3. Есеп.

Газдың тығыздығы 0,03 кг/ м³ . Осы газдың орташа квадраттық жылдамдығы 500 м/с болса, онда оның ыдыс қабырғаларына түсіретін қысымын тап.

4. ЭҚК-і 1,5 В ток көзіне кедергісі 0,1 Ом катушка қосылғанда амперметр 0,5 А ток көрсетті. Ток көзіне параллель етіп дәл сондай екінші ток көзі қосылғанда ток күші 0,4 А болды. Бірінші және екінші ток көздерінің r₁ және r ₂ ішкі кедергілерін тап..

№6 ЕМТИХАН БИЛЕТІ

1. Инерция моменті. Штейнер теоремасы.

Дененің кез келген өске қатысты инерция моменті өске параллель болатын, масса центрі арқылы өтетін өске қатысты инерция моменті мен дененің массасының өстерінің арақашықтығының квадратына көбейтіндісінің қосындысына тең болады.

(1.5.3.1)

мұнда - дененің масса центрі арқылы өтетін өске қатысты инерция моменті, - остердің арақашықтығы.

Мысал ретінде айналыс өсі бір ұшы арқылы ететін өзектің инерция моментін есептейік. Штейнер теоремасын қолданып төмендегідей өрнек жазуға болады.

мүндағы - айналыс өсі масса центрі аркылы өтетін өзектің инерция моменті.

http://studopedia.net/11_10437_shteyner-teoremasi.html

2.Әр түрлі процестердегі идеал газдың атқарған жұмысын есептеу.

Денені тұрақты көлемде қыздырғанда барлық жылу ішкі энергияны арттыруға жұмсалады, бір кило моль үшін . P=const жылу мөлшері ішкі энергияны арттыруымен қатар дененің көлемін ұлғайтуға қажетті жұмысқа жұмсалады ,

Изохора A=0. Изобара . Изотерма

Адиабаталық , , . Политропты ,

3. Есеп.

Дөңгелек орамның магнит моменті 0,2 Дж/Тл. Орамның диаметрі 10 см болса, онда орамдағы ток күші неге тең ?

4. Q₁=Q₂=8 нКл зарядтардың арақашықтығы d= 40 см. Осы зарядтардың ортасындағы нүктедегі өріс кернеулігін табыңыз.

№7 ЕМТИХАН БИЛЕТІ

1. Консервативті және консервативті емес күштер. Сыртқы күш өрісіндегі бөлшектің потенциалдық энергиясы және оның консервативті күшпен байланысы. Бөлшектер жүйесінің потенциалдық энергиясы..

Барлық күштерді физикалық табиғатына тәуелсіз консервативті және консервативті емес күштер деп екі топқа бөледі. Егер күштің жұмысы бөлшектің бастапқы нүктеден соңғы нүктеге қандай траекториямен орын ауыстырғанына байланысты болмаса, ондай күштер консервативті күштер деп аталады . Егер орын ауыстыру тұйықталған жолмен өтсе, консервативті күштің жұмысы нөлге тең болады .

Орталық (гравитациялық, кулондық) күштер, ауырлық күші, серпімділік күші консервативті күштерге жатады.

Консервативті емес күштің жұмысы орын ауыстыру өтетін жолға тәуелді болады. Консервативті емес күштерге үйкеліс күштері, ортаның кедергі күші жатады. Үйкеліс күшінің жұмысы әрқашан теріс болады. Мұндай күштер диссипативті деп аталады.

Кеңістіктің әрбір нүктесінде бөлшекке бір нүктеден екінші нүктеге заңдылығымен өзгеретін күш әсер ететін кеңістіктің аймағын күш өрісі деп атайды. Күш өрістері векторлық болып табылады. Күш өрісі біртекті (ауырлық күшінің өрісі) және орталық (гравитациялық өріс) болып бөлінеді. Консервативті күштер өрісі ерекше қасиеттерге ие, олар потенциалды өрістер класын құрайды. Әр нүктедегі өрісті кеңістіктегі нүктенің орнына және күштің сипатына тәуелді болатын қандай да бір W_p( ) функциясымен сипаттауға болады. Олай болса, бөлшек 1 нүктеден 2 нүктеге орын ауыстырғанда консервативті күштің жұмысы W_p функциясының кемуіне тең болады

A₁₂ =W_p1 –W_p2 =-∆W_p . (4.14)

W_p функциясы сыртқы консервативті өрістегі бөлшектің потенциалдық энергиясы деп аталады. Мұндай өрісте жұмыс потенциалдық энергия есебінен жасалатынын (4.14) теңдеуінен көруге болады.

Бөлшектің потенциалдық энергиясы W_p( ) өрісті тудыратын объектілермен өзара әсерлесу энергиясы болып табылады. (4.14) формуласы әрбір нақты жағдайда W_p үшін (кез-келген тұрақтыға дейінгі дәлдікпен) өрнегін алуға мүмкіндік береді.

Потенциалды өрісте орналасқан бөлшектің энергиясы мен күштің арасындағы байланысты анықтайық. Ол үшін элементар жұмыстың формуласын жазамыз .

күштің кез келген l бағытқа проекциясы .

Орын ауыстыру бағыты ретінде x, y, z координат осьтері бойындағы бағыттарды аламыз

, немесе .