Адамгершіліктік мораль мен құлықтылық туралы ғылым:

биоэтика;

этика;

парызтану;

эргономика;

коммуникация.

Адамдардың арасындағы іскерлік қарым-қатынасты зерттейтін ғылым:

этика;

деонтология;

биоэтика;

философия;

субординация.

Ертедегі іскерлік медициналық этиканың негізін қалаған:

Гиппократ;

Авиценна;

Перикл;

Асклепий;

Вич.

«Деонтология» терминін алғаш ұсынған философ:

Поттер;

Вич;

Сократ;

Бентам;

Гиппократ.

Ресейде «деонтология» терминін енгізген:

Поттер;

Пирогов;

Петров;

Бентам;

Сократ.

Негізгі этикалық принцип:

зиян шектірмеу;

шындық;

тәртіптілік;

мейірімділік;

имандылық.

Медбикенің қандай бір іс – әрекеті арқылы науқастың тыныштығын бұзу пациенттің денсаулығына зиянын тигізу:

эгогендік;

ятрогендік;

эгрогендік;

соррогендік;

эмпатия.

Пациент жайлы ақпаратты таратпау:

эмпатиялық;

медициналық құпия;

соррогендік;

эгрогогендік;

ятрогендік.

Этиканы алғаш енгізген:

Сократ;

Аристотель;

Гиппократ;

Бентам;

Вич.

Тілдесу (вербальды) және тілдеспей, ыммен түсінісу (вербальсыз) ақпарат алысу:

коммуникация;

этика;

деонтология;

ядрогения;

эгротогения.

Қарым-қатынастың вербальды түрі:

жылау;

күлу;

тіл арқылы;

қимыл;

көңіл.

Сөйлем арқылы түсінісу немесе сезімді, ойды, байқағандарын жазу арқылы жеткізу:

веральды ақпарат;

вербальды емес;

этика;

деонтология;

биоэтика.

Вербальды емес қарым-қатынас құралы:

тіл арқылы;

сөйлеу;

ойлау;

қимыл;

ішінара.

Жұмыста қызметкерлерге қауіпсіздігін сақтауға, кәсіби жарақаттардың алдын алуға бағытталған ғылым саласы:

эргономика;

этика;

деонтология;

коммуникация;

ядрогения;

Науқастың төсектегі қозғалыс қалпы:

белсенді, енжарлы, мәжбүрлі;

палаталық, төсектік;

жартылай төсектік;

этикалық;

коммуникация.

Науқасты кушеткадан каталкаға және каталкадан кушеткаға ауыстыру медбикенің көмегімен жүзеге асады:

3 медбике ауыстырады;

4 медбике ауыстырады;

2 медбике ауыстырады;

2 медбике науқас салмақты болса 4 медбике ауыстырады;

1 медбике ауыстырады.

Ауырған жағдайда жеңілдететін қалп:

енжарлы қалып;

мәжбүрлік қалып;

белсенді қалып;

палаталық қалып;

барлық жауап дұрыс.

Науқасты зембілмен тасымалдау кезінде баспалдақпен жоғары қарай шыққанда:

аяқ жағымен жүреді;

оң жақ қырымен жүреді;

сол жақ қырымен жүреді;

бас жағымен алып жүреді;

барлық жауаптар дұрыс.

Науқас қимылсыз, жағдайы ауыр, өз-өзіне күтім жасай алмайтын қалып:

енжарлы қалып;

мәжбүрлік қалып;

белсенді қалып;

ортапное қалып;

барлық жауап дұрыс.

Емделушіні тасымалдау кезінде медбике - жауап береді:

тексеруге;

қауіпсіздігіне;

емдеуге;

жөніне келтіруге;

улану.

Науқас шалқасынан жатады, тек майда буындарын қозғалтуға рұқсат етілетін төсектік тәртіп түрі:

төсектік тәртіп;

палаталық тәртіп;

жалпы тәртіп;

қатаң төсектік тәртіп;

жартылай төсектік тәртіп.

Науқас жатады, төсекте бұрылуға, ірі буындарын қозғалтуға болады, жартылай өз өзіне күтім жүргізуге рұқсат етілудегі төсек тәртіп түрі:

төсектік тәртіп;

палаталық тәртіп;

жалпы тәртіп;

қатаң төсектік тәртіп;

жартылай төсектік тәртіп.

Науқас уакытының көбін төсекте өткізеді, палатада жүруге болады, палатадан тыс шығуына болмайтын төсек тәртіп түрі:

төсектік тәртіп;

палаталық тәртіп;

жалпы тәртіп;

қатаң төсектік тәртіп;

жартылай төсектік тәртіп.

Емделуші барлық емге баруына болатын төсектік тәртіп түрі:

төсектік тәртіп;

палаталық тәртіп;

жалпы тәртіп;

қатаң төсектік тәртіп;

жартылай төсектік тәртіп.

Әр екі сағат сайын пациентті төсек орнында ауыстыру:

күтім көрсету үшін жасалынады;

ойылудың алдын алу мақсатында;

емдік мақсатты;

омыртқаға күш түсіру мақсатында;

беомеханика.

Жоғарғы Фаулер қалпы, градуспен өлшегенде:

90°;

30°;

40°;

50°;

60°.

Төменгі Фаулер қалпы, градуспен өлшегенде:

90°;

30°;

40°;

50°;

60°.

Фаулердің жартылай жату биіктігі, градуспен өлшегенде:

20;

30;

45;

90;

60.

Фаулердің жартылай отыру биіктігі, градуспен өлшегенде:

30;

40;

60;

90;

15.

Симстің жату жағдайы:

арқамен жату;

ішімен жату;

жартылай жату/жартылай отыру;

қырымен және жартылай ішімен жату аралығындағы жағдай;

қырымен жату.

Науқасты Симс қалпына жатқызудың қолдану көрсетілімдері:

төсектегі енжарлы және еріксіз науқас қалпы;

төсекте дәрет сындыру;

науқасты тамақтандыру;

тыныс алу және жүрек-қан тамырлар жүйелері аурулары;

жеке бас тазалығын қамтамасыз ету қажеттілігі.

Науқасты Фаулер қалпына жатқызудың қолдану көрсетілімдері:

төсекте дәрет сындыру;

науқасты тамақтандыру;

тыныс алу және жүрек-қан тамырлар жүйелері аурулары;

жеке бас тазалығын қамтамасыз ету қажеттілігі;

барлық жауап дұрыс.

Пациентті төсектің бір қырына ауыстырудағы қарсы көрсеткіші:

омыртқаның жарақаттарында, эпидуральді анестезияда;

ауыр халдегі пациент, аяғында жарақаты бар;

ес -түссіз жатқан пациент;

өздігінен қозғала алмайтын, есін білетін пациент;

барлық жауап дұрыс.

Пациенттің төсектегі жату қалпын ауыстыруда медбикелердің бел омыртқасына күштің түсуін болдармауда қолданылатын заң:

Нортон заңы;

Маслоудың айтуы бойынша;

дене салмағы заңы бойынша;

дене биомеханикасының орындалуы бойынша;

Ватерлоо шкаласы.

Пациент аса денелі және ауыр болса онда пациентті төсектің бір қырына ауыстыруға қатысу жүргізіледі:

екі медбикемен;

төрт медбикемен;

пациентті ауыстырудың қажеті жоқ;

пациентті ауыстыруда үш медбике қатысады;

үш медбикемен.

Аурухана ішілік инфекцияның аэрогенді жұғу жолы:

жөтел кезінде ;

шыбын-шыркей шаққанда;

эндоскопиялық зерттеу кезінде;

жуылмаған қол арқылы;

қолданылған шприц арқылы.

Аурухана ішілік инфекцияның ауыз-нәжіс (фекальді – оральді) арқылы жұғу жолы:

жөтел кезінде жұғуда;

шыбын-шыркей шаққанда;

эндоскопиялық зерттеу кезінде;

жуылмаған қол арқылы жұғуда;

жыныстық қатынас арқылы.

Аурухана ішілік инфекцияның трансмиссивті жұғу жолы:

жөтел кезінде;

шыбын-шіркей шаққанда;

эндоскопиялық зерттеу кезінде;

жуылмаған қол арқылы;

мед. ұйымның қолы арқылы.

Жеке бас тазалығын сақтамауда жұғу жолына жатады:

аэрогенді;

ауыз-нәжіс арқылы;

қарым-қатынасты;

гемоконттактті;

трансмиссивті.

Қан құю кезіндегі жұғу жолына жатады:

аэрогенді;

ауыз-нәжіс арқылы;

қарым-қатынасты;

гемоконттактті;

трансмиссивті.

Кене шаққанда жұғу жолына жатады:

аэрогенді;

ауыз-нәжіс арқылы;

қарым-қатынасты;

гемоконттактті;

трансмиссивті.

Қауіпті емес қалдықтар жатады:

А сыныбы;

С сыныбы;

Г сыныбы;

Д сыныбы;

Е сыныбы.

Эпидемиологиялық қауіпті қалдықтар жатады:

А сыныбы;

Б сыныбы;

Г сыныбы;

Д сыныбы;

В сыныбы.

Төтенше эпидемиологиялық қауіпті қалдықтар жатады:

В сыныбы;

Б сыныбы;

Г сыныбы;

Д сыныбы;

А сыныбы.

Токсикологиялық қауіпті қалдықтар жатады:

В сыныбы;

Б сыныбы;

Г сыныбы;

Д сыныбы;

А сыныбы.

Радиоактивті қалдықтар жатады:

В сыныбына;

Б сыныбына;

Г сыныбына;

Д сыныбына;

А сыныбына.

Инфекциялық аурулармен ауыратын науқастармен жанасқан қалдықтар тасталады:

В сыныбына;

Б сыныбына;

Г сыныбына;

Д сыныбына;

А сыныбына.

Гигиеналық деңгейде қолды өңдеу уақыты:

50. секунд;

1 минут 5-6 рет;

15 секунд;

30 секунд;

120. кунд.

Әлуметтік деңгейде қолды өңдеу уақыты:

50 секунд;

10 секунд;

15. секунд;

30 секунттан 2 рет;

40 секунд.

Б сыныбының биологиялық қалдықтары сақталады:

+5 ^оС-тан аспайтын температурада; -10 ^оС-тан аспайтын температурада;

+20 ^оС-тан аспайтын температурада; +10 ^оС-тан аспайтын температурада;

+ 25 ^оС-тан аспайтын температурада.

А, Б, В сыныбының қалдықтарын пайда болған жерінде сақтау уақыты:

екі тәулік; бір тәулік;

үш тәулік; төрт тәулік;

60 минут.

А сыныбының қалдықтарын жинауға арналған қаптардың, пакеттердің түсі:

сары;

ақ ;

қызыл;

қара;

көк.

Б сыныбының қалдықтарын жинауға арналған қаптардың, пакеттердің түсі:

сары;

ақ;

қызыл;

қара;

көк.

В сыныбының қалдықтарын жинауға арналған қаптардың, пакеттердің түсі:

сары;

ақ;

қызыл;

қара;

көк.

Г сыныбының қалдықтарын жинауға арналған қаптардың, пакеттердің түсі:

сары;

ақ ;

қызыл;

қара;

көк.

А сыныбына жататын қалдықтар тобы:

қауіпті емес;

эпидемиологиялық қауіпті;

төтенше эпидемиологиялық қауіпті;

токсикологиялық қауіпті;

радиоктивті.

Д сыныбына жататын қалдықтар тобы:

қауіпті емес;

эпидемиологиялық қауіпті;

төтенше эпидемиологиялық қауіпті;

токсикологиялық қауіпті;

радиоктивті қалдықтар.

Б сыныбына жататын қалдықтар тобы:

қауіпті емес;

эпидемиологиялық қауіпті;

төтенше эпидемиологиялық қауіпті;

токсикологиялық қауіпті;

радиоктивті.

В сыныбына жататын қалдықтар тобы:

қауіпті емес;

эпидемиологиялық қауіпті;

төтенше эпидемиологиялық қауіпті;

токсикологиялық қауіпті;

радиоктивті.

Г сыныбына жататын қалдықтар тобы:

қауіпті емес;

эпидемиологиялық қауіпті;

төтенше эпидемиологиялық қауіпті;

токсикологиялық қауіпті;

радиоктивті.

Медициналық қалдықтармен жұмыс жасайтын қызметкер мерзімдік медициналық тексеруден өтуде мүмкін болатын мақсатын таңдаңыз:

қызметкерлердің қауіпсіздігі үшін;

қалдықтарды дұрыс жинау үшін;

пациенттің қауіпсіздігі үшін;

жұмысқа орналасу үшін;

қалдықтарды дұрыс тасымалдау үшін.

Медициналық қалдықтармен жұмыс жасайтын қызметкер В вирустық гепатитіне қарсы егілудегі мүмкін болатын мақсатын таңдаңыз:

қызметкерлердің қауіпсіздігі үшін;

қалдықтарды дұрыс жинау үшін;

пациенттің қауіпсіздігі үшін;

жұмысқа орналасу үшін;

қалдықтарды дұрыс тасымалдау үшін.

Фармацевтикалық өндірістердің шикізаттары мен өнімдерінің қалдықтары жатады:

В сыныбына;

Б сыныбына;

Г сыныбына;

Д сыныбына;

А сыныбына.

Тұрмыстық қалдықтар, пациенттердің биологиялық сұйықтықтарымен жанаспайтын қалдықтар жатады:

В сыныбына;

Б сыныбына;

Г сыныбына;

Д сыныбына;

А сыныбына.

Медициналық қалдықтармен жұмыс жасауға жіберілмейді:

18 жасқа толмаған адамдар;

жасы маңызды емес;

22 жасқа толмаған адамдар;

20 жасқа толмағандар;

25 жасқа толмағандар.

Қалдықтарды термиялық әдіспен залалсыздандыру (өртеу) жүргізіледі:

+800-1000⁰С;

+200-100⁰С;

+300-400⁰С;

+800-200⁰С;

+500-600⁰С.

Медициналық қалдықтар жиналады:

үй маңайынан;

жаға - жайдан;

медициналық мекемелерден;

базарлардан;

кеңселерден.

Медициналық қалдықтыр жайлы жазылған қолданыстағы бұйрық:

№ 533;

№ 87;

№ 97;

№ 83;

№ 111.

Бір реттік қолғапты кигенде бастап киеміз:

қалай болса да айырмашылығы жоқ;

сол қолдан бастап;

алақанды бүгіп-ашып;

оң қолдан бастап;

барлық жауап дұрыс.

Аурухана ішілік инфекцияның жасанды жолмен берілуі аталады:

ауа-тамшылы;

тұрмыстық-қатынастық;

артифициальді;

ауа-шаңды;

фекальды.

Инфицирленген пациенттің қаны медицина қызмткерінің көзіне түскендегі жасалынатын іс-әрекет:

ағынды сумен жуу, содан соң сутегі асқын тотығын тамызу;

ағынды сумен жуу, содан соң этил спиртін тамызу;

ағынды сумен жуу, содан соң проторгол тамызу;

0,05%-ды калий перманганат ерітіндісін ундинкке құйып жуу, содан соң альбуцид

тамызу;

ағынды сумен жуу, содан соң вазелин майын жағу.

Кездейсоқ жағдайда, медбикенің мұрын шырышына биологиялық сұйықтық түскенде, өңдеуге қолданылатын дәрмек:

сутегі асқын тотығын тамызу;

1-%-ды проторгол ерітіндісімен жуу;

камфор спиртімен жуу;

этил спиртін тамызу;

альбуцид тамызу.

Медбике жұқтыруы мүмкін:

зарарсыздандыру жұмыстарын жүргізгенде;

операциялық бөлімдерде ,операциядан кейін;

онкологиялық және психикалық тұрғыдан ауыр науқастармен;

кездейсоқ инфекцияланған аспаптармен жанасқанда;

өкпеге ұнтақ,антибиотиктер арқылы.

Медбикені жұқтырудан қорғау үшін:

әрдайым қолды жуу;

желдеткіштермен қамтамасыз ету;

дұрыс дене биомеханикасын сақтау;

коммуникациялық дағдыларды қолдану;

антибиотиктерді шприцтің қалпағына ағызу.

Ауыз қуысына АИВ-вирусымен инфицирленген пациенттің қаны тамғанда, өңдеуге қолданылатын дәрмек:

70% этил спирті;

45% этил спирті;

20% сульфацил-натрий;

3% сутегінің асқын тотығы;

камфор спиртімен.

Зарарсыздандыруда жоямыз:

микроорганизімдерді;

кеміргіштерді;

жәндіктерді;

жорғалаушыларды;

құрт құмырсқаларды.

Кеміргіштерді жоюға бағытталған іс-шара кешені:

дезинфекция;

дезинсекция;

дератизация;

стерилизация;

залалсыздандыру.

Металдан жасалған құралдарды күйдіріп-зарарсыздандырудың әдісі:

механикалық;

физикалық;

химиялық;

биологиялық;

аралас.

Зарарсыздандырудың механикалық әдісі:

желдету;

кварцтеу;

күйдіру;

қайнату;

үтіктеу.

Зарарсыздандырудың механикалық әдісі:

қағып, сілку;

кварцтеу;

күйдіру;

қайнату;

үтіктеу.

Кварцтеу әдісі жатады:

залалсыздандыруға;

зарарсыздандыруға;

дезинсекцияға;

дератизацияға;

химиялық.

Зарарсыздандырудың химиялық әдісінде қолданады:

буды;

ауаны;

ук-сәулесі;

ерітініділер;

ағынды суды.

Критикалық емес медициналық құралға жатады:

клеенкалар;

скальпель;

шприцтер;

эндоскоптар;

хирургиялық инструменттер.

Критикалық қауіпті медициналық құралға жатады:

клеенка;

жылтқыш;

мұзды мұйық;

градусник;

хирургиялық инструменттер.

Теріге зарарсыздандыру ерітінділері түскенде өңдейміз:

этил спиртімен;

ағынды сумен;

фурацилин ерітіндісімен;

анолит ерітіндісімен;

камфор спиртімен.

Науқастың биологиялық субстраттары медбикенің бет терісі мен ерніне түскенде өңдейміз:

сутек асқын тотығы ерітіндісіне батырып теріні және ерінді сүрту;

дәкелі шарикті 70-градусты спиртке батырып теріні және ерінді сүрту;

фурацилин ерітіндісіне батырып теріні және ерінді сүрту;

анолит ерітіндісіне батырып теріні және ерінді сүрту;

камфорлы спирт ерітіндісіне батырып теріні және ерінді сүрту;

Жылытқыш, мұзды мұйықты зарарсыздандыру:

дезинфекциялық ерітіндіге 30 минутқа салып қою;

дезинфекциялық ерітіндіге 1 сағатқа салып қою;

ағынды сумен жуу;

екі реттен қайталап 15 аралықпен сүрту қажет;

автоклафта залалсыздандыру.

Зарарсыздандырудың аралас әдісінде қолданылады:

ылғалды сүрту;

ауаны желдету;

зарарсыздандыру ертініділерін;

формалинмен булау;

этил спиртін.

Зарарсыздандырудың физикалық әдісінде қолданылады:

ылғалды сүрту;

ауаны желдету;

зарарсыздандыру ертініділерін;

ултра күлгін-сәулелерін;

этил спиртін.

Патогенді микроорганизімдерді және олардың ұрығын қоса жоюдағы мақсат:

залалсыздандыру;

зарарсыздандыру;

дезинсекция;

дератизация;

қайнату.

Зарарсыздандырудың механикалық әдісі:

қайнату;

ыстық үтікпен үтіктеу;

бөлімшелерді ылғалдап жуу;

ултра күлгін--сәулелерін;

этил спирті.

1л мөлшеріне 1% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

990мл су+10мл дезэффект;

950мл су+50мл дезэффект;

1000мл су+50мл дезэффект;

850мл су+150мл дезэффект;

550мл су+450мл дезэффект.

5л мөлшеріне 1% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

4950мл су+50мл дезэффект;

4750мл су+250мл дезэффект;

5000мл су+50мл дезэффект;

4850мл су+150мл дезэффект;

4550мл су+450мл дезэффект.

10л мөлшеріне 1% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

4950мл су+100мл дезэффект;

4750мл су+250мл дезэффект;

5000мл су+50мл дезэффект;

4850мл су+150мл дезэффект;

9900мл су+100мл дезэффект.

1л мөлшеріне 4% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

1975мл су+25мл дезэффект;

1750мл су+250мл дезэффект;

960мл су+40мл дезэффект;

1850мл су+150мл дезэффект;

1550мл су+450мл дезэффект.

5л мөлшеріне 4% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

1975мл су+25мл дезэффект;

1750мл су+250мл дезэффект;

5000мл су+50мл дезэффект;

4800мл су+200мл дезэффект;

1550мл су+450мл дезэффект.

10л мөлшеріне 4% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

1750мл су+250мл дезэффект;

5000мл су+50мл дезэффект;

1850мл су+150мл дезэффект;

1550мл су+450мл дезэффект;

9600мл су+400мл дезэффект.

10л мөлшеріне 2,5% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

19750мл су+250мл дезэффект;

17500мл су+2500мл дезэффект;

5000мл су+50мл дезэффект;

1850мл су+150мл дезэффект;

1550мл су+450мл дезэффект.

5л мөлшеріне 2,5% дезэффект ерітіндісін дайындаңыз:

4950мл су+50мл дезэффект;

4750мл су+250мл дезэффект;

5000мл су+50мл дезэффект;

4875мл су+125мл дезэффект;

4550мл су+450мл дезэффект.

1л мөлшеріне 0,1% Алмадез жұмыс ерітіндісін дайындаңыз:

999мл су+1мл Алмадез;

997мл су+3мл Алмадез;

995мл су+5мл Алмадез;

1000мл су+10мл Алмадез;

990мл су+10мл Алмадез.

10л мөлшеріне 0,5% Алмадез жұмыс ерітіндісін дайындаңыз:

997мл су+3мл Алмадез;

995мл су+5мл Алмадез;

1000мл су+10мл Алмадез;

990мл су+10мл Алмадез;

9950мл су+50мл Алмадез.

Зарарсыздандырудың механикалық әдісі:

қайнату;

күйдіру;

сүрту;

сәулелендіру;

үтіктеу.

Зарарсыздандырудың физикалық әдісінде қолданылады:

сыпыру;

тазалау;

желдету;

кір жуу;

қайнату.

Пациенттің жазылып шыққанынан кейін немесе өлгеннен кейін жасалынады:

күнделікті жинастыру;

алдын ала жинастыру;

сағат сайын жинастыру;

қорытынды жинастыру;

желдету.

Инфекцияның жұғуының алдын алуда, ескерту мақсатында жасалынады:

ошақтық жинастыру;

күнделікті жинастыру;

қорытынды жинастыру;

алдын ала жинастыру;

желдету.

Егу бөлмесінде тұтас жинастыру жүргізіледі:

күнделікті;

7 күнде 1 рет;

7 күнде 2 рет;

айына 1 рет;

күніне 3 рет.

Егу бөлмесінің күнделікті тазалығын жүргізеді:

күнде, әрбір егуден кейін;

2-3 күнде 1рет;

күніне 5 рет;

апта сайын;

айына 1 рет.

Бөлімшенің тұтас жинастыруы жүргізеді:

3 күнде бір рет;

7 күнде бір рет;

10. күнде бір рет;

құрылған кесте бойынша, айына 1 рет және қажет болған жағдайда;

күнделікті.

Пациентті тамақтандыру алдында медбике қолын өңдеу түрі:

алдын алу үшін;

әлеуметтік «бірінші кезең» ;

гигиеналық;

хирургиялық;

физикалық.

Дезинфекция әдістерін атаңыз:

1) термиялык әдіс;

2) химиялық әдіс;

3) механикалық әдіс;

4) автоклафпен;

5) консервативті әдіс;

6) физикалық әдіс.

1,2,6;

2,3,6 ;

2,4,6 ;

1,3,5 ;

2,3,5.

Зарарсыздандыру түрлері:

ошақты және алдын ала зарарсыздандыру;

физикалық;

химиялық;

механикалық;

биологиялық.

Қолды гигиеналық түрде өңдеу:

қысқа уақыттық залалдылықты қамтамасыз ету;

қолды жанастыра жуу, 1 минут аралығында 5 рет;

кәсіби жұғулардың алдын алу;

тұрмыстық кірлеуден қолды өңдеу;

қысқа уақыттық залалдылықты қамтамасыз етпеу.

Пациентті қарау алдындағы қолды әлеуметтік түрде өңдеу мақсаты:

қысқа уақыттық залалдықты қамтамасыз ету;

қысқа уақыттық залалдықты жасау;

кәсіби жұғулардың алдын алу;

тұрмыстық кірлеуден қолды тазарту;

қысқа уақыттық залалдылықты қамтамасыз етпеу.

Әлеуметтік түрде қолды өңдейді:

төсек жаймасын ауыстыру алдында;

тамақтанудыру алдында;

дәретханадан кейін;

қарау тексер алдында және кейін;

барлығы дұрыс.

Қолды гигиеналық түрде өңдейді:

тағам қабылдаудың алдында және қабылдап болғаннан кейін;

инъекция жасар алдында;

тұрмыстық қолдың кірлеуінде;

дәретханадан кейін;

барлық жауап дұрыс.

Медициналық ұйымдардағы жиһаздарға қойылатын талаптар:

түстері бірыңғай қызыл болуы керек;

жиҺаздардың бағасы арзан, түстері қоңыр болуы тиіс;

жуу және зарарсыздандыру ерітінділер әсеріне төзімді материалдардан жасалған

болуы тиіс;

медициналық жиһаздардың сыртқы беттері дөңес, күн сәулесіне төзімсіз келеді;

барлық жауатар дұрыс.

Босатылған палатада төсек жабдықтары (матрастар, жастықтар, көрпелер) өңдеуге қорытынды жинау жүргізіледі:

қалдықтар тобына жатқызымыз;

төсек жабдықтарын тастаймыз;

аралас түрі зарарсыздандырудың зарарсыздандырылмайды;

камералық дезинфекциялау және дезинфекциялау ерітіндісімен өңдеу;

жоюға жібереміз.

Аурухана палаталарындағы бөлменің ылғалдылығы болуы міндетті пайыз:

80 – 90 % болуы міндетті;

55 – 60 % болуы міндетті;

20 – 30 % болуы міндетті;

100 – 200 % болуы міндетті;

10 – 20 % болуы міндетті.

Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген жуу және дезинфекциялау құралдарын қойылатын талаптар:

өткір иісті болмау керек, жуу қасиеттері болуы керек;

өткір иісті болуы керек;

адамдарға зиянды болуы керек;

бағасы қымбат болуы керек;

жуғыш қасиеті болмауы керек.

Операциялық блокты, таңып-байлау, босандыру залдарын ауқымды /тұтас/ жинау жүргізіледі:

аптасына бір рет;

аптасына қарай бөлінбейді, күнде;

аптасына 3 ретттен кем емес;

күніне, аптасына жүргізілсе де артық етпейді;

айына 1 рет.

Науқастардың киімдерін, төсек жабдықтарын, төсек орындарды қағып-сілку әдісі:

физикалық әдіс;

механикалық әдіс;

химиялық әдіс;

аралас әдіс;

биологиялық әдіс.

Күйдіру, қыздыру, ыстық үтікпен үтіктеу әдісі:

физикалық әдіс;

механикалық әдіс;

химиялық әдіс;

аралас әдіс;

биологиялық әдіс.

Науқастардың киімдерін ауыстыру жүргізіледі.

аптасына екі реттен аспауы тиіс;

жеті күнде кемінде бір рет және ластануына қарай жүргізіледі;

жеті күнде кемінде анық белгісіз, үш реттен артық немесе кем болмауы керек;

әрбір үш күн сайын, іш киімдері, сүлгі және төсем сулықтар күн сайын

ауыстырылады;

күнделікті.

Таза жейденің жеңдерін бастап кигіземіз:

оң қолдан бастап;

пациенттің өз еркімен;

сол қолдан бастап;

жарақаттанған қолдан бастап;

сау қолдан бастап.

Аурухана жайларында құрт –құмырсқалар, жәндіктер пайда болған жағдайда жойылады. Бұл тәсілдің аталуы:

дезинсекция деп атаймыз;

дератизация деп атаймыз;

зарарсыздандыру деп атаймыз;

залалсыздандыру деп атаймыз;

дезинфекция деп атаймыз.

Кеміргіштерді жоюды жүргізу.

дезинсекция деп атаймыз;

дератизация деп атаймыз;

зарарсыздандыру деп атаймыз;

залалсыздандыру деп атаймыз;

АІЖА алдын алу.

Дератизация бұл-

патогенді микроорганизмдерді жою;

жәндіктерді жою;

кеміргіштерді жою;

жануарларды жою;

барлық жауап дұрыс.

Дезинсекция бұл-

патогенді микроорганизмдерді жою;

аурухана жайларында құрт –құмырсқалар мен шыбын-шіркейлерді жою;

кеміргіштерді жою;

жануарларды жою;

барлық жауап дұрыс.

Қорытынды дезинфекциядан кейін, камералық дезинфекциялауға жіберіледі:

төсек жабдықтары (матрастар, жастықтар, көрпелер);

жиһаздар (шкафтар, төсектер, тумбочкалар, орындықтар);

еден, перделер, пациенттің жеке заттары, пациенттің кітаптары;

шкафтар, төсектер, тумбочкалар, орындықтар) перделер, пациенттің жеке заттары;

пациенттің жеке киімдері.

Залалсыздандыру алдында медициналық құралдарды кептіру температурасы ̊С

60-65;

70-75;

80-85;

90-95;

50-55.

Азопирамның жұмысшы ерітіндісі жарамды уақыт аралығында:

30. минут;

1-2 сағатта;

12 сағат бойы;

1 тәулік бойы;

2. айға.

