1. Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі. 8

2. Тас ғасыры мен ескерткіштеріне сипаттама жасап, кезеңдерін жүйелеп көрсетіңіз. 9

3. Қола дәуіріндегі Қазақстан.Андронов және Беғазы-Дәндібай мәдениеті. 10

4. Сақтардың материалдық және рухани мәдениетіне байланысты жазба деректерді талдаңыз. 12

5. Ұлы Жібек жолының тарихи-мәдени маңызы. 13

6. Үйсін, Қаңлы мемлекеттік-саяси құрылымдарының басты белгілерін анықтап көрсетіңіз. 14

7. Хұн тарихына қатысты жазба деректерді талдаңыз. 15

8. Ұлы түрік қағанатының тарихын баяндаңыз 16

9. Көне түрік жазба ескерткіштерінің ерекшеліктері мен зерттелу деңгейін анықтаңыз. 17

10. Жазба деректердің негізінде Түргеш қағанатының тарихын сипаттаңыз. 18

11. Қарлұқ қағанаты тарихының зерттелу деңгейі. 19

12. Қимақ мемлекеті: этно-саяси тарихы және шаруашылығы. 20

Қимақтардың шаруашылығы 21

Қимақ қағанатының құлауы 21

13. Оғыз мемлекеті: этно-саяси тарихы, шаруашылығы, мәдениеті. 22

14. Қыпшақтардың этно-саяси тарихы (IX-XI ғ.ғ) 23

16. Түркілердің материалдық және рухани мәдениетінің ерекшеліктері (VІ-XII ғғ.). 25

17. Ортағасырлардағы қала мәдениеті (ІХ-ХІІ ғғ.). 26

18. Түркі кезеңінің ғалымдары мен ойшылдарының еңбектерін талдаңыз (Әбу Насыр әл-Фараби, Қожа Ахмет Иассауи, Махмуд Қашқари, Жүсіп Баласағұни, Ибн Сина, Райхан Бируни және т.б.) 28

19. Найман және Керейт ұлыстарын сипаттаңыз. Наймандар ұлысы. 11-13 ғасырларда Қазақстанның шығысында өмір сүрген іргелі мемлекет. Жазба деректер бойынша Найман мемлекетінің алғашқы билеушілері 1143 жылдан бастап белгілі. Соның ішінде Рашид-ад-Дин: «Наймандардың хандығы қадірлі, қуатты, халқының саны көп, әскерлері де жауынгер еді» деп жазады. Оның ол кездегі ең белгілі қағаны Білге Бұқа қаған еді. Елді тайпалардың белді өкілдері мен ақсақалдар, батыр, қолбасшылары бас қосатын «Хан Кеңесі» арқылы басқарған. Білге Бұқаның екі баласы Таян хан мен Бұйрық хан таққа таласып қыорқсып мемлекетті екіге бөліп алды да өзара соғысып әлсіретіп тынды. Сондан қазір Наймандардың бір бөлігі – Солтүстік Наймандар –Алтай, Зайсан, Марқакөл, Қара Ертіс бойында қалып қойды, бұл «Бұйрық ханның Наймандары» деп аталды, екінші бөлігі Оңтүстік Наймандар – Жетісу, Сыр бойына қарай ойысты да оларды «Күшлік ханның Наймандары» деген. 31

20. Монғолдардың Орта Азия мен Қазақстанды жаулау тарихын жүйелеп көрсетіңіз. 32

21. Қазақстан Алтын Орданың құрылуы, гүлденуі және құлдырау кезеңінде (XIII-XV ғғ). 34

