3.2. Әлеуметтік-демографиялық өзгерістерді болжау және мүмкін болатын экологиялық оқиғаларды бағалау

Алдын-ала жүргізілген бағалау негізі бойынша, геологты-барлау жұмыстарының нәтижесінде жануарлар әлемі мен адамның өмір сүруіне мүмкін болатын экологиялық өзгерістері күтілмейді.

Төменгі-Күмісті телімде геологты-барлау жұмыстарын жүргізу әсерінен қоршаған ортаға толассыз өзгерістерге әкелмейді.

Мұнай өнімдерінен техногенді ластанудың әсерін азайту үшін, техника мен механизмдеді пайдалану кезінде ГСМ қоймаларын және жөндеу орындарын салу көзделді, бұл жерде мұнай өнімдерінен ластанған сулар үшін орындар және қоқысты жинауға арналған металл ыдыстар орналасырылады.

ОВОС жобасымен табиғат қорғау іс-шараларының келесідей кешендері қаралады:

• Тұрмыстық қоқыстар арнайы қазылған ойықтарға жиналады, кейін оларды СЭС көрсеткен орындарға шығарады;

• Технологиялық жабдықтарды суыту үшін таза суды пайдалануды шектеу, өндірістік ағындарды қысқарту;

• Шахталық суларды тазарту;

• Су айналымының тұйық циклі бойынша техникалық ағындарды қолдану;

• Суды пайдалану мен әкетуді басқару;

• Жер асты суларына мониторинг жүргізу.

Ағынды сулар ойықтарға ағып келеді, олардың ішінде фракциялар бөлінеді: мазут қалқып шығып, жүзіндінің батуы. Мазутты мазут жинаушы астаумен жинайды, бұдан кейін тазартылған су сүзгілерде қайта тазартудан өтеді және залалсыздандырылған соң шахтаға, шаңды басуға және басқа қажеттіктерге жұмсалады, қалғаны бедерге тасталады. Тазарту құрылғыларының фракциясы жиналып, жынысты үйінділерге шығарылады байыту кезінде өндірістік ағындар болмайды, себебі сумен қамтамасыз ету айналымды болады.

Жұмыс жобасында қаралған техникалық шешімдер жер асты суларын зиян әсерін тигізбейді. Технологиялық үрдісте қабылданған шешімдер сумен қамтылу көзін құрғаудан толығымен қорғайды, ал табиғи ортаны – ағынды сулармен ластанудан қорғайды.

3.3. Қоршаған табиғи ортаны ластағаны үшін төлем

Қазақстан Республикасының 15.07.1997 ж. NQ 160-1, «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңына сәйкес, ҚР аумағында қоршаған ортаны ластағаны үшін төлем енгізілген.

Төлемдердің келесі мөлшерлері бойынша есептеу жүргізілді:

• Автокөліктер мен механизмдерден (дизель отыны) ластаушы заттардың 1 шартты тонна көлемін лақтырғаны үшін – 40,0 теңге.

Қоршаған ортаны қорғау қорына жыл сайынғы төлемнің мөлшері шамамен 40,0*177,338183 = 7093,53 теңгені құрайды.