Түлкіні алдаған қаз

Түлкі жайылып жүрген бір қазды ұстап алады. Оны біраз мазақтайын деп ойлайды. Қазды алдыңғы екі аяғымен басып тұрады да, мұртынан күліп:

- Е, қаз, сенің қолыңа мен түссем, не істер едің? - деп сұрайды. Қаз сәл ойланып тұрып:

- Сені тісіммен тістеп тұрып, екі аяғымды кеудеме қоямын да, көзімді жұмып: «Құдай, бергеніңе шүкір!» деп жеп қояр едім, - дейді.

- Мынауың дұрыс екен. Мен де сені өзің айтқандай етіп жейін, - дейді түлкі.

Ол қазды тістеп , алдыңғы екі аяғын қусырып, көзін жұмып:

- Е, құдай! –дей бергенде, қаз қанатын қағып-қағып ұша жөнеледі. Түлкі аузын ашып, шоңқиып қала береді.

(92 сөз)

ТҮЛКІ МЕН ТҮЙЕ

Түлкі тоғайда түйені көреді. Денесі ойқы-шойқы, олпы-солпы екен. Осыдан бірдеңе түсіп қалар деп алыстан аңдып жүреді.

Бір күні түйе өзеннің арғы жағына өтеді. Оны бақылап тұрған түлкі:

Уа, түйе, су терең бе екен? – деп сұрайды.
Терең емес, тізеден ғана.
Тізеден ғана болса, таяз екен, - деп түлкі суға түседі де, арғы жағаға қарай жүре бастайды. Әрі қарай жүрген сайын батып, қылғынып бара жатады. Сол кезде түлкі түйеге айғай салады:
Тізеден дегенің қане, мен батып барам ғой!
Е, сенің тізең мен менің тізем бірдей ме? «Әлін білмеген әлек» деген осы, - дейді түйе.

(92 сөз)

ЕКІ КІТАП

Бір жолаушы екі кітап тауып алды. Біріншісінің қалыңдығы екі қарыс. Екіншісі сіріңкедей ғана кішкене әрі жұқа. Қария екі кітапты таразыға салып өлшеді.

Қария басын шайқады да:

Сені жазған кім, үлкен кітап? – деп сұрады.
Мені мылжыңбай деген біреу жазды. Отырды да, ойына келгенін жаза берді, - деді.
Ал сені кім жазды, кішкене кітап?
Мені ғұлама білгір жазды. Ол көп жыл еңбек етіп, сөз асылын ғана хатқа түсірді, - деді.
Міне, енді ұқтың ба? – деді қария жолаушыға. – Мына кітапта ақылдының асыл сөзі ғана бар. Ал мына кітаптың іші толған бос сөз. Сондықтан жеп-жеңіл. Мағынасыз сөзде не салмақ болсын!

М. Етекбаев

(95 сөз)

Суретші аспанмен астасқан Алатаудың көк-жасыл шыршасы сіресе өскен жайпақ қапталдың етегіне өрлеп барып тоқтады. Айналасындағы әсем көріністерге сұқтана қарап біраз тұрды. Таза ауамен кеудесін кере тыныс ауған суретші керме тақтайын қарсы алдына жайды. Қобдишасынан бояуларын, қыл қаламдарын алды. Суретші назарына сылқым қайың, сылаң қарағай көмкерген сұлу таудың ғажайып келбеті бірден ілінді.

Әсемдікті айнытпай сызудың жүйесін тапқан ол жұмысына құлшына кірісті. Ақ жібек жейдесінің тамақ түймелерін ағытып, кеудесін ашып тастады. Жұмысына бүкіл зейінін салып, алаңсыз, ынтамен құштарлана кірісті.

Жаратылыстың ең ізгі асыл қасиеттері, тау –тастың сұлу келбеті болжымай қағаз бетіне түсіп жатты.

(92 сөз)