- •Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі м.ӘУезов атындығы оҢтүстік қазақстан мемлекеттік университеті «Информатиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі» кафедрасы
- •5В060200– «Информатика» мамандығының
- •Шымкент-2011
- •1 Сызықты бағдарламалау есептерін шешу. Жалпы түсініктемелер
- •Жай экономикалық есептердің математикалық модельдерін құру. Шикізатты қолдану есебі.
- •1.3 Сызықтық теңдеулер жүйесін шешудің Жордан-Гаусс әдісі
- •1.5 Сызықтық программалаудың жалпы есебі.
- •1.6 Сызықтық программалау есебін графиктік әдіспен шешу
- •Графиктік әдіспен шешу
- •Симплекс әдісінің алгоритмі.
- •Бірінші симплекс кестесі
- •Сызықтық программалаудағы түйіндестік және түйіндестік түсінігі
- •Симметриясыз түйіндес есептер.
- •Симметриялы түйіндес есептер.
- •Қосалқы есептердің математикалық моделдерінің түрлері.
- •Бастапқы есеп. Қосалқы есеп
- •3 Транспорт есебі.
- •3.1 Есептің қойылуы және оның математикалық моделі.
- •3.2 Бастапқы тірек шешімін құру.
- •Солтүстік – батыс бұрыш әдісі.
- •3.3 Потенциялдар әдісі
- •Сызықтық емес бағдарламалау есебін шешудің жалпы жүйесі.
- •Лагранж көбейткіштер әдісі.
- •Глобал минимум туралы негізгі теорема
- •Сызықты программалау есептерін шешу әдістері хақында.
- •2.2. Экономикалық есептерді шығаруға арналған оптималдандыру модельдерін құру.
- •1. Гомори алгоритмі
- •2 Жұмысты бекіту туралы есеп
- •3.Коммивояжер /сауда агенті/ есебі.
- •Бүтін санды сызықты программалау есептерін шығару әдістері хақында.
- •2.1 Қосымша шектеуді құру
- •Ойын теориясының пәні, негізгі ұғымдары
- •Минимакс теоремалары. Матрицалық ойындардың негізгі теоремасы.
- •Матрицалық ойындарды сызықтық программалау есебіне келтіру арқылы шешу әдістері
- •Пәнді оқу-әдістемелік әдебиетпен әдістемелік қамтамасыз ету. Негізгі әдебиеттер:
- •Қосымша әдебиеттер:
Глобал минимум туралы негізгі теорема
Келесі
теорема тиімділіктің қажетті және
жеткілікті шарттарын орнатады. Кез
келген
үшін
функциясын үзіліссіз және бірінші,
екінші ретті үзіліссіз дербес туындылары
бар деп ұйғаралық. Онда келесі теорема
дұрыс болады.
Теорема.
нүктесі
функциясының минимумы (локальды немесе
глобальды) болуы үшін:
а)
(стационарлық шарты);
б)
гессиан
,
жартылай анықталған матрицаның оң болуы
қажетті және жеткілікті болып табылады.
Бір айнымалылы функцияны минимумдау әдістері
Мақсатты функцияның унимодальды екені белгілі болып немесе анықталған интервалда мақсатты функцияның бір экстремумы бар және ол бізді қызықтыратын болса, онда полиномиальды аппроксимациялау әдісін қолдану қолайлы болады. Сонымен бұл әдістің идеясы төмендей.
Алдымен экстремум интервалдардың шекараларын орнатамыз. Ары қарай алынған интервалындағы нүктенің мақсатты функциясын өлшейміз. Сосын полиномды аппроксимацияланада мақсатты функция (әдетте, квадрат немесе куб көпмүшелік қарастырылады) көрсетілген нүктеден өтеді. Кейін аппроксимацияланаған көпмүшелік экстремумы табылады.
Кесіндіні қақ бөлу әдісі
Келесі әдістер тобы: дихотомия, Фибоначчи сандарын қолдану және алын қима әдістері.
Алдымен
экстремум бар алғашқы интервалдарды
бөлу, экстремумы жоқ ішкі интервалдарды
сыртқы интервалдан шығарып тастау
отыру қажет. Дихотомия
әдісін
қарастыралық. Бұл әдіс оптимумы бар
интервал ұзындығын әр қадамда екі есе
кішірейтуге мүмкіндік береді. Егер q
функциясына n
есептеу жүргізілген болса, онда интервал
ұзындығын
рет азайтуға мүмкіндік бар. Мейлі
экстремум
интервалынан табылсын.
интервалын бөлейік. Ортасын
деп аламыз, сосын екі нүктесінің арасынан
,
,
бес нүктені аламыз. Унимодальдықты
ескеріп, әруақытта интервалдар ішінен
төртеудің екеуін алып тастау мүмкін
(оптимум нүктесі егер табылмаса) және
тек екі іргелес ішкі интервалдар
және
қалады.
Демек,
барлығы
жартылай ұзындықтағы (кесінді) есебіне
келтіріледі.
25, 26 – ші дәрістер. ОЗ сызықтық моделдерінің мысалдары
Қорларды
пайдалану есебі. Зауаттың
m түрлі қорлары бар. і-ші қордың мөлшері
ві
бірлікке тең
.
Бұл қорлардан n түрлі өнім шығарылады.
Өндіріс j-ші өнімнің dj
бірлігінен көп шығарылмайды. J-ші өнімнің
бірлігін шығару үшін і-ші қордың
aij,бірлігі
қажет. J-ші өнімнің бірлігін сатудан
түсетін пайда Cj
бірлік болды. Өндірісті шикізат қорын
тиімді пайдаланып, өнімді сатудан
түсетін жиын пайда ең үлкен мән
қабылдайтындай етіп ұйымдастыру керек.
Егер
айнымалы арқылы j-ші өнім мөлшерін
белгілесек, онда қойылған есептің
математикалық моделі келесі болады:
(1)
Емдәм құру есебі. Күндізгі емдәм құрамында m әр түрлі нәрлі зат болу керек. Әр түрлі заттың мөлшері bi бірліктен кем емес болуы қажет. Мөлшерлері dj n түрлі азық – түлік бар. aij-j-ші түрдегі азық-түлік құрамындағы і-ші түрлі нәрлі зат мөлшері, Cj-j-ші түрлі азық-түлік құны, хj – жұмсалатын азық-түлік көлемі болсын. Онда математикалық тілде есеп былай жазылады:
(2)