Азопирам жұмыс ерітіндісінің жарамдылығын анықтау үшін 2-3 тамшы тамызады:

залалсыз мақта шариктеріне;

залалсыз тампондарға;

залалсыз мақта салфеткаларына;

қанды даққа;

залалсыз халаттарға.

Егерде құралдарда жасырынды қан қалса азопирам сынамасына оң нәтиже бергенде ерітіндінің түсі боялады:

жасылдан, күлгін түске ауысады;

көк-күлгін түске;

күлгіннен, жасыл түске ауысады;

кылғылт түске;

ақтан , жасыл түске.

Егерде құралдарда хлор, қышқылдар, тат қалса азопирам сынамасына оң нәтиже бергенде ерітіндінің түсі боялады:

жасылдан, күлгін түске ауысады;

күрең-қоңыр түске;

күлгіннен, жасыл түске ауысады;

кылғылт түске;

ақтан, жасыл түске.

Егерде құралдарда жуушы зат қалдығы қалса азопирам сынамасына оң нәтиже бергенде ерітіндінің түсі боялады:

жасылдан, күлгін түске ауысады;

күлгіннен, жасыл түске ауысады;

кылғылт түске;

ақтан , жасыл түске;

қызғылт түске.

Егерде азопирам сынамасына оң нәтиже бергенде ерітіндінің түсі көк күлгін түске боялады:

құралдарда жуушы зат қалдығы қалса;

құралдарда хлоры бар қышқылдар, тот қалса;

құралдарда жасырын қан қалса;

құралдарда дистильденген су қалса;

құралдарда сынап қалдығы қалса.

Егерде азопирам сынамасына оң нәтиже бергенде ерітіндінің қызғылт түске боялады:

құралдарда жуушы зат қалдығы қалса;

құралдарда хлоры бар қышқылдар, тот қалса;

құралдарда жасырынды қан қалса;

құралдарда дистильденген су қалса;

құралдарда сынап қалдығы қалса.

Егерде азопирам сынамасына оң нәтиже бергенде ерітіндінің күрең қоңыр түске боялады:

құралдарда жуушы зат қалдығы қалса;

құралдарда хлоры бар қышқылдар, тот қалса;

құралдарда жасырынды қан қалса;

құралдарда дистильденген су қалса;

құралдарда сынап қалдығы қалса.

Залалсыздандыру алдындағы тазалау сапасын анықтау үшін тексерілетін құралдардың саны:

жуылған құралдардың 3% ;

жуылған құралдардың 5% ;

жуылған құралдардың 1% ;

1- ғана құрал;

жуылған құралдардың 100%.

«Стерилизация» терминінің мағынасы:

жою;

ұрықсыздандыру;

зиянсыздандыру;

кетіру;

жуу.

Жұмыс пинцетін залалсыздандыру үшін қолданылатын сутегі асқын тотығының пайызы:

5%;

         6%;

4%;

3%;

1%.

Микроорганизімдерді ұрығымен қоса толығымен жою:

зарарсыздандыру;

залалсыздандыру;

жою;

асептика;

антисептика .

Құрғақ ауа шкафында 180 ̊С залалсыздандыру уақыты минутқа шаққанда:

50 минут;

20 минут;

30 минут;

40 минут;

60 минут.

Бумен залалсыздандырудағы 1,1 атм, 45 мин экспозициямен залалсыздандырғандағы индикатор көрсеткіші:

ЗИ-150;

ЗИ-120;

ЗИ-132;

ЗИ-160;

ЗИ-180.

Химиялық залалсыздандыруға қолданылатын ерітінді:

0,01% хлорамин;

0,05% анолит;

0,2%сульфохлоранти Д;

3% сутегінің асқын тотығы;

70% этил спирті.

Ашылмаған залалсыздандыру қораптардағы медициналық құралдардың сақталу мерзімі:

1. тәулік;

3 тәулік;

5 тәулік;

20 тәулік;

30 тәулік.

Фильтры залалсыздандыру қораптарының ішіндегі құралдардың залалсыз-дығының сақталу мерзімі:

1 тәулік;

1. тәулік;

5 тәулік;

20 тәулік;

2. тәулік.

Крафт-қағаздарына оралған құралдардың залалсыздығы сақталады:

30 тәулік;

20 тәулік;

5. тәулік;

3 тәулік;

1. тәулік.

Жаймаларды бумен залалсыздандырудағы уақыты:

50 минут;

40 минут;

30 минут;

20 минут;

10 минут.

Бумен қысыммен залалсыздандыратын аппарат аталады –

индикатор;

стерилизатор;

құрғақ – ыстық шкафы;

автоклав;

азопирам сынамасы.

Залалсыздандыруды бақылайды:

индикатормен;

бензидин сынамасымен;

фенофталеин сынамасымен;

азопирам сынамасымен;

амидопирин сынамасымен.

Ыстық шкафта залалсыздандыратын негізгі тәртібі:

180 градуста-60 миннут;

160 градуста-20 миннут;

132 градуста -20 миннут;

120 градуста – 25 миннут;

220 градуста – 30 минут.

Бір операцияға арналған барлық материал бір бикске салынады:

тікелей;

түрлі;

әмбебап;

мақсатқа бағытталған;

аралас.

Жаймаларды залалсыздандыру үшін қолданылатын әдіс:

химиялық;

ауамен;

бумен;

ултра – сәулелендіру;

желдету.

Таңу материалдары, жаймалардың залалсыздану индикаторы:

ЗИ-180;

ЗИ-160;

ЗИ-132;

ЗИ-120;

ЗИ-155.

Әйнек және металдан жасалған құралдарды булы ауада залалсыздандырудың залалсыздандыру индикатор белгісі:

ЗИ-180;

ЗИ-160;

ЗИ-132;

ЗИ-120;

ЗИ-155.

Әйнек және металл құралдарды ыстық /құрғақ/ ауада залалсыздандыру тәртібі:

1,1 атм – 120 ̊С – 45 минут;

2 атм-132 ̊С – 20 минут;

160. С – 120 минут;

180 ̊С – 60 минут;

150 ̊С – 50 минут.

Металдан жасалған құралдарды автоклавта залалсыздандырудың тәртібі:

1,1 атм – 120 ̊С – 45 минут;

2 атм-132 ̊С – 20 минут;

160 ̊С – 120 минут;

180 ̊С – 60 минут;

150 ̊С – 50 минут.

Таңуға арналған материалдарды автоклавта залалсыздандыру тәртібі:

1,1 атм – 120 ̊С – 45 минут;

2 атм-132 ̊С – 20 минут;

160 ̊С – 120 минут;

180 ̊С – 60 минут;

150 ̊С – 50 минут.

Залалсыздандыру әсері бар химиялық ерітінді:

сульфохлоранин 0,2%;

бриллиант 2%;

самаровка 3%;

сутегі асқын тотығы 6%;

этил спирті 70%.

Металдан жасалған құралдарды ашық түрде залалсыздандырады:

бу қысымында;

ыстық ауамен;

этилен оксидімен;

у- сәулелермен;

этил спиртімен.

Металдан жасалған құралдарды ашық түрде залалсыздандыруда сақтау мерзімі:

бір тәулік;

жұмыс уақтына;

3 тәулік;

5 тәуләк;

20 тәулік.

Биологиялық препараттарды залалсыздандырады:

құрғақ ауамен;

бу қысымымен;

химиялық препараттармен;

ултра- сәулемен;

этил спиртімен.

Үлкен операцияға арналған таңу материалы мен жаймалар салынады:

арнайы /целевой/;

универсалды;

түрлі;

әмбебап;

барлық жауап дұрыс.

Тігуге арналған материалдарды /кетгут, шолк/ залалсыздандыру жүргізіледі:

химиялық препараттармен;

құрғақ ыстық ауамен;

бу қысымымен;

ультра дыбысты;

этилен оксиді.

Бальнеотерапия бұл:

магнитті жиекті қолдану;

оттегін қолдану;

күн сәулесін қолдану;

минералды сулар мен емдік балшықтарды қолдану;

сүліктерді қолдану.

Гирудотерапия:

минералды сулар мен емдік балшықтарды қолдану;

магнитті жиекті қолдану;

оттегін қолдану;

күн сәулесін қолдану;

медициналық сүліктерді қолдану.

Магнитотерапия:

магнитті жиекті қолдану;

оттегін қолдану;

күн сәулесін қолдану;

медициналық сүліктерді қолдану;

минералды сулар мен емдік балшықтарды қолдану.

Оксигенотерапия:

магнитті жиекті қолдану;

оттегін қолдану;

күн сәулесін қолдану;

медициналық сүліктерді қолдану;

минералды сулар мен емдік балшықтарды қолдану.

Аэротерапия:

ашық ауаны тікелей сәулесіз қолдану;

магнитті жиекті қолдану;

оттегін қолдану;

күн сәулесін қолдану;

минералды сулар мен емдік балшықтарды қолдану.

Гелиотерапия:

магнитті жиекті қолдану;

оттегін қолдану;

күн сәулесін қолдану;

ашық ауаны тікелей сәулесіз қолдану;

минералды сулар мен емдік балшықтарды қолдану.

Жылытқышты қолданудың қарсы көрсетілімдері:

қызбаның I және III кезеңдерінде.

инъекциядан кейінгі болатын инфильтратта (түйіндерде).

қатерлі ісіктер.

соғып алудың 2 тәулігінде.

барлық жауап дұрыс.

Жылытқышты қолданудың көрсетілімдері:

соғып алудың бірінші тәулігінде;

іріңді жарада;

қатерлі ісіктер;

соғып алудың 2 тәулігінде;

барлық жауап дұрыс.

Ылғалды қыздыру және дәрілік компрестерді қолдану көрсетілімдері:

қызба;

қан құйыл;

соғып алғаннан кейінгі 2 тәулікте;

әртүрлі этиологиядағы ісіктер;

барлық жауап дұрыс.

Салқын компресс қолданудың қарсы көрсетілімдері:

мұрыннан қан кетуде;

қызбаның 2 кезеңінде;

талықсу (коллапс), шок;

зақымдануының бірінші тәулігінде;

барлық жауап дұрыс.

Салқын компресс қолданудың көрсетілімдері:

іш пердесінің қабынуы;

артериядан қан кетуде;

бас сақинасы (мигрень);

ашық жарақаттарға;

барлық жауап дұрыс.

Қыша қағаздарын қолдану көрсетілімдері:

тыныс алу жолдарының қабыну аурулары;

тері аурулары;

жоғары қызба;

өкпеден қан кету;

барлық жауап дұрыс.

Қыша қағаздарын қолданудың қарсы көрсетілімдері:

өкпеден қан кету;

жүйкелердің қабынуы;

бұлшық еттердің қабынуы;

стенокардия;

барлық жауап дұрыс.

Жылытқышты қолдану кезіндегі су температурасы:

60-70°С;

40-50°С;

30-40°С;

20-70°С;

30-70°С.

Салқындатушы компресс көмектеседі:

қан тамырлардың спазымында;

судоргтарды тоқтату үшін;

іш қатуда;

талықсу (коллапс), шок;

қатерлі ісік ауруларында.

Жылтқыштың қандай түрі бар:

резеңкелі жылтқыш;

электірлі жылтқыш;

тұзды жылтқыш;

барлығы дұрыс;

барлығы дұрыс емес.

Жылқыш қою үшін не қажет:

лоток, пинцет, жылтқыш;

жылтқыш, орамал, ыстық су 60-70*С;

жылтқыш, суық су, орамал;

салфетка, целлофан, жылтқыш;

жылтқыш, орамал.

Жылтқышты қолдануға болады:

қызбаның 1-ші кезеңі;

өткір іш бүлігінде \апендицит\;

қан ағуда;

терінің іріңді жарасында \фурункул,карбункул\;

қызбаның 2-ші кезеңі.

Жылтқышты қоюға болатын уақыт:

60минут;

15-20 минут;

жылтқыштағы су суығанша;

20-30 минут;

120 минут;

Жылтқышты қоюдағы қарама-қарсы көрсеткіштері:

қатерлі ісік ауруларында;

өкпе туберкулезінде;

қан ағу қаупі болған жағдайда;

өткір іш бүлігіне шалдыққанда;

барлық жауаптары дұрыс.

Қыша қағазын қанша уақыт қояды:

20-30 минут;

60 минут;

10-15 минут;

15-20 минут;

30-40 минут.

Қыша қағазын қоюға қажетті заттар:

қыша қағазы, 40-45*С су, орамал;

қышы қағазы, пинцет, орамал;

қыша қағазы, салфетка, вазелин;

барлық жауаптары дұрыс;

жылтқыш, суық су, орамал.

Қыша қағазын қоюдағы көрсеткіштері:

жүйкелердің қабынуы;

тыныс алу жолдарының қабынуында;

қан қысымы көтерілуінде;

жүрек ауруында \инфаркт миокарды,стенокардия\;

барлық жауаптары дұрыс.

Қыша қағазын қоюға болмайтын көрсеткіші:

жүйкелердің қабынуы;

жедел бронхитте;

өкпеден қан кету кезінде;

стенокардия;

тыныс алу жолдары қабынуында.

Қыша қағазын қоюға болмайтын көрсеткіші:

жүйкелердің қабынуы;

өкпе қабынуында;

жедел бронхитте;

өкпе туберкулезінде;

инфаркт миокардында.

Қыша қағазының қоюдағы әсері:

тері рецепторларын тітіркендіреді;

қан айналымын күшейтеді;

қоректік зат алмасуын жақсарады;

қабыну процесінің басылуына әсерін тигізеді;

барлық жауаптары дұрыс.

Қыздырушы компресті сырқаттың денесіне қанша уақытқа қалдырады:

9-12 сағатқа;

2-3 сағатқа;

8-10 сағатқа;

1 тәулікке;

1 сағатқа.

Қыздырушы компреске қажетті заттар:

салфетка, пинцет, бинт, орамал;

40-45*С спирт, салфетка, целофан, мақта, бинт;

мақта, салфетка, целофан, вазелин, бинт;

40-45*С су, салфетка, целофан, мақта, бинт;

мақта, салфетка, целофан.

Қыздырушы компресті қоюдағы көрсеткіштері:

ангина, отит;

инфильтрат, мастит;

буын қабынуларында;

буын сіңірі созылған жағдайда 2-ші күндері;

барлық жауаптары дұрыс.

Қыздырушы компресті қолдануға болмайтын көрсеткіші:

буын қабыну процестерінде;

қан кетуде;

инъекциядан кейінгі инфильтрат;

ортаңғы қүлақтың қабыну процестерінде;

сіңір тартылғанда 2-ші күндері.

Қыздырушы компресінің қабатарын қою кезеңдерін таңдап алыңыз:

көп қабатты дәке салфеткасы, компресс қағазы, бинт, мақта;

көп қабатты дәке салфеткасы, мақта, компресс қағазы, бинт;

мақта, көп қабатты дәке салфеткасы, компресс қағазы, бинт;

көп қабатты дәке салфеткасы, компресс қағазы, мақта, бинт;

компрессті қағаз, мақта, көп қабатты дәке салфеткасы, бинт.

