4.2 № 2 Бап - Қайтарым қалдықтары

Қайтарым қалдықтар шығыны өң және астар матасының 10%,

Ққ=НМ*0,1=4250*0.1=425

ал көлікті дайындау шығыны (КДШ) барлық маталар бағасынан 1,5-2,5% болып саналады.

КДШ=0,02*НҚ=0.02*4950=99

Барлығы материалдар құны (МҚ):

МҚ=НҚ+КДШ-Ққ=4950+99-425=4624

4.3 № 3 Бап - Өндіріс жұмысшыларының жалақылары

Өндіріс жұмысшыларының жалақылары:

-тігін цехында бірлік өнімге негізгі жалақыдан

-бірлік бұйымның эксперименталды, дайындау және пішу цехындағы өндірістік жұмыстарының негізгі жалақысы бойынша есептеледі.

Негізгі жалақы келесі формула бойфнша есептеледі:

Жнег.= Кес.Б*Кт=2835*1.3=3685,5

Жнег.-негізгі жалақы

Кес.Б-кесімді баға сомасы

Кт-Сағаттық төлем қоры

Кесімді баға соммасы 4.2 кестесінде берілген

4.2 кесте - Өндіріс жұмысшыларының негізгі жалақыларын есептеу

№	Бұйым Аты	Жұмыс уақытының шығыны (сағ)		Тарифтік Бағасы(тг/сағ.)		Жалақы бағасы(тг)
		Конструк тор	Тігу	Конструктор	Тігінші	Конструк тор	Технолог
1	2	3	4	5	6	7	8
2	Маусымдық пальто	1.5	2.5	750	450	405	2430

Кес.Б=Бпіш.+Бтіг=405+2430=2835

Бпіш.-пішу бағасы- 405

Бтіг-тігу бағасы-2430

Қосымша жалақы төлемі негізгі жалақыдан 10% құрайды

Жқос.=Жнег.* 10%=2835*10%=283.5

Жқос.-қосымша жалақы

Жнег.-негізгі жалақы

4.4 № 4 Бап - Әлеуметтік салыққа аударым

Әлеуметтік салыққа аударым негізгі және қосымша жалақыдан 11 % мөлшерде анықталады:

ӘА= 20% * (Жнег+Жқос)=(2835+283.5)*20%=3.118*20%=623.7

4.5 № 5 Бап - Цехтың шығындары

Цехтік шығындар (ЦШ): әр бір кәсіпорында цехтік шығынад әр қалай есепке алынады сондықтан студент практика өткен орнынан цехтік шығын нормасын біліп алу қажет. Әдетте тігін кәсіпорындарда цехтік шығындар негізгі және қосымша жалақыдан 15-20 % мөлшерінде алынады.

ЦШ=(Жнег+Жқос)*15 %=(2835+283.5)*15%=3118.5*15%=467.7

Өндірістік өзідік қүн (Өөқ):

Өөқ= МҚ +(Жнег+Жқос)+ӘА+ЦШ=7662+3118.5+6237+467.7= 14369.8

4.6 № 6 Бап - Жалпы шаруашылық шығындары

Бұл бапта негізгі жұмысшылардың жалақыларының 10-15% есептеліп алынады.

ЖШ= (Жнег+Жқос)*10%=(2835+283.5)*10%=3118.5*10%=311.85

4.7 № 7 Бап - Өндірістен тыс шығындар

Өндірістің өзіндік құны өндірісінен 0,5-2,5%мөлшерінде алынады.

КШ= Өөқ *2,5%=1436.8*0,25= 359.2

Толық өзіндікқұн ТӨ=өндірістік өзіндік құнӨөқ + өндірістен тыс шығындар (КШ).

ТӨ = Өөқ+КШ=14369.8+359.2=14729

Есеп нәтижесі баптар бойынша 4.3 кестеде көрсетілген.

4.3 кесте - Шығындар баптары бойынша есеп

Шығын баптары	Шартты белгілері	1 бірлік өнімнің сомасы
Негізгі материалдар	НМ	4250
Фурнитура	Ф	700
Қорытынды материалдар құны	НҚ	4950
Көлікті дайындау шығыны	КДШ	99
Қайтарым қалдықтар шығыны	Ққ	425
материалдар құны	МҚ	4624
Негізгі және қосымша жалақы	НЖ	3685.5
Әлеуметтік қажеттілікке аударым	ӘА	623.7
Цех шығындары	ЦШ	467.7
Жалпы шаруашылықшығындар	ЖШ	311.85
Өнідірстік өзіндікқұн	Өөқ	14369.8
Өндірістен тыс шығындар	КШ	359.2
Толық өзіндік құн	ТӨ	1796

Негізгі техникалы-экономикалық көрсеткіштер

Келесі негізгі техникалы-экономикалық көрсеткіштердің анықталуы: жоспарлы табыс, кәсіпорынның көтерме бағасы, тиімділік, тауарлы көлемнің жылдық өнімі және тауарлы өнімнің бір теңгеге шығыны.

1.Пайда өткізілімді өнімнің көлемімен толық өзіндік құны арасындағы айырмашылық.

Т=Бк-ТӨ =2101.32-1796=305.32

Т-табыс

Бк-көтерме баға

ТӨ-толық өзіндік құны.

2.Кәсіпорынның көтерме бағасыөзіне өзіндік құнмен нормативті табыс қосады.

Бк=ТӨ+Нт=1796+305.32=2101.32

Ө-өнімнің өзіндік құны

Нт-тігін саласының нормативті табысы

Нт=ТӨ*17%=1796*17%=2863,65

3.Кәсіпорын тиімділігі (рентабельділігі) –ол пайызбен анықталады.

Р=Нт/ТӨ*100%=305.32/1796*100=17%

Нт-кәсіпорын табысы

ТӨ-өнімнің өзіндік құны

4.Тауарлы өнімнің жылдық көлемі келесі формуламен анықталады:

Төж=Бк*Мж=2101,32*50=105066

Төж-тауарлы өнім

Бк-кәсіпорынның көтерме бағасы

Мж-өнімнің жылдық шығымы.

5.Тауарлы өнімнің бір теңгеге шығыныжылдық толық өзіндік құнының тауарлы өнімнің жылдық көлеміне қатынасы арқылы анықталады:

1тнШ=Өж/Төж=89800/105066=0,85470

Өж-жылдық толық өнімділік құн

Өж=ТӨ*Мж=1796*50=89800

Төж-тауарлы өнімнің жылдық көлемі.

Есеп нәтижесі 4.4 кестеде көрсетілген.

4.4 кесте - Негізгі техникалы-экономикалық көрсеткіштер

№	Негізгі көрсеткіштер	Өлшем бірлігі	Көрсеткіш Мағынасы
1	2	3	4
1	Жоспарлы табыс	тг	305,32
2	Кәсіпорынның көтерме бағасы	тг	2101,32
3	Тиімділік(рентабельділік)	%	17%
4	Тауарлы өнімнің жылдық көлемі	тг	105066
5	Тауарлы өнімнің бір теңгеге шығыны	тг	0.85470