«Топонимика» пєнінен тест с±раќтары.

1. Жер-су аттарыныњ маѓынасын, пайда болу, ќалыптасу, т±раќтану жєне д±рыс жазылып, айтылу зањдылыќтарын, даму жолдарын жєне ќолданылумєселелерін зерттейтін ономастиканыњ саласы:

1. география

2. топонимика+

3. картография

4. физикалыќ география

5. геология

2. «Ќазаќ топонимдері» деген ±ѓымныњ шењберіне ќазіргі тіліміз т±рѓысында наќты маѓыналыќ ж‰ктемеге ие болатын, ќалыптасу кезењі негізінен ќандай ѓасырлар аралыѓымен аныќталатын географиялыќ атаулар ж‰йесі .... енгізілді:

1. аХ‡-ХХ ѓ.ѓ.+

2. аХІ‡-ХХ ѓ.ѓ.

3. аХ-ХХ ѓ.ѓ.

4. а‡-ХХ ѓ.ѓ.

5. аХ-ХХІ ѓ.ѓ.

3. Ѓ. Ќоњќашбаевтыњ мєліметтеріне сєйкес, ќазаќ халќыныњ .... географиялыќ термині белгілі:

1. а100

2. а 200

3. а 300

4. а500

5. а600+

4. «Алматы µзенініњ басталар жеріндегі шатќалдардыњ екі жаѓында да орманныњ єрќилылыѓы соншама, ќазаќтар арасында б±л жерлер Ш±бараѓаш, яѓни єр т‰рлі аѓаштар деп аталады» делінген ењбектіњ авторы:

1. Ѓ.Ќоњќашбаев

2. Ш.Уєлиханов +

3. А. Макшеев

4. Э.М.Мурзаев

5. М.Ќашќари

5. Ќазаќ гидронимиясын зерттеуге ‰лес ќосќан ѓалым:

1. Ѓ.Ќоњќашбаев

2. В.Н.Попова +

3. А. Макшеев

4. Э.М.Мурзаев

5. М.Ќашќари

6. Гидрографиялыќ терминологияныњ топтамасына кіреді:

1. кµл аттары (лимнонимдер)

2. µзен аттары (потамонимдер)

3. б±лаќ аттары

4. ќ±дыќ аттары

5. кµл аттары (лимнонимдер), µзен аттары (потамонимдер), б±лаќ аттары, ќ±дыќ аттары +

7. Ќазаќ жеріндегі географиялыќ атаулар 1863-1885 жылдары жарыќ кµрген «Россия империясыныњ географиялыќ-статистикалыќ сµздігі» ењбегініњ авторы:

1. Ѓ.Ќоњќашбаев

2. В.Н.Попова

3. А. Макшеев

4. Э.М.Мурзаев

5. П.П.Семенов +

8. Монѓол топонимикасы жµнінде маќала жазѓан В.А. Казакеевич, монѓол топонимдерін ..... топќа бµліп кµрсеткен:

1. а2

2. а3 +

3. а4

4. а 5

5. а6

9. Ресейде ерте кездегі орыс жылнамаларында, географиялыќ лексикада Х‡ІІІ ѓасырда єрт‰рлі географиялыќ аттар т‰сіндірілген. Осы уаќытќа дейін орыс жылнамаларыныњ жинаќтары ..... бµлімнен т±рады:

1. а 10

2. а 15

3. а 29 +

4. а 18

5. а 30

10. аХІХ ѓасырдыњ басында «Задача любителям этимологии» атты маќаласын жазѓан ѓалым:

1. Востоков +

2. В.Н.Попова

3. А. Макшеев

4. Э.М.Мурзаев

5. П.П.Семенов

11. аХІХ ѓасырдыњ басында Востоковтыњ «Задача любителям этимологии» атты маќаласы жарыќ кµрген жыл:

1. а 1812 +

2. а 1841

3. а 1816

4. а 1820

5. а 1822

12. Тµрт томдыќ «Опыте словаря тюркских наречий» ењбегініњ авторы:

1. В.В. Радлов +

2. В.Н.Попова

3. А. Макшеев

4. Э.М.Мурзаев

5. П.П.Семенов

13. Л.С.Бергтіњ 1925 жылы жарыќ кµрген маќаласы:

1. «Опыте словаря тюркских наречий»

2. «Задача любителям этимологии»

3. «Россия империясыныњ географиялыќ-статистикалыќ сµздігі»

4. «‡лкен сызба кітабы»

5. «Мєскеу атауыныњ пайда болуы» +

14. Кµл аттарыныњ (лимнонимдер) индикатор –терминдерін кµрсетіњіз:

1. айдын

2. бастау

3. ащы

4. балќаш

5. айдын, бастау, ащы, балќаш +

15. ¤зен аттарыныњ индикатор –терминдерін кµрсет:

1. аќсай

2. аќсу

3. айрыќ

4. ирек

5. аќсай, аќсу, айрыќ, ирек +

16. Б±лаќ аттарыныњ индикатор-терминін кµрсетіњіз:

1. аќсай

2. аќсу

3. айрыќ

4. ирек

5. бастау +

17. Солт‰стік Ќырѓыз топонимикасымен арнайы ж±мыстарды атќарѓан ѓалым, топономист:

1. Д. Исаев +

2. С.Ќараев

3. Г.Ќонќашпаев

4. А.Абдрахманов

5. Х.Хасанов

18. ¤зен, жыра деген термин Т‰ркменстанда «чай», ал ¤збекстан мен Ќырѓызстанда б±л термин ..... деп айтылады:

1. «сай» +

2. «тай»

3. «шай»

4. «шєй»

5. «сєй»

19.Тау терминін Ќырѓызстанда «тоо» деп айтылса, б±л термин Т‰ркменстанда .... деп айтылады:

1. «даг» +

2. «таг»

3. «тау»

4. «тоу»

5. «тєу»

20. Ѓ.К. Ќоњќашпаевтыњ бастаѓан зерттеулерін ары ќарай жалѓастырѓан топонимист:

1. А.Абдрахманов +

2. Х.Хасанов

3. С.Ќараев

4. Д.Исаев

5. C.Атаниязов

21.Х.Хасанов географиялыќ атаулардыњ ..... тілдегі транскрипциясымен кµп айналысты:

1. µзбек тіліндегі +

2. парсы тіліндегі

3. т‰рік тіліндегі

4. ќазаќ тіліндегі

5. орыс тіліндегі

22. Х. Хасанов 1940 жылы шыќќан маќаласында Орта Азияныњ кейбір топонимдерініњ этимологиясын ќарастырѓан жєне ..... атауына жеке аныќтама берген:

1. Памир +

2. Алтай

3. Гиндикуш

4. Тянь-Шань

5. Саян

23. С. Ќараевтіњ ¤збекстан топонимдері жайлы кµптеген маќалалары жарыќ кµрді, соныњ ішіндегі ењ басты ењбегі :

1. «О чем рассказывают географические названия» атты топонимикалыќ сµздігі +

2. «Голодная степь»

3. «Опыт изучения топонимии Узбекистана»

4. «Происхождение географических названий Средней Азии»

5. «Задачи любителям этимологии»

24. «Таќыр» терминініњ географиялыќ т‰сіндірмелерінде таќырлардыњ сазды жыныстардан т±ратындаѓы жµнінде бірауыздан айтылса, олардыњ жер бедерін Э. Мурзаев «тегіс жер», ал Ѓ. Ќоњќашпаев ..... деп сипаттайды:

1. «ойыс жер» +

2. «ќырлы жер»

3. «жазыќ жер»

4. «таулы жер»

5. «жайпаќ жер»

25.Т‰ркменстанныњ толыќ топонимикалыќ сµздігін жарыќќа шыѓарѓан топонимист:

1. С. Атаниязов +

2. В.В. Бартольд

3. А.Н. Бернштам

4. А.Аристов

5. Ѓ.Ќонќашпаев

26.«Рабад», «рабат», «рибат» терминдерініњ айырмашылыѓын ашып кµрсеткен топонимист:

1. С.Атаниязов

2. В.В.Бартольд +

3. А.Н.Бернштам

4. А.Аристов

5. Ѓ.Ќонќашпаев

27. Парсы тілінде шур ..... деген маѓына береді.

1. «т±зды» +

2. «шор»»

3. «аса т±здалѓан»

4. «сортањ»

5. «ж±мсаќ »

28.«Мазар» терминініњ маѓынасы:

1. ќабір, ќабір ќ±лпытасы, там, зират +

2. ‰й, сарай

3. ќала

4. орман, аѓаш атауы

5. бекет, ќорѓан

29. Орыс топонимдерініњ шыѓу тµркіні туралы алѓашќы мєліметтер .....ењбектерінде кездеседі.

1. В.К.Третяковский +

2. Ѓ. Ќонќашпаев

3. А.Аристов

4. А.Н.Бернштам

5. С.Атаниязов

30.Саќтардыњ Мин, Барда, Памокий деген ќала аттарын талдап, б±л ќалаларды т‰рік сµздері деп ќараѓан топонимист:

1. А.Аристов +

2. Ѓ. Ќонќашпаев

3. В.Бартольдт

4. А.Н.Бернштам

5. С.Атаниязов

31.Ќаратаудыњ солт‰стік шыѓыс жаѓындаѓы Созаќ деген жердіњ атауы екі, яѓни су жєне саќ сµздерінен жасалѓан деп айтќан профессор: