395. Бµлме µсімдіктеріне жатады:

Примула, кактус, алоэ, бегония, традесканция

Фикус, феларгония, ноготки, синия, сипирус

Ципирус, фикус, фелергония, астра, хлорафитум

Тульпан, циния, цифирус

Фикус, фелргония, наготки, циния, цифирус, астра, хлорафитум

396. Жеке ±ѓым, ќ±былыстарды, ќ±ралдар, кµрнекі ќ±ралдардыњ ж±мыс істеу єдістерін ауызша баяндау

т‰сіндіру

есеп беру

ќ±жат

жоспар

келісім

397 .Ынталандыру принципініњ ... т‰рі бар

1.а11+

2.а3

3.а5

4.а9

5.а7.

398. Оќу ж±мысын тиімді ±йымдастыру іскерлігі

талдау, жинаќтау

ќорытындылау, саралау

салыстыру, ±ќсату

танымдыќ

арнайы іскерлік

399. Сынып –сабаќ ж‰йесіндегі негізгі оќу ж±мысы:

сабаќ

экскурсия

аќыл-кењес

ќосымша сабаќ

жоспар

400. Оќытуды ќ±былыс, процес, заттыњ нысаны мен табиѓат жаѓдайында таныстыру барысында ќолданылатын кµрнекілік єдіс т‰рі:

демонстрация

аныќтамалар, иллюстрация

иллюстрация

практикалыќ

лабараториялыќ

401.Биологиялыќ білімніњ рµлі:

Ол µсіп келе жатќан жас ±рпаќќа тіршілікті, µмірді аса зор ќ±ндылыќ деп т‰сінуді ќалыптастырады. Биосфраны ќорѓау б‰кіл тіршіліктіњ саќталуына, дамуына ќажетті жаѓдай екенін сезіндіреді.

Органкалыќ д‰ниеніњ дамуын зерттеу

¤з бетімен ж±мыс істеу даѓдысын дамыту

Биологияны оќыту єдістемесініњ теориясын негіздеу

Билогия саласындаѓы ќазіргі ѓылым мен практиканыњ беген жетістіктерімен мектептегі биологиялыќ білім беруді жетілдіру.

402. «Биологиялыќ білім – экологиялыќсауаттылыќ негізі» деген т±жырым: Биологиялыќ білім оќушыѓа єлемніњ «экологиялыќ т±йыќтыѓын» сезінуіне себеп болады.

Ќоршаѓа ортаны баќылауѓа ‰йретеді

Табиѓат нысандарын оќып ‰йренуді кµздейді.

Экож‰йелердіњ тіршілігін оќып ‰йренеді білдіреді.

Экологиялыќ, эстетикалыќ тєрбиеге баулиды.

403.«Биологияны оќыту єдістемесі»:

Биология пєнініњ ерекшеліктеріне негізделген оќыту мен тєрбиелеу ‰дерісі элементтер жиынтыѓыныњ беретін ѓылым

Биологиядан сабаќ т‰рлерін оќытады.

Экологиялыќ тєрбие береді.

Оќу ќ±ралын, оќулыќты тањдауѓа оќытады.

Биология сабаќтарыныњ типтерін зерттейді.

404.Єдіснама мына ілім:

Ќ±рылым жµніндегі жєне барлыќ єрекет т‰рлерін логикалыќ ±йымдастыру турасындаѓы ілім.

Оќыту ‰дерісін негіздейтін ілім.

Биологияны оќытудыњ ќажетті єдістері мен формаларын іздеп табуѓа кµмектеседі.

Биологияны оќытуда тєрбие тєрбие берудіњ ќажетті єдістері мен формаларын іздеп табуѓа кµмектеседі.

Ѓылыми білім саласы мен оќу пєні.

405.Єдістемеге жататын:

Оќу пєнініњ мазм±ны жєне оќыту мен тєрбиелеудіњ єдістері мен формалары.

Ѓылыми-кµшілік єдебиет

Оќулыќтар материалдары.

Кµркем єдебиет

Теориялыќ білімніњ негізі болып табылатын ±ѓымдар, пікірлер мен т‰йісінулерді ќалыптастырудыњ нєтижесі.

406.Оќыту єдістемесі мынадай с±раќтарѓа жауап береді:

Неге жєне ќалай оќыту, ќалай жєне немен тєрбиелеу керек.

Органикалыќ д‰ниеніњ дамуын ќалай зерттеу керек.

Ќалай д±рыс, аса пєрменді жєне маќсатќа сєйкес т‰рде ±лтшылдыќќа тєрбиелеу керек.

Тек µзініњ жеке басын ѓана ойлауѓа ќалай жеткізуге болады.

Экономикалыќ жєне эстетикалыќ сезімдерін дамыту ќажет.

407. Ќазаќстанда биологиялыќ білім берудіњ міндеттерін шешуде алѓаш рет еліміздіњ аймаѓыныњ этнолингвистикалыќ жєне экологиялыќ-географиялыќ жаѓдайларын ескеріп, оќушыларда натуралистік ой тудыруѓа м‰мкіндік жасайтын тиімді єдістемелік жаѓдай жасайтын біріњѓай биологиялыќ білім беру т±жырымдамасын жасаѓан ѓалым:

М. Шаймарданова.

Ќ. Ќайым

Р.С. Сєтімбеков.

К. Ж‰нісова.

Ќ. Ж±маѓ±лова.

408.Биологияны оќытудыњ материалдыќ базасына кіретін:

Биология кабинеті, тірі табиѓат м‰йісі, оќу-тєжірибе алањы.

Мектеп кітапханасы, зертханалыќ ж±мыс ќ±ралдары

Сыныптан тыс ж±мыстар, тірі табиѓат м‰йісі.

Мектеп кітапханасы, ‰йірмелер, сыныптан тыс ж±мыс.

Оќу-тєжірибе алањы, ‰йірмелер, практикалыќ ж±мыстар.

409.Мектеп биология кабинетін ±йымдастырѓанда басты назарда болатын негізгі ‰ш мєселе

Оќу-тєрбие ж±мысы, ѓылыми-єдістемелік ж±мыс, оќу ќ±ралдарын орналастыру. Эволюция, ѓалымдар суреттері, сынып таќтасы.

Таратпа материалдар, м‰сіндер, єдістемелік єдебиеттер.

Экология, динамикалыќ нобайлар, єдістемелік єдебиеттер.

Гербариилер, єдістемелік єдебиеттер, телевизор.

410.Мектеп жанындаѓы оќу-тєжірибе алањын жасаѓанда есепке алынуы тиіс жаѓдайлар:

Жердіњ сипаты, бедері жєне топыраќ жаѓдайлары.

М±ѓалімніњ бос уаќытыныњ болуы

Оќушыныњ бос уаќытыныњ болуы.

М±ѓалімныњ жєне оќушыныњ бос уаќытыныњ болуы

Биологияны оќытудыњ оќу-материалдыќ базасы.

411.Биология кабинетініњ ќ±рамы болып саналатын тірі табиѓат м‰йісінде:

Тірі жануарла мен µсімдіктер саќталады, сабаќтар жєне баќылаулар ж‰ргізіледі.

Жануарлар жєне µсімдіктер систематикасы оќылады.

Жануарлар жєне µсімдіктер классификациясы оќылады.

Жануарлардыњ ќањќалары мен т±лыптары саќталады.

Гербарилер жинаќталып саќталады.

412.Тірі табиѓат м‰йісініњ оќушылар ‰щін мањызы:

Оќу-танымдыќ, эстетикалыќ. Зерттеушілік, тєрбиелік.

Оќу-танымдыќ, эстетикалыќ.

Зертеушілік, тєрбиелік.

Тексерушілік.

‡гіт-насихаттыќ.

413.Дидактикалыќ принциптер оќыту ‰дерісінде мынадай ќызмет атќарады:

Маќсат міндеттерге сєйкес реттеші ќызмет атќарады.

Сабаќ жєне танымжорыќ µткізу.

Сыныптан тыс ж±мыстар ж‰ргізу.

Сабаќтан тыс ж±мыстар µткізу.

Ѓылыми кештер µткізу.

414.Ѓылыми білім ж‰йесініњ мазм±нынњ , ±ѓымдардыњ, зањдар мен зањдылыќтардыњ жєне деректердіњ µзгермей, наќты берілуін ќамтамасыз ететін принцип:

Ѓылымилылыќ.

Т‰сініктілік.

Беріктілік.

Ж‰йелілік.

Кµрнекілік.

415.Жан-жаќты дамыѓан оќшыныњ жеке т±лѓасын тєрбилеуде жєне білім беру маќсаттарына сєйкес келетін міндеттерді шешуде биология м±ѓалімін ‰немі баѓыттап, ж±мылдырып отыратын принцип:

Оќыту, тєрбиелеу жєне дамыту

Т‰сініктілік

Беріктілік

Ж‰йелілік

Кµрнекілік

416 .Оќытудаѓы ѓылымилылыќ принципі дегеніміз:

К‰нделікті т±рмыстаѓы саатсыз т‰сінік емес, оларды ѓылыми білім т±рѓысынан толѓау

Мектеп дамуын негізге алады.

Оќу материялыныњ кµлеміне байланысты..

Политехникалыќ мєселелерді оќыту.

Оќушыныњ тєрбиелілігін аныќтайды.

417 .Б±ыннан «дидактиканыњ алтын ережесі» деп танылѓан жєне педагогикалыќ негізделген оќушыныњ биологиядан білім мењгеруіндегі т‰сініктілікке ыќпал ететін принцип:

Кµрнекілік.

Ѓылымилылыќ.

Ж‰йелілік.

Т‰сініктілік.

Саналылыќ.

418 Биологиялылыќ ±ѓымдар мынадай болып келеді:

Ќарапайым, к‰рделі. Арнайы, жалпыбиологиялыќ.

Ќарапайым, к‰рделі.

Арнайы, жалпыбиологиялыќ.

Жалпыфилософиялыќ.

К‰нделікті т±рмыстыќ.

419 .Биологиялыќ ±ѓымдардыњ мєнін мењгеруге себін тигізетін:

Оќу материялын баяндау логикасы жєне ќорытындылауды талап ететін с±раќтарды ќою.

Оќушыныњ кµњіл-к‰йі.

М±ѓалімніњ материялдыќ жаѓдайы.

М±ѓалімніњ жеке т±лѓасы.

Аныќтамалыќ кітаптардыњ ќолда болуы.

420.Биологияны оќыту ‰дерісінде басќа пєндердегідей, заман талабына сай, µз мєнінде мынадай тєрбие берілуі тиіс:

Д‰ниетанымдыќ, экологиялыќ жєне адамгершілік.

Діни тєрбие.

Психологиялыќ тєрбие.

Діни жєне психологиялыќ тєрбие.

¦лы ѓалым-биологтардыњ биографияларын оќып ‰йрену.

421. Жалпы биологияныњ негізді прициптері мен т‰сініктері наќты єлем бейнесі жµнінде т±тас ±ѓым ќалыптастыруѓа себін тигізедіі. Олар

Д‰ниетанымдыќ тєрбие береді.

Эстетикалыќ тєрбие береді.

Патриотттыќ тєбие береді.

Экологиялыќ тєрбие береді.

Гигиеналыќ тєрбие береді.

422.Табиѓат нысандарымен ќарым-ќатынас оќушыларда:

¤негелілік, ќ±лыќтылыќ жєне с‰йіспеншілік, махаббат, єсемдік сезімдерді дамытады.

Табиѓатты баѓындыру сезімін дамытады.

Зоопарктарда жануарларды баќылау

Зоод‰кендерде жануарларды баќылау.

Зоопарктарда жєне зоод‰кендерде жануарларды баќылау.

423. Биоэтиканыњ этикалыќ білімніњ ерекше саласына бµлінуі:

Биологияныњ даму барысында жєне оныњ практикалыќ ќолданысында арнайы этикалыќ т‰йсінуді ќажет ететін бірќатар µткір проблемалардыњ туындауымен байланысты.

Ѓылыми деректер негізін пайдалану арќылы жалпыбиологиялыќ т±жырымдардыњ дєлелділігін ќамтамасыз ету.

Сирек кездесетін жануарлар мен µсімдіктер жинауѓа ќ±штарлыќќа баулу.

Биологиялыќ ќорларды пайдалануда пайдак‰немдік пиѓыл дамыту.

Табиѓат ортасына жауапты кµзќарас ќалыптастыру.

424. Биологиялыќ этика проблемаларын шешудіњ барысында биоэтиканыњ негізгі принциптері аныќталды, ол:

Барлыќ этикалыќ ќ±ндылыќтардыњ ішінде тіршілікті, µмірді жоѓары категорялы деп тану, «µмірді ќастерлеу, аса зор ќ±рметпен ќарау» принципі.

Адам бєрінен жоѓары, табиѓат оныњ егіні.

Табиѓат к‰штерін мењгеру жєне оны адамѓа баѓындыру. Табиѓат т‰кке т±рмайды, тек адам ќ±рметті.

Табиѓат т‰кке т±рмайды, тек адам ќ±рметті.

Табиѓат к‰штерін мењгеру жєне оны адамѓа баѓындыру.

425. Кешендік экологияныњ дамуына себін тигізген:

Экологиялыќ тєрбие

Жаратылыстану пєндерін оќыту єдістемесі

Ењбек мєдениеті тєрбиесі

Патриоттыќ тєрбие

Гигиеналыќ тєрбие

426. Валеология ѓылымыныњ насихаттайтыны:

Салауатты µмір салты.

Ењбек мєдениеті тєрбиесі.

Экологиялыќ тєрбие.

Патриоттыќ тєрбие.

Гигиеналыќ тєрбие.

427. Экологиялыќ білім беру мен тєрбие – педагогикалыќ теория мен мектеп практикасында ќалыптасќан жања сала, оныњ маќсаты:

Оќушылар санасынан табиѓатты тек т±тынушылыќ маќсатта ќарауды ыѓыстырып шыѓару,адам-табиѓат ‰ндестігін ±ѓындыру,табиѓатќа саналы ќарауѓа тєрбиелеу.Табиѓатты игеру ,оныњ ‰дерістерін ,тіршілігін басќару,баѓындыру жєне µзгерту пиѓылдарынан аластату,табиѓатты аялауѓа,саќтауѓа тєрбиелеу.