23. Ақ Орда Қазақстанның этникалық территориясындағы алғашқы мемлекет. 36

24.Қазақстан тарихындағы Әбілхайыр хандығының орны мен рөлі. 37

25. Моғолстан мемлекетінің Қазақстан тарихындағы орны мен рөлі. 38

26. Батыс Қазақстан территориясы Ноғай Ордасы құрамында. 38

27 . XIII-XV ғғ. Қазақстанның рухани мәдениеті. 39

28. «Қазақ» этнонимінің зерттелуі. 40

30. XV ғ. ортасы-XVIII ғ. Қазақ хандығының тарихы туралы жазба деректер мен зерттеулер. 42

31. Керей мен Жәнібек – Қазақ хандығының негізін қалаушылар. 43

32. Қазақстандағы этникалық процестерді жүйелеп, қазақ халқының қалыптасу кезеңдерін көрсетіңіз. 45

33.Қазақ хандығының өркендеуіндегі Қасым ханның қызметі. 49

35. ХҮІІ-ХҮІІІ ғ. басындағы Қазақ хандығы. Тәуке хан – мемлекет қайраткері, реформатор, дипломат 52

36. ХҮІІ-ХҮІІІ ғ. 1-ші ширегіндегі қазақ-жоңғар қатынастарын талдап көрсетіңіз 53

37.«Ақтабан шұбырынды–Алакөл сұлама» кезеңі және қазақ халқының жоңғарларға қарсы «Орбұлақ», «Аңырақай» шайқастарының тарихи маңызын дәлелдеңіз 55

38.Қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымының ерекшеліктері. 56

39. XV-XVIII ғғ. қазақтардың шаруашылығы және оның түрлері. 57

40. XV-XVIII ғғ. қазақтардың материалдық және рухани мәдениетінің ерекшеліктерін талдап көрсетіңіз 58

41.Патшалық Ресейдің Қазақстанды жаулап алуының бастапқы кезеңін анықтаңыз. 61

42.Абылай хан мемлекет қайраткері, саясаткер және дипломат. 62

43.Сырым Датұлы бастаған Кіші жүз қазақтарының көтерілісінің себептері,барысы, ерекшеліктері. Көтерілістің себептері мен алғышарттары. 63

44. Исатай Тайманұлы және Махамбет Өтемісұлы бастаған көтерілістің себептері,барысы,ерекшеліктері. 64

45.1822-1824 ж.ж. Сібір және Орынбор қазақтары туралы Жарғылар. 65

46.Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтерілістің себептері, барысы, ерекшеліктері және оның тарихи маңызы. 66

47 . XIX ғғ. 50-ші жылдарындағы Жанқожа Нұрмұхамедұлы бастаған көтеріліс: себептері, барысы, ерекшеліктері. 67

50. 1886 және 1891 жж. өлкені басқару жөніндегі ережелер. 70

51.1867-1870 жж. Орал, Торғай және Маңғыстаудағы қазақтарының көтерілістерінің ерекшеліктерін анықтап көрсетіңіз. 71

53.«Зар заман» мектебі ақындарының еңбектерін талдап көрсетіңіз:. Д.Бабатайұлы, Ш.Қанайұлы, М.Мөңкеұлы және т.б. еңбектері. 73

54.Қазақтың ұлы ағартушылары мен ойшылдары Ш. Уәлиханов, Ы. Алтынсарин, А. Құнанбайұлы және т.б. 74

55. ХХғ. басындағы қазақ зиялыларының ұлт азаттық қозғалыстағы орны мен ролі. 76

56. 1916 ж .ұлт-азаттық көтерілістің себептері, барысы, нәтижесі және маңызы. 76

57.1917ж. Ақпан рев.нан кейінгі Қазақстан. 78

58.Бірінші жалпықазақ съезі және оның тарихи шешімдері 78

59. Алаш партиясының құрылуы және оның бағдарламасын талдап көрсетіңіз 79

60. Әлихан Бөкейханов - қазақ халқының қолбасшысы 80

61. А. Байтұрсынның қазақ халқының рухани дамуына қосқан үлесін көрсетіңіз. 81

62.1917 жылғы Қазан төңкерісінің ерекшеліктері және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнатылуы. 82

