Аңдатпа

Бұл дипломдық жобада конденсатордың сыйымдылығын өлшеу кезінде мультиметр приставкасын қолдану, жұмыс істеу принциптері және олардың схемалары келтірілген. Сонымен қатар конденсатор сыйымдылығын вольтметр-амперметр, микрофарадметр көмегімен тікелей өлшеу, салыстыру (орын басу), көпірлік және резонанстық әдістерін қолданып өлшеу көрсетілген.

Негізгі және технологиялық бөлімде жалпы конденсатордың түрлері, өлшеу әдістері және олардың қолданылуы көрсетілген.

Есептеу бөлімінде әрбір әдістің ерекшеліктері, есептеу формулалары мен схемалары көрсетілген.

Аннотация

В этой дипломной работе приведена использование приставки к мультиметру при измерение емкости конденсатора, принцип работы и их схемы. А также для измерения емкости конденсаторов применяются методы вольтметра - амперметра, непосредственного измерения при помощи микрофарадметров, сравнения (замещения), мостовой и резонансный.

В специальной и технической части написанно общие виды конденсаторов, методы измерение и их применение.

В части расчета показано особенности различных методов, расчетные формулы и их схемы.

Abstract

In this research paper shows the use of prefixes to the multimeter when measuring capacitance principle and their schemes . And also for the measurement methods are applied capacitors voltmeter - ammeter , direct measurement using mikrofaradmetrov , comparisons ( replacement ) bridge and resonant .

In the special and technical parts are written common types of capacitors, measurement methods and their application.

In part of calculation shown different methods , formulas and diagrams мазмұны

КІРІСПЕ 10

1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ 12

1.1 Конденсатор туралы жалпы мәлімет 12

1.2 Конденсатордың негізгі түрлері 13

1.3 Конденсатор параметрлері 23

2 ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ 25

2.1 Электролитикалық конденсаторлардың сыйымдылығын өлшеу 25

2.2 Конденсатор параметрлерін өлшеу 26

2.3 Сыйымдылықтарды вольтметр-амперметр тәсілімен өлшеу 29

2.4 Тізбекті және параллельді микрофарадметрлер өлшеу схемасы 30

2.5 Бірдей өлшемді шкалалы микрофарадметрлер 36

2.6 Сыйымдылықты салыстыру әдісімен өлшеу 39

2.7 Айнымалы токты өлшеу көпірлері 40

2.8 Конденсатор параметрлерін өлшеудің көпірлік әдісі 44

2.9 Сыйымдылықты резонансты өлшеу әдісі 46

3 ЕСЕПТЕУ БӨЛІМІ 53

3.1 Конденсатордың сыйымдылығын анықтайтын аспаптың негізгі параметрлерін есептеу 53

4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ 58

4.1 Конденсатордың сыйымдылығын өлшегішті мультиметрге қосымшасымен жобалау 58

4.2 Конденсатор сыйымдылғын өлшегішті мультимтрге қосымша құруға кететін капиталды шығындар 61

4.3 Қосымшаны өндіруге кететін шығындар 64

4.4 Автоматты басқару жүйесін ендірудің экономикалық тиімділігін анықтау 65

5 ҚАУІПСІЗДІК ЖӘНЕ ЕҢБЕК ҚОРҒАУ БӨЛІМІ 69

5.1 Өндірістік жарықтану 69

5.2 Қауіпті және зиянды өндірістік факторларды талдау 69

5.3 Ұйымдастыру шаралары 69

5.4 Өрт қауіпсіздігі 70

5.4.1. Адамдарды өрт кезінде эвакуациялау 71 5.4.2 Өрт сөндірудің химиялық құралдары 71

5.4.3 Өртке қарсы су құралы 72

5.4.4 Өрт байланысы және дабыл беру 75

5.5 Жалпы техникалық талаптар 76

5.6 Үйлестірілген стандарттар тізімі 77

ҚОРЫТЫНДЫ 80

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 81

ҚОСЫМША А Оксидті конденсатор сыйымдылғын өлшегіш аспап құрылысы 83

ҚОСЫМША Б Әр түрлі сыйымдылықты конденсаторды өлшеуден алынған градиурлі график 84

