2. Өндірісті ұйымдастыру және жолаушылар вагонын деполық жөндеу технологиясы

Жолаушылар тасымалында теміржол траспортының бәсекеге қабілеттілігі жылдамдық, ырғақтылығы, қауіпсіздігі, сенімділігі, ыңғайлылық,тариф және басқа көптеген факторлармен анықталады. Сонымен бірге жолаушылық жүрім құрылымының техникалық және сапалы деңгейі негізгі рөл атқарады.

Бүгінде еліміздің теміржолдарында негізінен жолаушылар вагонының лакомотивті жүгінің төрт түрі пайдаланылады- купелік, жұмсақ, қатты- ашық және облысаралық. Олардың қызмет ету мерзімі (28 жыл) ішінде тезникалық қызмет ету және жөндеу жүйесімен орнатылумен сәкес деполық және капиталдық жөндеу орындалуы қарастырылған.

Вагондық депо өндірістік жобасы бір жыл ішінде жөндеудің жоспарлық сандарымен сипатталады. Жолаушылар вагонын жөндеудің жоспарлық түрлеріне деполық жөндеу мен бірінші көлемде капиталдық жөндеу кіреді. Қазіргі таңда деполық жөндеуге (ДЖ) вагонның түсуінің мерзімділігі анықтайтын сызбалық мөлшерде немесе жаңа немесе бұрын жөнделу қажеттілігіне дейін қалыпқа келтіруді қажет ететін вагонның базалық бөлшектерінде мүмкін болатын ең көп тозуларға жететін шарттарынан анықталатын РФ ХЖМ орнатқан жүріс өлшемі болып табылады.

ХЖМ 04.04.1997 ж. бұйрығына сәйкес № 9Ц орнатылған келесі екі ДЖ арасындағы жүріс өлшемі 300 мың км құрайды, жолаушылар вагоны үшін капиталдық жөндеу (КЖ-1) 5 жыл мерзімділікпен жүзеге асырылады. Жолаушылар вагоны депосының басты функциясы барлық жолаушылар вагоны түрлері үшін ДЖ, ағымдағы жөндеуді (АЖ, АЖ-1, АЖ-2) және техникалық қызмет көрсету (ТҚК, ТҚК-1, ТҚК-2, ТҚК-3) орындалуы болып табылады. Одан бөлек жолаушылар вагоны депосы сонымен қатар КЖ-1 көлемінде вагондардың капиталдық жөндеу жүргізеді.

1. Вагон жинау аумағының жұмыстарын ұйымдастыру

1. Аумақты белгілеу, оның құрылымы. Вагон жинау аумағы әртүрлі жөндеу, жинау және бояу жұмыстарын № 4255/ ЦВ вагондардың деполық жөндеуі бойынша басшылықтың көлемінде орындауға арналған. Аумақ жөндеу- жинау және майлық бөлімдерден тұрады.

2. Вагондардың жөндеу әдістерін таңдау. Вагон жөндеу кәсіпорындарында екі әдіс қолданылады: стационарлы және ағынды. Стационарлық әдіс барлық жұмыс басынан аяғына дейін шағын немесе бір жұмыс орнында орындалуымен жасалады. Осы орындар шегінен орындалуы мамандандырылған құрылғыны қолданумен байланысқан операциялар ғана шығады.

Вагондар жөндеуінің ағынды әдісінде міндетті шарт болып заманауи жоғары өндірмелі техниканы қолдану мен пайдалану болып табылады, бұл мүмкін береді:

1. жөнделген вагондардың аз мөлшерде жұмысшылармен сол вагон жинау өндірістік аумағында шығарылымын едәуiр үлкейту;

2. еңбек өнiмдiлiгiн үлкейту, жөндеудiң сапасын көтеру және оның өзiндiк құнын төмендету;

3. қол еңбектiң үлесiн, ауыр дене жұмыстарын едәуiр азайту және механикаланған еңбектiң үлесін үлкейту;

4. түйiндердiң қозғалысы технологиялық маршруттарын және тасымалдау бөлшектерiн қысқартуды қамтамасыз ету;

5. өндiрiспен басқаруды жетiлдiрiлу;

6. бөлiмшенiң неғұрлым ұтымды жұмыс режімін орнату;

7. жұмыс орындарының неғұрлым тиiмдi ұйымдасуын енгiзу;

8. өндiрiстiк қызметтiң техникалық-экономикалық көрсеткiштерiн жақсарту.