63. Түркістан (Қоқан) автономиясының құрылуы және Мұстафа Шоқай. 83

64. Екініші жалпықазақ съезі.Алашорда үкіметі. 84

65. Қазақстанның азамат соғысы жылдарындағы жағдайы. 84

66. Қазақ АКСР-ның құрылуы. 85

67. Қазақстандағы жаңа экономикалық саясаттың жүргізілуі, себептері мен нәтижелері. 86

68. 1924 жылғы Қазақстан мен Орта Азиядағы ұлттық-территориялық межелеу. 87

69.Ірі бай шаруашылықтарын тәркілеу: саяси және экономикалық салдары. 88

70. Қазақстандағы социалистік индустрияландырудың ерекшеліктері ,нәтижелері және олқылықтары. 89

71.Қазақстанда ауыл шаруашылығын күштеп ұжымдастыру және оның нәтижелері мен салдары. 89

72.1929-1931 жж күштеп ұжымдастыруға қарсы көтерілістер. 90

73.1931-1933 жж аштықтың себептері, экономикалық және демографиялық салдары. 91

74. ХХ ғ. 20-30 жылдардағы мәдени революцияның қайшылықтары мен салдары. 92

75. 1937-1938жж Казакстандағы жаппай репрессиялау шаралары және оның салдары. 93

76.Қазақстандықтардың Отан соғысы жылдарында майдандандағы ерлігі. 93

77. Отан соғысы жылдарындағы қазақстандықтардың еңбектегі ерлігі. 94

78.Қазақстанның соғыстан кейінгі жылдардағы қоғамдық-саяси өмірі(1946-1965жж) 95

79.Қазақстандағы Тың және тыңайған жерлерді игеру. Экологиялық , экономикалық және әлеуметтік – демографиялық салдарлары. 96

80. 1965 – 1985 жж. Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайынталдап көрсетіңіз. 97

81.1986 жылғы Желтоқсан көтерілісі: себептері және салдары. 98

82.ҚР егемендігінің қалыптасу кезеңдері. Қазақ КСР-нің мемлекеттік егемендігі туралы Декларация. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы Заң. 99

83.ҚР мемлекеттік рәміздері. 100

84. Тәуелсіз Қазақстанның 1993, 1995 ж Конституциялары. 101

85.ҚР-ғы саяси партиялар, қоғамдық қозғалыстар мен ұйымдар. 102

89.ҚР қазақ тілінің мәртебесі. 104

93. Тәуелсіз ҚР құрылуы мен қалыптасуындағы Тұңғыш президент Н.Ә.НАЗАРБАЕВТЫҢ рөлі мен қызметі. 105

95.Қазақстан – 2050 стратегиясы, ХХІғ жаһандық мәселелері. 106

96.Қазақстан – 2050стратегиясы.Еліміздің жаңа саяси бағыты. 108

1. Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі. 6

2. Тас ғасыры мен ескерткіштеріне сипаттама жасап, кезеңдерін жүйелеп көрсетіңіз. 7

3. Қола дәуіріндегі Қазақстан.Андронов және Беғазы-Дәндібай мәдениеті. 8

4. Сақтардың материалдық және рухани мәдениетіне байланысты жазба деректерді талдаңыз. 10

5. Ұлы Жібек жолының тарихи-мәдени маңызы. 11

6. Үйсін, Қаңлы мемлекеттік-саяси құрылымдарының басты белгілерін анықтап көрсетіңіз. 12

7. Хұн тарихына қатысты жазба деректерді талдаңыз. 13

8. Ұлы түрік қағанатының тарихын баяндаңыз 14

9. Көне түрік жазба ескерткіштерінің ерекшеліктері мен зерттелу деңгейін анықтаңыз. 15

10. Жазба деректердің негізінде Түргеш қағанатының тарихын сипаттаңыз. 16

11. Қарлұқ қағанаты тарихының зерттелу деңгейі. 17

12. Қимақ мемлекеті: этно-саяси тарихы және шаруашылығы. 18

13. Оғыз мемлекеті: этно-саяси тарихы, шаруашылығы, мәдениеті. 20

14. Қыпшақтардың этно-саяси тарихы (IX-XI ғ.ғ) 21

15. Қарахан мемлекеті:этносаяси тарихы, Әлеуметтік экономикалық дамуы мәдени өркендеуі. 22

