1. Белгілі бір жердегі тұрғындардың сөйлеу тілінде ғана қолданылатын сөздер қалай аталатынын табыңыз.

A) Кәсіби сөздер.

B) Терминдер.

C) Көнерген сөздер.

D) Кірме сөздер.

E) Диалект сөздер.

2. Кµп н‰ктеніњ орнына қай дауысты дыбысты қойѓанда бір буынды сан есім шыѓатынын белгілеңіз.

Б…р

A) ы.

B) о.

C) е.

D) і.

E) ‰.

3. Т±йық буынды сµздер қатарын кµрсетіњіз.

A) Сарбаз, с‰њгі.

B) Сәуір, қауыс.

C) Ер, оқ.

D) Тырма, шалѓы.

E) Сұлтан, дабыл.

4. Туынды сөзді көрсетіңіз.

A) Құрметті, зиялы, оқымысты.

B) Пайда, зиян, сықақ.

C) Ой, сана, сезім.

D) Жаз, күз, қыс.

E) Сылдыр, әдіс, балуан.

5. Реттік сан есімніњ ж±рнаѓын кµрсетіњіз.

A) -ау.

B) -дап.

C) -даѓан.

D) -ыншы.

E) -дай.

6. Қанша, қайтіп есімдіктерінің қатысуымен жасалатын сөйлемді анықтаңыз.

A) Хабарлы сөйлем.

B) Бұйрықты сөйлем.

C) Сұраулы сөйлем.

D) Жай сөйлем.

E) Лепті сөйлем.

7. Антонимді сөйлемді табыңыз.

A) Ауырдың үстімен, жеңілдің астымен.

B) Ел ағасыз болмас, тон жағасыз болмас.

C) Сарала қаз көлін сағынар.

D) Екеуінің де айтар сөздері бітер емес.

E) Ел қариясы – ел қазынасы.

8. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.

A) Хат-хабар.

B) Адамның мінезі.

C) Азар да безер болды.

D) Қиғаш қас.

E) Ішкен ас.

9. Ілгерінді ықпалды көрсетіңіз.

A) Балаша.

B) Ішсе.

C) Сөзсіз.

D) Қайғы.

E) Үйшік.

10. Есім сөздерден жасалған зат есімдерді көрсетіңіз.

A) Басқар, басшылық, басқарма, өндіріс.

B) Тершіл, жиналыс, қонақ,кемшілік.

C) Етікші, кітапхана, балгер.

D) Бұрғы, егеу, күрек.

E) Егін, егіншілік, тарсыл.

11. Есімдіктер қатарын табыңыз.

A) Сары, қоңыр

B) Кеше, бүгін

C) Дейін, бірге

D) Тегіс, әркім

E) Сірә, бәлкім

12. Бейнелеуіш сөзбен тіркесіп жұмсалған етістік түрін анықтаңыз.

Қанды жүзді алмас семсер жарқ етті.

A) Тұйық етістік.

B) Көмекші етістік.

C) Есімше тұлғалы етістік.

D) Көсемше тұлғалы етістік.

E) Қалау рай формалы етістік.

13. Сөздердің бірігуінен жасалған үстеуді көрсетіңіз.

A) Биыл.

B) Тосыннан.

C) Ретімен.

D) Білмейді.

E) Ертең.

14. Негізгі еліктеу сөзді көрсетіңіз.

A) Торсаң.

B) Шіңк.

C) Быжың.

D) Кілтің.

E) Сымпың.

15. Жалғаулық шылауды табыңыз.

A) Мен үйден кеше келдім.

B) Адамның күні адаммен.

C) Тау мен тасты су бұзар, адамзатты сөз бұзар.

D) Менің шаруам қанша?

E) Баламен жүру қиын болар.

16. Орын тәртібі арқылы байланысып тұрған сөздерді белгілеңіз.

A) Біз беттедік.

B) Тас жол.

C) Телефон арқылы.

D) Әуежайға келдік.

E) Мынау – жолдасым.

17. Толықтауышы бар сөйлемді табыңыз.

A) Мұң шағатын да адам қалмады ғой.

B) Киіз үйдің көлеңкесіне екеуі қатар отырды.

C) Атың біздің ауылға да жетеді екен-ау.

D) Қызықтырар қимас күндерің көп қой.

E) Ол осы ауылдағы адамдардың бәрін біледі.

18. Мақсат бағыныңқы сабақтас сөйлемді табыңыз.

A) ²Бұл бала - менің інім², - деді Ержан.

B) Бүгін бірінші сабақ болмайды.

