Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Алматы энергетика және байланыс университеті
«Ақпараттық жүйелер» кафедрасы
«Информатика» пәнінен
Есептік- графикалық жұмыс № 1 мs excel кестелік процессоры көмегімен есептерді шешу
1- нұсқа
Орындаған: Эк-15-03 тобының
Студенті Маратова Бакытгуль
Тексерген: Тұрысбек Ж.
2015 ж.
1.1 Есептік-графикалық жұмыс тапсырмасы
1.1.1. Сандарды аудару әдістерін және MS Excel ресурстарын қолданып:
Берілген санды ондық санақ жүйесінен ұсынылған санақ жүйесіне (екілік, сегіздік, оналтылық) аудару кестесін құрыңыз;
Алынған нәтижені керісінше ондық жүйеге ауыстыру кестесін құрыңыз. Осы орындалған әрекеттердің бәрін Инженерные категориясының (Пакет анализа қосу) функцияларын қолданып тағы да орындаңыздар. Болатын қателерді түсіндіріңіздер;
Математические категориясының арнайы функцияларын көмегімен берілген санды ондық санақ жүйесінен рим санақ жүйесіне ауыстырып және керісінше орындаңыз;
MS Excel функцияларын қолданып а және b санына ұсынылған арифметикалық операцияны қолданыңыз, және де бұл сандарды рим санақ жүйесіне ауыстырып берілген операцияны қолданып сол нәтижені алыңыз.
Түсінік №1: кестеде берілген мәлімет бойынша ондық санақ жүйесіндегі санды сегіздік санақ жүйесіндегі санға ауыстыру керек болды. Ол үшін берілген ондық жүйедегі санды 8-ге ең соңғы қалдық қалғанша бөлдім. Осы операцияны жүзеге асыру үшін Формула – Математические – ЦЕЛОЕ, ОСТАТ функциясын қолдандым. Одан кейін СЦЕПИТЬ функциясы көмегімен нәтижелерді біріктірдім.
Берілгені |
|
Ондық с.ж. |
152465 |
Жүйенің негізі |
8 |
Санақ жүйе |
Қалдық |
Бүтін |
152465 |
1 |
19058 |
19058 |
2 |
2382 |
2382 |
6 |
297 |
297 |
1 |
37 |
37 |
5 |
4 |
4 |
4 |
1 |
Сегіздік с.ж. сан |
451621 |
|
Ондық санақ жүйесінен сегіздік санақ жүйесіне ауыстыру |
|
Ондық с.ж. сан |
152465 |
Сегіздік с.ж. сан |
451621 |
Сегіздік санақ жүйесінен ондық санақ жүйесіне ауыстыру |
|
Сегіздік с.ж. сан |
451621 |
Ондық с.ж. сан |
152465 |
Түсінік №2: келесі тапсырмада ондық санақ жүйеде тұрған санды римдік цифрге және керісінше рим цифрын ондық санақ жүйесіндегі санға аудару қажет болды. Ол үшін Формулы – Математические – РИМСКОЕ функциясын қолдандым. Ал римдіктен ондыққы аудару кезінде нәтижені шығару үшін СУММ деген команды пайдалану ыңғайлы болды.
Ондық санақ жүйесін рим санақ жүйесіне ауыстыру |
|
Сан |
1587 |
Нәтиже |
MDLXXXVII |
Рим санақ жүйесінен кері ондық санақ жүйесіне ауыстыру |
|
M |
1000 |
D |
500 |
L |
50 |
X |
10 |
X |
10 |
X |
10 |
V |
5 |
I |
1 |
I |
1 |
Нәтиже |
1587 |
Түсінік №3: кестеде берілген а және b сандарының мәндеріне арифметикалық амал қолдандым, яғни, менің жағдайымда, a+b қосындысын есептедім.
Арифметикалық амал |
|
a |
451 |
b |
321 |
a+b |
772 |
Қорытынды: Сандарды аудару әдістерін және MS Excel ресурстарын қолданып берілген санды ондық санақ жүйесінен сегіздік санақ жүйесіне аудару кестесін құрып, алынған нәтижені керісінше ондық жүйеге ауыстыру кестесін құрдым. Осы орындалған әрекеттердің бәрін Инженерные категориясының (Пакет анализа қосу) функцияларын қолданып тағы да орындадым. Сандарды РИМСКОЕ функциясы арқылы араб цифрларын рим цифрларына айналдырдым. MS Excel кестелік процессорының функцияларын қолданып а және b санына ұсынылған арифметикалық амалдарды орындадым.Инженерные категориясынан түрлендіру функцияларын пайдалану арқылы бір өлшем бірліктен басқа өлшем бірлікке ауыстыру кестесін құрдым.
1.1.2. Инженерные категориясынан түрлендіру функцияларын қолданып бір өлшем бірліктен басқа өлшем бірлікке ауыстыру кестесін құрыңыздар.