16. Түркілердің материалдық және рухани мәдениетінің ерекшеліктері (VІ-XII ғғ.). 23

17. Ортағасырлардағы қала мәдениеті (ІХ-ХІІ ғғ.). 24

18. Түркі кезеңінің ғалымдары мен ойшылдарының еңбектерін талдаңыз (Әбу Насыр әл-Фараби, Қожа Ахмет Иассауи, Махмуд Қашқари, Жүсіп Баласағұни, Ибн Сина, Райхан Бируни және т.б.) 26

19. Найман және Керейт ұлыстарын сипаттаңызн. 29

20. Монғолдардың Орта Азия мен Қазақстанды жаулау тарихын жүйелеп көрсетіңіз. 30

21. Қазақстан Алтын Орданың құрылуы, гүлденуі және құлдырау кезеңінде (XIII-XV ғғ). 32

22. Алтын Орда билеушілерінің мемлекеттік қызметін сипаттаңыз. 33

23. Ақ Орда Қазақстанның этникалық территориясындағы алғашқы мемлекет. 34

24.Қазақстан тарихындағы Әбілхайыр хандығының орны мен рөлі. 35

25. Моғолстан мемлекетінің Қазақстан тарихындағы орны мен рөлі. 36

26. Батыс Қазақстан территориясы Ноғай Ордасы құрамында. 36

27 . XIII-XV ғғ. Қазақстанның рухани мәдениеті. 37

28. «Қазақ» этнонимінің зерттелуі. 38

29. Қазақ хандығының құрылу тарихына байланысты деректерді талдаңыз. 39

30. XV ғ. ортасы-XVIII ғ. Қазақ хандығының тарихы туралы жазба деректер мен зерттеулер. 40

31. Керей мен Жәнібек – Қазақ хандығының негізін қалаушылар. 41

32.Қазақстандағы этникалық процестерді жүйелеп, қазақ халқының қалыптасу кезеңдерін көрсетіңіз. 43

33.Қазақ хандығының өркендеуіндегі Қасым ханның қызметі. 47

34. XVII ғасырдағы Қазақ хандығының ішкі және сыртқы саяси жағдайы. 48

35. ХҮІІ-ХҮІІІ ғ. басындағы Қазақ хандығы. Тәуке хан – мемлекет қайраткері, реформатор, дипломат 50

36. ХҮІІ-ХҮІІІ ғ. 1-ші ширегіндегі қазақ-жоңғар қатынастарын талдап көрсетіңіз 51

37.«Ақтабан шұбырынды–Алакөл сұлама» кезеңі және қазақ халқының жоңғарларға қарсы «Орбұлақ», «Аңырақай» шайқастарының тарихи маңызын дәлелдеңіз 53

38.Қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымының ерекшеліктері. 54

39. XV-XVIII ғғ. қазақтардың шаруашылығы және оның түрлері. 55

40. XV-XVIII ғғ. қазақтардың материалдық және рухани мәдениетінің ерекшеліктерін талдап көрсетіңіз 56

41.Патшалық Ресейдің Қазақстанды жаулап алуының бастапқы кезеңін анықтаңыз. 59

42.Абылай хан мемлекет қайраткері, саясаткер және дипломат. 60

43.Сырым Датұлы бастаған Кіші жүз қазақтарының көтерілісінің себептері,барысы, ерекшеліктері. Көтерілістің себептері мен алғышарттары. 61

44. Исатай Тайманұлы және Махамбет Өтемісұлы бастаған көтерілістің себептері,барысы,ерекшеліктері. 62

45.1822-1824 ж.ж. Сібір және Орынбор қазақтары туралы Жарғылар. 63

46.Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтерілістің себептері, барысы, ерекшеліктері және оның тарихи маңызы. 64