Ыстық компресті қанша уақытқа қоюға болады:

20-30 минут;

25 минут;

10 минут;

45 минут;

30 минут.

Суық компреске қажетті заттар:

суық су, көп қабатты дәке салфеткасы, лоток;

суық су, вазелин, лоток;

мақта, вазелин, лоток,спирт;

мұзды мұйық, орамал, йод;

вазелин, лоток,спирт.

Суық компресті қоюға болатын көрсеткіші:

инъекциядан кейінгі инфильтрат;

ортаңғы құлақтың қабынуында;

мұрыннан қан кеткенде;

қызудың 1-ші кезеңі;

барлық жауап дұрыс.

Науқастың қан қысымы көтерілуінде қыша қағазы дененің қай жеріне қойылады:

жүрек тұсына;

жауырын астына;

омыртқа жотасына;

желкеге, балтырға;

Алақанға.

Мұзды мұйықты қолданудағы көрсеткіштері:

қансырауда, дене зақымданса 1-ші күндері;

лихорадканың 2-ші кезеңі;

операциядан кейін;

әйел босанғаннан кейін;

барлық жауаптары дұрыс.

Мұзды мұйықты қанша уақытқа қолдануға болады:

10-15 минутқа;

20-30минуттан кейін 10-15минут үзіліспен 2 сағатқа;

1 сағатқа әрбір 3-4 минуттан кейін ауыстыру арқылы;

45 минутқа;

60 минутқа.

Құрамына қарай ванналардың бөлінуі:

емдік ванна \дәрі-дәрмектермен \;

қош иісті ванна;

минералды ванна, газды ванна;

сумен массаж жасу ваннасы;

барлық жауаптары дұрыс.

Гирудотерапия дегенімізге не:

оттегімен емдеу;

сүлікпен емдеу;

сумен емдеу;

жарықпен емдеу;

жылумен емдеу.

Ыстық ваннаның температурасы:

15°С – 20°С;

30°С – 35°С;

40°С – 42°С;

50°С – 55°С;

60°С – 65°С.

Қан айналуын ұзақ уақыт жақсартатын және қабыну процесін басатын қандай компресс:

қыздырушы компресс;

суық компресс;

ыстық компресс;

барлық жауабы дұрыс;

ылғалды комресс.

Физиотерапия түсінігі:

оттегімен емдеу;

емдеу, алдын-алу мақсатымен физикалық факторларды қолданау;

тағайындалған тәртіпті және тағамның рационын сақтау;

организмге және жараға микробтардың түспеуін алдын-алу;

патогенді микроорганизмдерді жою.

Жылытқышты қолдануға болмайтын көрсеткіштері:

іш қуысының өткір қыбыну процессінде;

инъекциядан кейінгі инфиьтратта;

қызбаның 1-ші және 3-ші кезеңінде;

созылмалы асқазан-ішек ауруларында;

қуық жолының қабынуында \цистит\.

Жылтқышты қолдануға болатын көрсеткіштері:

тері іріңді ауруларында;

қатерлі ісік ауруларында;

артериялық қысым көтерілгенде, табанына;

қансыру кезінде;

жедел іш бүлігіне шалдықанда.

Жылтқышты қолдануға болатын көрсеткіштері:

созылмалы гастрит, созылмалы ішек ауруларында;

қуық жолының қабынуында,бүйрек тұсының ауруында;

денені жылту үшін, қызбаның 1-ші және 3-ші кезеңінде;

ине салу салдарынан түйін болғанда \инфильтрат\;

барлық жауаптары дұрыс.

Жылтқышты қолдану кезіндегі әсері:

денені жылтады;

ауырғанды басады;

қабыну процессін басады;

қан тамырлырын кеңейтеді;

барлық жауаптары дұрыс.

Қыша қағазын қоюға болмайтын қарама-қарсы көрсеткіштері:

терінің ауруларында, дене қызуы жоғарлауында;

қатерлі ісік ауруларында;

терінің жоғарғы сезімталдығында;

өкпенің іріңдік аруларында;

барлық жауаптары дұрыс.

Қыша қағазын қоюға болатын көрсеткіші:

өкпе туберкулезінде;

жедел бронхитте;

өкпенің қатерлі ісігінде;

терінің іріңді ауруларында;

қызбаның 2-ші кезеңінде.

Қыша қағазын қоюға болатын көрсеткіші:

тері ауруларында;

өкпе туберкулезінде;

стенокардияда;

өкпеден қан кетуінде;

барлық жауап дұрыс.

Қыша қығазын қоюға болмайтын көрсеткіші:

стенокардия, ифаркт миокарды;

жоғарғы тыныс алу жолдарының қабынуы;

қатерлі ісік аурулары;

қан қысымының көтерілуі\желкеге, балтырға\

барлық жауап дұрыс.

Қандай компрестер жергілікті қан айналуын күшейтеді:

суық;

қыздырушы;

ыстық;

дәрілік;

майлы.

Қыздырушы компресті қолдануға болатын көрсеткіші:

қан кетуде;

буындардың қабыну процестерінде;

соғылғанда, бірінші сағатта;

қатты бас аурғанда;

өкпе туберкулезінде.

Қыздырушы компресті қолдануға болатын көрсеткіші:

қызбаның жоғарлауында;

тері тұтастығының бұзылуында;

соғылғанда, 1-ші тәулікте;

ортаңғы құлақтың қабыну процестерінде;

қан кетуде.

Қыздырушы компресті қолдануға болмайтын қарама-қарсы көрсеткіші:

ортаңғы құлақтың қабыну процесінде;

инъекциядан кейінгі инфильтрата;

қызбаның жоғарлауында;

буындардың қабыну процестерінде;

ангина, отит, мастит қабыну кезңдерінде.

Мұзды мұйықты сырқатқа беруге болатын көрсеткіші:

бүйрек шаншуында;

буындардың қабыну процестерінде;

азқазан-ішектен қан кетуде;

жарақат алған соң 2-ші тәуліктен кейінгі уақытта;

ішек шаншуында.

Мұзды мұйықты сырқатқа беруге болмайтын қарам-қарсы көрсеткіші:

қызбаның жоғарлауында 2-ші кезеңінде;

соғып, жарақат алған соң, 2-ші тәуліктен кейін;

соғып, жарақат алған соң, 1-ші тәулік ішінде;

қан кету кезінде;

азқазан-ішектен қан кетуде.

Инфаркт миокарды кезінде қоюға болады:

оңқа;

мұзды мұйық;

қыша қағазын;

қыздырушы компресін;

суық компресін.

Гидротерапия дегеніміз:

оттегімен емдеу;

сумен емдеу;

сүлікпен емдеу;

жарықпен емдеу;

жылумен емдеу.

Педикулез анықталған жағдайда медбике санитарлық эпидемиялық станцияға (СЭС) жолдайтын құжат:

температуралық парақ ф-004/у;

тіркеу және бас тарту журналы ф-001/у;

науқастың амбулаторлық картасы ф-025/у;

науқастың стационарлық картасы ф-03/у;

жұқпалы ауру туралы жедел хабарлама ф-058/у.

Науқасты емдік бөлімге тасымалдауды шешетін қызметкер:

қабылдау бөлімінің медбикесі;

кіші медбике;

қабылдау бөлімінің дәрігері;

аға медбике;

жедел медициналық көмек бригадасының дәрігері.

Науқаста педикулез анықталған жағдайда медбикенің іс-әрекеті:

науқасқа антропометрия жүргізу;

науқасты емдік бөлімге тасымалдау;

дезинфекциялық іс-шара жүргізу (бұйрық №462);

науқастың дене температурасын өлшеу;

науқасты тамақтандыру.

«Науқастарды ауруханаға қабылдау және бас тарту журналы» - бұл форма:

№ 003/у;

№ 007/у;

№ 058/у;

№ 066/у;

№ 001/у.

Антропометрия- бұл өлшеу:

бойы, салмағы, кеуде шеңбері;

бойын, салмағын, дене температурасын;

кеуде шеңбеі, тамыр соғуы, тыныс алу жиілігі;

бойы, кеуде шеңбері, артериялық қан қысымы;

тамыр соғуы, артериялық қан қысымы, тыныс алу жиілігі.

Қалыпты жағдайдағы тыныс алу жиілігі- бұл:

1 минутта 12-16 рет тыныс алу қозғалысы;

1 минутта 16-38 рет тыныс алу қозғалысы;

1 минутта 20-30 рет тыныс алу қозғалысы;

1 минутта 30-40 рет тыныс алу қозғалысы;

1 минутта 16-20 рет тыныс алу қозғалысы.

Тахикардияның дұрыс анықтамасы- бұл:

пульстің жиілуі;

пульстің шамадан артық жиілеуі;

пульстің жиілеуі 80 соққыдан артық;

минутта пульстің жиілеуі 80 соққыдан артық;

ересек адамда 1 минутта пульстің жиілеуі 80 соққыдан жоғары.

Артериялық қан қысымы өлшенеді:

фонометрмен;

сонометрмен;

манометрмен;

термометрмен;

тонометрмен.

Артериялық қан қысымы 90/60 мм.сынап бағанасынан аз болғанда аталады:

гипотония;

гипотермия;

гипоплазия;

гипотрофея;

гипофункция.

Артериялық пульстың сипаттамасына (қасиетіне) жатады:

тереңдігі;

толысуы;

серпімділік;

эластикалық;

пластикалық.

Бірінші дыбыс пайда болған мезгілде манометрдің көрсеткіші, - жүрек жиырылған мезгілдегі артериальды қысымның көлемі аталады:

төменгі артериялық қысым;

капилярлық қысым;

тұрақты артериялық қысым;

систолалық артериялық қысым;

диастолалық артериялық қысым.

Температураны температура қағазына тіркеу уақыты:

қызыл нүктелермен;

қиғаш бағана түрінде;

таңертең және кешке;

таңертең мен кешкілік арасында;

қызыл сызықпен.

Дене температурасының (өлімге алып келетін) жоғарғы летальдылығы:

40⁰ С;

41⁰ С;

42⁰ С;

44⁰ С;

43⁰ С.

Қызбаның (гипертермия) екінші кезеңіндегі симптомына жатады:

қалтырау;

«қаз» терісі;

галлюцинация;

артериялық қан қысымының кенеттен төмендеуі;

дене температурасының кенеттен қалыпты жағдайға дейін төмендеуі.

Тахикардия- бұл:

минутына пульстің 42 рет соғуы;

минутына пульстің 61 рет соғуы;

минутына пульстің 72 рет соғуы;

минутына пульстің 79 рет соғуы;

минутына пульстің 98 рет соғуы.

Дене температурасының 1 градусқа жоғарлауында тыныс:

кішкене азаяды;

өзгеріссіз қалады;

*1 минутта тыныс алу қозғалы 4- ке жиілейді;

1 минутта тыныс алу қозғалы 8- 10 ға жиілейді;

1 минутта тыныс алу қозғалы 10 немесе оданда жоғары жиілейді.

Ауыр хальдегі науқасты күту элементінің негізгісінің бірі:

төсек жаймаларын ауыстыру;

бөлмені желдету;

3 реттік тамақтандыру;

5 реттік тамақтандыру;

ойылудың алдын алу.

Ойылу – бұл:

терінің іріңдеуі;

тіннің өлеттенуі;

тері астына қанның құйылуы;

жүйке бағаналарының зақымдалуы;

инъекцияның орынында қатқылдың пайда болуы.

Қызбаның бірінші кезеңінде қажет:

ыстық ішкізу;

салқын ішкізу;

мұзды мұйық беру;

оксигенотерапия жүргізу;

гигиеналық ваннаны жүргізу.

Қызбаның екінші кезеңінде қажет:

қою кофе беру;

жылылап жабу;

ыстық шәй беру;

оксигенотерапия жүргізу;

витаминделген сұйықтықты 3 литрға дейін беру.

Тахикардия – бұл:

Рs минутына 53 рет соғуы;

Рs минутына 60 рет соғуы;

Рs минутына 63 рет соғуы;

Рs минутына 70 рет соғуы;

Рs минутына 80 реттен жоғары соғуы.

Қалыпты жағдайда пульстің жиілігі бұл:

1 мин. 30-40 соққы;

1 мин. 40-50 соққы;

1 мин. 50-60 соққы;

1 мин. 60-70 соққы;

1 мин. 60-80 соққы.

Артериялық қан қысымы 90/60 мм сынап бағанасынан аз болғанда аталады:

гипотермия;

гипоплазия;

гипотрофея;

гипотензия;

гипофункция.

Тыныс алудың сипаттамасына (қасиетіне) жатады:

күші;

толуы;

ырғағы;

бағыты;

серпімділігі.

Артериалды қана қысымын өлшеген кездегі жүрек тонының естілмеу нүктесін айтамыз:

капилярлық қысым;

жоғарғы артериялық қысым;

тұрақты артериялық қысым;

систолалық артериялық қысым;

диастолалық артериялық қысым.

Систолалық және диастолалық қысым аралығындағы айырмасы аталады:

төменгі артериялық қысым;

жоғарғы артериялық қысым;

пульстік артериялық қысым;

систолалық артериялық қысым;

диастолалық артериялық қысым.

Артериялық қысымды температуралық қағазға тіркеу:

қызыл нүктелермен;

таңертең және кешке;

қиғаш бағаналар түрінде;

таңертең және кешкілік арасында;

температура қағазына санмен жазады.

Қызбаның бірінші кезеңіндегі симптомдарға жатады:

қалтырау;

галлюцинация;

еріндердің жарылуы;

дененің барлық мүшесінде ыстықты сезіну;

қалыпты жағдайдан дене температурасы кенеттен төмендеуі.

Қызбаның екінші кезеңінде қажет іс-әрекет:

ыстық шәй беру;

пациентті жылыту;

аяғына жылытқыш беру;

басына мұзды мұйықты қою;

жастығын алу, аяқ жағын көтеру.

Қызбаның үшінші кезеңінде (критикалық төмендеуде) керек:

суық компресс қолдану;

аяқ жағын көтеру;

басына мұзды мұйықты қою;

жастығын алу, аяғына жылытқыш беру;

витаминделген және минералданған салқын сұйқтық ішкізу.

Тахипноэ кезінде:

тыныс алу жиілігі- тыныс минутына 10 қозғалыс;

тыныс алу жиілігі- тыныс минутына 16 қозғалыс;

тыныс алу жиілігі- тыныс минутына 18 қозғалыс;

тыныс алу жиілігі- тыныс минутына 20 қозғалыс;

тыныс алу жиілігі- тыныс минутына 40 қозғалыс.

Гипертермия бұл:

дене температурасы 35⁰ С;

дене температурасы 36⁰ С;

дене температурасы 36,5⁰ С;

дене температурасы 36,70 С;

дене температурасы 38,5⁰С.

Ойылудың алдын алуға жатады:

суднаны беру;

төсектегі ұзақ жату;

су баланысын анықтау;

теріні вазелинмен майлау;

әр 2 сағат сайын пациенттің жату орынын ауыстырып отыру.

