- •Przedmiot fonetyki
- •Działy fonetyki
- •Metody eksperymentalne stosowane w fonetyce
- •Dźwięk jako zjawisko fizyczne
- •Głos ludzki
- •Narządy mowy
- •Aparat oddechowy (ekspiracyjny, respiracyjny)
- •Nasada – wszystkie narządy znajdujące się ponad krtanią
- •Funkcje narządów mowy
- •Fazy artykulacji
- •Proces mówienia I słyszenia
- •Podział głosek samogłoski (wokalizm)
- •Spółgłoski (konsonantyzm)
- •Fazy wypowiedzi
- •Zasady ortografii polskiej
- •Alfabet fonetyczny
- •Zasady alfabetu slawistycznego
- •Zjawiska fonetyczne
- •Upodobnienia wewnątrz- I międzywyrazowe akcent
- •Przedmiot I zakres badań fonologii, jej stosunek do fonetyki
- •Fonologia
- •Fonem – podstawowa jednostka fonologii
- •2. Wargowa
- •2. Zębowa
- •Przykłady
- •Opozycje fonologiczne
- •Cechy dystynktywne I relewantne
- •Warianty fonemu – alofony
- •Warianty fakultatywne
- •Zasób fonemów współczesnej polszczyzny
- •Szczelinowe
- •Zwarto-szczelinowe
- •Tablica fonemów polskich Fonemy samogłoskowe
- •Fonemy spółgłoskowe
- •Neutralizacja opozycji
- •Kategorie fonologiczne
- •Względność systemu fonologicznego
Dźwięk jako zjawisko fizyczne
Dźwięk – zaburzenie falowe występujące w jakimś ciele sprężystym. Źródłem dźwięku są drgania dowolnego ciała sprężystego.
Cechy dźwięku:
1) częstotliwość (liczba drgań na sekundę) – od niej zależy 2) wysokość dźwięku, 3) natężenie, tj. siła dźwięku, zależy od amplitudy drgań, 4) barwa – zależy od formy drgań (a te od kształtu rezonatora).
Tony – dźwięki o ściśle określonej liczbie drgań na sekundę występujące w takich samych odcinkach czasowych.
Szmery – dźwięki o przebiegach nieregularnych, które powstają, gdy w takich samych odcinkach czasowych występują różne ilości drgań.
Głos ludzki
Źródłem dźwięków mowy ludzkiej są drgania. Muszą być one wytworzone, a następnie odpowiednio ukształtowane przez organy narządów mowy.
Natężenie zależy od siły naporu powietrza wydychanego z płuc, na wiązadła głosowe.
Wysokość zależy od długości i naprężenia wiązadeł głosowych (im krótsze wiązadła, tym wyższy głos).
Czas trwania dla samogłosek jest dłuższy niż dla spółgłosek.
Barwa zależy od objętości i kształtu rezonatorów, tj. jamy ustnej, jamy nosowej i jamy gardłowej.
Skala rozpiętości głosu ludzkiego wynosi ok. 80-1000 drgań na sekundę.
Skala słyszalności głosu, tj. wrażliwości ucha ludzkiego na drgania powietrza, waha się od 16 do 20 000, a nawet więcej, drgań na sekundę.
Słyszalność głosów, zwłaszcza jej górna granica, zależy od indywidualnych właściwości organizmu.