47 . XIX ғғ. 50-ші жылдарындағы Жанқожа Нұрмұхамедұлы бастаған көтеріліс: себептері, барысы, ерекшеліктері. 65

49. Ресей империясының 1867-1868 жж. Қазақстандағы реформалары және олардың нәтижелері. 66

50. 1886 және 1891 жж. өлкені басқару жөніндегі ережелер. 68

51.1867-1870 жж. Орал, Торғай және Маңғыстаудағы қазақтарының көтерілістерінің ерекшеліктерін анықтап көрсетіңіз. 69

52. ХІХ ғасырдағы Қазақстан мәдениетінің ерекшеліктері. 70

53.«Зар заман» мектебі ақындарының еңбектерін талдап көрсетіңіз:. Д.Бабатайұлы, Ш.Қанайұлы, М.Мөңкеұлы және т.б. еңбектері. 71

54.Қазақтың ұлы ағартушылары мен ойшылдары Ш. Уәлиханов, Ы. Алтынсарин, А. Құнанбайұлы және т.б. 72

55. ХХғ. басындағы қазақ зиялыларының ұлт азаттық қозғалыстағы орны мен ролі. 74

56. 1916 ж .ұлт-азаттық көтерілістің себептері, барысы, нәтижесі және маңызы. 74

57.1917ж. Ақпан рев.нан кейінгі Қазақстан. 76

58.Бірінші жалпықазақ съезі және оның тарихи шешімдері 76

59. Алаш партиясының құрылуы және оның бағдарламасын талдап көрсетіңіз 77

60. Әлихан Бөкейханов - қазақ халқының қолбасшысы 78

61. А. Байтұрсынның қазақ халқының рухани дамуына қосқан үлесін көрсетіңіз. 79

62.1917 жылғы Қазан төңкерісінің ерекшеліктері және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнатылуы. 80

63. Түркістан (Қоқан) автономиясының құрылуы және Мұстафа Шоқай. 81

64. Екініші жалпықазақ съезі.Алашорда үкіметі. 82

65. Қазақстанның азамат соғысы жылдарындағы жағдайы. 82

66. Қазақ АКСР-ның құрылуы. 83

67. Қазақстандағы жаңа экономикалық саясаттың жүргізілуі, себептері мен нәтижелері. 84

68. 1924 жылғы Қазақстан мен Орта Азиядағы ұлттық-территориялық межелеу. 85

69.Ірі бай шаруашылықтарын тәркілеу: саяси және экономикалық салдары. 86

70. Қазақстандағы социалистік индустрияландырудың ерекшеліктері ,нәтижелері және олқылықтары. 87

71.Қазақстанда ауыл шаруашылығын күштеп ұжымдастыру және оның нәтижелері мен салдары. 87

72.1929-1931 жж күштеп ұжымдастыруға қарсы көтерілістер. 88

73.1931-1933 жж аштықтың себептері, экономикалық және демографиялық салдары. 89

74. ХХ ғ. 20-30 жылдардағы мәдени революцияның қайшылықтары мен салдары. 90

75. 1937-1938жж Казакстандағы жаппай репрессиялау шаралары және оның салдары. 91

76.Қазақстандықтардың Отан соғысы жылдарында майдандандағы ерлігі. 91

77. Отан соғысы жылдарындағы қазақстандықтардың еңбектегі ерлігі. 92

78.Қазақстанның соғыстан кейінгі жылдардағы қоғамдық-саяси өмірі(1946-1965жж) 93

79.Қазақстандағы Тың және тыңайған жерлерді игеру. Экологиялық , экономикалық және әлеуметтік – демографиялық салдарлары. 94

80. 1965 – 1985 жж. Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайынталдап көрсетіңіз. 95

81.1986 жылғы Желтоқсан көтерілісі: себептері және салдары. 96

82.ҚР егемендігінің қалыптасу кезеңдері. Қазақ КСР-нің мемлекеттік егемендігі туралы Декларация. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы Заң. 97

