Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Зертханалық жұмыс ПЕРЕВОД.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
109.06 Кб
Скачать

Зертханалық жұмыс №1. КОМАНДАЛЫҚ ИНТЕРПРЕТАТОР

Зертханалық жұмыстың мақсаты – UNIX жүйесіндегі командалық тілімен танысу (файылдық жүйедегі әсіресе командалық жұмыспен), қайта жіберу ағынның енгізу/шығару және бағдарламалық каналдарымен жіберу.

1. Теориялық бөлімі

1.1. Жалпы мағлұмат

UNIX - бұл компьютердің ресурстарын басқарады және пайдаланушыларға оларды қамтамасыз ететін бағдарлама, уақыт негізгі операциялық жүйесі бөлімшесі болып табылады. Бұл пайдаланушыларға өз бағдарламаларын іске мүмкіндік береді перифериялық құрылғыларды бақылайды және файл жүйесін қамтамасыз етеді. UNIX көпміндетті бірнеше операциялық жүйе болып табылады.

UNIX бойынша жұмыс істеуін өзара байланысты процестердің жиынтығы ретінде ұсынылуы мүмкін. Init процесі - жүйені жүктеу кезінде бірінші кезекте барлық ядро іске қосылады, кейінгі процестерді жинақталатын негізгі проблемаларымен жұмыс істейді (процесс № 1).

UNIX жүйесімен өзара іс-қимыл пайдаланушы командалық тілі арқылы интерактивті жүреді. Shell - операциялық жүйе қабықпен, команда түсіндіруге тиісті бағдарламаларды (процестер) іске қосылғанда, жауап хабарларды жасайды және шығарады.

UNIX маңызды бөлігі файл жүйесі болып табылады. Бұл ағашты каталогтар мен файлдар қалыптастыру үшін, және оның иерархиялық құрылымы болады. Түбірлі каталогы "/" символымен белгіленіп, ағаш каталогы бойынша каталогтардан тұратын бөлу "/" символымен, мысалға келтірсек:

/usr/include/sys

Кез-келген уақытта, кез келген пайдаланушы иерархиялық файлдық жүйеде орналасқан, яғни пайдаланушының орналасқан жерін ағымдағы каталог қосылғанын анықтай алады.

Әрбір файл UNIX операциялық жүйесі бірегей файл сипаттағышы (дескриптор) деп аталатын деректер құрылымы анықталады болады. Ол файл жайлы барлық ақпаратты: файл типінде, доступ режімі, идентификатор иесі, өлшем, файл адресі, соңғы доступ және соңғы модификация уақыты, құрылу уақыты және сол сияқты.

Файлға қол жеткізу аты бойынша орындалады. Файлдың жергілікті аты 1-ден 14-ке дейін, ұзындығы бар System V нұсқасы таңбалар жиынтығы болып табылады. FFS файлдық жүйесінде файл атауларын қолдайтын жүйелерде 255 –ке дейін таңба тұруы мүмкін. Таңба ретінде сантарды таңдаған жөн, алфавиттегі латын әріптері және ‘_’ символы. Файлдың жергілікті атауы тиісті каталогта сақталады. Файлға жол түбінен толық файл атауы деп аталады. Файлға қатынасу символынан «/» басталады, онда ол сол кезде саналады, файлдың толық атауы және іздеу түбірінде басталады, бұл кез-келген басқа жағдайда, іздеу ағымдағы каталогта файл басталады.

Кез келген файлдың бірнеше аттары болуы мүмкін. Шын мәнінде, файл аты файлға сілтеме болып табылады, специфицировалдық сипаттағышының саны.

1.2. Жүйеде тіркелу

Пайдаланушының жүйедегі жұмысы, getty серверге терминалды қатынауы іске қосылғаннан кейін жүзеге асырылады, пайдаланушы аты мен құпия сөз сұралғанда login іске қосылады.

Келесі файлды / т.б. / PASSWD сақталған ақпаратқа сәйкес пайдаланушының тексеру түпнұсқалығы бар. Бұл файл құрамында жазбаларды қамтиды.

  • Кіру үшін қолданушының аты;

  • Құпияланған құпия сөз;

  • Пайдаланушының идентификаторы;

  • Группа идентификаторы;

  • Құпия сөздің минималды уақыт мерзіміндегі ақпарат;

  • Пайдаланушы жайлы жалпы мағлұмат;

  • Пайдаланушының бастапқы каталогы;

  • Пайдаланушының shell тіркеушісі;

Егер пайдаланушы жүйеде дұрас құпия сөз енгізіп, дұрыс тіркелген болса, login бағдарламаны жүктейді, shell пайдаланушыда /etc/passwd – тіркеуішінде көрсетілген.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]