Красным обозначены ответы на русском и ответы которые не написаны

Ответов нет билетах 16-3 вопрос, 18-1 вопрос, 19-1 вопрос, 20-1 вопрос, 22-весь билет,

24-3 вопрос,

1

1. Геотехника пәнінің мақсаты мен міндеті. Басқа пәндермен байланысы.

Геотехника пәні топырақтардың физикалық-механикалық қасиеттері, топырақ массивтерінің кернеулі-деформацияланған жағдайын және олардың үймереттерге көрсетілетін қысымын есептеу әдістері қаралады. Геотехника –инженерлі геология, тау жынысының механикасы, топырақтың механикасы, яғни іргетастың құрылуы. Геотехника пәнінің мақсаты инженерлік – құрылыстық істе қолданылатын инженерлік геология аймағында теориялық және практикалық білімдердің негізін меңгеру, ал міндеті – білімдерді геологиялық жағдайларды талдау кезінде практикалық сұрақтарды шешуде, іргетас құрылысының және топырақтар механикасының есептерін шығару үшін бастапқы материалдарды жинауда пайдалану. Инженерлік геологияның мазмұны бар білім беру бағдарламаларында «Геотехника 1» пәніне сәйкес келеді.

2. Қаданың қажетті санын анықтау, оларды ростверкте орналастыру және

конструкциялау

.Қада деп ғимарат салмағын топырақтың жер бетінен төмен орналасқан бөлігіне беруге арналған іргетас түрі..

Қадалы іргетастарды есептеу 5 жолдан тұрады:

1) Ғимараттың іргетасқа түсетін жүктеме мөлшерін анықтау;

2)Ростверг табанының орналасу биіктігін анықтау;

3)Қаданың типін түрін өлшемдерін таңдап алу;

4)Қаданың көтергіштік қабілетін және оның есептік көтергіштігін анықтау;

5)Қаданың қажетті санын анықтау.

Анықталған қадалар санын ір гетас жоспарына қатарлап немесе шахмат тәртібімен орналастырады.Қадалы іргетас ортадан жүктелгенде ростверк табанындағы қадалар бір келкі арақашықтықта орнатылады.

Ростверк – жүктемені негізге беретін қадалы немесе бағаналы фундаменттің жоғарғы бөлігі.Ростверк монолитті немесе құрамалы түрде қадалардың басын біріктіреді.Ростверктің кеңістікте орналасуына байланысты 3 түрі бар:төмен,көтеріңкі,биік орналасқан. Ростверк плита немесе арқалық түрінде жасалып бағаналардың жоғарғы бөлігін қосып, ғимараттың тіреуіш бөлігі қызметін атқарады.

а)жерден төмен орналасқан іргетас

б) көтеріңкі орналасқан

в) биік орналасқан( гидротехникалық құрылымдар мен жертөлемі қабаттары бар ғим)

Егер ростверк топырақтың немесе судың деңгейінен айтарлықтай жоғары орналасса биік орналасқан деп;

Көтеріңкі деп егер ростверктің табаны топырақтың деңгейімен бірдей орналасса;

Төмен деп егер топыраққа көмілген болса.

3. Терең орнатылған іргетас түрлері және ерекшеліктері

Ауыр ғимараттың қалыпты пайдалануын қамтамасыз ету үшін оларлың іргетастары өте терең орнатылады. Мұндай іргетастарды қолдану аймағы: ерекше биік ғимараттар, көпірлер, порттық ғимараттар, тереңдетіп орналастырылған жер асты тунельдеп және т.б. ғим-р мен им-р.

Терең орнатылған іргетас түрлері:

• Қабықшалы іргетастар. Қалыңдығы 12-15 см, орнату тереңдігі 30 м-ге дейін. Материалы бетоннан, кірпіштен, темірбетоннан. Орналасу технологиясы бойынша монолитті н/е құрамалы. Құрамалы темірбетоннан жасалған жағдайда оның биіктігі 3-6 м. Бұл іргетас топыраққа дірілдеткіш қуатты балға н/е батырғыш арқылы енгізіледі.Кіргізген сайын енгізуіне байланысты топырақ шығарылып отырылады.Топырақтан шығару үшін гидроэлеватор қолданылады. Кемшілігі топыраққа енгізу барысында толқулар жанындағы ғимараттарға әсер етеді. Сол себепті мұндай іргетастарды қалалық жерде қолдануға болмайды. Мұндай көбіне көпір құрылысына пайдаланады.

• Түсірмелі құдықтар. Түсірмелі құдықтар ірге тасы көбінесе жер асты ғимараттар үшін қолданылады. Олар: сорғы станциялары, суқабылдағыштар, донна пештер, үздіксіз болат құю қондырғылары, жер асты гараждары, көпірдің ірге тасы тіректері және т.б. Түсірілмелі құдықтың құрылғысы мынадай. Топырақ бетіне ең бірінші белгілі бір биіктікте құдықты қалау орындалады, содан соң ішкі бетінде топырақты өңдейді. Кейін құдықты өз салмағының ықпалымен өңделмеген топыраққа енгенге дейін түсіреді. әрі қарай құдықтың қалауын өсіріп, бұл жұмысты бірнеше рет қайталайды.

Түсірілмелі құдықтардың жобалау 3 кезеңнен тұрады: бірінші кезеңде – жобалау тәжірибесі және жуықтап есептеу негізінде конструктивтік элементтердің геометриялық өлшемдері анықталады; екінші – құрылыс алаңының топырақ ерекшелігіне байланысты орналасу тәсілін анықтау; үшінші кезеңде топырақтың беріктілік шарттарына сәйкес қабылданған өлшемдер тексеріледі. Тексеру Лями формуласымен жүргізіледі:

- тусирмели кудыктын сырткы радиусы  - ишки радиусы - буйирлик кысым

• Кессондар негізінен су ішінде және топырақ суларының деңгейі жоғары болған құрылыс аймағында қолданылады.

Түсірмелі құдықпен салыстырғанда кессондарда суда сыртқа шығару ауа қысымы арқылы атқарылады

Кессонның негізгі жұмыс бөлігі –камера оның ішінде жұмысшылар топырақты өңдеп пульпа (жидкость)түрінде жоғарыға шығарады

Жұмыс камерасындағы қысым мөлшері топырақ суының гидростатикалық қысымнан сәл үлкенірек

Жұмыс істеу мерзімі аз себебі көп жұмыс істесе клессон ауруына ұшырайды

Орнату тереңдігі 30-40 метрден аспайды

Топырақ қабырға. Топырақты орды өңдегеннен кейін, оның ішін монолитті бетонмен, құрастырылмалы  элементтермен, әртүрлі балшықты цементтік қоспалармен толтырып, нәтижесінде жүк көтергіштік, жабу конфигурациялары мен фильтрге қарсы жабдықтар пайда болады. Кәдімгі іргетасты ашық қазаншұңқырларда орнату әдісімен салыстырғанда «топырақтағы қабырға» әдісінің көптеген айырмашылығы бар: жер асты жұмысының көлемі 5...6 дейін азаяды, болатты шпунт пен  прокатты пішін қолданылмайды, топырақ пен қабырға арасындағы ор азаяды.

2