Оќушылар санасынан табиѓатты тек т±тынушылыќ маќсатта ќарауды ыѓыстырып шыѓару, адам – табиѓат ‰ндестігін ±ѓындыру, табиѓатќа саналы ќарауѓа тєрбиелеу.

Табиѓатты игеру, оныњ ‰дерістерін, тіршілігін басќару, баѓындыру жєне µзгерту пиѓылдарынан аластату, табиѓатты аялауѓа, саќтауѓа тєрбиелеу.

Біз Жердіњ иесі, барлыќ тіршілік бізге баѓынышты болуы тиіс.

Табиѓат адам ‰шін жаралѓандыќтан оны игеру, µзгерту парыз.

428 .Эколог Ли Талбот: «Бізге жерді ата-бабаларымыз м±ра етіп ќалдырѓан жоќ, біз оны µз балаларымыздан ќарызѓа алдыќ»,-деп айтќан. Сіздер б±л пікірді ќалай т‰сінесіздер,келісетін,келіспейтіндеріњізді айтыњыздар:

Жоѓары талѓамды философиялыќ пікір, Жерді біз µз ±рпаќтарымызѓа «Таза єрі б‰тін» к‰йінде ќалдырып отыруымыз керек. Біз µз ±рпаќтарымыздыњ алдында Жер таѓдыры ‰шін жауаптымыз,сондыќтан б±л айтылѓан пікір орынды. Б±л пікір ќазір µзініњ µзектілігін жойѓандыќтан келіспеймін. Жоѓары талѓамды философиялыќ пікір, Жерді біз µз ±рпаќтарымызѓа «Таза єрі б‰тін» к‰йінде ќалдырып отыруымыз керек. Біз жерімізді µз балаларымыздан ќалай ќарызѓа аламыз,егер олар д‰ниеде єлі жоќ болса. Біз µз ±рпаќтарымыздыњ алдында Жер таѓдыры ‰шін жауаптымыз,сондыќтан б±л айтылѓан пікір орынды.

429 .Мектеп биология курсыныњ оќушыларѓа патриоттыќ сезім ќалыптастыруѓа ыќпал етуі: Жануарлар мен µсімдіктер д‰ниесін оќу арќылы Отанѓа с‰йіспеншілік тудырады. Оќушылар басќа мемлекеттіњ мєдениеті мен табиѓатына жиіркене ќарайды. Оќушылар µз µлкелерін басќалардан артыќ,жоѓары санап,оларды жек кµреді. Мектеп биология курсы патриоттыќ сезім ќалдыруѓа еш єсер етпейді. Табиѓат сыйы мен тартуын тек аяусыз жинап алу пиѓылын дамытады.

430. Биологияныњ оќытудыњ мультимедиалыќ єдістерініњ ерекшеліктері: Ауызша белгілермен/(М±ѓалім айтады,оќушылар тыњдайды), кµрнекі жєне практикалыќ(оќушылар єрекет етеді,м±ѓалім жетекшілік етеді,н±сќау жасайды) єдістермен жасайды. Далалыќ(Табиѓаттаѓы) єдістерді береді . Экспериментальдыќ єдістермен жасайды . Проблемалыќ єдістер кењінен ќолданылады . Эвристикалыќ єдіспен µтеді.

431 .Биологияны оќытудаѓы мультимедиалыќ єдісті кешенді оќыту єдістеріне жатќызуѓа болатыны:

Бір мезгілде ауызша,кµрсетумен жєне практикалыќ єдістермен ж‰зеге асырылатындыќтан. Мультимедиалыќ ќ±ралдармен жабдыќталѓан . Мультимедиалыќ ќ±ралдармен тек бір орында т±рѓандыќтан. Мультимедиалыќ єдіс тек сыныпта ѓана ќолданылатындыќтан . Кез-келген адам ќолдана алатын себепті.

432. Техникалыќ жаѓынан компьютерлік сыныпта єрбір оќушыныњ жеке компьютер алдында немесе екі адамнан бір компьютер алдындаѓы ж±мысы кезінде µтетін:

Мультимедиалыќ практикалыќ ж±мыс.Мультимедиалыќ зертханалыќ сабаќ Мультимедиалыќ єдіс. Мультимедиалыќ практикалыќ ж±мыс. Мультимедиалыќ зертханалыќ сабаќ . Дєст‰рлі емес саба.ќ

433. Оќытудыњ барлыќ єдістерініњ белгілі ќызметтері бар, олардыњ негізгілері:

Оќыту ќызметі, тєрбиелеуші жєне дамытушы ќызметі.

¤з тєжірибесі негізінде оќыту. Ќара сµз айту. Насихаттаушы ќызметі. Оќылатын с±раќтар бойынша ќор жинау.

434. ¦стаз ќолданатын барлыќ оќыту єдістерініњ жетекші ќызметі болып есептелетін:

Оќыту ќызметі

Талаптандырушы ќызметі.. Бакылаушы ќызметі. Талаптандырушы жєне баќылаушы. Насихаттаушы.

435. Эстетикалык тєрбие:

Єсемдік сезімді, эмоцияны, кµркемдік талѓамды дамытады.

Ойлауды, есте саќтауды дамытады. ¦тымды, еске саќтауды дамытады. Мектеп м‰лкіне, ќ±ралдарѓа ±ќыпты ќарауды дамытады. Біліктілікті, ±жымдылыќты дамытады.

436.Оќыту єдістері дегеніміз:

Оќу-тєрбие ‰дерістерініњ маќсаттарына жетуге бастайтын ±стаз бен оќушыныњ ретпен ±йымдастырылѓан єрекеттестігі

Сабаќты т‰сіндіру жолы. Биологияны оќыту єдістемесінде мањызды да к‰рделі проблемалардыњ бipi. Сабаќ берудіњ теориялыќ жолы. Кинофильмдер кµрсету.

437. Жања аќпараттарды мењгерудіњ ењ алѓашќы тєсілі:

Аќпаратты ќабылдау, ќабылдаѓанды т‰йсіну (жете т‰сіну) жєне есте саќтау

Наќты ic-єрекетке кµшу. Шыѓармашылыќ єрекеттер тєжірибесі. Ќоршаѓан ќ±былыстарѓа эмоциональды-ќ±ндылыќ ќатынас тєжірибесі. Єдеби кітаптарды оќу.

438 .T‰сіндірмелі – кµрнекілік єдіс дегеніміз:

М±ѓалім оќушыларѓа дайын аќпаратты хабарлайды (т‰сіндіру, плакаттар, слайдтар, сызбан±сќалар т. б. кµрсету, жазылѓан дауыстар (ќ±стар, андар т. б. ) тындату, дєріс оќу, м‰шелерін, бµлшектерін аныќтап ќарауѓаа препараттар беру). ¦стаз оќушылар алдында проблема ќояды. Бip мєселені зерттеуді ±сынады. Шыѓармашылыќ тапсырмалар береді ¦стаз оќушылар алдында проблема ќояды. Бip мєселені зерттеуді ±сынады.

439. Т‰сідірмелі – кµрнекілік єдістіњ педагогикалыќ мєні:

Оќушылар дайын аќпаратты ќабылдайды, оны б±рынѓы белгілермен ќатынастырады. ¦ѓынады, есте саќтайды, с±раѓан кезде естігендерін ќайталайды, білетінді, танысты еске т‰сіреді.

Оќушылар дайын аќпаратты ќабылдайды, оны б±рынѓы белгілермен ќатынастырады. ¦ѓынады, есте саќтайды, с±раѓан кезде естігендерін ќайталайды, білетінді, танысты еске т‰сіреді. Оќушылар ж‰ктелген тапсырманы ойланып еске т‰сіреді, ќайта жањѓыртады. М±ѓалім зерттеушілік тапсырма ќ±рады, не басќаныњ ќ±рѓан тапсырмасын пайдаланады.

440 .Н±сќаушы – ойѓа т‰сіруші єдістіњ педагогикалыќ мєні:

М±ѓалім орындалатын, атќарылатын ж±мысќа н±сќау береді. Оќушылар ж‰ктелген тапсырманы ойланып еске т‰сіреді, ќайта жањѓыртады. М±ѓалім ќажетті материалды талап етеді. М±ѓалім µзініњ материалын оќушылардыњ жауаптарыныњ толыќтыруын талап етеді. ¦стаз проблемалыќ жаѓдаят тудырады. ¦стаз сабаќты проблема ќоюдан бастайды.

441. Т‰сіндірмелі –кµрнекілік єдістіњ жєне н±сќаушы – ойѓа т‰сіруші єдістіњ кемшілік жаѓы:

Оќушыларды білім, білік, даѓдымен (ББД) ќаныќтырады, біраќ оларѓа жеткілікті, олардыњ шамасына сєйкес дєрежедегі шыѓармашылыќ єрекеттер тєжірибесін мењгеруге м‰мкіндік бермейді.

Оќушыларда шыѓармашылыќ ойлау ќабілетті дамытады. Балалардыњ ойлау ќабілетін арттырады, ќиялдарын дамытады. Проблемалыќ тапсырмаларды шешуге тєрбиелейді. Зерттеушілік ќабілеттерін дамытады.

442. Оќушыларѓа жеткілікті, олардыњ шамасына сєйкес дєрежедегі шыѓармашылыќ єрекеттер тєжірибесін мењгеруге м‰мкіндік беретін, ой – ќиялдарын дамытатын єдістер.

Демеу – ізденушілік (эвристикалыќ) єдіс. Зерттеушілік жєне проблемалыќ баяндау єдісі.

¤зініњ жеке басыныњ тєжірибесі. Ересек адамдардыњ тєжірибесі. М±ѓалім мен ата-ананыњ тєжірибесі. Т‰сіндірмелі – кµрнекілік єдіс.

443. Зерттеушілік єдістіњ мєні:

¦стаз µзі зерттеушілік т±рѓыда тапсырма ќ±рады немесе басќа біреудіњ ќ±растырѓан зертеушілік тапсырмасын пайдаланады. Оќушы осы тапсырманы шешу жолдарын іздестіреді, осы іздестіру барысында еріксіз шыѓармашылыќ єрекет ќырларын танытады.

¦стаз µзі зерттеушілік т±рѓыда тапсырма ќ±рады немесе басќа біреудіњ ќ±растырѓан зерттеушілік тапсырмасын пайдаланады. Оќушы осы тапсырманы шешу жолдарын іздестіреді, осы іздестіру барысында еріксіз шыѓармашылыќ єрекет ќырларын танытады. Оќушылар дайын аќпаратты алып, оны есте саќтайды, с±раѓанда естігендерін ойѓа т‰сіріп айтып береді. Б±рын істелген тєжірибені еске т‰сіріп ќайталау.

444. Зерттеушілік єдісті мына сабаќтарда ќолданѓан орынды:

Ќорытындылаушы сабаќтарда.

Киносабаќтарда.

Ќоѓамдыќ пайдалы ењбек.

Зачет сабаќтарда.

Баќылау-тексеру сабаќтарында.

445. Биология сабаќтарында оќушыларда шыѓармашылыќ ќабілеттерді тєрбиелеудіњ негізі-µз бетімен, дербес ењбек етуге ‰йрету, осыѓан баулу, оны дамыту ±стаз тарапынан алѓанда:

¦зтаздыњ ќолданатын єдістеріне жєне педагогтыќ шеберлігіне байланысты

Бірсарынды сабаќтар µткізуіне байланысты. .

М±ѓалімніњ т‰сіндірмелікµрнекілік єдесіне байланысты.

М±ѓалімніњ т‰сіндірмелікµрнекілік єдесіне жєне бірсарынды сабаќтар µткізуіне байланысты.

Сабаќтарды н±сќаушы-ойѓа т‰сіруші єдістермен µткізуге байланысты.

446. Оќушылардыњ шыѓармашылыѓын «оятатын», олардыњ ой-санасына єчер ететіп шыѓармашылыѓын дамытатын жолдар:

Дєст‰рлі емес сабаќтар жєне оќытудыњ жања технологиялыќ єдістері.

Ересектердіњ кењесі.

Кµркем єдебиеттерді оќу.

Т‰сіндірмелі-кµрнекілік єдістер.

Н±сќаушы-ойѓа т‰сіруші єдістер.

447. Биологияны оќытуда оќушыларда шыѓармашылыќ єрекеттер ќырларын дамытатын белсенді єдістер ќатарына жататын:

Брейнсторминг жєне демеу-ізденушілік. Зерттеушілік жєне проблемалыќ оќыту

Брейнсторминг жєне демеу-ізденушілік.

Зерттеушілік жєне проблемалыќ оќыту.

Н±сќаушы-ойѓа т‰сіруші єдіс.

Т‰сіндірмелі-кµрнекілік єдіс.

448.Проблемалыќ мазм±ндау єдісініњ мєні:

¦стаз проблемалыќ жаѓдаятты жєне оныњ туындау кµздерін, ќарамаќайшылыќтарын кµрсетеді, оны шешу жолыныњ логикасын ашады. Оќушыларды ѓылыми ізденіске тартады, проблеманы шешулегі єрбір ќадамды дєлелдейді, балалар проблеманы шешу жолыныњ барысында жања білім игереді.

¦стаз проблемалыќ жаѓдаятты жєне оныњ туындау кµздерін, ќарамаќайшылыќтарын кµрсетеді, оны шешу жолыныњ логикасын ашады.

Оќушыларды ѓылыми ізденіске тартады, проблеманы шешулегі єрбір ќадамды дєлелдейді, балалар проблеманы шешу жолыныњ барысында жања білім игереді.

М±ѓалім оќ±шыларѓа оќу материалын ќайталауѓа тапсырма береді, ал оќушылар оны еске т‰сіріп айтады.

Оќушылар дайын аќпаратты ќабылдайды, оны б±рынѓы белгілімен ќатыстырады.

449. Биологияны оќытудыњ осы єдісі. Єсіресе ±заќ болса 5-7 сынып оќушыларын шаршатып жібереді жєне оныњ себебі:

Єњгіме, µйткені оќушылар 10-25 мин, артыќ µз зейіндерін оны тыњдауѓа, есте саќтауѓа ж±мылдыруы ќиын.

Тєжірибе кµрсету, µйткені ол кезде оќушылар шаршайды.

Зерттеушілік єдіс, µйткені оќушылар зерттеуден шаршайды.

Проблемалыќ баяндау, µйткені балалар проблеманы т‰сінбейді.

Демеу-ізденушілік, µйткені балаларѓа ол ќиынѓа соѓады.

450. Оќу-тєрбае ж±мысын ±йымдастырудыњ негізгі формасы:

Сыныптаѓы сабаќ.

Танымжорыќ сабаќ.

Сыныптан тыс ж±мыс. Сабаќтан тыс ж±мыс. Мектептен тыс ж±мыс.

451.Жоѓары оќу орындарындаѓыдай жоѓарѓы сыныптарда ж‰ргізілетін сабаќ т‰рлері:

Дєріс. Семинар

Дєріс.

Семинар.

Ќайталау.

Ќ±растырылатын сабаќ.

452.Танымжорыќтар µткізу ‰шін жєне тапсырмаларды ќалай орындауды т‰сіндіру ‰шін µткізілетін сабаќтар:

Дайындыќ. Зертханалыќ. Конференция. Дµњгелек стµл. Дєріс.

453.Биологияны оќытудыњ белсенді єдістері дегеніміз:

Оќушыныњ таным белсенділігі дєрежесін барынша кµтеретін; талпына оќуѓа жетелейтін, дербестігін, шыѓармашылыѓан дамытатын єдістер.

Т‰сіндірмелі-кµрнекілік єдістер. Н±сќаушы-ойѓа т‰сіруші єдістер. Т‰сіндірмелі-кµрнекілік єдістер. Н±сќаушы-ойѓа т‰сіруші єдістер. Єњгіме єдістері

454 Єрбір оќушыныњ м‰мкіндігі кµбірек ескерілетін ж±мыс т‰рі:

Дербес ж±мыс. Топтыќ ж±мыс.

Дербес ж±мыс. Топтыќ ж±мыс. Жалпысыныптыќ ж±мыс. Зертханалыќ ж±мыс.

455 Оќу – тєрбие ж±мысын ±йымдастырудыњ топтыќ т‰рі кезінде ќ±рылатын топтар гетерогендік сипатта болуы мына жаѓдайда кµрінеді:

Орташа-тµмен-жоѓары улгерімдегі балалар болуынан. ,

Орташа ‰лгерімді балалар болуынан. Тµмен орташа улгерімдегі балалар болуынан. Орташа - тµмен - орташа улгерімдеп балалар болуынан. Єрт‰рлі сыныптар оќушыларыныњ болуынан.

456 Оќу-тєрбие ж±мысын ±йымдастырудыњ топтыќ т‰pi кезінде ќ±рылатын топтардыњ гетерогендік сипатта болуыныњ манызы:

Гетерогендік топ кезінде тµмен ‰лгерімдегі балалар жаќсылардыњ ж±мысына тартылып, солармен тек ж±мыс iстеугe талпынады.

М±ѓалім баќылауына жењіл болады. Балалар ќызыѓушылыќтарына ќарай біріктіріледі Оќушылардыњ достыќтарына ќарай топ ќ±рылады. Єрт‰рлi жастаѓы оќушылар бip-бipiнe консультация береді.

457 Сабаќ дегеніміз:

Т±раќты, жастары бойынша жєне дайындыќтары бойынша шамамен біркелкі сыныптаѓы оќушылар ±жымымен – биологияныњ белгілі баѓдарламасы бойынша, т±раќгы сабаќ кестесімен жєне мектеп бµлмесінде ±стаздыњ оќу-тєрбие шарасын ±йымдастырудаѓы ж±мысы. Мектептен тыс танымдыќ маќсатта м±ѓалімніњ тањдауы бойынша табиѓи немесе жасанды ортада бip нысаннан келесісіне жылжу арќылы курсты практикалыќ оќумен байланысты бip сыныппен немесе бip топ оќушылармен ж‰ргізілетін оќу-тєрбие удерісініњ формасы. Білім, білік жєне даѓдыны беру жолы. Практикалыќ ж±мыстарды орындау ‰шін сабаќтан соњѓы м±галімніњ оќушылармен ж‰ргізетін ж±мысы. Оќушыларды µздік ж±мысќа ‰йрету ‰шін ±йымдастырылатын ic-шара.

458 Биология сабаќтарын «ашыќ аспан астында» да µткізуге болады. Ол дегеніміз:

Мектеп жанындаѓы оќу-тєжірибе алањында. Табиѓатќа топс еруенге шыѓу.

Мектеп жанындаѓы оќу-тєжірибе алањында. Табиѓатќа топ серуенге шыѓу. Дєст‰рлі емес сабаќтар. Виртуалдыќ дєріс жєне виртуалдыќ танымжорыќ.

459 Сабаќ оќу-тєрбие ‰дерісін ±йымдастырудыњ аса мањызды формасы,себебі:

¤йткені биологиядан оќу материалыныњ мазм±ныныњ, оќыту єдіcтepi мен к±ралдарыныњ тєрбиеніњ барлыќ к±рам бµлік ж‰йесі сабаќта ж‰зеге асырылады.

Осы кезде м±ѓалім басты т±лѓа болып есептеледі Оќушылар мен м±ѓалім байланыста болады. Оќушылар осы кезде сабаќты жаќсы тыњдайды. Осы кезде м±ѓалім оќушылардыњ тєртібін ќатањ басќара алады.

460 Биологияны оќыту єдістемесініњ басты проблемасы: Сабаќ, оны к±ру жєне µткзу єдістері Сыныптан тыс ж±мысты ±йымдастыру. Оќудыњ єдістемелік мєселелерініњ теориялыќ жолдарын жасау. Оќу-тєрбие ‰дерісініњ єдінамасын жасау. Мектептен тыс, сабаќтан тыс шараларды ±йымдастыру.

461 Сабаќ оќыту ‰дерісініњ негізгі формасы ретінде шешеді:

Білім беру, тєрбиелеу жєне дамытушы міндеттерді шешеді. Ќоѓамныњ єлеуметтік мєселелері. Мектепті экономикалыќ проблемаларын. Мемлекетті экологиялыќ проблемаларын. Аныќтау міндетін шешед.

462 Сабаќ - биологияны оќытудыњ негізгі формасы. Оќытудыњ осы формасыныњ ерекшелігі:

Жас шамасына карай бірдей жєне шамамен бірдей дайындыктаѓы окушылар т±раќты оку тобына біріктіріледі. Оќушыларды сыныпќа біріктіргенде жас шамалары ескерілмейді Оќушылар сыныпќа µз еріктерімен біріктіріліп, сабаќтыњ реті олардыњ тањдауы арќылы ќойылады. Оќушылар уаќытша оќу тобына біріктіріледi. Сабаќ ж‰ргізу баѓдарламадан тыс, оќушылардыњ ±натќан таќырыптары оќылады.

463 Биология сабаѓыныњ сапасына ќойылатын басты талап: Балалардыњ осы пєнге деген ќызыѓушылын дамытуѓа жєне олардыњ шыѓармашылыќ белсенділігін дамытуѓа ‰лес ќосу. Оќушылар сабаќтыњ барлыѓын т‰сінуi міндетті емес. Белсенділік тек м±ѓалім тарапынан болуы тиіс. M±ѓаліс жања сабаќты ‰немі таќта алдында т‰сіндіруі тиіс. М±ѓалімніњ сабаќ кезіде басты субъект болуы.

464 Биология сабаѓына ќойылатын тєрбиелі талаптар:

Биологиядан игерілетін ѓылыми білім негізінде ќамтамасыз етілетін ѓылыми єлем бейнесін ќалыптастыру, эстетикалык талѓам, ењбекс‰йгіштік жєне экологиялыќ мєдениет ќалыптастыруды ќамтамасыз ететін сабаќтыњ тєрбиелік міндеттерін наќты ќою.

Сыныпта тыныштыќ саќтау. Мектеп жањалыќтарын талдау. Баќылаѓыштыќ пен эгоистік сезімді дамыту. Оќушылардыњ дербес ж±мысын ±йымдастыру.

465. Биолог- єдістемешілер биология сабаќтарыныњ мына кезењдерін бµліп кµрсетеді:

Жања білімді оќып игеру, оны бекіту жєне ‰й тапсырмасын ±йымдастыру. Материалды жатќа оќу. Оќушылардыњ µз білімдерін µздері тексеруі. Ѓылыми -кµпшілік єдебиеттерді оќу. Ќайталау, ‰й тапсырмасын беру жєне баѓалау кезењдері.

466. Биолог -єдістемешілер сабаќтыњ жања білімді оќып игеру кезењіне аса кµп мєн беру себебі:

¤йткені осы кезењде биологиялыќ ±ѓымдар ж‰йесін, ойлау ќабілеттерін жєне оќушылардыњ дербестігін ќалыптастыру мен дамыту ж‰реді.

М±ѓалім осы кезењде белсенділік танытады жєне сабаќты µзі т‰сіндіреді. ¤йткені сабаќтыњ б±л кезењі уаќыттыњ кµп бµлігін алады. М±ѓалім осы кезењде белсенділік танытады жєне сабаќты µзі т‰сіндіреді. ¤йткені сабаќтыњ б±л кезењі уаќыттыњ кµп бµлігін алады. М±ѓалім ±йымдастыру тєсілдерімен оќушылардыњ кµњілін, ќабылдауы мен ж±мыстарын баѓыттай алады.

467. Биологиядан сабаќтыњ типтері:

Жања материалды оќып ‰йрену. Білімді бекіту сабаѓы. Аралас немесе ќ±растырылѓан сабаќ. Талдап ќорыту жєне білімді ж‰йелеу мен оны ќолдану.

Жања материалды оќып ‰йрену. Білімді бекіту сабаѓы. Аралас немесе ќ±растырылѓан сабаќ. Талдап ќорыту жєне білімді ж‰йелеу мен оны ќолдану. Ауызша жєне динамикалыќ типтер. Кµрнекті жєне практикалыќ типтер.

468. Білімді бекіту сабаѓыныњ негізгі дидактикалыќ маќсаты:

Игерілген білімді екінші рет бекіту жєне оларды ќолдана алу біліктілігіне тµселдіру. Бір дидактикалыќ міндетті шешу. Оќушылардыњ білімін тексеру. Бір дидактикалыќ міндетті шешу. Оќушылардыњ білімін тексеру. Жања сабаќ т‰сіндіру.

469. Талдап ќорыту жєне білімді ж‰йелеу мен оны ќолдану сабаѓыныњ негізгі дидактикалыќ маќсаты:

Жања сабаќ т‰сіндіру.

Оќушыларѓа жања материалды ќабылдауѓа дайындау. Жања материалды оќу. Оќушылардыњ білімін тексеру. Бір дидактикалыќ міндетті шешу. Оќушылардыњ білімін тексеру.

470. Талдап ќорыту жєне білімді ж‰йелеу мен оны ќолдау сабаѓы типіне жататын сабаќ т‰рлері:

Семинар, конференция. Дµњгелек стµл, пресс конференция сабаќтары.

Теле жєне киносабаќтар. Зертханалыќ сабаќ, танымжорыќ, пікірлесу жєне консультация сабаќтары. Конференция, дєріс, семинар сабаќтар. Лекция (дєріс), єњгіме, практикалыќ сабаќтар.

471. Аралас немесе ќ±растырылѓан сабаќ типініњ ерекшелігі:

Б±л сабаќта бірнеше дидактикалыќ міндет бір мезгілде шешіледі (жања материалды оќып ‰йрену , білімді бекіту, талдап ќорыту жєне білімді ж‰йелеу мен оны ќолдану сабаѓы).

Єрт‰рлі жастаѓы оќушылар бір сыныпќа біріктіріледі. Сабаќты єрт‰рлі пєн м±ѓалімдері араласып ж‰ргізеді. Т±жырымдап ж‰йелеу арќылы білімді бірт±тас ж‰йеге айналдыру. Білімді µзбеттерімен пайдалана алу біліктілігіне тµселдіру.

472. Таќырыптыќ жоспар дегеніміз не жєне оныњ ќ±рылу кезі:

Алдын ала ќ±рылатын ауќымды жоспар. Ол баѓдарламаѓа, типтік оќу жоспарына сєйкес ќ±рылады. Жоспарда сабаќтардыњ таќырыптары аныќталып, олар белгілі логикалыќ ретпен бµлініп, олардыњ жобамен µту мерзімі (датасы) кµретіледі. Єрбір сабаќты µтер алдында ќ±рылады. Осы жоспарда сабаќтыњ барлыќ маќсат, міндеттері толыќ кµрсетіліп,сабаќтыњ кезењдері толыќ жазылады. Б±л жоспар єрбір сабаќ алдында мектеп басшыларымен (директор, оќу ісініњ мењгерушісі) тексеріліп, сабаќќа р±ќсат беріледі.

Єрбір таќырып ‰шін жеке- жеке ќ±рылып м±ѓалімніњ сол таќырыптар бойынша сабаќ ж‰ргізуініњ жолы кµрсетіледі. Барлыќ оќу- тєрбие ‰дерісініњ маќсатын, мазм±нын жєне міндеттерін кµрсететін мектеп басшылыѓыныњ жоспары. К‰нде ќ±рылатын тєрбие жоспары.

473. Сабаќтыњ ќ±рылымы дегеніміз

Б±л сабаќтыњ т±тастыѓын жєне єрт‰рлі варианттар кезінде оныњ негізгі оќу тєрбиелік ќасиеттерін саќтауды ќамтамасыз ететін сабаќ элементерініњ жиынтыѓы. Єрбір сабаќтыњ маќсатын кµрсету жоспары. Алдын ала ќ±рылатын типтік оќу жоспары. Єрбір сабаќтыњ маќсатын кµрсету жоспары. Алдын ала ќ±рылатын типтік оќу жоспары. Сабаќтар таќырыптарыныњ логикалыќ реті.

474. Аралас сабаќтыњ ќ±рам бµліктеріне жататындар:

¦йымдастыру кезењі, ‰й тапсырмасын тексеру, жања материалды т‰сіндіру, оны бекіту жєне ‰йге тапсырма беру

Зертханалыќ ж±мыс, жања сабаќ µту. Танымжорыќ, зертханалыќ ж±мыс. Зертханалыќ ж±мыс. Жања сабаќ µту, танымжорыќ. ‡йірме.

475. ¦йымдастыру кезењініњ мањызы:

Сабаќ басталѓанда оќушылардыњ сабаќќа дайындыѓын аныќтап (оќулыќ, дєптер, ќажетті ќ±ралдар) оларды сабаќќа ж±мылдыру.

Ќоњырау болѓанѓа дейін оќушыларды сабаќќа дайындау. Келесі к‰нгі µтілетін сабаќќа оќушыларды ж±мылдыру. Ќоњырау болѓанѓа дейін оќушыларды сабаќќа дайындау. Келесі к‰нгі µтілетін сабаќќа оќушыларды ж±мылдыру. Таќырыптыќ жоспарды ќ±ру ‰шін пєн м±ѓалімініњ ±йымдастыру ж±мыстары.

476. ¦йымдастыру кезењіне берілетін уаќыт:

1-2 минут.

5 минуттен аспауы керек. 5-6 минут. 4-5 минут. 4 минут.

477. Сабаќтыњ ‰й тапсырмасын тексеру кезењініњ міндеті:

Оќушылардыњ білімін аныќтау арќылы єрі ќарай биологиялыќ материалды оќуда алѓа жылжу м‰мкіндіктерін белгілеу.

‡йге берілген тапсырманы барлыќ оќушылардан с±рау. ‡й тапсырмасын тµмен ‰лгерімдегі оќушылардан с±рау. Оќушыларѓа демалуѓа м‰мкіндік беру. Жоѓары ‰лгерімдегі оќушылардыњ сабаќты ќайта айтуын талап ету.

478. ‡й тапсырмасын тексеру кезењініњ ±йымдастырылу формасы:

Єрт‰рлі формада ±йыдастыру (жекелей с±рау, дидактикалыќ карточкалар арќылы, пікірлесу, µздік ж±мыс т‰рлерімен) ќажет.

Тек жекелеген с±раќтар арќылы. Тек ќана жаппай с±раќтар арќылы. Микроскоппен ж±мыс. Тек жекелеген с±раќтар арќылы жєне микроскоппен ж±мыс.

479 .Сабаќта ‰й тапсырмасын тексеру кезењіне бµлінетін уаќыт:

10-15 минуттан артыќ алмауы керек.

3-4 минут беріледі. 5 минут беріледі. 30 минаттан кем берілмейді. 20-25 минут уаќыт берілуі керек.

480. ‡й тапсырмасын с±рау ж‰ргізілмеуі немесе сабаќтыњ соњынан болуы м‰мкін кездер

Егер жања материал б±рып оќылѓан сабаќ ерекшеліктеріне с‰йебей ќаралатын болса.

Егер с±ралатын материал жана материалды оќуда тірек болып т±рса. Оќылатын жања сабаќ таќырыбы µтілген таќырыппен тыѓыз байланыста болса. Жања сабаќ таќырыбы µткен сабаќпен органикалыќ байланыста болып, оныњ жалѓасы ретінде болса. Егер м±ѓалім сабаќты кеш бастаса.

481. Егер ‰й тапсырмасыныњ орындалу сапасын аныќтау бірінші орында т±рса, онда:

Осы баќыланушы материал жања материалды оќуда тірек болып т±р деген сµз

Осы баќыланушы материал жања материалды оќуда еш ќатысы жоќ дегенді білдіреді.

Жања сабаќ жања бір тарауды немесе бµлімді бастайын деп т±р деген сµз. Б±л-дєст‰рлі емес сабаќ . Сынып оќушылары ‰й тапсырмасын жаќсы оќып келді дегенді білдіреді.

482 . Жања материалды оќу кезењіне баса кµњіл аударылу себебі:

¤йткені наќ осы кезенде жања білім игеріліп оќушылардыњ д‰ниетанымы кењейеді, ойлау ќабілеттері жєне шыѓармашылыќтары дамиды.

Б±л кезде м±ѓалімдер сабаќты µткізуді µз ќолдарына алады. Осы кезењ сабаќ уаќытыныњ кµпшілігін алады. Сабаќта тыныштыќ саќтау ‰шін. Кµрнекі ќ±ралдарды пайдалану м‰мкіндігі зор болѓандыќтан.

483 Жања материалды оќу кезењіне бµлінетін уаќыт:

20-25 минут жєне одан да артыќ.

5-7 минут. 7-10 минут. 9-11 минут уаќыт бµлінеді. 4-6 минут.

484 .Жања материалды оќу кезењін бастауѓа тиімді кез:

Оќушылар єлі шаршамаѓан жєне оны зор ќызыѓушылыќпен ќабылдайтын кезде, яѓни сабаќтыњ басында немесе білім тексерген соњ бірден кіріскен жµн.

Сабаќтын ењ соњында. Оќушылар жања сабаќты µтуді с±раѓан кезде. Бекіту кезењінен соњ. Сабаќтыњ ењ соњында немесе оќушылар жања сабаќты µтуді с±раѓан кезде.

485.Жања сабаќты бекіту кезењініњ маќсаты:

¦стаз жања материалдыњ мењгерілгені жµнінде аќпарат алуы ‰ші.

М±ѓалім жања сабаќтын біткені жµнінде хабар береді. Биологиялыќ ±ѓымдар ж‰йесін ќалыптастыру. Оќушыларды демалдыруы ‰шін. М±ѓалім жања сабаќтын біткені жµнінде хабар береді жєне оќушыларды демалдыру ‰шін.

486.Жања сабаќты бекіту кезењін ж‰ргізуге м±ѓалім міндетті, себебі:

М±ѓалім сабаќтаѓы жања материалдыњ мењгерілгендігі жµнінде аќпарат алуѓа міндетті.

Балаларды тынышталдыру ‰шін. Балалардыњ шаршаѓан-шаршамаѓандыѓын байќау ‰шін. ‡йге тапсырма беру ‰шін. Балаларды тынышталдыру жєне ‰йге тапсырма беру ‰шін.

487.Жања сабаќты бекіту кезењін мынадай т±рѓыда ж‰ргізген орынды:

¤тілген сабаќтыњ басты деген, негізгі мєселелерінен бірнеше с±раќтар ќою арќылы.

Єрбір оќушыдан жања сабаќты толыќ айтып беруін талап ету керек. Єрбір оќушыдан таќта алдында жауап беруді талап ету арќылы. Тек таратпа карточкалар арќылы ж‰ргізілуі тиіс. Єрбір оќушыдан жања сабаќты толыќ айтып беруін жєне єрбір оќушыдан таќта алдында жауап беруді талап ету арќылы.

488.Жања материалды бекіту кезењі кезіндегі оќушылардыњ жауаптары:

Е) Оќылѓан материал мазм±нын оќушылардыњ ќаншалыќты дєрежеде мењгергендігін кµрсетеді.

Оќушыныњ белсенділігін кµрсетеді. Сынып оќушыларыныњ шаршаѓандыѓын кµрсетеді. ¦йымдастыру кезењініњ ќалай µткенін кµрсетеді. Сынып оќушыларыныњ шаршаѓандыѓын кµрсетеді. ¦йымдастыру кезењініњ ќалай µткенін кµрсетеді.

489 Сабаќ бергенеде оныњ єрбір кезењі келесісімен логикалыќ байланыста болуы басты мєселе себебі:

Сабаќ – оќытудыњ бірт±тас формасы. Сабаќ кезіндще тыныштыќ саќтау ‰шін. Оќушылардыњ пєнге деген ќызыѓушылыќтарын туѓызу ‰шін. Биологиялыќ ±ѓымдарды ќалыптастыру ‰шін. М±ѓалім сабаќты жаќсы т‰сіндіру ‰шін.

490. Єрбір биология сабаѓын µткізу – ‰лкен шыѓармашылыќ ењбек, себебі:

Сабаќтыњ ќандай болуы керектігі, пєрменділігі мен жемістілігі ±стаздан асќан шыѓармашылыќ шеберлікті талап етеді. Сабаќ µткізуді ешќандай шыѓармашылыќ ењбекке жатќызуѓа болмайды. Шыѓармашылыќ – тек µнер адамдарына тєн, олай болса ±стазѓа оныњ керегі жоќ. Сабаќ беру – ѓылыммен ќаруландыру, оѓан еш шыѓармашылыќтыњ ќажет емес. Биология – жаратылыстану ѓылымы болѓандыќтан шыѓармашылыќ жµнінде єњгіме болмауы керек.

491.Биологиядан сабаќ жоспары дегеніміз:

Сабаќтыњ барысы мен мазм±нын ќысќаша кµрсететін жоспар.

Биологиядан сабаќтыњ мазм±ны мен ж‰рісн, ±стаз бен оќушыныњ бірккен оќу єрекетін неѓ±рлым толыќ, жан – жаќты кµрсететін жоспар. Биологиядан µткізілетін тєжірибелер, танымжорыќтар мен зертханалыќ сабаќтар мерзімі кµрсетілген жоспар. Курстыњ оќу таќырыбы, сабаќтыњ таќырыбы, мерзімі, сабаќтан тыс ж±мыс, ‰й ж±мысы кµрсетілген жоспар. Баѓдарламаѓа, типтік оќу жоспарына сєйкес алдын ала ќ±рылатын ауќымды жоспар.

492.Биологиядан сабаќтыњ жоспар – конспектісі дегеніміз:

Биологиядан сабаќтыњ мазм±ны мен ж‰рісін, ±стаз бен оќушыныњ біріккен оќу єрекетін неѓ±рлым толыќ, жан – жаќты кµрсететін жоспар.

Сабаќтыњ барысы мен мазм±нын ќысќаша кµрсететін жоспар. Баѓдарламаѓа типтік оќу жоспарына сєйкес алдын ала ќ±ылатын ауќымды жоспар. Кусрстыњ оќу таќырыбы, сабаќтыњ таќырыбы мерзімі, сабаќтан тыс ж±мыс, ‰й ж±мысы кµрсетілген жоспар. Биологиядан µткізілетін тєжірибелер, танымжорыќтар мен зертханалыќ сабаќтар мерзімі кµрсетілген жоспар.

493. Биолог – студенттерге педагогикалыќ практика кезінде тиісті сабаќтыњ жоспар –конспектісі ќ±ру міндетті ме, єлде тек сабаќ жоспарын ќ±рса жеткілікті ме:

Сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасау міндетті.

Сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасау міндетті емес. Тек сабаќ жоспарын ќ±рса жеткілікті. Ешќандай сабаќ жоспарын, сабаќтыњ жоспар – конспектісін ќ±ру міндетті емес, оќу ќ±ралы немесе кітаппен де сабаќ µткізуге болады. Сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасау міндетті емес, тек сабаќ жоспарын ќ±рса жеткілікті.

494.Жас м±ѓалімдерге, тєжірибесі аз м±ѓалімдерге сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасау міндетті ме, єлде тек сабаќ жоспарын ѓана ќ±рса жеткілікті ме:

Сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасау міндетті.

Тек сабаќ жоспарын ќ±рса жеткілікті Ешќандай сабаќ жоспарын, сабаќтыњ жоспар – конспектісін ќ±ру міндетті емес, оќу ќ±ралы немесе кітаппен де сабаќ µткізуге болады. Сабаќтыњ – жоспар конспектісін жасау міндетті емес. Сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасау міндетті емес. Тек сабаќ жоспарын ќ±рса жеткілікті.

495 Тєжірибелі ±стаздардыњ сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасауѓа міндетті кезі:

Биологияны оќыту єдістемесінен педагогикалыќ эксперимент ж‰ргізу кезінде, немесе жања оќу баѓдарламаларын енгізу кездерінде жєне ашыќ сабаќ µткізукезінде тєжірибелі ±стаздарѓа да сабаќтыњ толыќ жоспар – конспектісін жасауы міндетті.

Ешќандай жаѓдайда тєжірибелі ±стаздар сабаќтыњ жоспар – конспектісін жасауѓа міндетті емес. Алѓашќы биология сабаќтарында толыќ жоспар – конспектісін жасауѓа міндетті. Танымжорыќтар кезінде жоспар – конспектісін жасауѓа міндетті. Алѓашќы биология сабаќтарында жєне танымжорыќтар кезінде толыќ жоспар – конспектісін жасауѓа міндетті.

496.Сабаќтыњ жоспар-конспектісініњ сабаќ жоспарынан айырмашылыѓы:

Айырмашылыѓы жоспар-конспектіге сабаќтыњ барлыќ ж‰рісі толыќ беріледі, білім мен біліктілікті тексеретін с±раќтар ,оќушылар жауаптарыныњ нобайы, суреттер мен сызбан±сќаулар, оќушылар дєптерлеріне жазылатын ±ѓымдар, терминдер т.б. т‰гел ќамтылады. Сабаќ жоспары, тек сабаќтыњ мазм±ны мен барысыныњ ќысќаша кµрсетілуі.

Ешќандар айырмашылыѓы жоќ. Айырмашылыѓы тек атауында ѓана. Ешќандай айырмашылыѓы жоќ. Айырмашылыѓы тек атауында ѓана. Жоспар-конспект бірнеше жыл б±рын жасалады.

497.Биологиядан зертханалыќ сабаќтыњ басќа сабаќ т‰рлерінен айырмашылыѓы:

Зертханалыќ сабаќтар кезінде оќушылардыњ практикалыќ жєне интелектуалдыќ біліктілігі єсіресе пєрменді ќалыптасады ,µйткені олар табиѓи нысандармен немесе олардыњ нобайларымен ж±мыс ‰дерісі кезінде пєндік талдау, ќ±рау жєне т±жырым жасайды.

Зертханалыќ сабаќтарда оќушылар химиядан єрт‰рлі с±раќтарды оќиды. Зертханалыќ сабаќтарда оќушылар физикалыќ ќ±былыстарды зерттейді. Зертханалыќ сабаќтарда оќушылардыњ білімдері тексеріледі . Прибормен ж±мыс істеледі.

498. Биологиядан танымжорыќ сабаќтыњ мањызы:

Тірі нысанды олардыњ табиѓи айналысында ,тіршілігі орнына таныстырады. Оќушыларды далаѓа шыѓарып сергітеді. Танымжорыќ кіріспе єњгімеден басталады. М±ѓалім балаларѓа барлыќ нысандар жµнінде дєріс оќиды. Берілетін тапсырмалар карточкалар, плакаттарѓа сызылып т‰рлі-т‰сті боялады. Оќушыларды далаѓа шыѓарып сергітеді. М±ѓалім балаларѓа барлыќ нысандар жµнінде дєріс оќиды.