Брадикардия – бұл:

1 минутта пульстің 68 рет соғуы;

1 минутта пульстің 70 рет соғуы;

1 минутта пульстің 90 рет соғуы;

1 минутта пульстің 120 рет соғуы;

1 минутта пульстің 42 рет соғуы.

Фебрильді қызбадағы дене температурасы:

37-38⁰С;

36-37⁰С;

39-40 ⁰С;

38-39 ⁰С;

41⁰С жоғары.

Субфебрильді қызбадағы дене температурасы:

41⁰С жоғары;

36-37 градуста;

38-39 градуста;

39-40 градуста;

37-38 градуста.

Қалыпты жағдайда пульстің жиілігі - бұл:

1 мин. 30-40 соққы;

1 мин. 40-50 соққы;

1 мин. 50-60 соққы;

1 мин. 60-70 соққы;

1 мин. 60-80 соққы.

Артериялық қан қысымы 140/90 мм. сынап бағанасынан жоғарлауы аталады:

гипертония;

гипертермия;

гиперплазия;

гипертрофея;

гиперфункция.

Физиологиялық тахипное болуы мүмкін:

қызбада;

тыныштықта;

терең ұйқыда;

өкпе ауыруында;

физиологиялық күш түскенде.

Қалыпты дене температурасы:

37° - 38°С;

38° - 39°С;

39° - 41° С;

41⁰ - 42⁰ С;

36° - 37°С.

Қызбаның бірінші кезеңінде керек:

пациентті жылыту;

мұзды мұйықты беру;

басына мұзды мұйықты қою;

жастығын алып, аяқ жағын көтеру;

витаминделген және минералданған салқын сұйқтық ішкізу.

Ересек адамға қауіпсіз болатын қысым диапазоны:

90/60 – 100/70 мм.сынап бағанасы;

100/70 – 120/80 мм. сынап бағанасы;

120/80 – 140/90 мм.сынап бағанасы;

90/60 - 140/90 мм. сынап бағанасы;

100/70 – 140/90 мм. сынап бағанасы.

Қызбаның бірінші кезеңіндегі симптомдарға жатады:

қалтырау;

гематурия;

полиурия;

лоқсу құсу;

тоқтамай жөтелу.

Субнормалді қызба кезіндегі дене температурасы:

t -37° - 38°С;

t -38° - 39°С;

t -39° - 41° С;

t -41⁰ - 42⁰ С;

t -36° - 37°С.

Субфебрилді қызба кезіндегі дене температурасы:

t -37° - 38°С;

t -38° - 39°С;

t -39° - 41° С;

t -41⁰ - 42⁰ С;

t -36° - 37°С.

Фебрилді қызба кезіндегі дене температурасы:

t -37° - 38°С;

t -38° - 39°С;

t -39° - 41° С;

t -41⁰ - 42⁰ С;

t -36° - 37°С.

Пиретикалық қызба кезіндегі дене температурасы:

t -37° - 38°С;

t -38° - 39°С;

t -39° - 41° С;

t -41⁰ - 42⁰ С;

t -36° - 37°С.

Гиперпиретикалық қызба кезіндегі дене температурасы:

t -37° - 38°С;

t -38° - 39°С;

t -39° - 41° С;

t -41⁰ - 42⁰ С;

t -36° - 37°С.

Ойылудың пайда болуының негізгі себебі:

іш қату;

зәрдің жүрмеуі;

пациенттің қозғалмауы;

дене температурасының көтерілуі;

артериялық қан қысымың көтерілуі.

Брадикардия - бұл:

пульстің төмендеуі;

тамыр соғуының 80 рет төмендеуі;

тамыр соғуының 70 рет төмендеуі;

1 минутта пульстің қалыптан төмендеуі;

1 минутта пульстің 60 рет соғудан төмендеуі.

Артериялық қан қысымы 140/90 мм. сынап бағанасынан жоғарлауы аталады:

гипертермия;

гиперплазия;

гипертрофея;

гипертония;

гиперфункция.

Артериялық пульстің сипаттамасына (қасиетіне) жатады:

жиілігі;

тереңдігі;

серпімділік;

эластикалық;

пластикалық.

Пульсті зерттеу үнемі жүргізіледі:

ұйқы артериясынан;

бөксе артериясынан;

шынтақ артериясынан;

кәрі жілік артериясынан;

табан асты артериясынан.

Тыныс алу жиілігін температура қағазына тіркеу:

қызыл нүктелермен;

таңертең және кешке;

қиғаш бағана түрінде;

таңертең мен кешкілік арасында;

санмен жазылады.

Дене температурасының минимальді летальді кезеңі (өлімге әкелетін):

0 -5⁰ С;

5-10⁰ С;

10-15⁰ С;

23-30⁰ С;

15-23⁰ С.

Қызбаның (гипертермия) үшінші кезеңіне тән симптом:

қалтырау;

«қаз» терісі;

ыстықты сезу;

галлюцинация;

артериялық қысымның 80/50мм.рт. ст. төмендеуі.

Ойылудың бірінші кезеңіне жатады:

тері сары түсті, зақымдалған теріде жабынды жоқ;

бұлшық еттің зақымдалуы, сүйекке дейін жеткен;

терінің толығымн зақымдалуы және бұлшық еттің көрінуі;

терінің бозаруы, қызыл дақ, басқанда бозаратын қызыл дақ;

терінің зақымдалуы, 4 мм дей тері бетіндегі жабындының пайда болуы.

Қызбаның екінші кезеңінде қажет:

ыстық сусын беру;

науқасты жылыту;

аяққа жылытқыш беру;

мұзды мұйықты беру;

3- реттік тамақтандыру.

Суда еритін витамин:

Д витамині;

РР витамині;

А витамині;

К витамині;

В витамині.

Макроэлементке жатады:

кальций;

темір;

йод;

фтор;

кремний.

А витамині кездеседі:

ірімшікте;

сәбізде;

ашытқыда;

жануарлардың мүшелерінде;

картопта.

Тағам мөлшерінің талап қағазы:

№060;

№1-84;

№001;

№058;

№066.

В2 витаминінің тәуліктік нормасы:

2,5 мг;

50 мг;

35 мг;

1,5 мг;

2,5 мг.

Никотин қышқылын көрсетіңіз:

А;

РР;

Д;

К;

В;

Жүректің босаңсуы:

артериялық қысым;

диастолдық қысым;

систолдық қысым;

пульстік қысым;

венозды қысым.

Жүректің жиырылуы:

артериялық қысым;

диастолдық қысым;

систолдық қысым;

пульстік қысым;

венозды қысым.

Науқасты қырындыру кезіндегі қалпы:

Симс;

Фаулер;

ішімен;

қырымен;

арқасымен.

Науқасты душта жуындыруда судың t⁰:

35-38 ⁰C;

39-42⁰C;

36-37⁰C;

38-39⁰C;

35-37⁰C.

Гигиеналық ваннаны қабылдау уақыты:

45 минут;

35 минут;

25 минут;

15 минут;

20 минут.

Шашта бит табылғанда Ниттифор сусабынымен өңдеу уақыты:

15 минут;

20 минут;

1 сағат;

10 минут;

25 минут.

Жиналған зәрді зертханаға апару уақыты:

2 сағат ішінде;

3 сағат ішінде;

1 сағат ішінде;

2,5 сағат ішінде;

1,5 сағат ішінде.

Зимницкий әдісі бойынша зәрді жинайды:

жылы күйінде;

10 сағат ішінде;

таңертеңгі 1 порция;

әр 3 сағат сайын 24 сағат ішінде;

кешкі 1 порция.

Зәрді қантқа жинау әдісі:

жақсылап жуыну;

зәрді әр 3 сағат сайын жинау;

3 л. және 200мл ыдыс дайындау;

зәрдің таңертеңгі бөлігін жинау;

зәрдің кешкі бөлігін жинау.

Қызбаның алғашқы кезеңінде қажет:

аяққа жылтқыш беру;

басқа мұзы мұйық қою;

жастықты алып тастап, аяғын көтеру;

дәруменді, минералды сұйықтықтар ішу;

Фаулер қалпында жатқызу.

Брадипноэ бұл:

тыныстың жиілеуі;

тыныстың қалыптан көп жиілеуі;

тыныстың жоғалуы;

дем алудың сырылмен естілуі;

ересек адамда тыныстың 1 минут ішінде 16-дан төмен жиілеуі.

Ауыр науқастың ауыз қуысы күтіміндегі науқастың қалпы:

қырымен жатқызу;

ішімен жатқызу;

Фаулер қалпы;

Симс қалпы;

арқасымен жатқызу.

Құрғақ турунданы сыртқы есту жолына енгіземіз:

3 см;

1 см;

2 см;

0,5см;

2,5 см.

Көзді күту кезінде қолданылатын ерітінді:

1% лизоформин;

1:2000 фурациллин;

3% сутек асқын тотығы;

6% сірке суы;

10% камфор спирті.

Ер адамды қырындыруда ыстық салфетканы науқастың бетіне қоямыз:

2 минут;

3 минут;

1 минут;

5 минут;

4 минут.

Зәр қабылдағышты науқастарға береміз:

қатаң төсектегі;

палаталық;

жалпы;

жартылай төсектік;

жартылай палаталық.

Науқастардың жыныс мүшелерін жуу кезіндегі судың температурасы:

36,5-37⁰С;

36,5-37,5⁰С;

37,5-38⁰С;

37-38⁰С;

38-39⁰С.

Турунданы мұрын қуысындағы қатпаны жібіту үшін қалдырамыз:

2-3 минут;

4-2 минут;

3-1 минут;

2-4 минут;

5-6 минут.

Жұқпалы ауруға күдік болған жағдайда науқастарға арналған бөлме:

изолятор;

күту бөлмесі;

емшара бөлме;

рентген бөлмесі;

қабылдау бөлмесі.

Науқастарды ауруханаға жатқызу және жатқызудан бас тартуды тіркейтін журнал:

ф. №003/у;

ф. №066/у;

ф. №001/у;

ф. №058/у;

Ф. №060\у.

Бұлшық ет күшін өлшейтін аспап:

спирометр;

динамометр;

лента;

термометр;

танометр.

Қызу парағы:

ф. №003/у;

ф. №066/у;

ф. №004/у;

ф. №058/у;

Ф. №060\у.

Ішкі мүшелердің қызметі мен құрылысын зақымдалған ауыр халдегі пациенттерге қолданылатын тәртіп:

жалпы тәртіп;

қатаң төсектік тәртіп;

палаталық тәртіп;

төсектік тәртіп;

белсенді тәртіп.

Ойылудың алдын алуда қолданылатын шкала:

Рой;

Ватерлоо;

Маслоу;

Джонсон;

Хендерсон.

Ойылуға әкелетін негізгі фактор:

анемия;

ұзақ уақытқа дене төсекпен жанасқандағы қан тамырларының қысылуы;

стенокардия;

миокард инфаркті;

жүрек аурулары.

Ойылудың алдын алу үшін науқастың қалпын ауыстырып тұру керек:

әрбір 30 мин сайын;

әрбір 3 сағат сайын;

әрбір 2 сағат сайын;

әрбір қимылдаған сайын;

әрбір емшара айын.

Құлақ күтімінде қолданылатын ерітінді:

3% сутек асқын тотығы;

бриллиант жасылы;

фурациллин;

6% сірке суы ерітіндісі;

10% камфор спирті.

Шаштағы сіркені кетіруге қолданылатын ерітінді:

3% сутек асқын тотығы;

бриллиант жасылы;

фуациллн;

6% сірке суы ерітіндісі;

10% камфор спирті.

Көбінде дене қызуын өлшейтін жер:

қолтық асты ойысы;

кәрі жілік;

самай аймағы;

мойын;

тізе астынан.

Дене қызуын қызу парағына графикалық қисық сызба түрінде жазамыз:

сары түспен;

қызыл түспен;

қара түспен;

көк түспен;

жасыл түспен.

Термометрлерді зарарсыздандырамыз:

1% лизоформин 30 мин;

3% сутек асқын тотығы 15 мин;

1% дезэффект 30мин;

2,5 дезэффект 30 мин;

10% камфор спирті.

Дене қызуының біртіндеп төмендеуі:

литикалық;

фебрильді;

субфебрильді;

жоғары қызба;

төменгі қызба.

Қалыпты тамыр соғу жиілігі:

60-80 соққы;

50-60 соққы;

70-80 соққы;

80-90 соққы;

60-70 соққы.

Артериялық қабырғалардың тамыр соғуының тербелісі бір қалыпты болса, онда тамыр соғуы:

әлсіз;

*ырғақты;

ырғақсыз;

аритмия;

жылдам.

Артериялық қабырғалардың тамыр соғуының тербелісі үзілмелі болса, онда тамыр соғуы:

әлсіз;

ырғақты;

жылдам;

аритмия;

жиірек.

Қабылдау бөлімінің функциясына кіретіні:

тіркеу;

клизма жасау;

залалсыздандыру;

зарарсыздандыру;

анықтама орны.

Қабылдау бөліміне емделуші келіп түседі:

балалар үйінен;

амбулоториялық карта бойынша;

жедел жәрдем көрсету бойынша;

қарттар үйінен;

барлық жауап дұрыс.

Емделушіге санитарлық өңдеуді жүргізеді:

хирург;

кіші медбике;

аға мейірбике;

дәрігер;

барлық жауап дұрыс.

Педикулезге қарсы емделушінің бастағы шашын өңдеу бойынша іс-шаралар:

шашқа Анти-бит жағу;

3-4 минут бойы массаж жасау;

ағынды суда шайқау, осы әрекеттерді 2-3 рет қайталау:

сірке суымен шайқап, майда тарақпен тарау;

барлық жауап дұрыс.

Емделушіде педикулез анықталған жағдайда:

науқастың туыстарына хабарлау;

кезекші медбикеге хабарлау;

жұмысына хабарлау;

санэпидемиялық орынға шұғыл хабар жіберу /Ф-58/У/;

бас дәрігерге хабарлау.

Санитарлық өткізу орнында медбикенің атқаратын жұмысы:

дәрігер тағайындауларын орындау;

науқастарды қабылдау;

қажетті жағдайда санитарлық өңдеуді жүргізу;

антропометрия жүргізу;

кезекші медбике айтқанын орындау.

Тамыр соғу ырғақтығы сипатталады:

артериядағы қанның жалпы мөлшері;

минутына тамырдың соғуымен;

тебірену амплитудасымен;

тамыр соғу толқынының бір қалыптылығымен;

тамыр соғу жиілігімен.

Гипертония дегеніміз:

тамыр соғуының жиілеуі;

қан қысымының төмендеуі;

қан қысымының жоғарлауы;

тамыр соғуының тапшылығы;

тамыр соғуының бір қалыптылығы.

Тахикардия дегеніміз:

қан тамырларының толқуы ;

әлсіз тамырдың соғуы;

тамыр соғуының тапшылығы;

тамыр соғуының жиілеуі;

қан қысымының төмендеуі.

