Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
bilety_9_kl.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
270.34 Кб
Скачать
  1. Мұқағали Мақатаевтің «Үш бақытым» өлеңін жатқа айтыңыз.

Ең бірінші бақытым – Халқым менің,

Соған берем ойымның алтын кенін.

Ол бар болса, мен бармын, қор болмаймын,

Қымбаттырақ алтыннан нарқым менің.

Ал бірінші бақытым – Тілім менің,

Тас жүректі тіліммен тілімдедім.

Кей-кейде дүниеден түңілсем де,

Қасиетті тілімнен түңілмедім.

Бақытым бар үшінші – Отан деген,

Құдай деген кім десе, Отан дер едім!

... Оты сөнген жалғанда жан барсың ба,

Ойланбай-ақ кел-дағы от ал менен....

(М.Мақатаев)

3 Вопрос

Жай сөйлемнің түрлері (виды простых предложений).

Жалаң және жайылма сөйлем.

Жалаң – тұрлаусыз мүшелері жоқ сөйлем. (Предложения, которые состоят только из главных членов предложения (бастауыш –подлежащее, баяндауыш – сказуемое) называются жалаң (нераспространенные)

Мұғалім келді.

Жайылма – тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелері бар сөйлемдер. Предложения, которые состоят из главных членов предложения (бастауыш –подлежащее, баяндауыш – сказуемое) и второстепенных членов предложения (толықтауыш-дополнение, анықтауыш – определение, пысықтауыш – обстоятельство) называются распространенные

Бүгін мұғалім жаңа сабақты өте қызық өткізді.

4 билет

1. Ахмет Байтұрсынов (а.Б)

Ірі ғалым, қазақ тіл білімінің атасы, түрколог, әдебиет зерттеуші, дарынды ақын аудырмашы,ағартушы-демократ, талантты педагог Ахмет Байтұрсынов 1873 жылы бұрынғы Торғай облысы, Торғай уезінде туған. А.Б.еңбек жолын бала оқытудан бастаған..А.Б. араб графикасына негізделген қазақ жазуының реформаторы болды. Ол қазақтың тұңғыш әліппесін,оқулықтарын жазды. А.Б.тұңғыш филолог болып, Қазақстан ғылымын алғашқы ұйымдастырушылардың бірі. Ол екі рет жазықсыз жазалан-ды, ұлтшыл, халық жауы деген жала жабылып, сталиндік режимнің құрбаны болды. Бірақ ол қайта құрудың арқасында ақталды. ҚР Ұлттық Ғылым академиясының Тіл білімі институтына А.Б.есімі берілді.

2.Облыстары

- Қазақстан Республикамызда неше облыс бар? Оларды ата.

- 14 облыс.Солтүстік-Қазақстан облысы.Қостанай облысы,Павлодар облысы. Ақмола облысы.Батыс-Қазақстан облысы.Атырау облысы.Ақтөбе облысы. Маңғыстау облысы.Шығыс-Қазақстан облысы.Қарағанды облысы. Қызылорда облысы.Жамбыл облысы.Алматы облысы.Оңтүстік Қазақстан облысы.

- Олардын бас қалаларын білесін бе?

- Петропавл қаласы, Қостанай, Павлодар, Көкшетау, Орал, Қарағанды,Атырау,Ақтобе,Ақтау,Өскемен, Қызыл Орда, Тараз және Талдықорған.

- Біздің Отанымыздың мәдени орталықтарын білесін бе?

- Алматы, Астана, Түркістан.

- Республикамызда 2-3 Облыстарының аты бас қаланың атымен бірдей емес. Бұл қай қалалар мен областар?

- Ақмола облысы-Көкшетау; Алматы облысы-Талдықорған; Жамбыл облысы-Тараз. Экономика дамуына байланысты.

- 20-шы ғасырының басында қандай облыстар болған?

- Семей облысы, Торғай облысы, Сырдария облысы.

3. «Наурыз мерекесіне құттықтау жазыңыз.

Құрметті Аменгелді!

Мен сені Наурыз мерекесімен құттықтаймын!

Ұлысың он болсың!

Ақ мол болсын!

Қайда барсаң жол болсын!

Ұлыс бақты болсың!

Төрт түлік ақты болсын!

Ұлыс береке берсін!

Бәле-жала жерге кірсін!

Т/б ( тілек білдіруші) Айгүл.

5 билет

1. «Павлодар қаласындағы мұражайлар» туралы әңгімелеңіз.

Ана тілі. Сөз өнері туралы мақал-мәтелдер айтыңыз

  1. Тіл көңілдің кілті. Язык – ключ от чувства.

  2. Тіл- асыл мұра. Язык- золотой клад.

  3. Кітап- алтын сандық . Книга – золотой сундук

  4. Тіл тас жарады, тас жармаса бас жарады. Слово может разбить камень, если не камень, то голову человека.

  5. Білім – инемен құдық қазғандай. Наука- что рыть колодец иглой.

  6. Өнер алды- қызыл тіл.

3. Синонимдер – мағынасы бірдей бірақ жазылуы әр түрлі сөздер

Жер беті – жердің үсті;

діңге сенеді – аллаға сенеді;

жарық көрді – дүниеге келді; кең тараған

кәрі болса – қарт болса;

құлақ тос – есту, құлағым сенде;

бітірген соң – аяқтаған соң.

Антонимдер – мағынасы қарама қарсы сөздер.

Тұңғыш – соңғы;

жылы – салқын;

қыска – ұзын, аласа;

бай – кедей;

бірінші рет – соңғы рет;

ескі – жаңа;

мықты – әлсіз.

Омонимдер – жазылуы бірдей, бірақ мағынасы әр түрлі сөздер

Жаз – пиши, лето;

жарық – трещина, свет;

жау – лей, враг;

бас – голова, наступи;

ат – выстрели, имя, лошадь;

6 билет

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]