C) Кеше үйірмеге жазылмақ болып, оқушылар сарайына бардым.

D) Гүлдерге су құйылмағандықтан, құрғап кетіпті.

E) Данияр Мәскеуден келді.

19. Қаратпа сөзді табыңыз.

A) Қартайып қалыпсың-ау, қайран жеңгем.

B) Ерді намыс, қоянды қамыс өлтіреді.

C) Екі батыр шаңды қардай боратты.

D) Әрине, қиындықтар кездеседі.

E) Ән кеші басталды.

20. Түбір тұлғалары сақталмай, дыбыстық өзгерістерге ұшыраған біріккен сөзі бар сөйлемді көрсетіңіз.

A) Жезқазған қаласы орталық Қазақстан аймағына кіреді.

B) Ақан сері Қорамсаұлы - әрі әнші, әрі ақын, әрі сазгер.

C) Ертеңгілік аста қонақтар үй иесіне алғыстарын білдіріп жатты.

D) Биыл – егіннің бітік шыққан жылы.

E) Ақмола облысы Көкшетау өңірін де толық қамтиды.

21. Баяндауышы қатыстық сын есімнен жасалған сөйлемді белгілеңіз.

A) Шынайы бекзаттық, мінез-құлық тазалығына бөленген шешендік өзінің табиғи әсемдігімен тамаша.

B) Шалқыған ойы болмаған соң, лепірме сөзге құмар.

C) Тез сөйлегеннен ойлап алып сөйлеген артық.

D) Еңбек жемісінің 98%-ы тер төгумен, 2%-ы ғана дарынымен нәтижелі.

E) Көп біліп, дөп сөйлеген – шешен, аз біліп, көп сөйлеген – мылжың.

22. Жалаң сөйлемді анықтаңыз.

A) Сарыарқа, шөбің сұйық.

B) Теңізден өткім келеді.

C) Сарыарқаның қызығы еске түсер.

D) Айдын да шалқар көліңе қуанамын.

E) Ойнайды бауырыңда арқар-киік.

23. Тыныс белгісі дұрыс қойылған төл сөзі бар сөйлемді анықтаңыз.

A) – Ә, сенбісің, Керейдің балуаны – деді, ол күрілдеп.

B) – Ә сенбісің Керейдің, балуаны? – деді ол күрілдеп.

C) – Ә, сенбісің, Керейдің балуаны? деді ол күрілдеп.

D) – Ә сенбісің Керейдің балуаны? – деді ол күрілдеп.

E) – Ә, сенбісің, Керейдің балуаны? – деді ол күрілдеп.

24. Сызықшаның қойылу себебін белгілеңіз.

Ақыл ісі – аңдау, яғни нәрселердің жайын ұғу, тану.

A) Бастауыш, баяндауыш – сын есім.

B) Бастауыш – есім, баяндауыш – есімдік.

C) Бастауыш та, баяндауыш та зат есім.

D) Бастауыш – зат есім, баяндауыш – тұйық етістік.

E) Бастауыш та, баяндауыш та сан есім.

25. Ғылыми стильге жататын сөйлемді табыңыз.

A) Қасына отырғызып, жөн сұрады.

B) Ол әлгі орманды картадан көрсетті.

C) Алыс жол атты сынайды.

D) Жұмыстан соң олар табиғат аясында демалады.

E) Қазбаларда тас дәуіріне жататын мүліктер бары анықталды.

ҚАЗАҚ ТІЛІ

ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ

1. Слово с ударением на первом слоге:

A) тяжелый

B) гласная

C) почетный

D) ударение

E) живой

2. Безличные глаголы в предложении всегда бывают

A) подлежащими

B) определениями

C) сказуемыми

D) обстоятельствами

E) дополнениями

3. Укажите примыкание:

A) назначается на должность

B) высокая должность

C) должность назначается

D) назначается надолго

E) должностное лицо

4. Характеристика предложения: Пусть процветает ваше дело

A) побудительное, восклицательное, нераспространенное

B) побудительное, восклицательное, распространенное

C) вопросительное, невосклицательное, нераспространенное

D) повествовательное, восклицательное, нераспространенное

E) вопросительное, невосклицательное, распространенное

5. Укажите тип простого предложения:

Люблю грозу в начале мая.

A) двусоставное

B) неопределённо-личное

C) назывное

D) определённо-личное

E) безличное

6. Укажите количество пропущенных запятых в предложении:

В вагоне было жарко и колючий иней тут же стаял с ресниц с мохнатых ушей шапки с воротника.

