4.14. Халіауыр жағдайдағы пациенттердщ сыртқы

ЖЫНЫС МҰШЕЛЕРІНЩ АЙНАЛСЫН ЖУУ ІС-ӘРЕКЕТІНЩ

АЛГОРИТМІ (ӘЙЕЛДЕР)

Мақсаты: шап жэне сыртқы жыныс мүшелерінің айналасында тері қабынуының жэне тері зақымдануының алдын алу. Жабдықтау:

• жуындыруға арналған жиынтық- Эсмарх кружкасы немесе 25-30°

• жылы су құйылған ыдыс

• мақта тампондары •судно

• клеенка

• ширма

• қолғаптар

• корнцанг. Іс-әрекет алгоритмі:

I .Қолыңызды жуып, қүрғатып, қолғап киіңіз. 2.Процедура басталар алдына пациентке оның барысын

түсіндіріп, келісімін алыңыз.

З.Ширманы қойыңыз.

4.Пациенттің астына клеенканы салып, үстіне судноны қойыңыз.

5.Дайындалған заттарды пациент төсегінің жанына қойыңыз.

б.Пациенттен аяқтарын тізе буынында бүгіп, аяқтарының ара-сын ашуын сүраңыз.

7.Алдымен қасаға түсын, сосын тампонды ауыстыра отырып Ортан жілік аймағын, шап қатпарларын жақсылап жуыңыз.

8. Үлкен жыныс еріндерін ашыңыз, ақырындап тері қатпарларын жоі арыдан төмен қарай тампондарды ауыстыра отырып жуыңыз.

9.Қынап пен уретра көріну үшін кішкентай жыныс еріндерін .шіі.іңыз, дүрыстап жоғарыдан төмен қарай тампондарды ауысты-ра оіырып жуыңыз.

Ю.Жыныс мүшелерінің айналасын жылы сумен жоғарыдан Гвмен карай жуыңыз.

I1 .Салфеткамен эбден құрғатыңыз. 45

12.Салфетканы ауыстыра отырып тік ішек айналасын жуыңыз. ІЗ.Тік ішек айналасын салфеткамен қүрғатыңыз. 14. Судноны алыңыз.

15.Қолғапты шешіп, зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.

іб.Пациентке төсекте ыңғайлы жағдай жасауына көмектесіңіз. 17.Пациенттің төсек орнын жөндеп, тэртіпке келтіріңіз. 18.Қолданылған құралдарды өңдеңіз. 19. Қолғапты шешіп, қолыңызды жуыңыз.

4.15. Халіауыр жағдайдағы пациенттердщ сыртқы

ЖЫНЫС М¥ШЕЛЕРІНЩ АЙНАЛСЫН ІС-ӘРЕКЕТІНЩ

АЛГОРИТМІ(ЕРЛЕР)

Мақсаты: тазалық сақтау. Жабдықтау:

• жуындыруға арналған жиынтық- Эсмарх кружкасы немесе 25-30°

• жылы су қүйылған ыдыс

• мақта тампондары

• судно

• клеенка

• ширма

• қолғаптар

• корнцанг. Іс-әрекет алгоритмі:

І.Қолыңызды жуып, қүрғатып, қолғап киіңіз.

2.Процедура басталар алдына пациентке оның барысын түсіндіріп, келісімін алыңыз.

З.Ширманы қойыңыз.

4.Пациенттің астына клеенканы салып, үстіне судноны қойыңыз.

5.Дайындалған заттарды пациент төсегінің жанына қойыңыз.

б.Пациенттен аяқтарын тізе буынында бүгіп, аяқтарының ара-сын ашуын сү_раңыз.

7.Сыртқы жыныс мүшесінің басын жалаңаштаңыз.

8.Ылғалды тампонмен ақырын айналмалы қозғалыстар жасай отырып уретрадан сыртқа қарай жуыңыз.

9.Мошонканы, оның астындағы тері қатпарларын жоғарыдан төмен қарай ақырын қозғалыстар жасай отырып ылғалданған мақта тампонмен жуыңыз.

Ю.Сыртқы жыныс мүшелерінің айналасын жоғарыдан төмен қарай салфетканы ауыстыра отырып жуыңыз.

П.Жуылған жерді құрғатыңыз, судноны алыңыз.

12.Қолғапты шешіп, зарарсыздандыратын ерітіндісі бар ыдысқа салыңыз.

ІЗ.Пациентке төсекте ыңғайлы жағдай жасауға көмектесіңіз.

14.Пациенттің төсек орнын дүрыстап тэртіпке келтіріңіз.

15.Қолғапты шешіп, қолыңызды жуыңыз.

4.16.ОЙЫЛЫП ҚАЛУДЫҢ АЛДЫН АЛУ ІС-ШАРАЛАРЫ

Іс-әрекет алгоритмі:

1 .Қолыңызды жуып, құрғатып, қолғапты киіңіз.

2.Терісінің жағдайын тэулігіне 1-2 рет қарап отырыңыз.

З.Төсек орны мен іш киімінің уақытында ауыстырылуын қадағалаңыз.

4.Төсектің қыртысын, тегіс емес жерлерін тегістеп,жазып, үсак түйіршіктер болса алып тастаңыз.

5.Төсектегі жағдайын тэулігіне 10-12 рет, яғни әрбір 2 сағат сайын өзгертіп отырыңыз.

б.Жеке күтім кестесіне сэйкес пациентке жеке гигиеналық күтім жасаңыз.

7.Денесінің ойылып қалу қаупі бар жерлерінің тү_сына поролон білеулер (валик) қойыңыз.

Б.Арнайы матрацтарды қолданыңыз, гельмен толтырылған жастықтар немесе сулы матрацтарды қолданыңыз.

9.Асептика ережелерін қатаң сақтаңыз, себебі инфекция қосылса пациенттің жағдайы одан эрі ауырлайды.

Ю.Ойылу пайда болса, дэрігер нұсқауымен емдеңіз.

47

4.17. СУДНО БЕРУ ІС-ӘРЕКЕТІНЩ АЛГОРИТМІ

Жабдықтау:

• судно

• клеенка

• ширма. Іс-әрекет алгоритмі:

І.Тазажылы судно дайындаңыз.

2.Суднода аздап су қалдырыңыз

З.Қолыңызды жуып, қолғап киіңіз.

4.Пациенттің кереуетін ширмамен бөліп қойыңыз.

5.Пациентке оның оң жағынан келіңіз.

б.Пациент жамбасының астына клеенка төсеңіз.

7.Сол қолыңызды денесінің бір жақ қыры жағынан құйымшақ тұсына апарыңыз, жамбасын аздап көтеріңкіреп, аяғын тізе буы-нында бүгуін талап етеңіз.

8.Оң қолыңызбен судноны жамбасының астына апарыңыз.

9.Пациенттің үстіне көрпесін жауып, өзін жалғыз қалдырыңыз.

ІО.Ішек нэжістен босаған соң, нэжісті қарап шығыңыз.

11.Астынан судноны, сосын клеенканы алыңыз.

12.Судноны клеенкамен жауып, туалетке апарып унитазға төгіңіз.

ІЗ.Пациенттің астын жуыңыз. Ширманы алыңыз.

Н.Қолғапты шешіп, қолыңызды жуыңыз.

Ескертпе: судно жэне клеенканы зарарсыздандырыңыз.

4.18. ЗӘР ҚАБЫЛДАҒЫШТЫ БЕРУ ІС-ӘРЕКЕТІНЩ АЛГОРИТМІ

Жабдықтау:

• клеенка

• зэр қабылдағыш

• ширма

• зарарсыздандыратын ерітінді

• қолғаптар. Іс-әрекетінің алгоритмі:

48

1 .Қолғапты киіңіз. Іс- шара орындауға қолыңызды дайындаңыз.

2.Таза зэр қабылдағыш дайындаңыз.

З.Пациенттің кереуетін басқалардан ширмамен бөліп қойыңыз. Егер мүмкін болса басқа пациенттердің палатадан шыға тұруын сұраңыз.

4.Төсек үстіне клеенка төсеңіз.

5.3эр қабылдағышты беріп, пациенттің үстін жабыңыз.

б.Зэрге отырып болған соң, ыдысты зэрден босатып, оны зарарсыздандырыңыз.

7.Клеенканы алып, пациентті ыңғайлы жатқызып, үстіне көрпесін жауып, ширманы алып қойыңыз.

4.19. ХАЛІАУЫР ЖАҒДАЙДАҒЫ ПАЦИЕНТТЩ АЯҚТАРЫН ЖУУ ІС-ӘРЕКЕТШЩ АЛГОРИТМІ

Жабдықтау:

• тегене

• 38-40° С

• жылы су

• сабын

• аяқ сүртуге арналған орамал

• клеенка. Іс-әрекет алгоритмі:

І.Қолыңызды жуып, қүрғатып, қолғап киіңіз.

2.Процедура басталар алдында пациентке оның барысын түсіндіріп, келісімін алыңыз.

З.Матрацтың аяқ жағын орай қайырып, клеенка төсеңіз.

4.Кереуеттің үстіне жылы су құйылған ыдысты қойыңыз, аяқтарын сабындап жуып, жылы сумен шайыңыз.

5.0рамалмен құрғатып сүртіңіз.

б.Қажет болған жағдайда аяқ тырнақтарын қысқа қырқыңыз.

7.Қолғапты шешіп, қолыңызды жуыңыз.

49

5 - ТАРАУ. ТАМАҚТАНУ ЖӘНЕ ПАЦИЕНТТІ ТАМАҚТАНДЫРУ

5.1 - Гастростома арқылы пациентті жасанды тамақтандыру іс- эрекетінің алгоритмі

2. - Мұрын- асқазан зонды арқылы воронканың көмегімен пациентті қоректендіру іс-эрекетінің алгоритмі

3. - Ауыр халдегі пациенттерді тамақтандыру іс-эрекетінің алгоритмі

50

5.1 ГАСТРОСТОМА АРҚЫЛЫ ПАЦИЕНТТІЖАСАНДЫ ТАМАҚТАНДЫРУ ІС - ӘРЕКЕТШЩ АЛГОРИТМІ

Жабдықтау:

• воронка немесе Жане шприці

• тамақ салынған ыдыс

• ІООмл. қайнаған су.

• залалсызданған дэкелер қолданылған заттарды салатын ыдыс.

Іс-әрекет алгоритмі:

I .Кереует маңындағы столды сүртіңіз.

2.Пациентке немен тамақтандыратыныңызды хабарлаңыз.

З.Қолыңызды жуыңыз.

4.Кереует маңындағы стол үстіне дайындалған тамақты қойыңыз.

5 .Пациенткетөсекте Фаулер жағдайын қабылдауғакөмектесіңіз.

б.Зондты киімінен босатып алыңыз. Зондтың қысқышын алып қойыңыз. Воронканы зондқа жалғаңыз.

7.Дайындалған тамақты аз- аздап воронкаға құйыңыз.

8.Жане шприцінің көмегімен зондты қайнаған жылы сумен (50мл.) жуыңыз.

9.Воронканы бөлек алыңыз, зондты қысқышпен жабыңыз.

Ю.Пациент өзін жақсы сезінгеніне көз жеткізіңіз.

I1 .Қолыңызды жуыңыз.

12.Қолданылған заттарды зарарсыздандырыңыз.

5.2.М¥РЫН - АСҚАЗАН ЗОНДЫ АРҚЫЛЫ ВОРОНКАНЫҢ КӨМЕПМЕН ПАЦИЕНТТІҚОРЕКТЕНДІРУІС - ӘРЕКЕТШЩ

АЛГОРИТМІ

Жабдықтау:

• жане шприці

• қысқыш

• лоток

• орамал, дәкелер

• таза қолғаптар

• фонендоскоп 51

52

• воронка.

• (і 38—40°С) қоректендіру қоспасы

• 100 мл. қайнаған су.

• залалсызданған дэкелер

• олданылған заттарды салатын ыдыс.

• арнайы қоректік тағам (температурасы 38-40 градус), 600- 800мл.

Іс-әрекет алгоритмі:

1.15 минут бұрын пациентке тамақтандырылатыны жайында ескертіңіз.

2.Пациентке қандай тамақ берілетіні жайында хабарлаңыз (дэрігермен келіскен соң).

З.Қолыңызды жуыңыз.

4.Пациентке төсекте жоғары Фаулер жағдайын қабылдауға көмек жасаңыз.

5. Мұрын- асқазан зондын енгізіңіз.

б.Зондтың дұрыс енгізілгендігін тексеріңіз:

• зондтың дистальды ұшына лоток үстінде қысқыш салыңыз.

• зондтың тығынын алып тастаңыз.

• шприцқа 30- 40мл. ауа сорып алыңыз.

• шприцті зондтың дистальды ұшына жалғаңыз.

• қысқышты ашыңыз.

• фонендоскопты құлағыңызға киіп, оның басын асқазан тұсына қойыңыз.

• зонд арқылы шприцтегі ауаны жіберіңіз жэне асқазаннан шыққын дыбысты естіңіз.(егер дыбыс естілмесе зондты қозғап, тартып көру керек).

• зондтың дистальды ұшына қысқыш салыңыз.

- шприцті бөлек алыңыз. 7.3ондқа воронканы жалғаңыз.

8.Пациенттің асқазан тұсында еңкейте ұсталған воронкаға ас қоспасын құйыңыз.

9.Воронканы тік ұстай отырып пациенттің асқазан тұсынан жоғары ақырын көтеріңіз.

ІО.Ас қоспасы воронка саңылауына келген бетте воронка-

ны асқазан деңгейше дейш төмен түсірщіз, зондты қысқышпен қысыңыз.

11 .Процедураны қайталаңыз, дайындалған ас қоспасы біткенше.

12.3ондты жуу үшін воронкаға 50-100мл. қайнаған су құйыңыз.

13 .Воронканы зондтан бөлек алыңыз, шеткергі ұшын тығынмен жабыңыз.

14.Қауіпсіз түйрегішпен зондты пациенттің киіміне бекітіңіз.

15.Қолданған заттарды зарарсыздандырыңыз.

5.3. АУЫР ХАЛДЕГІПАЦИЕНТТЕРДІТАМАҚТАНДЫРУІС -ӘРЕКЕТІНЩ АЛГОРИТМІ

Жабдықтау:

• жылы тамақ

• тегене

• жылы суы бар шэйнек

• орамал, дэкелер,

• кереует маңындағы стол

• таза қасық, су ішкізетін ыдыс. Іс-әрекет алгоритмі:

1.15 минут бү_рын пациентке тамақтандырылатыны жайында ескертіңіз.

2.Пациентке қандай тамақ берілетіні жайында хабарлаңыз (дэрігермен келіскен соң).

З.Қолыңызды жуыңыз.

4.Пациентгің қолын жууына көмектесіңіз.

5.Пациентке мүмкіндігінше жоғары отырғызу жағдайын жасаңыз.

б.Пациенттің алдына салфетка жабыңыз.

7.Тамақтың ыстық, қатты еместігін тексеріңіз.

8.Пациентті қасықпен асықпай, аз- аздан тамақтандырыңыз.

9.Сұйықты ыдыстан ішкізіңіз,

10.Қолғапты шешіп, қолыңызды жуыңыз.

53

6 -ТАРАУ. ҚАРАПАЙЫМ ФИЗИОТЕРАПИЯ

1. - Оңқа қою іс-эрекетінің алгоритмі

2. - Жылыткыш компресс қою іс-эрекетінің алгоритмі

3. - Суық компресс қою іс-эрекетінің алгоритмі

4. - Жылытқыш компресс қою іс-эрекетінің алгоритмі

5. - Мұзды мұйық қою іс-әрекетінің алгоритмі

6. - Қыша қою іс-эрекетінің алгоритмі

7. - Бобров аппаратымен ылғалданған оітегі беру іс-эрекетінің алгоритмі

8. - Сүлік қою іс-эрекетінің алгоритмі

54

6.1. ОҢҚА ҚОЮ ІС-ӘРЕКЕТІНЩ АЛГОРИТМІ

Мақсаты: қан айналымын жақсарту, ағзадағы қабынудың ба-сылуын жеделдету, ауырсынуды басу. Жабдықтары:

• медициналық оңқа 10-15 дана

• 12-15 см. металл стержень немесе корнцанг

• стерженге орауға арналған мақта

• 70-960 спирт, вазелин, сіріңке залалсыздандыратын ерітінді құйылған ыдыс (5 % х/амин ерітіндісі), дэке

• -орамал, жаялық, фитильді сөндіруге арналған су құйылған стакан, сағат.

Іс әрекет алгоритмі: I кезең

I .Процедураның мақсаты мен ретін түсіндіру, науқастың келісімін алу.

2.0ңқаны тексеру.

З.Керек заттарды дайындау.

4.Қолды жуып кептіру.

5.Стерженге мақганы орау.

б.Төсектің басын төмендету, науқасты ішпен ыңғайлы етіп жатқызу.

7.Оңқа қоятын жердегі киімді шешу, тері қабатын тексеру (қарау).

8.Шашты күйіп қалмау үшін, сүлгімен жабу.