Ағынды өндірістің негізгі түйіні болып технологиялық процесс операциясының жасалуының реттілігімен орналасқан жұмыс орындарының жиынтығы болып көрінентін ағындық желі болып табылады. Ағындық желінң жұмысының ырғақтылық пен үзіксіздік өлшемін анықтайтын есептік параметрлері болып өндірістің ырғағы мен әдебі табылады. Конвейерлі ағындық желінің сызықтық параметрлері болып табылады: конвейердің жұмыс бөлігі ұзындығы, жөндеу объектілері арасындағы қашықтық, конвейердің қозғалысы жылдамдығы және қажетті жүк күші болып табылады. Ағындық өндіріс парметрлерін есептеу әдістері қайнар [6, 7, 8] ретінде келтірілген.

3. Вагондар жөндеудің жұмыс сыйымдылығы

Жөндеудің жұмыс сыйымдылығы бір өнімнің шығуы (жөндеу) бір адамның жұмсайтын уақыт мөлшерін көрсетеді және адам/дана есептеледі. Вагондардың жөнделуінің жұмыс сыйымдылығы нормалары реттелген жұмыстар мен жұмыстардың жоспарлық түрлері ескерумен және вагонның КЖ-1 және деполық жөндеуге кететін уақыттың техникалық негізделген уақыттарымен сәйкес бірлік жөндеуге кететін уақыттың (сағат) факторлық талдауының ескеруімен анықталады.

№ И-1174 1999 ж. 30 маусымнанбастап қаулысына сәйкес:

1. Вагондардың деполық жөндеуіне жұмыс шығындарының өзгеруінің есептеуі үшін қызмет ету мерзімінен 3.1 кестеде көрсетілген түзету кэффициенттерін кестеде (ДЖ) көрсетілген типтік жұмыс сыйымдылына көбейту қажет.

3.1 кесте

ДЖ жұмыс шығындары өзгеруінің түзету коэффициенттері

Вагон жасы

5 жасқа дейін 5 -тен 10 жасқа дейін 10-нан 18 жасқа дейін 18 жастан жоғары

Деполық жөндеу жұмыс шығындары өзгеруінің түзету коэффициенттері

0,74 1,0 1,3 1,6

2. Вагондардың капиталдық жөндеуге (КЖ-1) шағындарының өсуі есептеуі үшін №9Ц 04.04.97 ж. бастап бұйрықпен анықтайтын капиталдық жөндеудің реттік санына байланысты 3.2 кестеде көрсетілген түзету коэффициенттерін кестеде (КЖ) көрсетілген типтік жұмыс сыйымдылығына көбейту қажет.

3.2 кесте

КЖ жұмыс шығындарының өзгеруінің түзету коэффициенттері

Капиталдық жөндеудің реттік нөмірі
Бірінші КЖ-1 Екінші КЖ-1	Үшінші КЖ-1
Капиталдық жөндеуге жұмыс шығындарының өзгеруінің түзету коэффициенттері
1,0 1,28	1,46

Жолаушылар вагонының деполық жөндеуі мен КЖ-1 уақыттың типтік нормалары 3.3 кестеде келтірілген.

КЖ-1/4 , 5 және деполық жөндеу кезінде талдау көлемдерінің тәртіптік жұмыстары, сонымен қатар 3.4 кестеде келтірілген мықты купелік вагонның жұмыс шығындарының (жұмыс сыйымдылығы) бұл көрсеткіштердің айтарлықтай айырмашылығын көрсетеді. Сондықтан жөндеудің әртүрлі түрлерімен ағындық жөндеудің вагон жинау аумағын ұйымдастыруда ДЖ және КЖ-1 біреуінде маманданған ағындық желілердің жасалуын талап етеді.

Үш жөндеу жолдарында аумақтың болуы үш маманданған ағындық желілер ұйымдастыруға мүмкіндік береді:

• ауа баптағышы жоқ деполық жөндеу вагондар бойынша екі ағымды желісі;

• ауа баптағышымен вагонның барлық түрлерінен КЖ-1, мейрамхана вагондарының деполық жөндеу бойынша бір ағынды желі.

3. кесте

Жолаушылар вагонының деполық жөндеуде және КЖ-1 уақыттың типтік нормалары

3.4 кесте

Депо шарттарында жолаушылар купелік вагонының КЖ-1 және деполық жөндеу уақыты типтік нормасы

№ п/ п	Жұмыс атауы	Өлшем бірлігі	Уақыт нормасы, сағ
			АК және КЖ купелік вагоны
			ДЖ	КЖ - 1	ДЖ және КЖ- жұмыс сыйымдылықтары әртүрлігі
1	2	3	4	5	6
1	жөндеу
	Арбада вагон:
	КВЗ-ЦНИИ 1	Вагон	17,81	47,92	30,11
	Сонымен қатар:
	Вагон шанағы мен автотіркегіш құрылғы	Вагон	6,29	36,4	30,11
	тележку	Вагон	11,52	11,52	0,0
2	Тербеліс тежегіш	Вагон	3,64	3,64	0,0
3	Резеңке баллонмен суфле жақтау	Вагон	3,10	3,10	0,0
4	Тежегіш құрылғы:	Вагон	10,57	14,71	4,14
	әуе магистралі	Вагон	-	8,35	8,35
	Электр пневматикалық тежегіш	Вагон	11,14	11,14	0,0
	Стоп-кранға (дайындалуымен) қорытындылаушы түтіктер	Труба (2 шт.)	3,66	3,66	0,0
5	Вагонның металдық бөлшектері мен құлыптары	Вагон	8,33	23,28	14,59
6	Су сығу жүйесі	Вагон	5,04	59,3	54,26
7	Жылу жүйесі	Вагон	8,10	69,0	60,9
8	Электрқұрылғы	Вагон	-	-
	Сонымен қатар:
	генератор (ДУГГ-28)	Вагон	13,5	13,5	0,0
	генератор(2 ГВ -003.008)	Вагон	-	-	-
	генератор(2 ГВ - 008)	Вагон	-	-	-
	генератор(2 ПВ.001.2)	Вагон	-	-	-
	генератор(2 ГВ - 003)	Вагон	-	-	-
	Қосылатын генератор жәшігі	Вагон	1,09	1,09	0,0
	Басқару пульті, панельдер	Вагон	9,84	26,6	16,76
9	Блок жүйесі:
	«Тесла» өрт сигналы	Вагон	6,24	-
	Диодты шектеулер	Вагон	2,40	-
	Генератор кернеуін реттеуші	Вагон	1,89	-
	Позисторлы тетіктермен буксаны реттеу	Вагон	0,69	-
	Кремнийлі тегістегіш	Вагон	1,37	2,04	0,67

3.4 кесте жалғасы

1	2	3	4	5	6
10	Ток түрлендіргіш
	Электрқырғыштар үшін	Вагон	0,55	0,64	0,09
	Люминесцентті жарық	Вагон	3,27	3,27	0,0
	Люминесцентті жарықтың бастапқы кедергісі	Вагон	0,20	-
11	Қорғауышпен вагон асты жәшік	Вагон	0,47	-
12	Жоғары вольтті құрылғы	Вагон	8,39	21,5	13,11
13	Жарық көзі	Вагон	12,90	26,6	13,7
14	Электрқозғалтқыш:
	шаңсорғыштар	Вагон	1,04	1,12	0,08
	Айналмалы сорғыш	Вагон	1,04	1,12	0,08
	Қоңыраулы сигнал беру	Вагон	0,804	0,804	0,0
15	Желдеткіш жүйесі	Вагон	5,23	5,23	0,0
16	Радиоқұрылы	Вагон	0,99	3,70	2,71
17	Буксаны қыздыру бақылауының жүйесі	Вагон	4,54	4,79	0,25
18	Редукторлы-кардандық жетек	Вагон	12,62	19,3	6,68
19	Аккумуляторлы батареялар	Вагон	19,31	19,31	0,0
20	Ауаны конденсациялау құрылғысын	Вагон	20,43	-	48,39
	АК тоңазытқыш құрылғы	Вагон	-	10,1	-
	АК электрқұрылғысы	Вагон	-	31,10	-
	АК құрылғысы, салқын компрессоры	Вагон	-	27,62	-
21	Ішетін суды салқындату құрылғысы	Вагон	3,14	10,2	7,06
22	Түйіндерді модернизациялау және жетілдіру	Вагон	-	20,0	20,0
23	Кровельді жұмыстар	Вагон	8,47	-	-
24	Бояужұмыстары:	Вагон	32,33	36,76	4,43
	Ішін бояу	Вагон	-	19,6	-
	Сыртын бояу	Вагон	-	7,71	-
	Арбалар, автотіркегіш құралдар, жақтаулар мен вагон арқалықтары, еден, аккумуляторлы жәшіктер	Вагон	-	1,74	-
	Түсқағаз жұмыстары	Вагон	7,80 7,41	7,71	-
25	Ағаш шеберлігі жұмысы:	Вагон	1,38	69,10	67,72
26	жөндеу	Вагон	23,245	312,0	288,76
27	станок	Вагон	7,80	16,50	15,7
28	Электрдәнекерлеу жұмыстары	Вагон	-	6,98	6,98
29	Гальваникалық жұмыстар	Вагон	-	15,40	15,40
30	Жылтырату жұмыстары	Вагон	7,41	26,70	19,29
	Барлығы:		292,70	950,77	720,21