3.2 Жең сызба торының тұрғызылуы

О₁ нүктесінде қиылысатын өзара екі перпендикуляр түзулерді жүргізеді (2 сурет). О₁ нүктесінен окат биіктігіне тең келетін, қиындыны қалдыратын перпендикуляр тұрғызады:

O₁O₂ = В_ок = О₁ О₂ (бұйымның негізгі сызбасынан);

О₂ нүктесі арқылы көлденең түзу жүргізеді.

Тордың енін анықтау үшін қолтық ойындысының тереңдігі деңгейіндегі дайын жеңнің енін білу қажет. Оны екі әдіспен есептеуге болады.

1-әдіс:

Ш_р= [1,25( Д_пр + П_пос) - 1,6В_ОК - 1,8]/2.

Ппос ⁼ Дпр ^х Н.

1см бойынша жеңнің отырылу нормасы Н матаның түріне байланысты келеді.

2-әдіс:

Ш_р=(0_п + П_оп)/2.

О₁ нүктесінен екі жағына жең енінің жартысын қалдырады, Р_п және Р_л нүктелерін алады, олар қолтық ойындысы деңгейінде дайын күйінде жеңнің енін шектейді:

O₁P_n = О₁Р_Л = Ш_р/2; Р_пР_Л — қолтық деңгейіндегі жең енінің сызығы.

Р_п және Р_л нүктелерінен О₂ нүктесі арқылы жүргізілген көлденең сызығымен қиылысатын перпендикулярларды тұрғызады. Қиылысқан нүктелерді О₃ және О₄ етіп белгілейді. Сызба торының биіктігін анықтау үшін О₃Р_П тік сызығын төменге қарай жалғастырып, оның үстінен О₃ нүктесінен минус 1,0...1,5см болатын жең ұзындығын қалдырады. Р_ПМ сызығы – жеңнің алдыңғы иіліс сызығы.

О₃М = Д_р-1,0...1,5.

Шыңтақ сызығының деңгейін анықтайды:

О₃Л = О₃М/2 + 3,0.

М және Л нүктелерінен солға қарай көлденең түзулер жүргізеді. М нүктесінен сола қарай Ш_{рук вн} өлшемін қалдырады, онымен бірге төмендегі сызба торының енін анықтауға болады:

ММ₁ = Ш_{рук вн}.

Жеңнің төменгі сызығын М₁М₂ қиындысымен анықтайды, оны М₁ нүктесінен тік сызығы бойынша орналастырады.

M₁M₂= 1,5...2,5 см.

М және М₂ нүктелерін біріктіріп, жеңнің төменгі сызығын алады.

М₂ және Р_л нүктелерін біріктіріп, артқы шыңтақ сызығын алады. Оның көлденең сызықпен қиылысуын Л нүктесінен Л₂ нүктесі етіп белгілейді. ЛЛ₂ сызығы — шыңтақ деңгейі.

3.3 Қондырма жеңнің негізгі сызбасының тұрғызылуы.