83.ҚР мемлекеттік рәміздері. 98

84. Тәуелсіз Қазақстанның 1993, 1995 ж Конституциялары. 99

85.ҚР-ғы саяси партиялар, қоғамдық қозғалыстар мен ұйымдар. 100

88.Қазіргі Қазақстанның сыртқы саяси басым бағыттары. 101

89.ҚР қазақ тілінің мәртебесі. 102

93. Тәуелсіз ҚР құрылуы мен қалыптасуындағы Тұңғыш президент Н.Ә.НАЗАРБАЕВТЫҢ рөлі мен қызметі. 103

95.Қазақстан – 2050 стратегиясы, ХХІғ жаһандық мәселелері. 104

96.Қазақстан – 2050стратегиясы.Еліміздің жаңа саяси бағыты. 106

1. Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі.

Тарих тағлымын терең зерделеген халықтың ғана болашағы жарқын болатыны өмірде дәлелденген. Өйткені, бүгініміз бен болашағымыз өткеннің негізінде жасалған. Мемлекеттің өсіп өркендеуі,оның азаматтарының белсенді іс әрекетінсіз мүмкін емес.«Тарихсыз халық жоқ»деген бізге белгілі қағида бекер айтылмаса керек.Тарих тәжірибені зерделеу барысында тарихи сана,дәстүр мен мәдениет,ұрпақ сабақтастығы қалыптасады.Тарих адамзат өркениеті мен қазіргі заманғы ғаламдық мәселелердің диалектикасын түсінуге мүмкіндік береді. Тарих мынандай негізгі міндеттерді шешеді:гносеологиялық (Отанымыз бен халқымыздың өткені туралы білім береді) аксеологиялық(Әр адамның бойында тарихи оқиғаларға қатыстылық сезімін қалыптастырады, сондықтан ол азаматтық қасиеттердің негізі болып табылады)прогностикалық(Тарих,ол болашақтыңнегізі қаланған өткен заман,тарих аяқталмайды.тарихта үлкен мүмкіншіліктер бар,өйткені онда бұрын ашылмаған шындықтарайқындалады).Тарих қай халықтың бломасын қайталанбас ерекшелігін, нақтылығын дербес қарастыра отырып,олардың бүкіл адамзат қауымдастығының құрамдас бөлігі екенін көрсетеді,соған сәйкес әлемдік тарих жүйесіндегі орнын айқындайды.Жалпы алғанда тарих өзгермелі өмірден адамның өзіндік орнын табу жолының кілті.Бұл тұрғыдан алғанда Қазақстан нақты мысал бола алады.Өйткені,қазақстандық қоғам жүздеген ұлыстардың, сан алуан діндер мен өзіндік қайталанбас ерекшелігі бар мәдениеттердің тоғысқан қоғамы.Халық тарихы оқиғалар зердесі арқылы өзінің дүниетанымын,менталитетін қалыптастырады әрі өзінің қоғамда және ғаламдық деңгейдегі қауымдастықта алатын орнын айқындайды. Қазақстан тарихының ежелгі дәуірден бастау алатын,тарихи кезеңдер мен ғасырларды қамтитын өзіндік логикалық темірқазығы бар.Ол мемлекет құрушы қазақ ұлтының этногенезі мен Қазақстанда тұратын барлық халықтардың ортақ тарихы.Қазақстан тарихын оқытудағы негізгі мақсат Отанымыздың тарихы,ол киелі Қазақ жерінде өмір сүрген барлық алдыңғы ұрпақтың,соның ішінде,әрқайсымыздың ата бабамыздың саналы қызметінің нәтижесі екенін ұғындыру,ал біздің өміріміздің мәні оған қомақты үлес қосу екенін әрбір азаматтың санасына сіңіру. Адамзаттың қалыптасуы мен дамуының ежелгі кезеңдері туралы тарихи білім ертедегі адамдар қалдырған мәдени ескерткіштерді зерттеу негізінде қалыптасады.Мәдени ескерткіштерді адамдардың еңбек құралдары,тұрақтары,тасқа жазылған бейнелер,жерлеу әдістері құрайды.Ежелгі Қазақстан аумағындағы ежелгі тұрғындар туралы жазба деректер кейін пайда болды.Оларға парсы, грек, латын,араб,түрік және қытай тілдеріндегі деректер кіреді.Бұл жазба деректерінде осы жерде мекен еткен тайпалардың тұрмысы,шаруашылық өмірі,саяси оқиғалары,көршілермен қарым қатынасы,ұлттық қалыптасу үрдісі жайлы мәліметтер беріледі.Тарих білімінің негізін деректер құрайды.Тарихи деректер ол қоғамда адамзат дамуының тарихын баяндайтын жазбаша құжаттар,айғақтық деректер.

