ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті

Ө.А.Байқоңыров атындағы Тау-кен – металлургия институты

«Маркшейдерлік іс және геодезия» кафедрасы

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Бақылау стансасының жобасын жасау (Шолақтау кен орны)

«Геомеханика» пәні бойынша курстық жұмыс (5В070700 –«Тау-кен ісі» мамандығының «Маркшейдерлік іс» кафедрасы студенттеріне арналған)

Оқытушы: Нұрпейісова М.Б

Орындаған: Сарбаев А.Ш

Алматы 2015

Мазмұны

Кіріспе .............................................................................................................. 3

1. Бақылау стансасының жобасын жасау ............................................... 4

   1. Геомеханикалық процестер туралы жалпы түсінік ............................... 4

   2. Қазақстанның кен – байлықтары ............................................................. 5

   3. Шолақтау кен орынының кен - техникалық жағдайлары ............... 6

   4. Тау жыныстарының физикалық – механикалық қасиеттерін зерттеу... 7

   5. Тау жынысының беріктік паспортын құ................................................. 9

   6. Жобалауға берілген мәліметтер ............................................................ 10

   7. Бақылау стансасының жобасын жасау.................................................. 11

   8. Бақылау нәтижелерін өңдеу .................................................................. 14

2. Карьер кемерлерінің орнықтылығын зерттеу ............................... 18

2.1 Карьер кемерлерінің орнықтылығын бақылау ................................... 18

2.2 Карьер кемерлерінің орнықтылығын Г.Л.Фисенконың график-

тік-аналитикалық әдісімен алдын – ала есептеу ...................................... 18

2.3 Карьердегі деформацияларға қарсы шаралар ..................................... 21

Қорытынды ................................................................................................ 22

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі .......................................................... 23

Кіріспе

Жер қойнауы ресурстарын пайдаланудағы адамзаттың іс-әрекеті – тау жыныстарының кернеулі күйінің өзгеруімен, деформациялануымен және бұзылуымен байланысты геомеханикалық процестерді туындатады. Бұл процестер өте қиын техникалық және экологиялық зардаптарға әкеліп соқтырады. Осындай басқарылмайтын геомеханикалық процестердің кері әсерлерін шетелдерде және Қазақстан Республикасының көптеген жер қойнауын пайдаланушы нысандар, өндіріс аймақтары мен жер бетінің учаскелері зиян шегуде.

Кен орындарын игеруде, құрылыстарды салуда және ескі кеніштерді қалпына келтіруде өндірістің жер қойнауы мен табиғи ортаға тигізіп жатқан әсер-ықпасының күннен күнге өсуі геологиялық ортада көптеген мехагикалық өзгеріс күйлердің пайда болуына әкеліп соғады. Тау жыныстарының, одан кейін жер бетінің опырылып жылжуының зңдылықтарын анықтау, геомеханикалық процестерді зерттеп, кәсіпорында жұмыс қауыпсіздігін қамтамасыз ету тау-кен ғылымы мен өнеркәсібінің көкейтесті мәселелерінің бірі.

Жоғарыдағы мәселелерді шешу үшін кен орындарында тұрақты түрде жүргізілетін жұмыстардың бірі және маңыздысы бақылау стансасының жобасын жасау жүргізіледі. Біздің жағдайда осы жұмыстар Жезқазған кен орны үшін орындалады.