Тамырдың соғуы дегеніміз:

сол жақ қарыншадан ортаға түскен қан;

қан тамыр қабырғасында болатын түрткі сияқты тербеліс;

артерия қабырғасының элластикалық жиырлуы және кеңейюі;

жүректің оң жақ қарыншасының жиырлуы және артериялардағы қанның қимылы;

тамыр соғу толқынының бір қалыптылығы.

Науқас ауыз қуысын қақырыққа зерттеу жүргізер алдында өңдейді:

қайнатылған сумен;

фурациллин ерітіндісімен;

гипертониялық ерітіндімен;

құбыр суымен;

дезинфекциялық ерітіндімен.

Туберкулез микобактериясына қақырықты жинайды:

петри табақшасында;

арнайы кең мойынды таза қалта түкіргішіне;

залалсызданған пробиркада;

құрғақ банкада;

залалсызданған науада.

Микрофлораға қақырықты жинайды:

петри табақшасында;

қалта түкіргішінде;

залалсызданған пробиркада;

құрғақ банкада;

залалсызданған науада.

Қақырықты 1-3 тәулікте жинайды:

жалпы анализ;

туберкулез микобактериясына;

атиптік жасушаларға;

антибиотиктерге сезімталдыққа;

бактериологиялық зерттеуге.

Жұтқыншақтан алынған жағынды зерттеуге жіберіледі:

клиникалық;

бактериологиялық;

иммунологиялық;

цитологиялық;

копрологиялық .

Жеке қалта түкіргішін өңдеу жүргізіледі

сумен шаю арқылы;

тұқымын жою;

зарарсыздандыру;

механикалық тазалау;

залалсыздандыру.

Биохимиялық зерттеуге алынған қанды жіберетін лаборатория:

цитологиялық;

бактериологиялық;

иммунологиялық;

клиникалық;

копрологиялық.

Биохимиялық зерттеуге қан алуды жүргізеді:

емшара медбикесі;

аға медбике;

кезекші медбике;

клиникалық лаборант;

кіші медбике.

Нечипоренко әдісі зәрдің қасиетін анықтау:

бүйректің концентрациялық мүмкіндігін;

пішіндік элементтер санын;

физико-химиялық қасиетін;

бүйректің бөліп шығару қасиетін;

зәрдің құрамындағы қантты.

Зимницкий әдісі бойынша зәрді жинайды:

бір рет;

екі рет;

бес рет;

сегіз рет;

жеті рет.

Жалпы зәр анализі анықтау:

физикалық қасиетін;

биохимиялық;

бактериологиялық;

иммунологиялық;

копрологиялық.

Зимницкий әдісі бойынша зәрді жинаудың мақсаты:

физико-химиялық қасиетін;

пішіндік элементтерді;

зәрдің тығыздығын, бүйректің зәрді шоғырландырып жіберуін;

зәрдің жасушалық құрамын;

құрамын анықтау.

Зәрдегі қантты зерттеу әдісі:

гематурия;

пиурия;

протеинурия;

глюкозурия;

олигоурия.

Тәуліктік диурездің 2 л жоғары болуы:

анурия;

олигурия;

поллакиурия;

полиурия;

глюкозурия .

Зәрдегі қант құрамын анықтауға жиналатын зәрдің лабораторияға жіберілетін мөлшері:

3 литр;

2 литр;

1 литр;

0,2 литр;

4 литр.

Тәуліктік диурездің 500 мл көрсетеді, бұл:

полиурия;

никтурия;

олигурия;

анурия;

глюкозурия.

Қара, май тәрізді нәжіс көрсеткіші:

жоғарғы ішектен қан кету;

гельминттерді;

диареяның;

токсикоинфекцияның;

уланудың.

Копрологиялық зерттеуге жиналатын нәжіс мөлшері:

5 – 10 гр.;

10 – 20 гр.;

50 – 100 гр.;

100 – 150;

70-80 гр.

Нәжісті микрофлоралық зерттеу түрі:

клиникалық;

бактериологиялық;

цитоскопиялық;

иммунологиялық;

копрологиялық.

Дені сау адамның күндізгі және түнгі диурезінің қатынасы:

1:1;

1:2;

1:3;

3:1;

2:3.

Тамыр соғуын зерттеу деректерін медбике температуралық параққа:

қызыл нүктелермен белгілейді;

сары нүктелермен белгілейді;

жасыл нүктелермен белгілейді;

қара нүктелермен белгілейді;

көк нүктелермен белгілейді.

Артериялық қысым дегеніміз:

артерия жүйесінде түзілетін қысым;

жүрек жұмысының фазасына байланысты қысым;

жүрек жиырылуы кезіндегі қысым;

систола кезіндегі қысым;

диастола кезіндегі қысым.

Экстрасистолия дегеніміз:

жүрек жиырылуы;

жүрек босаңсуы;

жүректің кезектен тыс жиырылуы;

жүректің тәртіпсіз жиырылуы;

соғу ырғақтылығының бұзылуы.

Аритмия дегеніміз:

жүрек жиырылуы;

жүрек босаңсуы;

жүректің кезектен тыс жиырылуы;

жүректің тәртіпсіз жиырылуы, тамыр соғу ырғақтылығының бұзылуы;

тамыр соғуының жиілігі.

№ 5 емдәм қолданылатын ауру:

жедел және созылмалы гепатит, холецистит, бауыр циррозы;

подагра, өт-тас ауруы;

жедел,созылмалы нефрит;

семіздік;

қант диабеті.

№ 7 емдәм қолданылатын ауру:

жедел және созылмалы гепатит, холецистит, бауыр циррозы;

подагра, өт-тас ауруы;

жедел, созылмалы нефрит;

семіздік;

қант диабеті.

№ 9 емдәм қолданылатын ауру:

жедел және созылмалы гепатит,холецистит,бауыр циррозы;

подагра, өт-тас ауруы;

жедел,созылмалы нефрит;

семіздік;

қант диабеті.

Жедел гломерулонефритте зәрдің түсі:

"пива";

лайлы ақ;

сары көк;

"ет жуындысы";

лимон түстес.

Зимницкий әдісі зәрдің төмендегідей қасиетін анықтап береді:

ақуыз, глюкоза;

тұздар, билирубин;

ацетона, глюкоза;

лейкоцит, эритроцит;

зәрдің тығыздыған.

Бүйректің функционалды жағдайын анықтау үшін жүргізілетін зәр анализі:

Нечипоренко әдісі;

Зимницкий әдісі;

жалпы анализ;

бактериологиялық;

Аддис-каковский әдісі.

Тыныстың төмендеуі – бұл:

апноэ;

тахипноэ;

брадипноэ;

диспноэ;

ентігу.

Қанның пішіндік элементтеріне жатады,біреуінен басқасы:

эритроциттер;

лимфициттер;

лейкоциттер;

креатинин;

эозинофильдер.

Эритроцит пен гемоглобиннің ағзадағы негізгі қызметі:

қалыпты гемостазбен қамтамасыз етеді;

қан кетуді тоқтатады;

қанайналымды жақсартады;

ағзаны қорғаныс жүесімен қамтамасыз етеді ;

тіндерге оттегі тасымалдайды.

Қызбаның критикалық төмендеуі - бұл:

дене қызуының 1 сағат ішінде жылдам түсуі;

дене қызуының 1 сағат ішінде ақырындап түсуі;

дене қызуының тәулік ішінде ақырындап түсуі;

дене қызуының бірнеше күн ішінде ақырындап түсуі;

дене қызуының тәулік ішінде жылдам түсуі.

Дене қызуының критикалық төмендеуі кезіндегі науқастың потенциалды жағдайы:

құрғақ жөтел;

тез әлсіреу, коллапс;

іш ауруы;

өкпеден қан кету;

аяқтағы ісік.

№ 1 емдәм қолданылатын ауру:

жедел гастрит,жедел энтерит пен колит;

жедел және созылмалы гепатит,холецистит,бауыр циррозы;

он екі елі ішек және асқазан ойық жара ауруы,жедел гастрит;

созылмалы бауыр ауруы;

жедел және созылмалы ішек ауруы.

Қан қысымын көтеру үшін қолданылады:

сальбутамол;

гентамицин;

дибазол;

аминалон;

допамин.

«Антропометрия» түсінігіне кірмейді:

бойын өлшеу;

салмақ өлшеу;

кеуде қуысын өлшеу;

қан қысымын өлшеу;

дене қызуын өлшеу.

Зәр шығаруының жиіленуі аталады:

дизурия;

никтурия;

олигурия;

оллакиурия;

поллакиурия.

Науқастың дене қызуын тік ішектен өлшегенде 37.4° С. Дене қызуын сипаттаңыз:

қалыпты қызба;

жоғары қызба;

субфебрильді қызба;

төмендеген қызба;

гиперпиретикалық.

Қантты анықтауға зәрді жинау ережесі:

зәрді тәулік бойы жинау,тәуліктік диурездің 200 мл зертханаға жіберу;

зәрді тәулік бойы жинау,жиналған зәрдің барлық мөлшерін зертханаға жіберу;

зәрді тәулік бойы жинау,жиналған зәрдің 1 л зертханаға жіберу;

зертханаға 10 сағат ішінде жиналған зәрді жіберу;

зертханаға 3 сағат ішіне жинаған зәрді жіберу.

Қабылдау бөліміне іш аймағының ауру сезіміне шағымдануымен келіп түскен науқаста асқазан-ішек жолдарынан қан кету қаупі бар. Жалпы жағдайы қанағаттанарлық. Тасымалдау түрін таңдаңыз:

жаяу,медицина қызметкерінің көмегімен;

жаяу,туысқандарының көмегімен;

өз еркімен,ешкімнің көмегінсіз;

кресле – каталкамен;

тек каталкамен.

Нортон шкаласы бойынша ойылудың ең жоғарғы қауіп тобы:

40-30 балл;

30-20 балл;

16-20 балл;

13-15 балл;

12 балл және одан жоғары.

Тұрақты жаншылудың, жергілікті қан айналымы мен жүйке трофикасының бұзылуының салдарынан тері мен тері асты шел қабатының және басқа жұмсақ тіндердің семуі (некрозы) болуы мумкін:

абсцесс;

гангрена;

флегмона;

ойылу;

инфильтрат.

Халі ауыр науқасты мұрын-асқазан сүңгісі арқылы тамақтандырғандағы тағам мөлшері:

600-800 мл;

400-500 мл;

200-300 мл;

450-600 мл;

700-800 мл.

Жалпы клиникалық анализге қақырықты жинаудың мақсаты:

қақырықтың физикалық-химиялық қасиеттерін және жасушалық құрамын анықтау;

қақырықтағы қатерлі ісік жасушаларын анықтау;

туберкулез микобактериясын анықтау;

ауру қоздырғыштарын анықтау;

жасушалық құрамын анықтау.

Ойылудың 1-ші кезеңнің белгілері:

тері жамылғыларының беткей бұзылулары болады;

бұзылыстар тері асты май қабатына дейін барады;

терісі қызарып, ісіп, қабыршақтанады;

терісі зақымданып, бұлшық етке дейін енеді;

терінің, тері асты торшасы мен басқа да жұмсақ тіндердің некрозы дамиды.

Ойылудың дамуының 3-ші кезеңі:

іріңдеу кезеңі;

циркуляторлы бұзылулар кезеңі;

жазылу кезеңі;

тыртықтану;

некротикалық өзгерістер және іріңдеу кезеңі.

Балаларда дене қызуын өлшейтін жер:

ауыз қуысынан;

тік ішектен;

қолтық ойысынан;

шат қыртысынан;

мұрын қуысынан.

Глюкозурия-бұл:

зәрде қанның болу;

зәрде қанттың болуы;

зәрде билирубиннің болуы;

зәрде диастазаның болуы;

пішіндік элементтердің болуы.

Қақырықты жинауға арналған ыдыс:

түсі ашық,құрғақ ыдыс;

түсі бұлыңғыр,әйнек ыдыс;

қоңырқай әйнек банкілер;

түсі ашық ақ әйнек банкілер;

түсі ашық,әйнек ыдыс.

Қақырықты сақтауға болады:

салқын жерде;

тоңазытқышта;

салқын жерде,еденде;

жылы жерде,еденде;

бөлме температурасында.

Таңертең ерте асқа дейін 3 күн қатарымен қақырықты жинайды:

жалпы клиникалық анализге;

атиптік жасушаларға;

туберкулезге бактериоскопиялық зерттеу үшін;

бактериологиялық ерттеу үшін;

копрологиялық зерттеуге.

Медициналық мекемелерде қақырықты тоңазытқышта сақтауға болады:

2 күн;

3 күн;

4 күн;

7 күн;

тәулік.

Жеке түкіргіштің дезинфектантпен толтыруға болатын бөлігі:

2\4;

3\4;

1\4;

3\2;

4\6.

Жалпы клиникалық зәр анализін зерттеудегі зәр мөлшері:

100-200 мл;

150-200 мл;

200-300 мл;

300-400 мл;

350-400 мл.

Нечипоренко әдісімен зәрді жинаудың мақсаты:

зәрдің физикалық қасиетін анықтау;

жасушалық элементтер санын анықтау;

тәуліктік диурезді анықтау;

диастазаның мөлшерін анықтау;

қант мөлшерін анықтау.

Қалыпты жағдайдағы лейкоциттер саны:

1 мл-де 4000 дейін;

1 мл-де 1000 дейін;

1 мл-де 2000 дейін;

1 мл-де 3000 дейін;

1 мл-де 2500 дейін.

Тәуліктік диурез мөлшері:

1 л;

2 л;

1,5 л;

3 л;

2, 5 л.

Ұйқы безі ферменттерін анықтау-мақсаты:

қантты анықтауға зәрді жинаудың;

Зимницкий байқауының;

Нечипоренко әдісінің;

жалпы клиникалық анализге зәр жинаудың;

диастазға зәр жинаудың.

Қантты анықтауға зәрді жинауың қолдану көрсетілімі:

бүйрек ауруларында;

тыныс алу жүйесінің ауруларында;

қант диабеті,инсулин доасын анықтауда;

ұйқы безі ауруарында;

жүрек ауруларында.

Тағамның энергиялық құндылығы тәулігіне:

2800 – 3000 ккал;

2000-2500 ккал;

1000-1500 ккал;

2500-2800 ккал;

3000-3200 ккал.

Тәуліктік диурез- бұл:

зәрдің таңғы порциясы;

зәрдің бір күндік мөлшері;

зәрдің 10 сағатағы мөлшері;

зәрдің 24 сағаттағы мөлшері;

тәулік ішіндегі ішкен сұйықтық пен шығарылған зәрді қатынасы.

Нечипоренко әдісі бойынша зәрді жинайды:

зәрді тәулік бойы жинау;

зәрді сағат ішінде жинау;

зәрді 10 сағат ішінде жинау;

стерильді банкаға зәрді жинау;

зәрдің ортаңғы порциясын жинау.