499.Мектеп танымжорыѓы дегеніміз:

Мектеп танымжорыѓы –мектептен тыс бір нысаннан келесісіне ,олардыњ табиѓи ортасында немесе ќолдан жасалѓан жаѓдайда, баѓдарламамен байланысты таќырып бойынша жєне м±ѓалімніњ тањдауымен, танымдыќ маќсатпен жылжып отыру арќылы сыныппен немесе бір топ оќушылармен ж‰ргізілетін оќу-тєрбие ж±мысыныњ формасы. Мектеп ауласында бар табиѓи нысандарды ќарап кµру жєне фотосуреттерге т‰сіру жєне сирек кездесетін тірі аѓзаларды жинау арќылы µтетін оќу-тєрбие ‰дерісініњ бір т‰рі. Тек ќана биология м±ѓалімі ж‰ргізетін оќу-танымдыќ ж±мыс т‰рі Типтік баѓдарламада ,оќудыњ таќырыптыќ жоспарында кµрсетілмеген ,м±ѓалімніњ жеке ынтасымен тек табиѓатќа шыѓып серуендеу кезінде танымдыќ дєріс оќу Барлыќ оќушылардыњ мєдени демалысы.

500 .Табиѓатќа танымжорыќќа шыѓудыњ оќушылар ‰шін мањызы:

Сыныптаѓы сабаќтан тірі табиѓат жµніндегі алѓан білімдері алѓан білімдеры кењейіп ,терењдей т‰седі жєне єрт‰рлі биологиялыќ нысандармен табиѓи ортасында танысып ,наќты т‰сініктері байи т‰седі

¦жымдылыќќа тєрбиелейді. Сергу жєне не ќажетін т‰гел жинап алу. Балалардыњ белсенді демалысы болады. ‡йде ќандай да бір тірі аѓзаны алып ќайтќан лќушы сол жµніндегі газет-жорналѓа маќала жазады.

501.Танымжорыќтыњ тєрбиелік мањызы:

Табиѓи нысандары тікелей табиѓат ортасында баќылау сезімді оятады ,д‰ниетанымды байытады жєне табиѓатќа , Отанына с‰йіспеншілігі артады. Сол жерді басќалардан ќызѓанып ,ешкімді жолатпайды. ¤зі т±ратын аймаќтаѓы ќ±рып біткен т‰рлердіњ санын аныќтайды . Барлыќ оќушылардыњ мєдени демалысы. Танымжорыќ кезінде оќушылар µздерін табиѓаттыњ єміршісі жєне Жердіњ билеушісі екендерін сезініп ,табиѓатты игеру, оны басќару керектігін ойлап ,маќтанышпен оралады.

502. Танымжорыќты сипаттайтын белгілердіњ д±рысы:

Биологиялыќ нысандар мен ќ±былыстарды оќып ‰йрену тікелей табиѓат жаѓдайында, м±раджайда, µндіріс орындарында, кµрмелерде жєне т.б. жерлерде µтуі тиіс . Оќу ‰дерісі сыныптан ,мектептен тыс µтеді ,т‰сіндіруді ‰немі м±ѓалім ж‰ргізе бермейді.

Биологиялыќ нысандар мен ќ±былыстарды оќып ‰йрену тікелей табиѓат жаѓдайында, м±ражайда, µндіріс орындарында ,кµрмелерде жєне т.б. жерлерде µтуі тиіс. Оќу ‰дерісі сыныптан, мектептен тыс µтеді, т‰сіндіруде ‰немі м±ѓалім ж‰ргізе бермейді. Тек биология м±ѓалімі ж‰ргізетін оќу-тірбие ‰дерісі. Оќушылар серігуге шыѓып, табиѓат аясында дем алады.

503. Мына танымжорыќ ж‰ргізуге болмайды:

М±ѓалімге таныс емес жерлерде танымжорыќ ж‰ргізуге болмайды. Орманѓа ,ботаникалыќ баќтарѓа. Кєсіпорындарѓа,ѓылыми-зерттеу институттарына. М±ражайларѓа. Орманѓа, ботаникалыќ баќтарѓа ,кєсіпорындар мен ѓылыми-зерттеу институттарына.

504. Танымжорыќќа шыѓардан бір-екі к‰н б±рын ѓана ±стаз баратын жерді аралап шыѓуы керек, себебі:

Кез келген уаќытта б±л жерлер µзгеріске ±шырауы м‰мкін( ќазылуы, ќ±рылыс салынуы т.б). Аралап кµріп, ж‰ріп µтетін жердіњ баѓыты аныќталып, ќай жерде оќушылар кµњілін неге аудару керек, нені баќылау, нені жинату керектігі, дем алатын орындар, пікірлесу µтетін жер белгіленіп жазылып алады.

Кез келген уаќытта біл жерлер µзгеріске ±шырауы м‰мкін (ќазылуы, ќ±рылыс салынуы т.б) Аралап кµріп, ж‰ріп µтетін жердіњ баѓыты аныќталып, ќай жерде оќушылар кµњілін неге аудару керек, нені баќылау, нені жинау керктігі, дем алатын орындар, пікірлесу µтетін жер белгіленіп жазылып алынады Танымжорыќ кезінде оќушылар ойнайтын орындар, тамаќ ішетін жерлер, ±заќ дєріс оќитын орындар белгіленуі тиіс Аралап кµріп ж‰ргенде м±ѓалім дем алады

505. Тамыржорыќќа ќосуѓа болмайтын с±раќтар:

Баќылаумен бекітіліп наќтыланбайтын с±раќтарды ќосуѓа болмайды.

Баќылауѓа ќатысты с±раќтарды ќоспау керек. Таќырыпќа байланысты с±раќтарды ќоспайды . Єрбір топќа орындалатын тапсырмаларына баѓыт-баѓдар болатын с±раќтар . Оќушыларды таќырыпќа баѓыттайтын с±раќтарды ќоспайды.

506. Оќушылар танымжорыќќа ќажетті ќ±рал-саймандармен тегіс ќамтамасыз етілуі керек.Олар:

Жазатын ќарандаш пен блокнот, материал жинайтын ќораптар, кішкене к‰рек, ±йылѓайтќыш шыны, бинокль, кµбелек аулаѓыш, дєрігерлік аптечка т.с.с

жылы киім, магнитафон, тамаќ т‰рлері . Бейнекамера, аудиоплеер, оќулыќтар, гербарийлер . Оќу ќ±ралдары, жылы киім, єрт‰рлі тамаќтар. Гербарийлер, аудиоплеер, магнитофон..

507. Биологиядан жана материалды оќу кезењінде оќушыѓа µзініњ субъектілік рµлін сезінуіне жетуге болатыны:

Ол ‰шін оќушылар жања материалдар игеру барысында белсенді ой ењбегімен, шыѓармашылыќпен, µздері таным ‰дерісіне белсене араласуын ќамтамасыз ететін єдіс-тєсілдерді пайдалану ќажет.

Оќушы тек тыњдаушы ретінде болѓанда . Єрбір оќушыныњ сабаќ тыњдауына аса кµњіл бµлу арќылы. Сабаќта оќушы субъект болуы міндеті емес . Оќулыќтан µздері жања материалды оќып игеруі ќажет.

508. Биологияны оќыту ќ±ралдары дегеніміз:

Биология сабаќтарында пайдаланылатын оќулыќтар, суреттер жєне сызбан±сќалар. ¤з ата-анасыныњ тєжірибесі. Ѓылыми-кµпшілік кітаптардан игерген білім . Кµркем ідебиеттерден игерілген білім . Жануарлар жµніндегі ањыздар, єпсаналар мен фольклор.

509. Биологияны оќыту ќ±ралдарыныњ ішінде наќты нысандар мен ‰дерістерді алмастырушы кµрнекі (суретті) белгілерге жататындар:

Сурет салынѓан кестелер, ‰дерістер мен нысандардыњ материалданѓан нобайы жатады.

Микропрепараттар, тірі немесе саќталынѓан аѓзалар. Кіші немесе ‰лкен жєне аѓзалардан жоѓары биологиялаќ ж‰йелер (ормен, кµл т.б) жатады. Сµздік немесе вербальды ќ±ралдар, сызбан±сќалар жатады. Кітаптар, оќулыќ, тест жєне ж±мыс дєптерлері жатады.

510. Биологияны оќытудаѓы кµрнекті ќ±ралдарды олардыњ сипатына жєне мањызына ќарай екі топќа бµлуге болады:

Негізгі жєне кµмекші.

Ылѓалды жєне ќ±рѓаќ. Техникалыќ жєне зертханалыќ. Салынѓан жєне кµлемді. Тірі немесе тірі емес .

511. Биология сабаѓында пайдаланылатын табиѓи кµрнекі ќ±ралдар екі т‰рге бµлінеді:

Тірі жєне тірі емес немесе препаратталѓан.

Суретті жєне сызбан±сќалыќ . Жазыќтыќ (салынѓан сурет), кµлемді. Техникалыќ жєне зертханалыќ.

Негізгі жєне кµмекші.

512. Биологияны оќытудаѓы табиѓи кµрнекі ќ±ралдар болып саналатын:

Бµлме µсімдіктері, тірі табиѓат м‰йісіндегі аквариумдегі, инсектариидегі, террариумдегі жєне тордаѓы жануарлар

Оќытудыњ техникалыќ ќ±ралдары (ТОЌ) жєне зертханалыќ ќ±ралдар (ЗЌ). Наќты (табиѓи), суретті жєне сµздік ќ±ралдар. Суретті жєне сызбан±сќалыќ ќ±ралдар . Негізгі жєне кµмекшє ќ±ралдар.

513. Аѓзалардыњ жасушалыќ ќ±рылымын, ±саќ табиѓи нысандар: бактериялар, зењ сањырауќ±лаќтары, сањырауќ±лаќтар, м‰ктер, папоротниктер спораларын, ќан жасушаларын оќуда аса ќ±нды болып табылатын ењ мањызды табиѓи оќыту ќ±ралдарыныњ бірі:

Микропрепараттар. Гербарийлер. Т±лыптар. ¤сімдіктер м‰шелері. ¤сімдіктер т±ќымдары.

514. Фабрикалыќ ‰немі ќолданылатын микропрепараттарѓа жататындар:

Аѓзалардыњ, ±лпалардыњ немесе м‰шелердіњ ж±ќа кесінділері жатады. М‰шелердіњ нобайлары жатады. ¤сімдік м‰шелерініњ коллекциялары. Жануардыњ дене м‰шелерініњ бµліктері. Т±лыптар.

515. Уаќытша преператтар деп аталатындар:

Арнайы жасалып, ±заќ саќталынбайтын, микронысанмен танысып болѓан соњ заттыќ шыныдан жуылып тасталынатын препарат.

Кездейсоќ жаѓдайда ќолданылатын препараттар . Арнайы жасалмайтын препараттар . ¦заќ саќталу ‰шін жасалатын препараттар. Пайдаланѓан соњ заттыќ шыныда кептіріп 2-3 сабаќ бойы пайдаланылатын препараттар.

516. Биология сабаќтарында аѓзалардыњ сыртќы пішінін, олардыњ бµлшектерін оќуда пайдаланылатын табиѓи коллекцияларѓа жататыны:

Морфологиялыќ коллекциялар. Систематикалыќ коллекциялар. Физиологиялыќ коллекциялар. Генетикалыќ коллекциялар. Цитогенетикалыќ коллекциялар.

517. Морфологиялыќ коллекциялардыњ ќолданылуы:

Нысандарды салыстыру ‰шін, ±ќсастыќ жєне айырмашылыќ белгілерін ажырату ‰шін.

Нысандардыњ ішкі ќ±рылысын оќу ‰шін. Аѓзалардыњ физиологиялыќ ерекшелектерін зерттеу ‰шін. Онтогенездік ерекшелектерін зерттеу ‰шін.

Аѓзалардыњ генетикалыќ ќ±рылысын оку ‰шін.

518. Жануарлардыњ табиѓаттаѓы рµлін оќып ‰йрену ‰шін ќолданылатын коллекциялар:

«Бунаќденелілер- шалѓындыќ µсімдіктерін тозањданушылар». «Бунаќденелілер –астыќ т±ќымдастардыњ зиянкестері». «Ќылќанды аѓаштардыњ ќабыќ жєне тінжегіштермен заќымдануы».

«Бунаќденелілер- шалѓындыќ µсімдіктерін тозањдандырушылар» «Бунаќденелілер –астыќ т±ќымдастардыњ зиянкестері». «Ќылќанды аѓаштардыњ ќабыќ жєне тінжегіштермен заќымдануы» «Зауза ќоњызыныњ ќ±рылысы» . «Жемістер мен т±ќымдар».

519. «Т±т жібек кµбелегініњ дамуы», «Зауза ќоњызыныњ дамуы», «Жануарлардыњ ќорѓануѓа арналѓан бейімделгіштіктері» сияќты жалпыбиологиялыќ коллекциялардыњ пайдаланылуы:

Органикалыќ д‰ниедегі байланысты аныќтау ‰шін, аѓзалардыњ онтогенездік дамуын ќарап кµру жєне жалпыбиологиялыќ зањдылыќтарды баќылау ‰шін пайдаланылады.

Нысандарды салыстыру ‰шін. ¦ќсастыќ жєне айырмашылыќ белгілерді ажырау ‰шін . Нысандарды салыстыру ‰шін. ¦ќсастыќ жєне айырмашылыќ белгілерді аырату ‰шін . Аѓзалардыњ сыртќы пішінін оќып білу ‰шін

520. «Тас кµмір жєне оны µњдеу арќылы алынѓан µнімдер», «Астыќ т±ќымдастар жєне олардан алынатын жармалар» т.б технологиялыќ коллекциялар пайдаланылады:

Табиѓи материалдардан алынѓан µнімдерді кµрсету ‰шін

Онтогенездік дамуды баќылау ‰шін. Органикалыќ д‰ниедегі байланысты аныќтау ‰шін. Жануарлардыњ табтѓаттаѓы рµлін аныќтау ‰шін . Аѓзалардыњ сыртќы пішінін оќу ‰шін.

521. Наќ пішіндер дегеніміз:

Б±л табиѓи нысанды дєл кµшірме етіп жасаѓан ќ±ралдар. ¤сімдіктер гербарийлері. Кептірілген сањырауќ±лаќтар. Жемістер коллекциялары . Т±ќымдар коллекциялары.

522. Биологияны оќыту ќ±ралдарыныњ ішінде бедерлі (рельеті) кестелер болады, олар: Пластикадан жасалѓан жануарлардыњ т‰рлі-т‰сті бедерлі бейнелері. Аѓзалар суреттері. Тірі аѓзалардыњ фотосуреттері . Микроаѓзалар фотосуреттері. «Белок биосинтезі» магнитті нобайы.

