында олар бір дәрілік заттан тұрсада оны алдын ала ... бөліп алу арқылы

А) стабилизатор;

В) негіз;

С) эмульгатор;

D) ликоподия;

E) крахмальды-қантты қоспа.

29. Дәріханалық жағдайда жасалған концентраттар сақталады …

А) 10-20 күн;

В) 5-10 күн;

С) 25-50 күн;

D) 24-48 күн;

E) 1-1,5жыл.

30. Ерітінділердегі дәрілік заттардың тұрақтылығын зерттеу үшін негізінен қолданылады ...

А) Кьелдаль әдісі;

В) Фарадей әдісі;

С) Роджерс әдісі;

D) криоскопиялық әдіс;

E) изотермиялық әдіс.

31. Фармацевтикалық талдауда потенциометрия қай мақсатта қолданылады?

А) ерітінді түсін анықтау үшін;

В) қышқылдыңын немесе негіздігін анықтау үшін;

С) рНын анықтау үшін;

D) ерітінді лайлылығын анықтау үшін;

E) сыну көрсеткішін анықтау үшін.

32. ҚР МФ дәрілік заттың балқу температурасын анықтау үшін келесі әдісті ұсынады:

A) капиллярлы;

B) Фольгард;

C) Мор;

D) Фишер;

E) Кьельдаль.

33. Фармацевтикалық өндіріс қоймаларға дистилденген болат бөшкелерде дәріханалық желілерінен және қаттау үшін глицерин келип тусти. Жүктеуден, тасымалдаудан, алудан, рәсімдеуде ыстық жазда жүрді. Ашу кезінде глицрин сары реңді, жағымсыз, тітіркендіретін иісі бар болды. Аталған өзгерістердің себебі неде?

А) акролеин түзілуімен сусыздану және тотығу;

В) формальдегид түзілуімен тотықсыздану және сусыздану;

С) құмырсқа қышқылының түзілуімен тотығу;

D) этиленгликоль түзілуімен сусыздану;

Е) ацетальдегид түзілуімен сусыздану және тотығу.

34. ҚР МФ сәйкес гидразин сульфат және гексаметилентетрамин ерітінділері дәрілік заттардың мынадай тазалық көрсеткіштерін анықтау үшін қолданылады:

1. Органикалық еріткіштерде ерігіштігі;

2. Боялу сатысы;

3. лайлылық дәрежесі;

4. Қайнау температурасы;

5. Балқу температурасы.

35. Органикалық дәрілік заттардың фармакопеялық әдіске сәйкес азотпен анықталуын көрсетіңіз: