Қазақ халқының қалыптасуы

1. ХІІІ ғасырға дейін «қазақ» атауының қолданып келген мағынасы:

А) Еркін адамдар В) Жауынгерлер

С) Көшпелілер D) Бақташылар Е) Егіншілер

2. Қазақ халқының құрамына енген ру-тайпалар өздерінің ен-таңбаларын салған жартас:

А) Жетісу В) Таңбалы Нұра С) Алтын Орда

D) Арыстан баб кесенесі Е) Ноғай Ордасы

3. «Алаш» сөзін жиі кездестіретін қазақ халқының аңызы:

А) «Жошы ханның жортуылы» В) «Қорқыт ата»

С) «Алаша хан»D) «Оғызнама»Е) «Ақсақ құлан»

4.«Қазақ халқының жүзге бөлінуі, қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде өз жерін қорғау қажеттілігінен туған»-деп жазған қазақтың тұңғыш ағартушы ғалымы:

А) М.Дулатов В) Ш.Құдайбердиев

С) А.Құнанбаев D) Ш.Уәлиханов Е) Б.Көмеков

5.Қазақ халқының құрылымына байланысты «қазақ» атауы біржола этникалық сипатқа ие болған уақыт:

А) XIV ғасырдың ІІ жартысында В) XIV ғасырда

С) XV ғасырда D) XV ғасырдың І жартысында

Е) XV ғасырдың ІІ жартысы

6.Қазақтың халық болып құрылуына әсер еткен біріккен этникалық топ:

А) қыпшақтар тайпалар және үйсін тайпалар одағы

В) сарматтар тайпалар және үйсіндер тайпалар одағы

С) дулаттар тайпалар және қыпшақтар тайпалар одағы

D) қаңлылар тайпалар және дулаттар тайпалар одағы

Е) үйсіндер тайпалар және қаңлылар тайпалар одағы

7.Жәнібек, Керей хандарымен бірігіп көшкен ру-тайпалардың алғашқы атауы:

А) қазақ-қырғыз В) өзбек-қазақтар

С) қырғыздар D) қыпшақтар Е) еркін кезбелер

8.Ежелгі Сібір тайпалары тілдерінде «қазақ» сөзінің мағынасы:

А) зор, күшті, көшпелі В) еркін, азат, алып

С) мықты, берік, алып

D) көшпелі, алып, еркін Е) күшті, еркін, мықты

9.«Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастаған ғасыр:

А) XVII ғасыр В) XVI ғасыр

С) XVIII ғасыр D) XIV ғасыр Е) XV ғасыр

10. «Үш жүз» аңызы бойынша қазақ халқы ру-тайпаларының өз таңбаларын салған жері:

А) Таңбалы Еділ В) Таңбалы Есіл

С) Алтын Орда D) Ноғай Ордасы Е) Таңбалы Нұра

11.Қазақ халқының, жүздерінің пайда болуы туралы айтылған аңыз:

А) Алаша хан В) Қорқыт ата

С) Алпамыс жыры D) Оғызнама Е) Алаш жыры

12.Қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде қазақ халқының жүзге бөліну себебі:

А) Топтасып өмір сүру үшін В) Басқару тиімділігінен

С) Өз жерін қорғау үшін

D) Өз ішіндегі келіспеушіліктерден

Е) Ымырластықтың болмауынан

13. «Қазақ жүздерінің құрылу себебі, олар (қазақтар) көшіп-қонып жүрген жерлерінде өз құқықтарын қорғау үшін одақтар құрған. Ол одақ – қазақ жүздері»-деп жазған ағартушы ғалым:

А) А.Құнанбаев В) Ш.Құдайбердиев

С) М.Дулатов D) Ш.Уәлиханов Е) М.Жұмабаев

14.Қазақ жеріндегі ру-тайпалардың XV ғасырдың басындағы басқа хандықтарға ауа көшуінің басты мақсаттары:

А) Малдың қамы үшін

В) Билікке, таласқа тойтарыс беру үшін

С) Хандықты тарату үшін

D) Басқа елде би болу үшін

Е) Ру-тайпалармен бірігу, тыныштықта өмір сүру үшін

15.Орталық, Солтүстік, Оңтүстік Қазақстан қыпшақ тайпалар одағы мен Оңтүстік-шығыс Қазақстан үйсіндер одағының бірігу нәтижесінде құрылған халық:

А) Өзбек В) Қазақ С) Өзбек-қазақ D) Татар Е) Түрік

16.Сырдарияның орта бойындағы оғыздар мен қыпшақтардың арасындағы өзара байланыс басталған ғасыр:

А) ХІІ ғасыр В) ХІ ғасыр С) Х ғ. D) ІХ ғ. Е) ХІІІ ғасыр

17.XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы:

А) Өзбек-қазақ В) Араб сөздігі

С) Өзбек-қыпшақ D) Араб-қыпшақЕ) Араб-өзбек

18. ««Қазақ» сөзі хорасан түркімендері арасында этникалық сипатта қолданылған тәрізді»-деп жазған тарихшы:

А) М.Қозыбаев В) Рузбихан

С) Ә.Марғұлан D) К.Ақышев Е) Б.Е.Көмеков

19.XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме:

А) Еркін, кезбе В) Мықты, берік

С) Алып, күшті D) Еркін, берік Е) Мықты, күшті

20.IX-X ғасырлар аралығында алғаш рет айтылған қазақ халқының ұраны:

А) Аттан В) Алаш С) Аруақ

D) Абылай Е) Тәңір

21.Алғашқы кезде «қазақ» атауының орнына қолданылған сөз:

А) Қыпшақ В) Өзбек С) Алаш D) Үйсін Е) Түрік

22.ІХ-Х ғасырларды «қазақ» атауы әлеуметтік мағынада қолданылған жер:

А) Жетісуда В) Түркістанда С) Египетте

D) Шығыс Дешті Қыпшақта Е) Алтын Ордада

23.Өзбек ұлысында (XV ғ.) үш халықтың болғандығы, оның ішінде ең көбі ержүректері екені жайлы хабар айтқан:

А) В.Рубрук В) Ш.Уәлиханов

С) М.Дулатов D) Б.Е.Көмеков Е) Рузбихан

24. «Алаш» сөзі алғаш рет қай ғасырда айтылды?

А) ІХ – Х ғасырларда Ә) ХІ ғ.

Б) ХІІ ғ. В) ХІІІ ғ.

25. Қазақ халқы қай ғасырда түпкілікті қалыптасты?

А) ХІ ғ. Ә) ХІІІ ғ. Б) ХІІ ғ. В) ХV ғасырда

26. Қазақ халқының этникалық жағынан қалыптасуына қандай мемлекеттің тайпалары басты рөл атқарды? А)Моғолстан Ә) АқОрда

Б)АлтынОрда В)Ноғай Ордасы

27. Жәнібек, Керей хандармен бірігіп көшкен ру - тайпалардың алғашқы кездегі атауы:

А) қазақ Ә) өзбек Б) өзбек – қазақ В) маңғыттар

28. «Алаша хан» аңызда не туралы айтылады?

А) Жәнібек, Керей хандар туралы

Б) Монғол мемлекетінің құрылуы туралы

Ә) Қазақ халқының, қазақ жүздерінің пайда болуы туралы В) Ақ Орда туралы

29. «Қазақ» атауы қашан біржола этникалық сипатқа ие болды? А) XІІІ ғасырд Ә)XV ғасыр. екінші жартысында

Б) XV ғасырдың басында

В) XІV ғасырдың екінші жартысында

30. «Өзбектердің ішіндегі ең көбі және ержүректері қазақтар болған» деп кім жазған?

А) Қ. Жалайыри Б) Ш. Уәлиханов

Ә) Ә. Марғұлан В) Рузбихан

31. Белгілі бір тарихи аймақта құрылған хандықтың тұрғындарын ғылыми тілде кімдер деп аталады?

А) Этносаяси қауымдастық Б) Этнос

Ә) Этнология В) Халық

32. Қазақстанға шығыстан қандай тайпалардың келуінің нәтижесінде монғолоидтық белгілер дами бастады?

А) Үйсін Ә) Ғұн Б) Қыпшақ В) Сармат

33. Үйсіндердің аты қашаннан бастап қайтадан тарих сахнасына шыға бастайды?

А) Монғолдардың Жетісуға келуімен

Ә) Жетісуға Жәнібек пен Керей хандар келіп, қазақ хандығы құрыла бастағанда

Б) Жетісуда Моғолстан мемлекеті құрылуымен

В) Жетісуды Әмір Темірдің жаулап алуымен