2. Тас ғасыры мен ескерткіштеріне сипаттама жасап, кезеңдерін жүйелеп көрсетіңіз.

Тас ғасыры – адамзат тарихындағы ең ұзақ мәдени-тарихи кезең. 3 кезеңге (ежелгі, орта, жаңа) бөлінеді. Шамамен б. з. б. 1 млн. 800 мың – 8/7 мыңжылдықтар аралығын қамтиды. Т. д. ескерткіштері Қазақстанның барлық аймақтарынан кездеседі. Аймақтартарихының ертедегі кезеңін зерттеу, әдетте, сонау адамзатқоғамының қалыптасу тарихынан, яғни алғашқы қауымдық құрылыс дәуірінен басталады. Бұл кезде, яғни тас дәуірінде ертедегі адамдардың материалдық және рухани мәдениетінің қалыптасуы мен алғашқы дамуы орын алған. Палеолит. Ежелгі тас ғасыры.

1 Олдувай (ертедегі немесе төменгі палеолит) - 2,6 млн. - 700 мың жыл.

2 Ашель - 700 - 150 -200 мың жыл.

3 Мустье (орта палеолит) - 150-200 - 35-30 мың жыл.

Кейінгі немесе жоғарғы палеолит- 40-35 мың жыл - б.з.д.Ю-мыңжылдық. Мезолит (орта тас ғасыры немесе палеолиттен неолитке өту кезеңі) - б.з.д. 10 - 7-мыңжылдықтар.Неолит (жаңа тас ғасыры) - б.з.д. 7-6 - 4-мыңжылдықтар. Осындай археологиялық терминдермен қатар, сол дәуірлердің геологиялық атаулық белгілері бар. Палеолиттің барлық кезеңдері плейстоценге, ал мезолит пен неолит - голоценге жатады.Ерекшелігі: Тас ғасыры мен қола дәуірі арасында жатқан ерекше дәуір энеолит деп аталады. Бұл кезеңнің шекарасы немесе хронологиялық шектеуі әлі толық анықталмаған, дегенмен де ол шамамен- б.з.д. 4-3 - 2 мыңжылдықтар аралығында орын алады.Ертедегі тас дәуірі - адамның және оның шаруашылығының қалыптасуының бастапқы уақыты. Палеолит дәуірінде адамдардың қоғамдық ұйымдары өте күрделі және ұзақ даму жолынан өтті. Бастапқы кезеңде жабайы үйір пайда болды. Ол ерте ашелъге сәйкес келеде. Осы кезеңде бірте-бірте жаңа әлеуметтік организмнің, яғни алғашқы қауымның пайда болуының алғы шарттары қалыптаса бастады. Іс жүзінде алғашқы қауымның жетілген түрлері тек кейінгі палеолитте ғана қалыптасады. Ол, көптеген зерттеушілердің пікірінше, прогрессивтік дамудың алғашқы айқын нышандарының бірі болып, неандертальдықтардын кәзіргі адам түріне айналу кезеңімен түспа-тұс келді.