Түсінік: берілген тапсырма бойынша кДж бірлігін Ватт-сағ бірлігіне ауыстыру қажет болды. Осы тапсырманы орындау үшін ПРЕОБР функциясын қолдандым (=ПРЕОБР(120000;"J";"Wh")).
Берілгені |
|
120 |
кДж |
Нәтижесі |
|
33,3333499 |
Ватт-сағ |
Қорытынды: Бір өлшем бірліктен екінші өлшем бірлікке санды ауыстырдым және нәтижесін кестеге енгіздім.
1.1.3. Функцияның графигін тұрғызыңыз.
Түсінік: берілген функцияның графигін тұрғызу үшін, ең біріншіден, r, v айнымалыларына мәндер бере отырып, кесте тұрғыздым. Табылған мәндер арқылы х және у осьтерін есептейтін формуланы қолданып, график тұрғызуға қажетті барлық мәндерді тауып алдым. Кейін графиктін өзін тұрғызу үшін Вставка – График – Точечная функцияларын орындадым.
Берілгені |
v бастамасы |
қадам |
r=v/2 - Архимед спиралы |
10 |
0,1 |
r |
v |
x |
y |
5 |
10 |
-4,19536 |
-2,72011 |
4,95 |
9,9 |
-4,4015 |
-2,2648 |
4,9 |
9,8 |
-4,55909 |
-1,79575 |
4,85 |
9,7 |
-4,66747 |
-1,31804 |
4,8 |
9,6 |
-4,7265 |
-0,83677 |
4,75 |
9,5 |
-4,73657 |
-0,35697 |
|
|
|
|
1 |
2 |
-0,41615 |
0,909297 |
0,95 |
1,9 |
-0,30713 |
0,898985 |
0,9 |
1,8 |
-0,20448 |
0,876463 |
0,85 |
1,7 |
-0,10952 |
0,842915 |
0,8 |
1,6 |
-0,02336 |
0,799659 |
Қорытынды: Берілген мағлұматтар арқылы функцияның графигін тұрғыздым. Нәтижесінде спираль тектес фигура шықты.
1.1.4. Көлемі V резервуар берілген. Оның жұмысшы көлемі Vr. Резервуардағы сұйықтық көлемі Vg. Резервуар негізінде радиусы r шеңбер немесе жақтары a және b төртбұрыш жатыр, толтыру биіктігі h. Сұйықтық көлемі резервуардың жұмыс көлемінен аса бере толтырушыға қажетті хабарлама жіберу керек. ЕСЛИ логикалық функциясын қолданыңыздар. “Суды жабыңыз!” хабарламасы қызыл фонда шықсын, ал толмаған жағдайда “қажет емес” хабарламасы көрсетілсін. Шартты форматтауды қолданып резервуар толуын көрсетіңіз.
Түсінік: Алдымен негіз ауданын (=B6*C6), одан кейін сұйықтықтың көлемін есептедім (=B6*C6*G6). Содан кейін ЕСЛИ функциясы арқылы керек мағұламат жібердім (=ЕСЛИ(F6>D6;"Суды жабыңыз";"қажет емес")), осыдан шыққан есептеулерді қолданып диаграмма құрдым, және берілген шарты бойынша "Суды жабыңыз!" хабарламасын қызыл фонға енгіздім.
Резервуардың суға толуын көрсету |
|
||||
Резервуар негізі |
Жұмысшы |
Негіздің |
Сұйықтың |
Толтыру |
|
a |
B |
көлем, Vr |
ауданы, S |
көлемі, V |
биіктігі, h |
3,5 |
4 |
200 |
14 |
196 |
14 |
V |
болжам |
h |
14 |
Қажет емес |
1 |
28 |
Қажет емес |
2 |
42 |
Қажет емес |
3 |
56 |
Қажет емес |
4 |
70 |
Қажет емес |
5 |
84 |
Қажет емес |
6 |
98 |
Қажет емес |
7 |
112 |
Қажет емес |
8 |
126 |
Қажет емес |
9 |
140 |
Қажет емес |
10 |
154 |
Қажет емес |
11 |
168 |
Қажет емес |
12 |
182 |
Қажет емес |
13 |
196 |
Қажет емес |
14 |
210 |
Суды жабыңыз |
15 |
Қорытынды: Көлемі V резервуар берілген. Оның жұмысшы көлемі Vr, Резервуардағы сұйықтық көлемі Vg. Резервуар негізінде радиусы r шеңбер немесе
жақтары a және b төртбұрыш жатыр, толтыру биіктігі h. Сұйықтық көлемі
резервуардың жұмыс көлемінен аса бере толтырушыға қажетті хабарлама жіберу керек. Ол үшін ЕСЛИ логикалық функциясын қолдандым. “Суды жабыңыз!” хабарламасы қызыл фонда шықты, ал толмаған жағдайда “қажет емес” хабарламасын көрсеттім.