523. Ќазіргі тањдаѓы биология сабаѓы мазм±нына ќарай, формасына ќарай мынадай болуы керек:

Сабаќтыњ жоѓары нєтижемен µтуіне жеткізетін, жемісті ењбек беретін ±стаз шыѓармашылыѓы, шабыты ќажет. Сабаќ – шыѓармашыл болу керек. ¦стаз бен оќушылардыњ ортаќ мєселені шешудегі жањашылдыѓы, серпілісі ќажет.

Сабаќтыњ жоѓары нєтижемен µтуіне жеткізетін, жемісті ењбек беретін ±стаз шыѓармашылыѓы, шабыты ќажет. Сабаќ – шыѓармашыл болу керек.

Сабаќ «бєрі ѓылым бойынша»,«бєрі єдістемешілердіњ айтќанындай» осы айтылѓандардан еш ауытќусыз ж‰руі тиіс. ¦стаз бен оќушылардыњ ортаќ мєселені шешудегі жањашылдыѓы, серпілісі ќажет Бірсарынды сабаќтар болуы керек.

524.Биология сабаќтарындаѓы ±стаз шыѓармашылыѓы дегеніміз:

¦стаз шыѓармашылыѓы-шын маѓнасында м‰мкін єркеттерді µзіндік толѓау ,ізденіс ынтасы, баланыњ «жанын ќозѓау» ,оныњ пєнге жєне сабаќќа деген сезімін, ынтасын, ќызыѓушылыѓын ояту. ¦стаз шыѓармашылыѓы- ол єдістеме канондарына жауап беретін шаблондыќќа ,енжарлы дєст‰рлікке тµзбейтін ±стаздыњ ішкі зорлап беру

¦стаз шыѓармашылыѓы-б±л жања сабаќ т‰сіндіре білу. . ¦стаз шыѓармашылыѓы- оќушыларѓа білімді зорлап беру. Оќушылар пікірлерімен еш уаќытта келіспеу. Шыѓармашылыќ-ол біреулердіњ (басќа м±ѓалімдер, єдістемешілер, мектеп басшылар)берген ±сыныстары мен кењестерін «фотосуретке т‰сіру»,немесе ‰йренген педагогикалыќ жањалыќтарды (єдіс-тєсілдерді)кµрсету.

525.Биология сабаќтарында оќушылардыњ санасында µшпес із ќалдыратын ,кµбінесе олардыњ ќаблеттері мен ыќыластарына тєуелсіз ,жеткеншектердіњ µмірлік жолын айќындауѓа єсер ететін:

Биолог-±стаздыњ т±лѓасы ,оныњ эрудициясы ,µз ісіне берілгендігі жєне таланты. Мектеп басшылыѓыныњ мектеп ѓимаратын жµндеу ,жањарту ж±мыстары. Биология кабинетіндегі плакаттар мен суреттер. Мектеп басшылыѓыныњ мектеп ѓимаратын жµндеу,жањарту ж±мыстары. Биология кабинетіндегі плакаттар мен суретт ер. Микроскоппен ж±мыс жасау, препараттарды мен суреттер.

526.Ќазіргі, жања оќушыѓа биолог ±стаз мынандай болуы керек:

Эрудициясы жоѓары. Білгір. Шыѓармашыл. Жолдас жєне аѓа. Бай. Салмаќты.сауатты. Консерватор( Кертартпа).

527.Биолог ±стаз жетістігініњ басты жаѓдайы, оныњ шыѓармашылыѓыныњ алѓа шарты ол –балалармен ынтымаќтастыќта болудаѓы ішкі сезімініњ кµрінісін беруге дайындыѓы жєне талпынысы. ¦стаз осы µзініњ ішкі сезімін бере, кµрсете алады:

Пєнге деген,оќушыларѓа деген ќатысымен. С‰йікті ісімен ш±ѓылданѓандыќ ќуанышымен. ¤з білімін басќаларѓа бере алу м‰мкіндігінен рухтаныумен, рахаттануымен шабыттануымен. Білімін єрт‰рлі, тіпті аяќ астынан болѓан жаѓдаятќа ќолдана алу біліктілігімен.

Сабаќќа оќушылардыњ шыѓармашыл ой-пікірлерін тежей білу шеберлігімен. М±ѓалімніњ µзініњ с‰йікті бір оќушысыныњ солуымен. Балалар психологиясын білмеуімен. М±ѓалімніњ µзініњ с‰йікті бір оќушысыныњ болуымен .Балалар психологиясын білмеуімен.

528.Педогогикалыќ мєдениеттіњ басты бµлшегі болып табылатын єдістемелік мєдениет дегеніміз:

Єдістемелік мєдениет шыѓармашылыќтыњ барша кµрінуіне ќалыптасатын кєсіби шеберліктіњ наќты ќозѓаушы к‰ші. ¦стаздыњ даралыѓымен ќамтамасыз етілетін оќушыларѓа биология ѓылымыныњ зањдылыќтары мен теориялырын жеткізе алу біліктілініњ кµрнісі . Оќытылатын ѓылымѓа ќызыќтыра алу, нєтижесінде оларды терењ практикалыќ биология білімімен ќаруландыру алатын шеберлік жєне нєзік µмір.

Ѓылыми танымныњ єдіснамасын жєне єдіснемені білмеу. Сабаќта оќушылардыњ шыѓармашыл ой-пікірлерін тежей білу шеберлігімен. Балалар психологиясын білмеуімен. М±ѓалімніњ оќыту теориясын жаќсы мењгеруі.

529. Биолог-±стаз єдістемелік мєдениеттіњ жоѓары дењгейін мына уаќытта мењгереді:

Сол уаќытта ,егер оѓан жеке т±лѓаныњ шыѓармашылыќ дербестігі жєне µзін-µзі ±йымдастыру ќабілеті дарыѓан болса. Егер кµп оќыса. Жаќсы студент болса. Педогогикалыќ практикадан жаќсы µтсе. Сабаќ жоспарын ‰немі жасаса.

530. Биолог-±стаздыњ педогогикалыќ єдебі дегеніміз:

Биолог м±ѓалімніњ оќушыны баурап алатын табиѓи ќабілеті. Пєнді жетік білу, оныњ єдістемесін жаќсы мењгеру. Адамды жануарлармен салыстыру. Адамды жануарларѓа ќарсы ќою. Адамды жануарлармен салыстыру. Адамды жануарларѓа ќарсы ќою. Фольклорды жєне антикалыќ философия ережелерін білуі.

531.Биолог-±стаздыњ негізгі єрекетіндегі ілтипаттылыќ,сенім,єдістемелік,тµзім жєне сабыр саќтау,єзіл ,тапќырсµз т.б. сияќты педагогтыќкєсіптіњ негізгі ерекшеліктерімен ќатар аса мањызды бір жай ол ,сµйлемей карым-ќатынас жасау, басќа бірнеше ќатынас жасау, басќа бірнеше ќатынас каналдары арќылы байланыс ќ±ру. Олар:

Ымдау,т±спалдау. Кейіпін, бет бейнесін µзгерту. Ара ќашыќтыќтан єсер ету. Дауыс ырѓаѓы, жанасу.

Ымдау,т±спалдау. Кейіпін, бет бейнесін µзгерту. Ара ќашыќтан єсер ету. Дауыс ырѓаѓы, жанасу . Плакаттар кµрсете білу. Таќтаѓа сурет сала алу.

532.¦стаз т±лѓасына ќабыса т‰сњп бірден-бір ‰йлестікте болатын ќазаќ халќына тєн ќасиет:

¦стаздыњ сµздерін бала жанына,ж‰регіне жеткізетін шешендік µнер, ‰лкенді сыйлау ,кішіге ќамќорлыќ, ќоса к‰йзелу сезімі.

Ќ±сбетілік ќасиет. Тапќырлыќ,алѓырлыќ ќасиет. Ќ±сбегілік ќасиет. Тапќырлыќ, алѓырлыќ ќасиет. Педогогикалыќ шеберде.

533. Сµз ќ±діретін мењгерген, ±стаздыќты мєдениет аясына шыѓарѓан биологµмамандар сирек те болса бар. Оларды мынадай асыл ќасиеттерінен білуге болады:

Олар таќырыпты, мазм±нды «шыр айналдырады», балаларды еліктіріп, ойлануѓа мєжб‰р етеді, толѓантады, «±йќыдаѓы б‰ршігін оятады», µзініњ кєсіби ж±мысынан рахат алады.

Балаларѓа жиі аќаыл айтады, ‰немі сабаќтыњ жоспар конспектісін жасап келеді М±ѓалім µз пєнін де д±рыс мењгермеген, сµзге де шебер емес. Балаларѓа жиі аќыл айтады, ‰немі сабаќтыњ жоспар конспектісін жасап келеді. М±ѓалім µз пєнін де д±рыс мењгермеген, сµзге де шебер емес. К‰нделікті сабаќќа дайындыќпен келеді, ±ќыпты, таза ж‰реді.

534. Кµпшілік биолог-м±ѓалімдер єдетте, кітап бойынша, єдістемелік ќ±рал бойынша, конспект бойынша окытушылар. Осындай бірсарынды, c‰рењсіз сабактардан ќандай оќыту жаѓдайы ќалыптасады жєне осыдан тєрбиеленетін бала:

Осындайдан барып «с±рак-жауап» принцишнде оќу жєне оќыту ќалыптасады жєне енжар балалар тєрбиеленеді

Белсенді оку жаѓдайы ќалыптасады жєне белсендібала тєрбиеленеді. Шыѓармашыл оќу ќапыптасып, шыѓармашылылыѓы жетілген, тапкыр бала ќалыптасады. Белсенді оќу жаѓдайы ќалыптасады жєне белсенді бала тєрбиеленеді. Шыѓармашыл оќу ќалыптасып, шыѓармашылылыгы жетілген, тапќыр бала калыптасады. Конспект бойынша, єдістемелік ќ±рал бойынша оќытушы м±ѓалімнен ењбек тєртібін б±збайтын жаѓдай ќалыптасады, бірсарынды болса да байсалды бала µсіп жетіледі.

535. Ќазаќта «арќасы бар» деген сµз бар. Осы сµз ±стазѓа тиесіліме ме:

Б±л сµз ±стазѓа єбден тиесілі, ce6e6i «арќанын болуы» негізінен туа біткен дарынмен дєл тапќан кєсіп иесінде ±штасып, шарыќтап кµрінеді. Б±л мєселе шыѓармашылыќ кєсіптегі адамѓа тєн ќасиет, ce6e6i ол µз «бабын ±стаса» басќа мєселеніњ бєрін ±мытып, сол жаѓдайѓа «бойлап кіреді», «аѓыл-тегіл» шыѓа береді. Б±л сµздіњ м±ѓалімге еш катысы жоќ,µйткені м±ѓалім білім беруші, ол тек єдістеме конондарына ѓана с‰йенуге тиіс. М±ѓалім ѓылымды мектепке жеткізуші т±лѓа, ендеше «арќаныњ» оѓан еш ќатысы жоќ. Жеке т±лѓанын б±л ќасиеті ±стазѓа тек бµгет, ол осы кезде µзініњ негізгі міндеті сабаќ беруден ауытќып кетеді. «Арќасы бар» деген сµз барлыќ адамдарѓа тиесілі.

536 .Ќазіргі т‰бегейлі µзгеріп отырган жаѓдайда биология сабаѓын дайындауда жєне µткізуде ењ µзекті мєселе сабаќтаѓы басты маќсат:

Оќушыларда биологиялыќ ойлау стилін дамыту.

Табиѓатты игеру, баѓындыру. Дербес, µзбетімен ж±мыс жасауѓа даѓдыландыру. Адамныњтабиѓатќа тєуелділігін мойындамау. Сабаќты уакытында бастау, уакытымен бітіру, білім беру.

537 .5-6 сыныптарда алѓашќы биология сабаѓында оќушылардыњ тірі табиѓатќа деген, биологияѓа деген танымдыќ ќызыѓушылыѓын арттыру кµпшілік жаѓдайда мына мєселемен байланысты:

Биологияѓа кіріспе сабаѓыныњ ќаншалыќты сєтті µтуімен байланысты. Мектеп басшылыѓыныњ пєнге деген ќатынасына байланысты. Биология м±ѓалімініњ кµњіл к‰йіне байланысты. Оќушылардыњ сабаќќа ќатысуына байланысты. М±ѓалімніњ баѓдарламадан тыс аса кµп тапсырмалар, аќпараттар жєне беруімен байланысты.

538 .«Жаратылыстануды оќытуда «биологиялыќ єдісті» негіздеген жєне дамытќан:

В.В Половцев

К.Ж. Ж‰нісова И. Н. Пономарева И. Д. Зверев А. Н. Мягкова

539. Жалпы алѓанда биологияны оќытуда мынадай єдістемелік ережелерді атауѓа болады:

Оќушыныњ белсенді ењбек етуіне м‰мкіндік тудырып , шыѓармашылыќ ж±мысќа жаѓдай жасау керек, оќушы сабаќта ой еркіндігін сезініп м±ѓалім мен таласуѓа, µз кµзќарасын дєлелдеуге м‰мкіндігін сезінуі керек.

Оќушыныњ танымдыќ єрекеті ќатањ баќылауда болу керек. Зерттелетін нысанды жан жаќты толыќ білу. Жануарлар жєне µсімдіктер систематикасын білу керек. М±ѓалім ‰немі оќушыныњ ойын тежеп отыруы тиіс.

540. Педагогикалыќ технология ±ѓымына берілген аныќтаманыњ д±рысы:

Педагогикалыќ технология- б±л оќу- тєрбие ж±мыстарыныњ маќсаттарына жєне оќушы т±лѓасын дамыту маќсаттарына жетуге баѓытталѓан педагогикалыќ єрекетті ретімен ашып кµрсету ж‰йесініњ жобасы жєне оны ж‰зеге асыру. Педагогикалыќ технология- б±л ќажетті нєтижеге жету ‰шін білім беру ‰рдісінде ќ±ралдар ж‰йесін жоспарлау мен ќолдану.

