Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Tarikh_-_otvety.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
301.52 Кб
Скачать

87.Астана – Қазақстан Республикасының астанасы.

1991 жылы Қазақстан тәуелсіздікке қол жеткізгеннен кейін астананы елдің оңтүстік-шығысынан республиканың орталығы бөлігіне көшіру мәселесі көтерілді. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың тапсырмасы бойынша мемлекеттің жаңа астанасын орналастыруға оңтайлы қаланы анықтау мақсатымен республиканың бүкіл аумағы мұқият зерттелді. Талдау қорытындылары барлық нұсқалардың ішінен ең қолайлысы Ақмола қаласы екендігін көрсетті. Бұл қаланың орналасқан орны сәулетшілік тұрғысынан кез келген жобаны жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Оның үстіне Қазақстанның географиялық орталығы ғана емес, қала елдің аса маңызды шаруашылық аймақтарына таяу, ірі көлік жолдарының торабында орналасқан. Мамандардың бағалауы бойынша Ақмолада тұрғын үйлер мен әкімш., іскерлік ғимараттарын салу бағасы Алматымен салыстырғанда едәуір арзанға түседі, бұл – шығынды азайтуға мүмкіндік береді. Республиканың Жоғарғы Кеңесі ел Президентінің айқын дәлелдерімен келісіп, оның астананы Ақмолаға көшіру туралы ұсынысын мақұлдады. 1995 жылы 15 қыркүйекте Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың “Қазақстан Республикасының астанасы туралы” Заң күші бар Жарлығы жарияланды. Осы уақыттан бастап Республиканың Президенті резиденциясының тұратын жері Ақмола және Алматы қалалары болып белгіленді. Жоғары мемлекеттік органдарды Ақмола қаласында орналастыру жөніндегі жұмысты ұйымдастыру үшін Қазақстан Республикасының мемлекетік комиссиясы құрылып, оған орталық және жергілікті атқарушы органдардың бұл мақсаттағы атқаратын қызметін үйлестіру құқығы берілді. Президент Жарлығы бойынша Республика үкіметі Ақмола қаласын абаттандыру жөніндегі бюджеттен тыс қаражатты жинақтау мақсатында “Жаңа астана” қорын ашты. 1997 жылы 20 қазанда Президент Н.Ә. Назарбаев Қазақстанның жаңа астанасы Ақмола қаласы болғанын ресми түрде жариялады. 1997 жылы 8 қарашада Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері мен Президент байрағын Алматыдан Ақмола қаласына шығарып салудың салтанатты рәсімі өтті. 1997 жылы 3 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Премьер-Министрінің кеңсесі Ақмолаға көшті. Сол жылғы 9 желтоқсанда Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев Ақмолаға ресми түрде аттанды. 1998 жылы 6 мамыр күні Президент Жарлығымен Ақмола қаласының аты Астана болып аталды. Қаланың Қазақстан Республикасының астанасы ретіндегі ресми тұсаукесері 1998 жылы 10 маусымда болып өтті.

Астана — Қазақстан Республикасының елордасы. Қала Қазақстанның орталық бөлігінің солтүстігінде Ақмола облысында, Есіл өзенінің алабындағы өзен маңы жазықтығында орналасқан. Қаланың атауы қазақ тілінен алынған. Қазақша ол сөз елдің бас қаласы дегенді білдіреді. Астана сөзі қазақ тіліне парсы тілінен ауысқан. Онда ол "киелі орын", "босаға" деген мағыналарға ие. Астана — бұл кең даладағы жай қала ғана емес, саяси ерік-жігер көрінісінің нышаны . Бұл саяси батыл қадам. Астана шаңырағы әлі де болса биіктей түспек. Жаңа астананың келешегі бүтіндей XXI ғасырдың еншісінде жатыр. Ал оның ертеңгі еңсесін көтеретін бүгінгі жас жеткіншектеріміз. 1997 ж. егемен Қазақстанның Президенті Н. Назарбаев Жарлығымен елорданы Алматыдан Ақмолаға көшіру туралы шешім қабылдады. Оған се­беп Ақмо­ланың рес­публи­каның кіндігінде ге­осаяси тұрғыдан тиімді ор­на­ласуы, қала­ның еле­улі өнеркәсіптік әлу­еті, құры­лыс ин­дуст­ри­ясын одан әрі да­мытуға қажетті ба­заның бо­луы, ірі та­сымал то­рабы­на ор­на­ласуы әрі қажетті көлік және те­леком­му­ник, инф­рақұры­лым­ның бо­луы, жоғары білікті кадр­лар әле­уеті, же­ке меншік сек­торды және кәсіпкерлікті да­мыту үшін мүмкіндіктердің мол­дығы, ай­мақтағы са­яси және әле­уметтік тұрақты­лық, қала­ны да­мытуға қажетті бос жер­лердің жеткіліктігі сияқты фак­торлар еді. 1998 ж. 6 мамыр жаңа елорданың атау Астана болып өзгертілді.1998 ж. 10 шілде Қазақстанның жаңа елордасы — Астананың халықаралық тұсауы кесілді. Астана өте серпінді дамуда. Астананың ойдағыдай дамып келе жатқанының белгілерін оның халқының жедел өсуінен байқауға болады. Ас­та­нада жүзден ас­там ұлттың өкілдері тұра­ды, байырғы тұрғын­да­ры — қазақтар. «Ас­та­на -Бәй­те­рек» мо­нументі Елор­да­ның бас­ты көрнекті орын­да­рының бірі — сол жағала­удағы алғашқы сәулетті құры­лыс — «Бәй­те­рек» мо­нументі. Осы­нау біре­гей нәзік ке­шен Ас­та­наның сим­волдық бей­несіне ай­нал­ды. Мо­нумент негізіне шетсіз-шексіз мұхит шайып жатқан Көктөбе та­уын­да өсетін, ер­тегідегі ағаш ту­ралы аңыз алын­ды. Жыл сайын оның жа­пырақта­рына қаси­етті құс — Самұрық ал­тын жұмыртқа са­лады. Алай­да, жыл сайын оны ай­даһар жеп қояды, бұл Күн мен Түннің, Жаз бен Қыс­тың, Жақсы­лық пен Жа­ман­дықтың ал­ма­су­ын бей­не­лейді. Ев­ра­зи­ялық кеңістіктің нағыз кіндігінде, өрке­ни­ет­тер тоғысын­да өмір ағашы — Бәй­те­рек те­рең та­мыр­ла­рымен жерді ұстап тұр, ал оның бұтақта­ры ас­панмен та­ласа­ды. Қызықты деректер.Астана — Азия астаналарының ішінде солтүстік полюске ең жақын орналасқан.Астана — ғаламшардағы ең суық астаналардың бірі, Моңғолия астанасы Ұлан-Батырдан жылы, Канада астанасы Оттавадан суық.Әлемдегі астана аталатын астаналар тек қана Қазақстан астанасы — Астана қаласы және Оңтүстік Корея астанасы — Сеул қаласы.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]