ҚОСЫМША В Тізбекті конденсатормен (в) эквивалентті схемалар және векторлық диаграмма (а,б) 85

ҚОСЫМША Г Сыйымдылықты резонанс әдісімен өлшеу схемасы 86

ҚОСЫМША Д Вольметр-амперметр тәсілімен сыйымдылықты өлшеу схемасы 87

КІРІСПЕ

Бұл дипломдық жобаның мақсаты – конденсаторлардың сыйымдылығын өлшегішті мультиметр қосымшасымен жобалау. Конденсаторлардың тозуы кезінде токтың ағып кетуі жоғарылап, уақыт параметрлері тұрақсызданады және олардың номинальды сыйымдылығы төмендейді. Бұл оның істен шығуына себеп болуы мүмкін. Менің жұмысымның мақсаты тозу жағдайындағы конденсатор сыйымдылығын өлшеп, оның номиналь сыйымдылығымен салыстырып жұмысқа жарамдылығын анықтау.

Қазіргі кезде электроника саласында конденсатордың қолданылуы өте кең тараған. Сондықтан конденсатордың әр түрлі құрылымына, қуатына байланысты конденсаторды тексеруге арналған аспаптар өте көп. Соған қарамастан аспаптың сапалы, әрі дұрыс жасап тұрғаның тексерудегі ең тимді аспап – конденсатор үшін мультиметр қосымшасы болып келеді.

Электроника дамуының негізгі кезеңі – 1745жылы Лейденде неміс физигі Эвальд Юрген фон Клейст және нидерланд физигі Питер ван Мушенбрук бірінші рет «лейденді банк» конденсаторын жасап шығарды, мұнда диэлектрик ретінде шыны банкасы, ал ыдыс ішіндегі су және ыдысты ұстаған экспериментатор алақаны қаптама болып қызмет атқарды.

Әр аттас электр зарядтарын толыққанды жинақтайтын және сақтайтын, диэлектрикпен бөлінген екі қаптамадан тұратын, көлемі жағынан кішкентай, қуатты аз пайдаланатын болғандықтан ол радиотехникалық, электрондық аппаратураларда кеңінен қолданыла бастады.

Дипломдық жоба электрлік сұлбалар арқылы, есептеу бөлімдер арқылы, қондырғыны қолдануға болатындығын, тиімділігін, пайдалылығын дәлелдеген.

Тақырыпты оқу барысында конденсаторлар туралы және конденсатор параметрлерін өлшеу үшін вольтметр-амперметр, микрофарадметр көмегімен тікелей өлшеу, салыстыру (орын басу), көпірлік және резонанстық әдістердің қолданылуы айтылған. Сонымен қатар, олардың есептеу формулалары мен паралельді және тізбекті қосылу схемалары көрсетілген.

Сандық мультимтер электроника саласындағы мамандарға ең қажетті әмбебап аспап. Радиотехника құрылғыларындағы токтың, кернеудің және индуктивтіліктің әртүрлі тізбекте өтуін және ақауы бар жерлерді мультиметр арқылы тексеру өте тиімді.

Қарастырылатын негізгі тапсырмалар:

• Тақырыптың қазіргі кезде пратика жүзінде қажетілігін және мақсатын түсіндіру;

• Конденсатордың негізгі құрылысы, қызметі, қолданысы туралы мағлұматтар;

• Конденсатор параметрлерін өлшеу түрлері және схемалары;

• Конденсатордың сипаттамаларын бақылауға арналған мультиметр қосымшасының негізгі сұлбасы;

• Экономикалық тиімділік және жобалау кезінде кететін шығындарды есептеу;

• Төтенше жағдайларды болдырму үшін еңбек қауіпсіздігін орындау ережелері және есептелуі;

1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