Қазақстан жерінен та­былған эне­олит ес­керткіштері Иманбұрлық, Сек­сеуілді -1, -2 және Пав­ло­дарға жақын жер­де, Ертіс өзенінің жағасы­на ор­на­ласқан Же­лезин­ка по­сел­кесінің маңынан та­былған оба­ны жатқызуға бол­ды. Төменгі па­ле­олиттік ес­керткіштер Қазақстан­ның Жам­был об­лы­сын­дағы Қара­та­удан 50-жыл­да­ры та­был­ды (мұны тапқан Х. Ал­пысба­ев). Бөріқазған, Тәңірқазған және Тоқалы 1,2,3, со­нымен бірге Шу өзенінің оң жағала­уын­дағы Қазанғап қоныс­та­ры белгілі. Бұл жер­лерден көбіне­се тас­тан жа­салған шапқыш­тар табылған. Ор­таңғы па­ле­олиттің ес­керткіштері Қазақстан­ның бар­лық ай­мағынан та­былған Оңтүстік және Шығыс Қазақстан­нан, Маңғыс­тау түбегінен мустье дәуірінің қоныс­та­ры та­былған. Бұларға Са­рысу өзені бойын­дағы Мұзбел, Ертіс өзені, Қанай ауылы­ның маңын­дағы қоныс­тар жа­тады. Қаз­ба жұмы­сы кезінде би­зон­ның, ақбөкеннің, арқар­дың, жа­байы жылқының, т. б. сүйек­тері, ал құрал­дардан қырғыш­тар, сүйір ұштықтар, пы­шақ тәріздес плас­ти­налар ұшы­рас­ты. Жоғарғы па­ле­олит ес­керткіштері Ор­та­лық және Шығыс Қазақстан­нан да та­былған. Бат­пақ – 8, Семізбұғы, Қара­бас – 3, Аг­ренсор – 2 осын­дай ес­керткіштер то­бына жа­тады. Не­олиттік ес­керткіштер­ден Есіл өңіріндегі – Ат­ба­сар мен Торғай үстіртіндегі Ма­хан­жар мәде­ни­етін, Ақмо­ла об­лы­сын­дағы – Ат­ба­сар мәде­ни­етін, Төлес мәде­ни­ет­терін, Оңтүстік Қазақстан­дағы – Қараүңгір, Аты­рау об­лы­сын­дағы – Шат­пакөл, Құлса­ры – 1–5, Шаңды­ауыл, Қызем­шек, Жы­ланқабақ, Қойқара, Са­рықамыс, Ша­ян­ды тұрақта­ры, Маңғыс­та­удағы Шебір – 7, Се­нек-1, -4, -5, -8, Үштаған-1, Се­мек-10, Ақтау қала­сы маңын­дағы Қосқұдық-1, т. б. тұрақтар­ды ай­туға бо­лады. Оңтүстік Қазақстан жерінен (Жаңашілік 1–3, Ма­ятас, Бөген, т. б.), Қара­та­удан (Соркөл, Ша­хан­та, т. б.), Қызыл­жар қала­сына жақын Есіл бойынан (Ми­чурин, Бо­голю­бов-2, Яв­ленко– 2), Ат­ба­сар маңынан (Тель­ман-7, -8а, — 9а, — 14а), Қараған­ды маңын­да Са­ры­арқадан (Әкімбек және Қараған­ды – 15), Көкше­тау маңын­дағы да­лалық Шағала­лы жағала­уынан (Ви­ног­ра­дов­ка – 2а, -12), Торғай ой­паңы ауда­нынан (Тұз, Дүзбай-6, т. б.), Қос­та­най қала­сы маңынан (Дач­ная және Ев­геньев­ка), Ба­тыс Қазақстан об­лы­сынан (Са­ры­ай­дын, Шәуші, т. б.), Екібастұз төңірегінен (Тал­дыөзек 21, Шідерті, т. б.), Маңғыс­та­удан (Шақпақата – 2, Қызыл­су – 1, т. б.) та­был­ды.