Қиынды	Ауыстырылу бағыты	Есептейтін формула мен есеп	Қиынды ұзындығы, см
Жең сызба торының тұрғызылуы
О1О2	Тігіне бойынша жоғары қарай	О1О2 = Вок
О1Рп = О1Рл	Көлденең бойынша оң мен солға қарай	О1Рп = О1Рл = Шр/2.
Рп О3 = Рл О4		Рп О3 = Рл О4 О1О2 = Вок
О3 М	Тігіне бойынша төмен қарай	О3 М = Др – 1,0..1,5. =
О3 Л	Тігіне бойынша төмен қарай	О 3Л = О3 М /2 +3,0
М М 1	Көлденең бойынша солға қарай	М М1=1,5..2,5	2,0
Жең негізінің сызбасының тұрғызылуы
Рп 1	Тігіне бойынша жоғары қарай	Рп1 = Г4 П6 (бұйым негізінің сызбасынан)
1-1'	Көлденең бойынша оңға қарай	1-1'= 0,5	0,5
РлР3	Тігінен бойынша жоғары қарай	РлР3 =Г1 П3 (бұйым негізінің сызбасынан)
Р3 Р 3'	Көлденең бойынша солға қарай	Р3 Р 3' = 0,5	0,5
О3 О 5	Көлденең бойынша солға қарай	О3 О5 =О2 О3 /2-2,0
О2 О6	Көлденең бойынша солға қарай	О2 О6 = О2 О4 /2
О52	Биссектриса бойынша төмен қарай	О52 = 2,0…2,5	2,5
О63	Биссектриса бойынша төмен қарай	О63 = 1,0…2,0	2,0
1-1''	Көлденең бойынша солға қарай	1-1''= 1-1'= 0,5	0,5
Р3 Р 3''	Көлденең бойынша оңға қарай	Р3 Р 3''= Р3 Р 3'= 0,5	0,5
Рп Г2	Көлденең бойынша солға қарай	Рп Г2 = Г1 Г4 (бұйым негізінің сызбасынан)/2 +0,5
Рп8	Биссектриса бұрышы бойынша жоғары қарай	Рп8 = Г4 2 (бұйым негізінің сызбасынан) +0,5
Р 3'' 4	Р 3''Г2 түзуі бойынша	Р 3'' 4= 4 Г2= Р 3''Г2/2
4-5	Р 3''Г2 перпендикуляры бойынша төмен қарай	4-5 = 1,0…2,0	1,5
ЛЛ1	Көлденең бойынша солға қарай	ЛЛ1= 0,7…1,0	0,7
Л2Л3	Көлденең бойынша солға қарай	Л2Л3= 0,5…1,5	1,0
Біртігісті жеңнің конструкция сызбасының тұрғызылуы
Л1 Л21	Көлденең бойынша солға қарай	Л1 Л21 = Л1Л3/2
ММ3	ММ1 бойынша солға қарай	ММ11= ММ1 /2
РпР1	Көлденең бойынша оңға қарай	РпР1=О1 Рп
Л1 Л 22	Көлденең бойынша оңға қарай
ММ3	Көлденең бойынша оңға қарай	ММ3= ММ11
М3М31	Тігінен бойынша төмен қарай	М3М31 = 0,5	0,5
Рп8	Биссектриса бойынша оңға қарай	Рп8 = Рп8'
РлР2	Тігінен бойынша солға қарай	РлР2 = Рл О1
Л3Л41	Тігінен бойынша солға қарай	Л3Л41= Л3Л21
М2М4	М2 М4 сызығы ойынша М2 Л 3 перпендикулярлы	М2М4 = М2М11
Л3Л42	Л3 Л4 сызығы бойынша М 2Л 3 перпендикулярлы	Л3Л42 = Л3Л41 = Л3Л21
Р 216	Р21 Р 3' сызығы бойынша	Р 216 = Р21 Р 3'/2
6-7	6-7сызығы, Р21 6 перпендикулярлы бойынша	6-7 = 1,0…1,5	1,0

Бақылау сұрақтары

1. ЦОТШЛ әдісі бойынша окат биіктігінің анықталуы параметрлерге сәйкес келе ме?

2. Жеңнің жоғарғы енімен, окат биіктігімен, отырылу нормасымен және қолтық ойындысының енімен арасында қандай байланыс бар?

№ 7 дәріс

Тақырыбы: 4. Жағаларды, өңірлерді топтастыру және құрастыру.

4.1.Өңірлердің, жағалардың әр түрлі формаларын және өлшемдерін құрастыру.

4.2.Ұсақ бөлшектерді құрастыру.

1 сұрақ. Киімнің сызбасында алдыңғы бойдың бір-біріне кіруі немесе түймеленуі өңір деп аталады. Алдыңғы бойдың ортаңғы сызығынан оңға қарай өңірдің ені болып табылады. Өңір шеті модель бойынша фигуралы немесе домаланған немесе үшкір болуы мүмкін. (сурет 1)

Сурет 1- Пиджактік жағаның конструктивті элементтерКонструктивные элементы пиджачного воротника

Өңірдің түрлері:

1. Қысқа – өңірдің ені болмайды (сыдырма немесе бау).

2. Бір өңірлі – жакет, пиджа, «Ә», «Е» - 3 см

көйлек, жейделер - 2÷2,5 см

пальто – 4 см.

3. Екі өңірлі – пальто, «Ә», «Е», «Б» - 6÷8 см;

жакет, пиджак – 6 см.

4. Ассиметриялық түймелік. Сызбада түймеліктің орналасуына, өңірдің еніне және түймеге байланысты болады.

Түймеліктің ұзындығы ... + 0,5 см = 3 + 0,5 = 3,5

Мойын ойындыны тереңдетеміз ↓А₅А₅' = 1÷1,5 см.