Педагогикалыќ технология -б±л оќу-тєрбие ж±мыстарыныњ маќсаттарына жєне оќушы т±лѓасын дамыту маќсаттарына жетуге баѓытталѓан педагогикалыќ єрекетті ретімен ашып кµрсету ж‰йесініњ жобасы жєне оны ж‰зеге асыру. Педагогикалыќ технология- б±л ќажетті нєтижеге жету ‰шін білім беру ‰рдісінде ќ±ралдар ж‰йесін жоспарлау мен ќолдану. Педагогикалыќ технология- оќыту мен тєрбиелеудіњ белгілі бір баѓыттан ауытќымауын кµрсететін ережелер жиынтыѓы. Педагогикалыќ технология -жања оќу ќ±ралдарын шыѓарумен байланысты шыѓармашылыќ ж±мыс жасайтын авторлыќ ±жымныњ ережелерініњ жиынтыѓы.

541 .Модульдік сабаќтыњ ерекшілігі:

Дєст‰рлі сабаќтан айырмашылыѓы, м±ѓалім сабаќты "таќта алдынан" т‰сіндірмейді, ал оќушы еркін "єрекет етуші" жаѓдайѓа ие болады. Осындай сабаќтыњ кєдімгі дєст‰рлі сабаќтарданайырмашылыѓы-оќушылар µз бетімен ойланып ж±мыс істеуге, шыѓармашылыќќа ‰йренеді. Бір-бірімен ќарым-ќатынас жасап, кµмектеседі, µзініњ жєне жолдасыныњ ж±мысын баѓалайды.

Модульдік технологияѓа орай оќудыњ "м±ѓалім-оќушы" ж‰йесінде ортањѓы (негізгі) орынды м±ѓалім алады. Модульдік сабаќтардаѓы м±ѓалімніњ рµлі-оќушыны ќатањ баќылау, ќысым кµрсет. М±ѓалім модульдер ќ±рап єкеліп, оны µзі орындап, тапсырмалады шешіп береді. Модульдік сабаќтардыњ ерекшелігі-оќушылар тек оќу ќ±ралымен ж±мыс істеп, µздері модульдер ќ±рады. ‡йге тапсырма ретінде жања сабаќќа модульдер ќ±рып єкелу беріледі.

542. ¦стаз ‰шін модульдік сабаќтар µткізуге дайындыќтыњ, оны µткізудіњ ќиындыќтары:

Тараудаѓы б‰кіл оќу маериалын жєне єрбір жекелеген сабаќтарды м±ќият "µњдеу" керек. Басшы, жалпылама идеяларды аныќтап бµлу, оќушыныњ сабаќта оќу, т‰сіну, аныќтау т.б. сияќты міндеттері кµрсетілген ОЭ-оќу элеметтерініњ интеграциялыќ маќсатын ќалыптастыру, мазм±нын аныќта керек.

М±ѓалім оќулыќтаѓы сабаќ парагрыфын ќайта-ќайта оќуы керек. Модульдер ќ±ру ‰шін техникалыќ оќу ќ±ралдары керек (ТОЌ). Модуль ќ±ру ‰шін м±ѓалім єрбір оќушыныњ ќабілеттерін, ерекшеліктерін аныќ білуі ќажет. Модуль ќ±рылуѓа тиіс таќырыптарды мектеп басшыларыныњ талќылауы мен сараптауынан µткізу ќажет Модульдер ќ±ру ‰шін техникалыќ ќ±ралдармен ж±мыс жасау, тапсырмалар жазу ќажет Єрбір оќушыныњ ќабілетіне ыњѓайы мен даѓдысына ќарай модульдерді жењілдеп ќ±ру, ‰лкен плакаттарѓа сызу ќиындыќ туѓызады.

543. Жањашыл-педагог В.Ф.Шаталовтыњ єдістемелік ж‰йесі мына ж‰йе тармаѓынан т±рады:

6

10 4 8 12

544 Шаталов єдістемелік ж‰йесініњ бірінші жєне негігі ж‰йе тармаѓы:

Педагогикалыќ ‰деріске ќатысушылардыњ ќарым-ќатынасындаѓы конфликтініњ (єсіресе м±ѓалім мен оќушы арасында) алдын алу шаралары мен ќ±ралдары.

Оќу материалын ќайталаудыњ єдістері. Оќушыларѓа µзін-µзі басќару арќылы сенім арту. Сыныптыњ оќудаѓы µзін-µзі басќаруын ±йымдастыру тєсілдері. Сабаќ µткізу тєсілдерініњ сан т‰рлігі.

545.Шаталовтыњ ж‰йе тармаѓыныњ бірі (бесінші ж‰йе тармаќ) - келешектіњ ашыќ негізі приципініњ мєні:

Келешектіњ ашыќ негізініњ принципініњ мєні - оќушыларды баѓалаудыњ жањаша т‰рі.

Сабаќты µткізуде т‰рлі єдіс-тєсілдерді ќолдану.

Педагогикалыќ ‰деріске ќатысушылардыњ ќарым-ќатынасындаѓы конфликтініњ (єсіресе м±ѓалім мен оќушы арасында) алдын ала алу шаралары мен ќ±ралдары. Сыныптыњ оќудаѓы µзін-µзі басќаруын ±йымдастыру тєсілдері. Оќушыларѓа µзін-µзі басќару арќылы сенім арту.

546. Єдіс-тєсілдердіњ кµп т‰рлілігі - Шаталов єдістемесінде екінші ж‰йе тармаќ, ‡йреншікті, б±рынѓы тєсілге ќараѓанда б±ныњ айырмашылыѓы:

Айырмашылыѓы - ешќандай материал еш уаќытта тіпті екі рет бірдей формада ќайталанбайды, яѓни, єрт‰рлі сабаќ т‰рлері арќылы, мысалы ќайталай кезінде єрт‰рлі сабаќ т‰рлері, типтері - лекци-семинар-конференция-дµњгелек ‰стел т.б. ќолданылады.

Ешќандай айырмашылыѓы жоќ. Сабаќты єрт±рлі м±ѓалімдер єрт‰рлі єдіс-тєсілдермен µткізеді. Айырмашылыѓы сабаќтар ќосарланып, ж±птасып µткізіледі. Сабаќ кезінде бірнеше м±ѓалім сабаќ ж‰ргізіп єрт‰рлі єдістер ќолданады. Сабаќтар ќосарланып, ж±птасып µткізіледі.

547. Тірек конспектілері дегеніміз:

Тірек конспектісі - б±л арнайы принцип бойынша ќ±рылѓан оќутыдыњ кµрнекі ќ±ралы, онда материалдыњ негізгі мазм±ны, белгілері ќыќартылып берілген жєне мнемониттік эффектініњ кµтерудіњ графиктік єдісі ќолданылѓан (мнемониттік эффект - бір нєрсені ±мытып ќалмас ‰шін ќолданылатын єдіс).

Тірек белгілерін салу ережелерініњ жиынтыѓы. Тірек конспектісі - оќу материалыныњ мазм±ны мен кµлемі бойынша мањызды жерлерініњ ‰зігі. Оќу-тєрбие ‰дерісін жењілдету ‰шін ќолданылатын сызбан±сќалар жиынтыѓы. Жања материалды т‰сіндіруде ќолданылатын суреттер.

548 .Тірек белгілері дегеніміз:

Тірек белгілері - тірек конспектісініњ ќарапайым бµлігі, оќу материалыныњ мазм±ны мен кµлемі бойынша мањызды жерлерініњ ‰зігі.

Оќу-тєрбие ‰дерісін жењілдету ‰шін ќолданылатын сызбан±сќалар жиынтыѓы. Тірек белгілері - б±л арнайы принцип бойынша ќ±рылѓан оќытудыњ кµрнекі ќ±ралы, онда материалдыњ негізгі мазм±ны толыќ беріледі. Тірек белгілері - тірек конспектісін ќ±руда негізге алынатын н±сќау-ережелер. Оќу-тєрбие ‰дерісін жењілдету ‰шін ќолданылатын сызбан±сќалар жиынтыѓы жєне тірек конспектісін ќ±руда негізге алынатын н±сќау-ережелер.

549. Мектеп пєнінде биологиялыќ ±ѓымдарды дамыту мен оќыту єдістерін зерттеген:

Н. М. Верзилин

К. Кайым Ж. Аймауытов Л. В. Занков Л. С. Выготский

550. Тєрбиелей отырып оќытудыњ (тєрбиелей оќыту) жемістілігі кµпшілік жаѓдайда ±стаздыњ:

¤з пєнін мінсіз білуіне, оќыту технологиясын, оќыту єдістерін білуіне байланысты.

¤з пєнін мінсіз білуіне байланысты. Дидактика теориясын білуіне байланысты. Таќтаѓа сурет сала білуіне байланысты. М±ѓалімніњ юморѓа ыњѓайыныњ болуымен байланысты.

551. Ќазіргі тањдаѓы м±ѓалімдерге кездесіп ж‰рген оќушыныњ таным белсенділігініњ, ќызыѓушылыѓыныњ, тіпті оќуѓа ќ±лќыныњ тµмендеу проблемалары себепттерініњ негізі:

Сабаќтардыњ бірсарындылыѓы. ¦стаз ењбегініњ к‰нделікті ізденістіњ болмауынан оќытудаѓы бірізділіктіњ пайда болуы.

Балалардыњ жалќаулыѓы. Оќулыќтардыњ ескілігі. Жања оќулыќтардыњ жетіспеуі. Мектеп басшыларыныњ м±ѓалімдер сабаќтарын талдамауы жєне оќу ісініњ мењгерушісініњ сабаќ беру єдістерін ‰йретпеуінен.

552. Балл бойынша білім баѓалаудыњ ауызша тексерудіњ артыќшылыѓы:

Ол арќылы кез келген ж±мысты баѓалауѓа болады, мысалы шыѓармашылыќ ж±мысты. Єркез м±ѓалім -оќушы арасында байланыс болады.

Ол арќылы кез келген ж±мысты баѓалауѓа болады, мысалы шыѓармашылыќ ж±мысты. Шыѓармашылыќ т±рѓыдыѓы ж±мыстарды баѓалау м‰мкін емес. Єркез кері байланыс болады. Сонымен бірге олардыњ жекелеген бір параметрлерін ѓанаемес, т±тас алѓанда, жалпылай. Балл бойынша баѓалау тек білім, біліктілік пен даѓдыныњ жекелеген элементтерін ѓана ескереді.

553. Балл бойынша білім баѓалаудыњ артыќшылыѓы, ол ауызша немесе жазбаша жауапты баѓалаѓанда ±стаз мына мєселелерді ескертеді:

Материалды білуін, ѓылыми тілді пайдалануын ескереді. Спонталдыќ тілді мењгеруін, жауап беру логикасын байќайды. Бірдењені дєлелдеу не жоќќа шыѓару жолдарын д±рыс ќ±ру ќабілеттерін баѓалайды.

Материалды білуін, ѓылыми тілді пайдалануын ескереді. Спонтандыќ тілді мењгеруін, жауап беру логикасын байќайды. Бірдењені дєлелдеу не жоќќа шыѓару жолдарын д±рыс ќ±ру ќабілеттерін баѓалайды. Эксперт ретінде тек µзініњ пікірін.

554. Дєст‰рлі емес сабаќ дегеніміз:

Сабаќ ќ±рылымын оќу –тєрбие ‰рдісініњ маќсаттарына сай µзгертіп оќушыныњ шыѓырмашылыќпен білім игеруініњ субъектілік ‰лесін жоѓарылататын оќыту формасы.

Сынып сабаќтарыныњ мектептен тыс µтетін т‰рлері. Сабаќтар кезінде ќайталау арќылы білімді бекітудіњ жолы. Сынып сабаќтарыныњ мектептен тыс µтетін т‰рлері. Сабаќтар кезінде ќайталау арќылы білімді бекітудіњ жолы. ‡немі бір сызбан±сќасын бойынша, б±рыннан ќабылданѓан ‰йреншікті сабаќ.

555. Биолог -±стаздар тєжірибелерінде µткізіліп ж‰рген дєст‰рлі емес сабаќтар т‰рлеріне жататындар:

Іскерлік ойындар, танымдыќ ойындар. Конференция сабаќ, викторина жєне брейнсторминг сабаќтары.

Танымжорыќ сабаќтар. Н±сќаушы- ойѓа т‰сіруші єдістермен µтетін сабаќтар. Зерханалыќ сабаќтар. Т‰сіндірмелі -кµрнекілік єдіспен µтетін сабаќ.

556. Биологияны оќытудыњ ойын формасыныњ мањызды ерекшелігі:

Осы кезде балалардыњ єрекеттері еркін жєне батыл болып ойлаудыњ терењдігін кµрсете бастайды. Б±л ойлаудыњ µжеттігі, дєст‰рлі еместігі.

Ойын кезінде єдеттегі ‰ндемес оќушылар ешќандай белсенділік кµрсете алмайды. Ойын кезінде балалар ќатты шаршайды. Ойын кезінде єдеттегі ‰ндемес оќушылар ешќандай белсенділік кµрсете алмайды. Ойын кезінде балалар ќатты шаршайды. Балалар ойын кезінде агрессивті болып, бір -бірімен келіспей, тµбелеседі.

557. Биологиядан µтетін саяхат сабаќтарыныњ ерекшеліктері:

Саяхат барысында б±рын игерілген білім, білік, даѓдыларѓа еркін с‰йеніп дєст‰рлі емес тапсырмаларды шешуге µз ойларын айќындай т‰седі. B)Осы кездерде балалар тыњдамай кетеді де оларды басќару ќиын болады. Балалар ойын кезінде аггресивті болып, бір- бірімен келіспей, тµбелеседі. Ойын кезінде балалар ќатты шаршайды. Мектеп басшылыѓы єдістемелік т±рѓыда кµмектеседі, оќу ісініњ мењгерушілері м±ѓалімдер сабаќтарын талдайды.

558. Биологиядан Тірі аѓзалар жасушаларыныњ химиялыќ ќ±рамы таќырыбынан интеграциялыќ сабаќты мына пєн м±ѓалімдері ж‰ргізе алады:

Биология, химия, физика.

Химия, тарих, физика. Физика, єдебиет, сурет. Биология, химия, µзін тану (салауаттану). Биология, ењбек, химия.

559 Биологиядан конференция, пресс-конференция сабаќтарындаѓы балалар шыѓармашылыѓы олардыњ мына ќырынан кµрінеді.