A) 3

B) 2

C) 4

D) 1

E) 5

7. Заключаются в кавычки:

A) названия литературных произведений

B) фамилия, имя, отчество

C) названия стран, городов, сел

D) названия рек, озер, гор

E) клички животных

8. Укажите неологизм:

A) грация

B) гармония

C) восстание

D) совещание

E) маркетинг

9. Укажите слово с приставкой без-:

A) бе...конечный

B) бе...крайний

C) бе...толковый

D) бе...цельный

E) бе...граничный

10. Разносклоняемое существительное:

A) ночь

B) земля

C) директор

D) племя

E) сторож

11. Укажите составную форму превосходной степени:

A) самый первый ряд

B) самого себя предложить

C) самый сильный атлет

D) сама жизнь

E) самый вопиющий факт

12. Укажите, в каком варианте содержится деепричастие совершенного вида:

A) держа кувшин

B) погоняя беспощадно

C) располагаясь у опушки

D) увидев меня

E) держась прямо

13. Пишется суффикс -а:

A) досух...

B) налев...

C) влев...

D) надолг...

E) затемн...

14. Укажите союз, который не относится к подчинительным союзам:

A) где

B) если

C) когда

D) как

E) однако

15. Словосочетание, в котором слова связаны по способу управления:

A) играл на скрипке

B) скорый поезд

C) ходили шагом

D) ходили и пели

E) хорошая погода

16. Подлежащее выражено причастием.

A) Вот раздалось «ау» вдалеке.

B) Мы с товарищем выехали до восхода солнца.

C) Курить вредно.

D) Неприятное осталось позади.

E) Танцующие теснились и толкали друг друга.

17. Односоставное предложение с одним главным членом – подлежащим, называется

A) безличным

B) определенно-личным

C) назывным

D) обобщенно-личным

E) неопределенно-личным

18. Укажите предложение, в котором после обращения надо поставить восклицательный знак.

A) Куда ты светлый ручеек стремишься

B) Ты с басом Мишенька садись против альта

C) Прощай же море не забуду твоей торжественной красы

D) Красавица Волга С детства тебя я любил

E) Дитя моё ты нездорова

19. Укажите сложноподчиненное предложение с придаточным определительным.

A) Любой уголок земли, где ты встретишь друзей, становится родным.

B) Солнце уже садилось, когда я выбрался из леса.

C) Пока я ходить умею, пока я дышать умею, я буду идти вперед.

D) Если пересохло во рту, достаточно выпить один глоток воды.

E) Надо запомнить то, что является главным.

20. Слово в переносном значении в предложении:

Тучи прикрыли солнце, и … земля.

A) принахмурилась

B) расцвела

C) засмеялась

D) засветилась

E) улыбнулась

21. Укажите слова, образованные сложением целых слов:

A) луноход, керосин

B) ТЮЗ, КАМАЗ

C) завхоз, самосад

D) школа-интернат, телефон-автомат

E) лунатик, перевал

22. Укажите количество местоимений в предложении:

Если облака не закрывали все ущелье и не загораживали всю вершину, я сидел на камне, подстелив под себя куртку и час, и два.

A) 3

B) 7

C) 5

D) 6

E) 4

23. В предложении есть причастный оборот:

A) Актриса приглашена.

B) Бабушка, рассмеявшись, ничего не сказала в ответ.

C) На столе лежала полученная мною телеграмма.

D) Не посеяв тени, не посидишь в прохладе.

E) Сегодня ученики работали спустя рукава.

24. Сложноподчиненное предложение с последовательным подчинением.

A) Когда шел этот разговор, мы не подозревали, что ночь эта была самая памятная из всех ночей.

B) Мир не отнять у тех, чьи руки держали оружие, чьи глаза видели и навсегда запечатлели в памяти ужасы прошлой войны.

C) Нельзя назвать мужчиной того, кто голову прячет, если он видит беду над собой.

D) Отец говорил, что не видывал таких хлебов, что урожай ныне отличный.

E) Человека можно узнать по тем книгам, которые он читает.

25. Укажите тип данного текста:

Последняя стена была занята тремя окошками. Вот какой был вид из них: прямо под окнами дорога, на которой каждая выбоина, каждый камешек, каждая колея давно знакомы и милы мне…

A) рассуждение

B) рассуждение с элементами повествования

C) повествование

D) сочетание повествования с рассуждением

E) описание

ОРЫС ТІЛІ

ПӘНІНЕН СЫНАҚ АЯҚТАЛДЫ