Жалпы зәр анализін жинайды:

сұйықтықты көп ішу;

8 банканы дайындау;

тазалау клизмасын жасау;

таза құрғақ банканы әзірлеу;

зәр айдауыш препараттарын беру.

Науқастардың тамақтану рационында белок, май, көмірсу ара қатынастары:

белок ара қатынасы жоғары;

белок, май, көмір су ара қатынасы ауру түрімен байланысты;

1:1:4 белок, май, көмірсуға сәйкес;

май ара қатынасы жоғары;

1:1:3 белок,иай,көмірсуға сәйкес.

Науқастың дене слмағын өлшеудің мақсаты:

физикалық дамуын бақылау;

диагностикалық ;

жеке бас тазалығын сақтау;

аурухана ішілік жұқпаның алдын алу;

емдік.

Науқасты гигиеналық себезгіде жуындырудың реттілігін көрсетіңіз:

денесін,қолдарын,шат аймағын,бұт аралығын,аяқтарын;

қолдарын,шат аймағын,бұт аралығын,аяқтарын,денесін;

бұт аралығын,аяқтарын,денесін, қолдарын,шат аймағын;

басын,денесін,қолдарын,шат аймағын бұт аралығын,аяқтарын;

денесін,қолдарын,шат аймағын,бұт аралығын,аяқтарын,басын.

Халі ауыр науқастың басын жуу керек:

аптасына 2 рет;

күнделікті;

тек кірлеген жағдайда;

аптасына 1 рет;

айына 2 рет.

Науқасты ылғалды сүртуді жүргізудің реттілігін көрсетіңіз:

мойнын, қолдарын, кеудесін, сүт бездерінің астын,қолтық асты ойықтарын, бетін, иегін, құлақ артын;

сүт бездерінің астын,қолтық асты ойықтарын, бетін,иегін,құлақ артын, мойнын,қолдарын,кеудесін;

бетін,иегін,құлақ артын,мойнын,қолдарын,кеудесін,сүт бездерінің астын,қолтық асты ойықтарын;

қолдарын,кеудесін,сүт бездерінің астын,қолтық асты ойықтарын, иегін,құлақ артын,мойнын;

қолдарын,кеудесін,сүт бездерінің астын,қолтық асты ойықтарын, бетін,иегін,құлақ артын, мойнын.

Қолтық ойығындағы шашты қырудың қолдану көрсетілімдері:

халі ауыр жағдайдағы науқас;

операция жасар алдында;

науқастың жеке бас тазалығын сақтау;

ойылудың алдын алу;

қатаң төсек тәртібінде жатқан науқастарға.

Әйел адамның сыртқы жыныс мүшесін жуудың реттілігі:

қасаға аймағы, кішкене жыныс еріндері,бұтаралығы,аналь тесігі, үлкен жыныс еріндері;

қасаға аймағы, аналь тесігі, үлкен жыныс еріндері, кішкене жыныс еріндері, бұтаралығы;

үлкен жыныс еріндері, кішкене жыныс еріндері, бұтаралығы, қасаға аймағы;

қасаға аймағы,үлкен жыныс еріндері,кішкене жыныс еріндері,бұтаралығы,аналь тесігі;

кішкене жыныс еріндері,үлкен жыныс еріндері,бұтаралығы және аналь тесігі.

Балаларда дене қызуын өлшейтін жер:

қолтық ойысынан;

ауыз қуысынан;

тік ішектен;

шат аралық қыртыстан;

тік ішектен, шат аралық қыртыстан.

Дем алу қозғалысының жиілігі (ДҚЖ)-бұл:

1 минут ішіндегі дем алу қозғалысының саны;

1 минут ішіндегі дем алу жиілігінің саны;

1 минут ішіндегі дем алу қозғалысы тереңдігінің саны;

1 минут ішіндегі дем алу қозғалысы реттілігінің саны;

1 минут ішіндегі дем алу реттілігінің саны.

Тамақтану- бұл:

тірі ағзаның негізгі психологиялық қажеттіліктерінің бірі;

тірі ағзаның негізгі әлеуметтік қажеттіліктерінің бірі;

тірі ағзаның негізгі физиологиялық қажеттіліктерінің бірі;

дұрыс жауап жоқ;

барлық қажеттілік.

Ақуыз балық құрамында кездеседі:

10-15 %;

14-20%;

15-25%;

16-19%;

25-26%.

Ақуыз ұн тағамдарында кездеседі:

5-11%;

12-14%;

7-8%;

10-15%;

25-26%.

Ақуыз сүзбеде кездеседі-

10-12%;

15-17%;

4-5%;

10-12%;

25-26%.

Майлармен бірге адам ағзасына енетін витаминдер:

А,Д,Е;

В,С,Д;

Е,К,А;

С,Д,Е;

Д,Е.

Көмірсу бөлінеді:

4;

5;

3;

2;

7.

Жай көмірсу:

глюкоза;

фруктоза;

сахароза;

барлық жауап дұрыс;

клечатка.

Күрделі көмірсу:

клечаткада;

фруктозада;

глюкозада;

сахарозада;

барлық жауап дұрыс.

Нутрициология ғылымы зерттейді:

азық түліктердің тағамдық және биологиялық құндылығын зерттеумен;

аурулардың патогенезін зерттеумен;

ауыр өнеркәсіп мекемелеріндегі жұмысшылардың жағдайын зерттеумен;

жануарлар мен өсімдіктердің организмге әсерімен;

дәрі-дәрмектердің әсерімен.

Гиповитаминоз дегеніміз бұл :

витаминдер сіңуінің бұзылуы;

организмге кальцидің жеткіліксіз түсуімен байланысты бұзылыстар;

тағамда витаминдердің болмауынан туындайтын жағдай;

организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдай;

организмге витаминдердің жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдай;

Авитаминоз дегеніміз бұл:

тұз-су балансының бұзылуы;

витаминдер сіңуінің бұзылуы;

организмге ұзақ уақыт витаминнің мүлдем түспеуінен туындайтын жағдай;

организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдай;

организмге көмірсулардың жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдай.

Гипервитаминоз дегеніміз бұл:

организмге витаминдердің жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдай; организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдай;

организмде витаминдердің болмауы;

витаминдердің сіңуінің бұзылуы;

тұз-су балансының бұзылуы.

Негізінен пластикалық қызмет атқаратын тағамдық заттекті көрсетіңіз:

майлар;

көмірсулар;

витаминдер;

белоктар;

минералдық элементтер.

Үйлесімді тамақтану дегеніміз:

энергия шығынын толықтыратын тамақтану;

ағзаны пластикалық материалдармен қамтамасыз ететін тамақтану;

ағзаны витаминдермен қамтамасыз ететін тамақтану;

организмге қажетті қоректік заттектермен толық қамтамасыз ететін тамақтану;

ағзаны жоғарыда айтылған барлық нутриенттермен қамтамасыз ету.

С витаминінің тапшылығына тән симптом:

еріндегі қызыл жиек;

еріннің жарылуы;

тіс тазалауда иектің қанағыштығы;

қараңғыда көрудің нашарлауы;

ангулярлық стоматит.

Сүт пен сүт тағамдарында кездесетін көмірсу:

лактоза;

крахмал;

глюкоза;

пектин;

клетчатка.

Жануар текті көмірсуды көрсетіңіз:

фруктоза;

сахароза;

мальтоза;

гликоген;

галактоза.

Эндемиялық ауруға алып келетін микроэлемент:

күкірт;

кальций;

магний;

йод;

хлор.

Тиаминнің (витамин В1) негізгі көзі:

балық;

дән өнімдері;

сүт өнімдері;

сусындар;

көкөністер .

Кальцийдің негізгі көзі болып табылатын өнім:

рауғаш;

сүт пен сүт өнімдері;

нан;

ет;

жұмыртқа.

Адам организмі үшін Д витаминінің физиологиялық маңызы:

қан ұю процесіне қатысады;

май қышқылдарының тотығуынан сақтап, антиоксиданттық қасиет көрсетеді;

нерв қозғыштығына қатысады;

кальций мен фосфордың алмасуын реттеп, сүйек тінінің қалыптасуына қатысады;

тін мен клетканың осмостық қысымына қатысады.

Қабылдау бөлімшесінің міндеттері:

1. Жұмыс орнын дайындау, егу бөлмелеріне қажетті барлық заттарды түгелдеу;

2. Түскен науқастардың дене қызуын өлшеу (003 формасы);

3. Науқастарды қабылдау және тіркеу;

4. Нұсқауларға сәйкес шприцтерді, аспаптарды және материалдарды залалсыздандыру;

5. Науқастарды қарау, алғашқы тексеру және диагноз қою;

6. Науқастарға алғашқы медициналық көмек көрсету;

1,2,3;

3,5,6;

1,3,4;

2,3,6;

4,5,6.

Өкпе сыйымдылығын анықтайтын құрал:

спирометр;

динамометр;

лента;

термометр;

танометр.

Ойылулардың пайда болуының себептері: 1. күтімнің нашарлығы;

2. қан қысымының көтерілуі;

3. тері сезімталдығының бұзылуы;

4. егде жас;

5. дене қызуының төмендеуі;

6. ыңғайлы төсек қалпы;

1,2,3;

2,4,5;

1,3,4;

4,5,6;

3,5,6.

Терінің жиі ойылатын жерлері:

қол, аяқ;

бас;

шүйде, жауырын, сегізкөз, жамбас;

арқа, бел;

аяқ,қол,жамбас.

Дене қызуын өлшейтін уақыт:

5 минут;

7 минут;

10 минут;

2 минут;

6 минут.

Науқастың жеке басының гигиенасына жатады:

дене қызуын өлшеу;

қыша қою;

науқасты тамақтандыру;

ойылудың алдын алу, терісін күту;

салмағын өлшеу.

Тәуліктік диурез дегеніміз:

10 сағатта шыққан зәр;

5 сағатта шыққан зәр;

12 сағатта шыққан зәр;

24 сағатта шыққан зәр;

3 сағатта шыққан зәр.

Теріні қандай ерітіндімен сүртеді:

0,5% хлорамин ерітіндісі;

10% хлорлы әк ерітіндісі;

96°с спирт;

әтір, арақ, жартылай спирт;

фурациллин ерітіндісімен.

Ылғалды жөтелі бар туберкулез науқастарына қақырығын жинау үшін берілетін ыдыс:

жеке қалта түкіргіші

банка

Петри табақшасы

резіңке балон

шыны пробирка

Жедел хабарлама қандай науқастарға толтырылады:

терапиялық сырқаттарға;

хирургиялық науқастарға;

диспансерлік ауруларға;

жұқпалы аурулар мен уланған сырқаттарға;

жансақтау бөлімінің науқастарына.

Педикулез анықталған жағдайда бастың шашты бөлігін тазарту үшін қолданылады:

фурациллин ерітіндісі;

гидрокарбонат натрий еріиіндісі;

үштік ерітінді;

"Педилин" эмульциясы немесе сусабыны;

сутек асқын тотығы.

Іш ауруы кезінде нуқастың қалпы:

белсенді;

белсенді емес;

фаулер қалпы;

мәжбүр;

қырымен.

№ 2 емдәмнің мақсаты:

қуыс мүшелерінің созылып, жиырылуын (перистальтиканы) күшейту;

өттің бөлінуін жылдамдату;

ішті босатуды реттеу;

асқазан мен ішектің секрециялық және қозғалыс қызметін;

бауырдың бұзылған қызметін қалпына келтіру.

№ 3 емдәмнің мақсаты:

қуыс мүшелерінің созылып, жиырылуын (перистальтиканы) күшейту, ішті босатуды реттеу;

бауырдың бұзылған қызметін қалпына келтіру;

өттің бөлінуін жылдамдату;

асқазан мен ішектің секрециялық және қозғалыс қызметін;

ішектің қызметін реттеу.

№ 5 емдәмнің мақсаты:

қуыс мүшелерінің созылып, жиырылуын (перистальтиканы) күшейту;

өттің бөлінуін жылдамдату;

ішті босатуды реттеу;

асқазан мен ішектің секрециялық және қозғалыс қызметін;

бауырдың бұзылған қызметін қалпына келтіру.

Жүрек-қантамыр ауруларында тағайындалатын емдәм:

№ 13;

№ 10;

№ 6;

№ 3;

№ 2.

№ 10 емдәмның сипаттамасы:

көмірсуды шектеу;

жануар майын,тұз,холестеринге бай өнімдерді шектеу;

физиологиялық толыққанды тағам;

ақуызды,сұйықтықты шектеу;

ақ уыз физиологиялық нормадан төмен.

Бүйрек ауруларында тағайындалатын емдәм:

№10;

№7;

№ 5;

№1;

№2.

Тәуліктік диурездің 500 мл-ден төмен болуы:

олигурия;

никтурия;

анурия;

полиурия;

глюкозурия.

Түнгі диурездің күндізгіден көп болуы:

полиурия;

никтурия;

анурия;

олигурия;

поллакиурия.

Тәуліктік диурездің 2 л-ден жоғары болуы:

олигурия;

никтурия;

анурия;

полиурия;

ишурия.

Арнайы емдәмді қажет етпейтін ауруларға ұсынылатын емдәм:

№10;

№13;

№11;

№15;

№12.

№ 11 емдәм тағайындалады:

семіздікте;

туберкулезде;

асқазан ойық жара ауруында;

диабетте;

жүрек ауруларында.

10-ші емдәм тағайындалады:

семіздікте;

инсультта;

подаграда;

диабетте;

жүрек ауруларында.

Іш қатуда тағайындалатын емдәм:

№10;

№7;

№5;

№3;

№8.

Бауыр ауруында тағайындалатын емдәм:

№7;

№5;

№3;

№ 1;

№9.

Семіздікте тағайындалатын емдәм:

№ 10;

№ 8;

№7;

№5;

№9.

Ішектің перистатикасын күшейту үшін тағайындалатын емдәм:

№ 10;

№ 8;

№3;

№5;

№9.

Асқазанның ойық жарасында тағайындалатын емдәм:

№ 7;

№3;

№1;

№9;

№12.

Ойылудың алдын алуда қолданылатын ерітінділерді көрсетіңіз:

1. 4% хлоргексидин биглюконат;

2. 6% сутегінің асқын тотығы;

3. 10% камфорспирті;

4. 40% этил спирті;

5. 1:2000 фурациллин;

6. 1% лизоформин;

1,2,3;

1,3,5;

3,4,6;

1,3,4;

4,5,6;

2,3,6.

Ойылудың алдын алуда қолданылатын заттар:

1.валиктер;

2.матрацтар;

3.клеенкалар;

4.тіреуіштер;

5.жаймалар;

6.резеңке шеңберлер;

2,3,1;

1,2,4;

1,5,2;

1,2,6;

2,4,6.

Жұқпалы ауруларда, жедел қызба кезеңдерінде қолданылатын емдәм:

№7;

№5;

№3;

№13;

№9.

Берілген тағам мөлшерін талап қағазы бойынша науқастарға таратады:

дәрігер;

аға мейірбике;

емшара мейірбикесі;

бөлме мейірбикесі;

таңу мейірбикесі.

