7.1 Сурет Тік электродегидратор:

1 - корпусы; 2 - электродтар; 3, 4 - жекешелендіргіш; 5 - трансформаторлар; 6 - манометр;

7 – белгі бергіш шамдар; 8 – бөлгіш головка; 9 - өлшегіш шыны.

7.2 Сурет Шар тәрізді электродегидратор:

1 - трансформатор; 2, 4 – бөлгіш головкілер; 3 - электрод; 5 – тұзсызданған мұнайды шығару штуцері; 6 – шикі мұнайды кіргізу штуцері; 7 – дренаждау штуцері.

Тұзсыздандыру тәртібі. Тұзсыздандыру процессінің температурасы мен қысымы аппараттың құрылысына байланысты. Тұзсыздандырылатын мұнайдың қасиеті үлкен мәнге ие. Көптеген мұнайлар 70-90⁰С жақсы тұзсызданады. Ромашкинскі сияқты толығымен кешендерден дайындалмаған мұнайлар үшін тұзсыздандыру температурасын 160⁰С-ге көтеруге тура келеді. Тұзсыздандыру температурасын көтергенде электр өткізгіштігі және ток күші көбееді, бірақ жекелендіргіштің жұмыс жасау жағдайын қиындата түседі.

Мұнайға деэмульгаторларды енгізудің де көп мәні бар. ЭЛТҚ деэмульгаторлар шығыны келесідей мәнді құрайды: НЧК-дан 500-дан 5000-дейін а/т, ОЖК- 20-дан 60 а/г дейін. ОП-10 35-дан 50 г/т дейін мұнай. НЧК деэмульгаторлары мұнайға таза күйде беріледі, ал ионогенді емес деэмульгаторлар – 2-5 %-ті су ерітіндісі түрінде беріледі.

7.3 Сурет Көлбеу электродегидратор ЭГ типті

Мұнайға сонымен қатар сілті қосылады, олар тұзсыздандыру кезінде нейтралды немесе аз сілтілі ортаны тудыру үшін қажет. Бұндай ортада деэмульсация процессі тездетіледі, электродегидраторлардағы ток күші және аппараттар коррозиясы азаяды. Сілтінің шығыны 1 тонна мұнайға 50 г келеді.

Әдебиеттер

1. Эрих В.Н. және т.б. Химия и технология нефти и газа. Л., 1974.

2. Суханов В.П. Переработка нефти. М., 1972.

Практикалық жұмыс №8

Тақырыбы: Мұнай мен мұнай өнімдерінің тығыздығын есептеу әдістері

Практикалық жұмысты орындау үшін қажетті негізгі

формулалар мен түсініктер

Мұнай өнімдерінің физика- химиялық қасиеттерін анықтау кезінде салыстырмалы тығыздығын пайдаланамыз. Сұйық мұнай өнімімен дистелденген судың бір-біріне температурадағы тығыздығының қатынастарын салыстырмалы тығыздық деп атайды. Салыстырмалы тығыздық d деп белгіленеді . Өлшем бірлігі ⁰С . ТМД елдерінде тығыздықты есептеген кезде судың температурасын стандартты 4 ⁰С- деп аламыз, ал мұнай өнімінің температурасын 20 ⁰С деп алады. Шет елдерде мұнай мұнаймен судың температурасын стандартты 15 ⁰С деп аламыз. Жиі технологиялық есеп кезінде мұнай өнімінің тығыздығын 1 температурадан 2 темпратураға ауысқан кезде де есептеуге тура келеді. Мұндай жағдайда жогарғы дәлелдікті Менделеев температурасы береді.

d₄^{t =} d₄²⁰ – a(t-20) (8.1.)

мұндағы d₄²⁰ – 20⁰С температурадағы мұнайөнімінің салыстырмалы тығыздығы;

d₄^t - берілген t температурадағы мұнай өнімінің салыстырмалы тығыздығы.

d₄^{20 =} d₁₅¹⁵ – 5a (8.2.)

а – қосымшадан d₄²⁰ мәні бойынша табамыз

Газдың салыстырмалы тығыздығы газдың массасы ауаның массасына бөлгенге тең:

D= m/m₁ (8.2.)

Бұл формуланы газ бен ауаның температурасы Т-273,16 К мен қысымы Р-1 атм. V-22,414 мл тең болғанда қолданамыз. Осындай жағдайда 22,414 мл ауа массасы 28,9 г-ға тең болады. Ал газ идеалды газдардың қатарына жататын болса онда мына формула қолданылады :

D= M/29,8 (8.3.)

Температура 0 ⁰С және қысым 760 ммртс тең болған кезде:

P=M/22,4 (8.4.)

Абсолюттік температурада Т (Кельвин) және қысым Паскальға (атм.) тең болғанда газ тығыздығын мына формуламен есептейміз:

р_г=(p*273/t+273)*Па (8.5.)