1.Электр тогы, потенциал, кернеу, эқк, қуат, кедергі.

Электр тогы (Э.т) – электр қозғаушы күштің әсерінен зарядтардың (зарядталған бөлшектер немесе дене) бағытталған қозғалысы. Зарядталған бөлшектер:өткізгіштерде — электрондар, электролиттерде —иондар (катиондар мен аниондар), газда —иондар мен электрондар, арнайы жағдайдағы вакуумда — электрондар,жартылай өткізгіштерде —электрондар мен кемтіктер (электронды-кемтіктік өтімділік) болып табылады. Электр тогы энергетика саласында—энергияны алыс қашықтыққа жеткізу үшін, ал телекоммуникация саласында — ақпаратты шалғайға тасымалдау үшін қолданылады. Тұрақты ток — уақыт бойынша бағыты және шамасы аз өзгереді.Айнымалы ток — бағыты мен шамасы периодты түрде өзгеріп отыратын электр тогы. Ал техникада айнымалы ток деп ток күші мен кернеудің период ішіндегі орташа мәні нөлге тең болатын периодты ток түсіндіріледі. Айнымалы ток байланыс құрылғыларында (радио, теледидар, телефон т.б.) кеңінен қолданылады. Кернеу-1) механикалық – материал деформацияланған кезде пайда болатын ішкі күштер; 2)электрлік электр тізбегінің не электр өрісінің екі нүктесі арасындағы потенциалдар айырмасы. Электрлік Кернеудің бірліктердің халықаралық жүйесіндегі өлшеу бірлігі – вольт. кернеу - потенциалдар айырымының жалпыланған  ұғымы: тізбектің ток көзі жоқ  бөлігінің шеттеріндегі потенциалдар айырымы кернеуге тең болады. Қуат (орыс. мощность ) уақыт бірлігі ішінде істелінген жұмыстың сол уақытқа қатынасымен өлшенетін физикалық шама. 1. Сәулеленетін энергияның мөлшері немесе уақыт бірлігінде орындалатын кез келген жұмыс, өлшем бірлігі ватт. 2. Жүйенің өнім шығаруға, яғни оның уақыт бірлігі белгілі бір жұмыс көлемін орындау қабілеттілігін анықтайтын сипаттама.Орта қуат

Бірқалыпты жұмыс істейтін жүйе үшін қуат: N=А/t өрнегі бойынша есептеледі, мұндағы А – t уақыт ішінде істелетін жұмыс, жалпы жағдайда лездік қуат -

 ,

Механикалық қуат Дененің қозғалыс бағытымен әсер ететін тұрақты күштің қуатын:

Электр қуаты Электр қуатының лездік мәні

Электрлік кедергі — электр тізбегінің немесе өткізгіштің электр тогына қарсы бағытталған әсерін сипаттайтын шама. Тұрақты кернеу (ток) жағдайында тізбек бөлігіндегі электрлік кедергі–R – скаляр шама, ток көздерінің электр қозғаушы күші бұл бөлікте болмаған кезде оның ұштарындағы U кернеудің І ток күшіне қатынасына тең болады (қ. Ом заңы):

Мұндай электрлік кедергіні омдық немесе активті кедергі деп атайды. Ол өткізгіш материалына тәуелді. Қимасы тұрақты (S) және ұзындығы l, құрамы біртекті өткізгіш үшін

мұндағы R– меншікті электрлік кедергі, ол өткізгіш материалын сипаттайды. Көп жағдайда (негізінен, электрлік кедергінің физикалық табиғатын қарастырғанда) орнына меншікті электрлік өткізгіш алынды. Электрлік кедергі омметрмен немесе өлшегіш көпірлермен өлшенеді. Электрлік кедергінің бірліктердің халықаралық жүйесіндегі өлшеу бірлігі – Ом'

эқк көзі (кернеу көзі) – тізбекте табиғаты электрстатикалық емес күштердің жұмысы есебінен потенциалдар айырымын қамтамасыз ететін қондырғы. 

бөгде күштер – заряд тасушы бөлшектерге ықпал ететін табиғаты электрстатикалық емес эқк көзінің күштері.электр қозғаушы күш (эқк) – бірлік оң зарядты тасымалдауда бөгде бөгде күштердің атқаратын жұмысына тең физикалық шама:

.                                                     (80)

бөгде күштердің тұйық тізбек бойында бірлік оң зарядты тасымалдау жұмысы:

.                                       (81)

осыдан:

                                          (82)

яғни, эқк бөгде күштер өрісінің  кернеулік векторының циркуляциясы ретінде анықталады.  Электрстатикалық өрістің  потенциалы – сан жағынан өрістің берілген нүктесінде орналасқан бірлік оң зарядтың потенциалдық энергиясына тең физикалық шама.

.                                                   (20)

     нүктелік заряд  өрісінің  потенциалы:

                                                 ,                                          (21)

мұндағы r  – нүктелік зарядтан өрістің берілген нүктесіне дейінгі ара қашықтық.