- •2 Есептеу бөлімі
- •2.1.1 Арқанды созылуға және тартылуға есептеу
- •2.1.1.1 Жетекші арқанды созылуға есептеу
- •2.1.1.2 Арқан ұштарын тартылуға есептеу
- •2.1.2 Шығыр тежегіші таспасының ұштарын тартылуға есептеу
- •2.2.2 Оралатын арқан ұзындығын ескере отырып барабанның орташа диаметрін анықтау
- •2.2.3 Барабанның тежегіш шкивтерінің диаметрін анықтау
- •2.2.4 Бұрғылау шығырының параметрлерін есептеу және таңдау
- •2.2.5 Гидродинамикалық тежегіштің негізгі параметрлерін есептеу
- •2.3 Бұрғылау шығырын беріктікке есептеу
- •2.3.1 Шығыр барабанын беріктікке есептеу
- •2.3.2 Бұрғылау шығырының көтеру білігін беріктікке есептеу
- •2.4 Арнайы бөлім
- •2.4.1 Муфта таңдау
- •2.4.2 Обгонды муфта бөлшектерінің материалын, негізгі конструк-тивті көрсеткіштері мен өлшемдерін негіздеу
- •2.5 Обгонды муфтаны беріктікке есептеу
- •2.5.1 Жартылай муфта мен ролик арасындағы есептік беттесу кернеуін анықтау
- •2.5.2 Обгонды муфта ролигін эем қолдану арқылы беріктікке есептеу
- •2.5.3 Жетілдірілген шығырдың көтеру білігін беріктікке есептеу
- •2.5.4 Жетілдірілген шығыр білігін эем қолдану арқылы беріктікке есептеу
2.2.2 Оралатын арқан ұзындығын ескере отырып барабанның орташа диаметрін анықтау
Барабанның орташа диаметрі
Dp
= Dб
+ d + (2Z
– Z)d,
(2.21)
мұндағы Dб – барабан диаметрі, Dб = 0,8м;
d – арқан диаметрі, d = 32мм;
Z
– барабандағы арқан қатарларының саны,
Z
= 3;
– арқанның қысылу коэффициенті, = 0,93.
Бірінші қатардағы арқанның оралу диаметрі
Dб1 = 0,8 + 0,032 = 0,832м.
Екінші және үшінші қатардағы арқанның оралу диаметрі:
Dб2
= 0,832 + 2 · 0,03 ·
0,93
= 0,892м.
Dб3 = 0,832 + 4 · 0,03 · 0,93 = 0,95м.
Бір қатардағы арқанның орам санын т анықтаймыз
(2.22)
мұндағы Lб – барабан ені, Lб = 1,3м;
– арқан орамының ауытқу коэффициенті, =0,92 ÷ 0,95 [1];
t – арқан орамының қадамы, t = 0,030м.
Демек,
1-ші қатардағы 15 жұмыссыз орам арқан бар деп қабылдап, сол барабанға арналған арқанның ұзындығын табу керек ℓn, м
ℓn = Dб1 m, (2.23)
ℓn = Dб1 m = 3,14 · 0,832 · 41 = 39м.
Ұзындығы 25м бұрғылау тізбегін көтергенге қажет арқан ұзындығы L, м
L = εℓn + ln , (2.24)
мұндағы ε – көтеру кезіндегі ілмектің жүрісін есептейтін коэффициент, ε = 1,05÷1,15;
l – свеча ұзындығы, l = 25м;
і – жұмысшы тармақтарының саны, і =12.
Демек,
L = 1,0825 · 12 · 39 = 363м.
Бірінші қатардағы арқан ұзындығы
ℓ1 = Dб1m = 3,14 · 0,832 · 41 = 107м.
Екінші қатар үшін
ℓ2 = Dб2m = 3,14 · 0,892 · 41 = 115м.
Үшінші қатар үшін
ℓ3 = L - (ℓ1 + ℓ2) = 363 - (107 + 115) = 141м.
Барабан ұзындығы 1,3м; үшінші диаметр 1,01м болғанда оған кететін арқан ұзындығы 141м тағы артық қатарды алып тұрады.
Төртінші қатардағы арқанның оралу диаметрін анықтаймыз
Dб4 = D1 + 6d = 0,832 + 6 · 0,032 · 0,93 = 1,01м.
Барабанның орташа есептік диаметрі Dр, м
(2.25)
2.2.3 Барабанның тежегіш шкивтерінің диаметрін анықтау
Тежегіш шкивтерінің диаметрі барабанға оралған соңғы арқан қатарының диаметріне байланысты және келесі қатынас бойынша анықталады Dш, м
Dш = (1,8 ÷ 2,5) Dб, (2.26)
Dш = (1,8 ÷ 2,5) 0,8 = 1,442 м 1,8м.
2.2.4 Бұрғылау шығырының параметрлерін есептеу және таңдау
Барабан диаметрін арқан диаметріне байланысты анықтаймыз Dб, м
(2.27)
мұндағы dк – арқан диаметрі, м.
Dб = 800мм деп қабылдаймыз.
Барабанға оралған соңғы арқан қатарының диаметрі Dк, м
(2.28)
мұндағы α – арқанның қысылу коэффициенті, α = 0,93;
К – орам саны, К = 3.
Арқанның жүруші ұшының ауытқуларын ескеріп барабан ұзындығын келесі формуламен анықтаймыз ([9], 276 бет) lб, м
(2.29)
мұндағы lб – барабан ұзындығы, м;
Н – шығырдың көтеру білігінің өсі мен кронблок шкиві арасындағы қашықтық, м. Н = 53 м деп шамамен бұрғылау мұнарасының биіктігіне тең етіп аламыз.
lб = 1300мм деп қабылдаймыз.