Қызбаның ІІ кезеңінде мейірбикенің іс-әрекеті:

жеңілдеп жайма жабыңыз;

маңдайына мұзды мұйық немесе суық компресс қойыңыз;

диета №13;

жекешелік мейірбике посты (арнайы мейірбике);

барлық жауап дұрыс.

Тоңазытқышта сақталатын дәрілік заттардың мүмкін болуы:

балауыздар;

ұнтақтар;

жапсырма;

таблеткалар;

антибиотиктер.

Мейірбике улы, есірткілік дәрілік заттардың шығындарын есептеу ережесін бұзғанда мүмкін болатын жауапкершілік:

сөгіс;

ескерту;

қатаң сөгіс;

әкімшілік жаза;

қылмыстық жауапкершілік.

Ашқарынға қабылдауға тағайындалған дәрі–дәрмектерді пациент қабылдайды:

астан кейін 15- 20 мин бұрын;

күндіз 30-60 мин бұрын түскі тамаққа дейін;

күндіз 30-60 мин бұрын кешкі тамаққа дейін;

таңертең 15 мин бұрын таңертеңгі тамаққа дейін;

таңертең 40-60 мин бұрын таңертеңгі тамаққа дейн.

Шприцтің болатын түрлері:

қарапйым;

гепариндік;

антибиотиктік;

физрастворлық;

инсулиндік, туберкулиндік.

Бір рет қолданылатын шприцтерді инъекция енгізгеннен кейін жасайтын іс-әрекет:

спиртпен сүртеміз;

зарарсыздандырамыз;

орталық залалсыздандыру бөліміне жібереміз;

А класына жататын медициналық қалдықтар қорабына тастаймыз;

Б класына жататын медициналық қалдықтар қорабына тастаймыз.

Тері ішіне жасайтын сынама:

бицилинді;

инсулиндік;

глюкозалық;

2 мл гепариндік;

туберкулинді манту сынамасы.

Тері астына, бұлшық етке, көк тамырға енгізуге арналған дәрілік заттардың сақталатын орны:

тоңазытқышта;

дәрігердің сейфінде;

шокқа қарсы биксте;

аға мейірбикенің шкафында;

егу кабинетінің медициналық шкафында әрбір сөреде бөлек.

Көк тамырға сұйықтықты тамшылатып енгізуде дәрілік затты тағайындауда «өте байау!» тамшылауы:

бір минутта 40-80 тамшы;

бір минутта 10-60 тамшы;

бір минутта 20-30 тамшы;

бір минутта 50-60 тамшы;

бір минутта 5-10 тамшы.

Парентеральді жолмен дәрілік заттарды енгізгенде кемшілігі:

нақты дозалану;

дәрілік мөлшерлеу, жылдам әсері;

дәріні енгізудің қарапайымдылығы;

асқазан –ішек жолдарына кері әсері;

антисептика ережесін сақтамаудағы қателіктер.

Ағзада дәрілік заттарды сыртқа енгізгенде мүмкін болатын қолдану орындары:

бұлшық етке, тері астына;

тік ішекке, қынапқа, тіл астына;

ауыз арқылы, тіл астына, тері жабынды;

көк тамырға тамшылатып енгізу арқылы;

тері жабындылары, шырышты қабаттар.

Дәрілік заттарды ауыз арқылы қабылдаудың латынша аталуы:

латынша per os;

латынша tabulated;

латынша suspensor;

латынша sub lingua;

латынша рer rectum.

Инсулин дәрілік затын сақтауға арналған орыны:

сейфте;

тоңазытқышта;

шокқа қарсы биксте;

аға мейірбикенің шкафында;

егу кабинетінің медициналық шкафында.

200 Мл дәрілік заттын енгізуге болады:

тері ішіне;

тері астына;

бұлшық етке;

көк тамырға енгізу;

көк тамырға тамшылатып.

10 Мл шприцті қолдану көрсеткіші:

тері ішіне енгізу үшін;

инсулинді енгізу үшін;

тері астына енгізу үшін;

тамшылатып енгізу үшін;

бұлшық етке енгізу үшін.

«Рer rectum» жолымен балауыз беруде дәрілік заттарды енгізудің мүмкін болатын әдісі:

дәрілік затты тіл астына беру;

дәрілік затты сыртқа қолдану;

дәрілік затты тері астына енгізу;

дәрілік затты энтеральді жолымен енгізу;

дәрілік затты парентеральді жолымен енгізу.

Флакондағы ерітілменген антибиотикке тән дәрілік қасиет түсі:

майлы зат;

ақ түсті ұнтақ;

қара түсті ұнтақ;

қызыл түсті ерітінді;

иссіз, түссіз ерітінді.

Анафилактикалық шокта аллергендерге қарсы енгізуге болатын дәрілік заттар:

эуффиллин;

преднизалон;

гепарин, эуффиллин;

инсулин, преднизалон;

супрастин, димидрол.

«Рer rectum» жолымен енгізуге болатын дәрілік зат:

балауыз;

ұнтақтар;

жапсырма;

антибиотик;

нитроглицрин.

Дәрілік заттан аллергия бергендегі шоктың түрі:

алкогольді кома;

гипогликемиялық кома;

анафилактикалық шок;

гипергликемиалық кома;

ауру сезімінен пайда болатын шок.

Инсулинмен емдеуге мүмкін болатын көрсетілімдері:

жүрек ишемиясында;

гипогликемиялық комада;

стенокардия ұстамасында;

инсулинге аллергиялық реакция болған жағдайда;

инсулинге тәуелді қант диабетін, гипергликемиялық команы емдеу.

900 000 Б антибиотикті (2:1) қатынаста ерітуде мүмкін болатыны:

3 мл. физиологиялық ерітінді;

1,5 мл. 5 % глюкоза ерітіндісі;

1, 5 мл. 2 % новокаин ерітіндісі;

3 мл. 0,9 % натрия хлорид ерітіндісі;

4,5 мл. 0,9 % натрия хлорид ерітіндісі.

Дәрілік заттарды парентеральді жолмен енгізеді:

май жағу арқылы;

инъекциялар арқылы;

пластырды қолдану арқылы;

балауызды қолдану арқылы;

ингаляцияларды қолдану арқылы.

Көзге дәрі тамызғанда дәрі-дәрмектерді қолдану:

дәрілік затты сыртқа қолдану;

дәрілік затты тері астына қолдану;

дәрілік затты бұлшық етке қолдану;

дәрілік затты ингалятормен қолдану;

дәрілік затты парентеральді жолмен енгізу.

Қанның ұйуын болдырмайтын дәрілік зат:

гепарин;

бициллин;

строфантин;

магний сульфат;

кальций хлорид.

Инсулинді енгізгенен кейінгі іс-әрекет:

тамақтандырмау;

тұрғызып жүргізу;

пациентті тамақтандыру;

инсулин салынған орынды уқалау;

инсулин салынған орынды спиртпен сүрту.

Дәрі дәрмектерді тіркеу журналының талабы:

басқа мекеменің мөрі болуы тиіс;

аға мейірбикенің қолы болуы тиіс;

кіші мейірбикенің қолы болуы тиіс;

дәрі дәрмектрді тіркеу журналы болмайды;

нөмерленген, емдеу мекеменің мөрі және бас дәрігердің қолы болуы тиіс.

Анафилактикалық шок кезінде қолданылатын әрекет:

жылытқышты балтырға беру;

қыша қағазын жүрек тұсына беру;

ыстық компресті инъекция орнына қойу;

ыстық компресті инъекция орнына қойу;

мұзды мұйықты иньекция салынған орынға қойу.

Көк тамырға егуде тесіп алғандағы асқыну:

*гематома (тері астына қан кету)

некроз (тіннің өлуі);

тромбофлебит, сепсис;

жүйке бағанасының зақымдалуы;

ауа, май эмболиясы.

.

Көк тамырға сұйықтықты тамшылатып енгізгенде дәрмектің орташа жылдамдығы:

бір минутта 5-10 тамшы;

бір минутта 40-80 тамшы;

бір минутта 10-60 тамшы;

бір минутта 50-60 тамшы;

бір минутта 20-30 тамшы.

Дәрмекті тері арқылы және шырышты қабаттар арқылы енгізудің әдісі:

ішке қолдану;

энтеральді жолмен енгізу;

парентеральді жолмен енгізу;

ингаляциалық жолмен енгізу;

дәрілік заттарды сыртқа қолдану.

Гепаринді ағзаға енгзудегі мақсаты:

қанның ұйуын төмендету мақсатында;

қандағы гемоглобинді төмендету мақсатында;

қандағы гемоглобинді жоғарлату мақсатында;

қандағы глюкозаның деңгейін төмендету мақсатында;

қандағы глюкозаның деңгейін жоғарлату мақсатында.

Пациентке 100 000 ЕД антибиотик тағайындалған, 1:1-ге ерітінді мөлшері:

2 мл;

1 мл;

4,5 мл;

3,5 мл;

2,5 мл.

Шприцтің ауасын шығармай көк тамырға дәрмекті енгізгенде болатын асқыну:

абсцесс;

гематома;

инфильтрат;

майлы эмболия;

ауа эмболиясы.

Тері қыртысының негізіне инені 45 С бұрышпен ұстап, иненің ұзындығын 2/3 тереңдікке енгізудің мүмкін болатын түрі:

тері іші;

тері асты;

көк тамыр;

бұлшық ет;

көк тамырды тесу.

Иненің сынуы, жүйке бағанасының зақымдануы, май эмболиясы, абсцесс, инфиль-трат, вирустық гепатит, аллергиялық реакңиялар, анафилактикалық шок – егудегі асқынулар:

тері ішіне;

тері астына;

көк тамырға;

бұлшық етке;

көк тамырға тамшылатып.

Пациентке 700 000 ЕД антибиотик тағайындалған, 2:1-ге ерітінді мөлшері:

2 мл;

1 мл;

4,5 мл;

2,5 мл;

3,5 мл.

Пластырьді (жабысқақ дәрілік қыздырғышты) қолдануға тиым салынатын қарсы көрсетілімі:

миозит;

невралгия;

аллергия, невралгия;

бұлшық еттің қабынуы;

тері аурулары, аллергиялық дерматит.

Дәрмекті теріге «опа» жаққандай қолданады:

ерітіндіні ішке қолданғанда;

пластырьді теріге қолданғанда;

тұндырманы теріге қолданғанда ;

балауызды тік ішекке қолданғанда;

сеппе (ұнтақты) дәрмекті сыртқа қолдануда.

Дәрмекті егізгенде мүмкін болатын асқынулар: гематома, флебит, тромбо-флебит, ауалы эмболия, сепсис, гепатит, аллергиялық реакциялар, анафилактикалық шок кездесдеседі:

тері ішіне;

тері астына;

бұлшық етке;

көк тамырға;

энтеральді жолмен.

Тері ішіне дәрілк заттарды енгізудегі мақсаты:

инсулин енгіузде;

емдеу мақсатында;

антибиотикті енгізуде;

дәрмекті тамшылатып енгізуде;

Манту сынамасы, аллергиялық сынама енгізуде.

Қандағы глюкоза деңгейін төмендету үшін белгіленген уақытта дәрілік заттың дәл дозасын енгізу:

гепарин;

инсулин;

антибиотик;

майлы дәрмек;

физиологиялық ерітінді.

Инсулинді енгізуге болмайтын қарсы көрсетілімдері:

кетоацидозды, команы емдеу;

тамақтанбастан бұрын қолдану;

инсулинге тәуелді қант диабетін емдеу;

гипогликемиялық кома, инсулинге аллергиялық реакция болған жағдайда;

гипергликемиялық кома, инсулинге аллергиялық реакция болмаған жағдайда.

Анафилактикалық шок дамығанда жасалынатын іс-әрекет:

дәріні енгізуді тоқтатпау;

бір стакан жылы су беру;

пациенттің туыстарына хабарласу;

пациентпен қарым - қатынасты жақсарту;

инъекция салуды тоқтату, дәрігер шақырту, адреналин енгізу.

Тері астына гепаринді енгізгендегі мөлшері:

3 мл гепаринді енгізу;

5 мл гепаринді енгізу;

тері астына гепаринді енгізбейді;

2 мл-ден артық гепаринді өз бетінше енгізу;

2 мл-ге дейінгі мөлшерде дәрігердің нұсқауы бойынша енгізу.

Көп мөлшердегі сұйықтықты енгізу орны:

дәрмекті тері ішіне енгізу;

дәрмекті тері астына енгізу;

дәрмекті бұлшық етке енгізу;

дәрмекті көк тамырға тікелей енгізу;

дәрмекті көк тамырға тамшылатып құю.

Майлы дәрмекті қолданардың алдында жасайтын іс-әрекет:

флаконды қатты шайқаймыз;

майлы дәрілік заттар болмайды;

физиологиялық ерітіндімен еріту;

жылытылмаған түрінде енгізуге болады;

37-38 С^о градуста су моншасында жылытып алу.

Пациентке тағайындалған 40 ЕД доза инсулинді, кәдімгі 2мл шприцке жинауды көрсетіңіз:

2 мл;

3 мл;

1,2 мл;

0,8 мл;

1 мл.

Майлы дәрмектің тамырға ауамен бірге түсуінде дамитын асқыну:

инфилтрат;

тромбофлебит;

ауалы эмболия;

дәрілік эмболия;

майлы эмболия.

Тері ішіне енгізуде инъекция орнын анықтау:

иықтың 3/2 бөлігі;

кіндіктің айналасы;

шынтақ буынындағы көк тамыр;

бөксенің жоғарғы сыртқы бөлігі;

білектің ішкі беті, ортаңғы бөлігі.

Жүректің жедел жетіспеушілігі кезінде нитроглицирин беру жолы:

қынапқа;

тік ішекке;

тіл астына;

ауыз арқылы;

тері жабындылары;

Балауызды қойатын ағзадағы орны:

көзге;

құлаққа;

қынапқа;

тік ішекке;

ауыз қуысына;

Бұлшық етке дәрмекті енгізуге ыңғайлы дене мүшесіндегі орны:

иықтың 3/2 бөлігі;

кіндіктің айналасы;

білектің алдынғы 2/3 бөлігі;

шынтақ буынындағы көк тамыр;

бөксенің жоғарғы сыртқы бөлігі.

Бұлшық етке енгізуден кейігі асқыну, инфильтрат пайда болса көрсетілетін көмек:

жылытқышты беру;

май жағу;

ұнтақ себу;

суық компрес қойу;

мұзды мұйықты беру.

Анафилактикалық шок дамығанда мүмкін болатын көмек:

дәріні енгізуді тоқтатпау;

бір стакан жылы су беру;

пациенттің туыстарына хабарласу;

пациентпен қарым-қатынасты жақсарту;

жгутты егу орнынан жоғары байлау.

Инъекция орнына мұзды мұйықты беру:

ауалы эмболияда;

дәрілік эмболияда;

бұлшық ет абсцесінде;

инсулин салғаннан кейн;

анафилактикалық шокта.