1.2 Компьютерлік вирустың шығу тарихы

1983 жылдың 10 қарашасы бірінші компьютер вирусі пайда болды, оның түп тұлғасы айқынырақ. Фред Коэнның оңтүстік Калифорния университетінің американдық студенті 1 сағат 5 минутқа вирустың көбейтуі компьютердің жұқтыруын мүмкіндік жылдамдықпен көрсеткен бағдарламаны құрады. Коэн келесі жылғы компьютер желілері бойынша вирустардың таратуды қауіп-қатерін болжап қана қоймай, вирусқа қарсы бағдарламарды жасаудың мүмкіндігі туралы жұмысын жазды. Brain аталатын бірінші лабораториялық емес вирус қабілетті тек қана дискетті жұқтырсын, 1986 жылдың қаңтарында пайда болды және пақыстандық тегі болды. Бірінші вирусқа қарсы бағдарлама 1988 жылда жасалды. Ең бірінші ДК-ның вируспен көпшілік зақымдалуы 1987ж. байқалды, ол Пакистандық деп аталатын вирусты ағайынды Амджат және Базит Алви жасады. Осылай олар, Пакистаннан арзан бағамен заңсыз түрде программалық қамтамасыздандырудың көшірмесін сатып алып жүрген американдықтардың сазайын тартгыру үшін, жасалған вируспен зақымдай бастады. АҚШ-та вирус 18 мыңнан астам компьютерлерді зақымдап, жер шарын айнала келіп ССРО-на тоқтады. Келесі кең тараған вирус Лехайдық вирус, ол, аттас АҚШ университетінде тарады. Бірнеше апта бойы университеттің есептеуіш орталығы қорынан жүздеген дискет құрамын, сондай-ақ студенттердің жеке дискеттеріндегі ақпаратты жойды. 1989 жылдың ақпанына дейін АҚШ -та бұл вируспен 4 мың ДК зақымдалды. Әрі қарай вирус мөлшері жэне онымен зақымдалған компьютерлердің саны нөсер тәріздес кебейгендіктен, техникалық жағынан да, ұйымдастыру жағынан да жедел қолға алу қажет болды. Әртүрлі антивирустық құралдар пайда болып, нәтижесінде, сол кездегі жағдай қарулану мен олардан қорғанудың жарысын еске түсірді. Белгілі бір күшті әсерге көрші жатқан елдердің компьютерлік қылмысы туралы заңдық актілері аркылы қол жеткізілді, олардың ішінде компьютерлік вирустерді шығару және тарату жөнінде де жазалау баптары болды.

Қазіргі уақытта әлемде, бір типті вирустердің әртүрі болып табылатын штаммдарды қосқанда, 20 мыңнан астам вирус бар. Вирустар тек қана программаларға енеді, өз кезегінде бұл программалар файлдарда, немесе амалдар жүйесін жүктеу үрдісіне қатысатын дисктің жүйелік бөлігіндегі кейбір компоненттерде болуы мүмкін.

3. Компьютерлік вирустардың пайда болу белгілері

Компьютерге вирус жұқса,оны табу маңызды.Ол үшін вирустардың пайда болуының негізгі белгілерін білу қажет.Оған:

• Бұрын ойдағыдай істеп тұрған бағдарлама жұмысының тоқтау немесе дұрыс істемеуін;

• Компьютер жұмысының шабандауын;

• Амалдық жүйені жүйені жүктеудің мүмкін еместігін;

• Файлдар мен каталогтардың жоғалуы немесе олардың мазмұнының бұрмалануын;

• Файлдарды түрлендіру мезгілі мен уақытының өзгеруін;

• Дискідегі файлдар санының кенеттен едәуір көбеюін;

• Жедел жадтың бос жерінің айтарлықтай азаюын;

• Экранға керек емес хабарлар мен кескіндердің шығуын;

• Қажет емес дыбыс сигналдарының берілуін;

• Компьютердің жиі тұрып қалуы және жұмыста жаңылысуын жатқызуға болады.

Жоғарыда келтірілген құбылыстардың туындауы міндетті түрде вирустың орындалуынан емес,басқа себептерден болуы мүмкін.Сондықтан компьютердің күйін дұрыс диагностикалау ылғи қиындық келтіреді. Оларды білікті қаскөй мамандар басқа бәсекелес фирмаларға зиян келтіру үшін қызғаныш, зиянкестік, мансапқұмарлық оймен немесе антивирустық программаларды сатудан ақша табу үшін жазады.

Қорғану тәсілдері:

-қосымша дискет құру;

-Жүктеуші сектор сүзсін және бастапқы жүктеуші сектордың көшірмесін құру;

-жедел жадты тексеру;

-алдын ала тап қалған кесте бойынша диск автоматты тексеру;

-компьютерге файлдар олардың түсуінде тексерін және диск сияқты немесе торлық құрылымға үндеуінде, вирустар бұл құрылымдар кезінде тексеру;

-қайта тиеудің жанында тексеру;