Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
bilety_9_kl.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
270.34 Кб
Скачать
  1. «Қара шаңырақ» туралы әңгімелеңіз.

Кенже бала – қара шаңырақ иесі. Қара шаңырақ – үлкен үй, әке-шеше үйі. Қара шаңыраққа барлық осы отбасының балалары, туыстары жиналады. Әке-шеше қара шаңырақты кенже ұлына береді. Бұл дәстүрдің мәні зор. Қара шаңырақта балаға туыстарын, нағашыларын, ата-бабасын, үлкен аталарын, жеті атасын үнемі айтып отырған.

Елтаңбамыздағы тұлпарлардың мүйіздері жеті буыннан тұрады. Жеті буын қазақтың «жеті атасын білмеген – жетесіз» дегенін аңғартады.

2. Ұлттық тағамдар-диалог

- Қазақтың ұлттық тағамдарына нелер жатады?

- Қазақтын ұлттық тағамдарына бауырсақ, қуырдақ, қымыз, шұбат, айран, көже, құрт, ірімшік, жент жатады.

- Қандай ет тағамдары бар?

- Қазақша ет, қуырдақ, қазы, шұжық.

- Қазақша ет ненің етінен пісіріледі(асылады)?

- Қой, жылқы етінен.

- Бесбармақтың құрамы қандай?

- Қазақша ет, жұқа нан, сорпа, пияз, тұз, бұрыш.

- Қандай сусындар бар?

- Қымыз, шұбат, айран, көже.

- Қымыз, шұбат қандай сусындар?

- Қымыз да, шұбат та денсаулыққа өте пайдалы, дертке шипа сусындар.

- Ірімшік, құрт неден жасалатын тағам?

- Ірімшік-өте дәмді, сүттен жасалатын тағам. Құрт та сүттен жасалатын.

- Құырдақ қалай пісіріледі?

- Қуырдақ майға қуырылған, ұсақтап туыралған жылқы, қой, сиыр еті.

- Ленинград блокадасын басынан кешірген көп адамдар қазақтың қандай тағамын жақсы біледі және ұмытпайды?

- Ленинград блокадасын басынан кешірген көп адамдар қазақтың құртын жақсы біледі және ұмытпайды?

3. Оқшау сөздер.

7 билет

1 Алтын Адам.

Алматыда археология мұражайында экпоннатар мың-мыңдап саналады.Әсіресе ерте заманға жататындары тіпті көп.Соның ішінде 17-18 жасар жауынгердің алтындаған сән-салтанатты киімі көзге түседі. Басына төбесі ұзынша,шошақ бас киім киген. 200-ден артық алтын зерлі заттармен әшекейлеген. Алтын заттардың әр бөлшегі барыстын, тау ешкінің, арқардың, жылқының, құстын кескінімен таңбаланған. Иір мүйізді, қанатты екі аттың мүсіні маңдай тұсында тұр, оған қоса ұзын тармақты екі жапырақ бар.Мойнына бұралған алтын алқа таққан алқаның ұшында жолбарыстың басы бейнеленген. Сырт киімі-бешпент пен шалбар. Қызыл түсті былғары қысқа бешпенттің өн бойына тұтас жапырақ. Жапырақ алтыннан жапсырылған. Жағасы, оңірі, етігінде жолбарыстың айбарлы тұмсығы бейнеленген төрт бұрышты ірі-ірі әшекей алтын тұтас қапталған. Бешпенттің бүкіл бойы үш мыңға жуық алтын мен көсикерілген. Етіктің қонышына үш бұрышты бармақтай-бармақтай алтын әшекейлер жапсырылған. Жейдесінің жағасы мен жеңіне де алуан алтын өрнек қадалған. Сыртынан буынған қайыс белдіктегі әшекей де кесек алтыннан құйылған. Үлкен екі алтын сақинаның біреуінің бетінде сәнді бас киім киген, қолына қыран ұстаған адамның басы бейнеленген, бұл жүзік-мөр.”Алтын адам” жатқан Есік обасынан біздің заманымыздың бұрынғы 5-4 ғасырларға тән 4 мыңнан артық бұйым табылыпты.

2. «Ұлттық аспаптар» туралы диалог құрастырыңыз.

- Қазақ музыкалық аспаптары мұражайында қандай экспонат жоқ?

  • Қазақ музыкалық аспаптары мұражайында «өлі» эксонат жоқ.

  • Мұражайда қандай мүмкіндік жасалған?

  • Мұнда әр музыкалық аспаптың үнін естуге, ойнау тәсілімен танысуға мүмкіндік жасалған. Музыкалық аспаптардың ойналу сипатына, дыбысына қарай төрт топқа жіктелген.

  • Музыкалық аспаптардың ойналу сипатына, дыбысына қарай неше топқа жіктелген.

  • Музыкалық аспаптардың ойналу сипатына, дыбысына қарай төрт топқа жіктелген.

  • Ішекті аспаптарға қандай музыкалық аспаптар жатады?

  • Ішекті аспаптарға домбыра, қобыз, сазген, жетіген, адырна деген музыкалық аспаптар жатады.

  • Уілдек аспаптарға қандай музыкалық аспаптар жатады?

  • Уілдек аспаптарға қамыссырнай, үскірік жатады.

  • Дабылды-шулы аспаптар тобына нелер жатады?

  • Дабылды-шулы аспаптар тобына дабыл, тоқылдақ, асатаяқ, қоңырау, дауылпаз және тұяқтас жатады.

  • Сарнамалы аспаптарға қандай музыкалық аспаптар жатады?

  • Сарнамалы аспаптарға ауызсырнай, сырнай жатады.

  • Саған қандай музыкалық аспаптар ұнайды?

  • Маған домбыра, қобыз ұнайды.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]