Осындай сабактар кезде окушылар єрт‰рлі т±лѓалар (ѓалымдар, журналистер т.б.) орнында болып, жаѓдаятќа басќаша кµзкарас бойынша ќиялдап, шыѓармашылыќпен жања ой-nікіp тудырады.

Оќушылардыњ сабаќ кезіндегі жауаптарынан. Таќырып талдаѓан кезде оќушылардыњ барлыѓы ќатыспауынан. Сабаќќа дайындык барысында µз беттерімен ж±мыс жасау деген болмайды. Осындай сабаќтарда ешќандай шыѓармашылык болмайды.

560.Брейнсторминг єдісімен етшшетш сабаќтыњ дидактикалыќ мањызы:

С±раќты топ болып талќылау єсерінен окушылардыњ шыѓармашылыќ ой-ќабілеттер дамып жетіледі.

Оќушылар осы сабаќќа енжарлы т‰рде ќатысады. M±ѓалім баѓа коймайды. ¦стаз «ќиын оќушыны» ќолдамайды, оныњ ой-nікіріншe аудармайды. EСабаќ барысында балаларѓа баѓа тек дєптерге койылады.

561.Брейнсторминг сабаѓын µткізуге ќатысты ережелерге жататыны:

Ойын алдында оќушыларѓа нусќау ж‰ргізіледі (ешќандай сынау, кулу болмауы керек). Кез келген ќызыќты пікip айтылса, ќалѓандары соѓан кенш аударуларын, соны дамытуларын сурайды. Ойына не келсе соны айтуга болады, Timi сол суракка ќатысы жоќ «жабайы», «ењ ж‰генсіз»пікip сияќты болса да.

Ойын алдында оќушыларѓа н±сќау ж‰ргізіледі (ешќандай сынау, кулу болмауы керек). Кез келген ќызыќты пікip айтылса, ќалѓандары соѓан кµњіл аударуларын, соны дамытуларын с±райды.

Ойына не келсе соны айтуѓа болады, тіпті сол с±раќќа ќатысы жоќ «жабайы», «ењ ж‰генсіз» пікip сияќты болса да. Барлыќ пікірлерді ќатал сынап отыру керек, пікірлер тандап алынбайды. Єрбір пікірден бip «кемшілік» табуѓа тырысу керек. M±ѓалім оќушыныњ танымдыќ єрекетін ќатањ баѓыттап отыруы керек, сабаќтыњ єрбip кезењін тыњѓылыќты ойлану шарт. Єркезде µзімен бipгi аныќтауыштар, герминдер сµздіктерін, ѓылыми-кµпшшік жорналдар мен открыткалар алып журуі керек.

562. Биологиядан сыныптан тыс ж±мыс мына уакытта ±йымдастырылады:

Сабаќтан тыс уакытта.

Сабаќ ‰стінде . Улкен ‰зіліс кезінде. Жексенбі кундері Сыныптан тыс ж±мыстыњ ењ д±рысы каникул кездерінде ±йымдастырѓан.

563.Биологиядан сыныптан тыс ж±мысќа ќандай балалар ќатысады:

Тек биологияѓа ќызыѓушылыќ танытатын оќушыларды ѓана ќамтиды.

Сынып оќушылары т‰гел ќатысуы тиіс Тек ќыз балалар ќатысу керек Барлыќ ±л балаларды ќатыстыру ќажет M±ѓалімнен басќа - барлыѓы ќатысуы тиіс.

564.Биологиядан сыныптан тыс ж±мыстыњ мазм±ны мынадай болуы тиіс:

Тек оќу баѓдарламасымеи шектеліп ќалмайды одан кењ кµдемді ќамтып, кµбінесе биология пєні ±стазыныњ єсерімен болатын оќушылардыњ ќызыѓушлыѓымем аныќталады

Оќу баѓдарламасымен шектелуі керек. . Сол сынып оќудыѓыныњ мазм±ны кµлемінен аспауы керек Тµменгі (алдынѓы -жылѓы) білім мазм±нына негізделуі тиіс. Оќу баѓдарламаасы мен шектеулі керек. Сол сынып оќулыѓыныњ мазм±ны кµлемінен аспауы ќажет.

565 .Биологиядан сабаќтан тыс ж±мыс дегеніміз:

¦стаз тапсырмасы бойынша барлыќ оќушылармен бірдей курсты окуга байланысты практикалыќ ж±мыстардыњ сабаќтан тыс уаќытта жеекелей. топтыќ тапсырмалар арќылы орындалатын т‰рі

Сыныптан тыс ж±мыстан айырмашылыѓы жоќ. . Тек биологиаѓа ќызыѓушылыќ танытаынн оќушыларды ѓана ќамтиды. Оќушыдарѓа баѓа ќойылмайтын ж±мыстар. Тек биалогияѓа ќызыѓушылыќ танытаын оќушылараы ѓана ќамтиды. Оќушыларѓа баѓа ќойылмайтын ж±мыстар.

566 .Биологиядан ±йымдастырылатын факультативті курстар дегеніміз:

Оќу шылардыњ катысуы epiктi жаѓдайда болып, арнайы оќулыќтар мен баѓдарламалар арќылы т±раќты кесте бойынша мектеп пєнiне ќосымша µткізілетін курстар.

Жалпы білім беретін мектептерде ±йымдастырылатын сабаќтан тыс ж±мыс. Оќушылар баѓаланбайтын ж±мыстар. Жануарлар мен µсімдіктердіњ жазѓы тапсырмалары бойынша µтетінн курстар. Tipi табиѓатты баќылау ж±мысыныњ бip формасы.

567 Биологиядан барлыќ оќушылар ‰шін міндетті болып саналатын жєне ±стаздыњ тапсырмасы бойынша орындалатын.

Сабаќтан тыс ж±мыстар. ‡йірме ж±мыстары. Топтыќ эпизодтыќ ж±мыстар. ‡йірме ж±мыстары. Топтыќ эпизодтыќ ж±мыстар Сыныптан тыс ж±мыстар.

568 .‡йірмелік, эпизодтыќ топтыќ жєне жаппай сыныптан тыс ж±мыстарды мына формаларыныњ тобына жатќызуга болады:

¦жымдыќ сыныпттан тыс ж±мыс.

Дербес ж±мыс. Сыныптан тыс ж±мыстарѓа. Дербес ж±мысќа жєне сыныптан тыс ж±мыстарѓа. Дербес – ±жымдыќ

569. Биологиядан сыныптан тыс ж±мыстардыњ дербес формасына жататыны:

Табиѓатта ќандай да бір баќылау ж‰ргізу. Ќайсыбір ѓылыми-кµпшілік кітапты оќу. Зертханалыќ сабаќ. Ќ±стар к‰ніне арналѓан мереке. М±ражайлар мен зоологиялыќ баќтарѓа бару.

570. Биологиядан жаппай мектептік шараларѓа дайындыќ жєне оны µткізу мысалы Ќ±стар к‰ні, Денсаулыќ аптасы т.б. сыныптан тыс ж±мыстын мына формасы жатады:

¦жымдыќ эпизодтыќ формалары тобына жатады.

Дербес ж±мыс формасына. ‡йірме ж±мыстарына. Жаппай натуралистік ж±мыс. Эпизодтыќ-‰йірмелік.

571.Биологиядан сыныптан тыс ж±мыстыњ негізгі жормасы.

Жас натуралистер ‰йірмесі.

Жаппай эпизодтыќ ж±мыс. Дербес ж±мыс. Сабаќтан тыс ж±мыс. Мектептен тыс ж±мыс.

572. Топтыњ эпизодтыќ ж±мыстан айырмашылыѓы, онда ж‰йелі т‰рде бір жыл бойы немесе бірнеше жыл ж±мыс істейтін оќушылар болады.

‡йірме.

Сабаќтан тыс ж±мыс. Танымжорыќ. Сабаќтан тыс ж±мыс. Танымжорыќ. Зертханалыќ ж±мыс.

573. Ботаникалыќ баѓыттаѓы сыныптан тыс ж±мыс мынадай болуы тиіс:

¤сімдіктер физиологиясы мен ќ±рылысын оќып зерттеуге баѓытталѓан баќылаулар мен тєжірибелерді ќамтуы тиіс.

Адам денсаулыѓы ‰шін µсімдіктерініњ мањызына байланысты Дєрілік µсімдіктердіњ ќ±рылысын зерттеуге баѓытталуы керек. Мал азыќтыќ µсімдіктер ерекшеліктерін оќуѓа негізделгені д±рыс. Сєндік бау-баќша µсімдіктерін зерттеуге арналуы ќажет.

574. Жануарларды оќумен байланысты сыныптан тыс ж±мыстардыњ негізгі мазм±нына кіретін:

Єрт‰рлі жануарлар тіршілігін табиѓи жєне жасанды ортада баќылау. Жергілікті жер µсімдігін зерттеу, саныныњ есебін ж‰ргізу. ¤сімдіктер бірлестігін оќып-зерттеуге арнадѓан ж±мыстар. Мєдени µсімдіктерді зерттеу. Орман шаруашылыѓын, мал азыќтыќ µсімдіктерді зерттеу, кµрнекі ќ±ралдарды дайындау сияќты мєселелермен байланысты ж±мыстар.

575.Адам анатомиясы, физиологиясы жєне гигиенасын оќытумен байланысты сыныптан тыс ж±мыстар негізінен мына сынып оќушылармен жєне мынадай т±рѓыда ж±ргізілгені д±рыс:

Негізінен осы пєнді оќитын сынып оќушыларымен ж‰ргізіліп, олар тєжірибелер жєне µзбеттерімен ж‰ргізілетін баќылаулармен байланысты болуы ќажет. Онда м‰шелердіњ жаттыќтырылуыныњ олардыњ дамуына мањызын аныќтау, єрт‰рлі факторлардыњ м‰шелер ќызметіне єсерін ауа ылѓалдылыѓыныњ, сынып ауасыныњ. Шеберханалардыњ шањ-тозањыныњ, сынып бµлмесініњ жарыќтыѓы аныќтау сияќты баќылау ж‰ргізілуі керек.

11 сынып оќушыларымен аурулардыњ алдын алу жµнінде. Тµменгі сынып оќушыларымен аурулардыњ алдын алу жµнінде. Барлыќ сынып оќушыларын бірге ќосып салауттылыќ мєселесіне байланысты. 2 сынып оќ±шыларымен препараттау ж±мыстары т±рѓысында.

576. Жалпы биологиялыќ мєселелерге байланысты сыныптан тыс ж±мыстарды мына мєселелерді оќып ‰йренуге арнаѓан тиімді:

Тірі аѓзалардыњ оларды ќоршаѓан ортамен байланысы мєселелеріне.

Ботаникалыќ баѓыттаѓы ж±мыс. Жануарларды, ќ±старды жєне балыќ шабаќтарын оќып ‰йрену. Зиянкес насекомдар мен тозањдандырушы насекомдардыњ биологиялыќ ерекшеліктерін оќуѓа.

Паразиттердіњ барлыќ формаларын оќып ‰йренуге.

577. Сыныптан тыс жаппай ж±мысќа жататын:

Ботаникалыќ кештер. Зоологиялыќ олимпиадалар.

Ботаникалыќ кештер. Зоологиялыќ олимпиадалар. Жас натуралистер ‰йірмелері. Табиѓаты єдемі жерлерге туристік жорыќтарѓа шыѓу.

578. Сыныптан тыс ж±мыстыњ осы т‰рі ‰немі сабаќ кестесі бойынша ж‰ргізілетін топтыќ ж±мысќа жатады:

Жас натуралистер ‰йірмесі.

Тірі табиѓат м‰йісіндегі ж±мыс. Оќушылар кµрмесі. Ѓылыми конференциялар. Сыныптан тыс оќу.

579. Мектепте µткізілетін биология апталыќтары оќушылардыњ сыныптан тыс ж±мыстарыныњ мына т‰ріне жатады:

Оќушылардыњ жаппай ж±мыстары. Топтыќ ж±мыс т‰рі. Сыныптан тыс оќу. Дербес ж±мыс. Топтыќ ж±мыс т‰рі. Сыныптан тыс оќу.

580.Біріншіден сыныпта µтілген материалды ‰йде пысыќтап білімді бекіту, екіншіден дербсс оќьш білімм игеруге тєрбиелейтін:

Оќушылардыњ ‰й тапсырмасы.

Жас натуралистер ‰йірмеeci. Жазѓы тапсырма. Топтыќ ж±мыс, Сабаќгы ±йымдастыру кезењі.

581 Yйде орындайтын тапсырмалардын берілу ce6e6i:

Біріншіден сыныпта µтілген материалды ‰йде пысыќтап білімді бекітуге, екіншіден дербес оќып білім игеруге тєрбиелейді

Сабаќтаѓы т‰сібеген материалды ‰йде µз бетімен оќу. ‡йде оќушыныњ бос уаќыты болмау ‰шін. ‡йде ‰немі оќу материалын т‰сінбей-аќ конспект жасауѓа уйретеді. Ќозѓалмай отыруѓа тєрбиелейді.

582.‡й тапсырмасы дегеніміз:

Оќылган таќырыпка байланысты берген м±ѓалімніњ тапсырмасын µз беттерімен ‰йде орындау формасы.

‡йде жања сабаќты оќу. ‡йде жануарлардыњ суреттерін салу. ‡йде жања сабаќты оќу. ‡йде жануарлардыњ суреттерін салу. ‡йде компьютермен интернет кµзінен білім алу.

583.‡ й тапсырмасы бірќатар талаптарѓа жауап берyi керек, олар:

Наќты жэне маќсатты баѓытталѓан болуы жєне оќушыныњ белсенділігі мен танымдыќ ќызыѓушылыѓын тудыруы ќажет. Оќушыны енжарлыќќа ‰йретеді ‡йде оќушыныњ бос уаќытыныњ неѓ±рлым аз ќалуын кµздейд!. Бала ‰йде ‰немі конспект жасау ушін. Логикалыќ ойлау мен аналитикалыќ ойлауды дамыту ушін.

584 Оќушыдарѓа ‰й тапсырмасын беру, оныњ кµлемi жєне д±рыс берілуініњ негізді мањызы бар. ‡й тапсырмасыныњ тиімді кµлемі бірќатар єдістемелік шарттармен аныќтапады:

‡йге тапсырма сабаќтыњ мазм±нына байланысты ќисынды т‰рде µзі шыѓады жєне тапсырма кµлемi мен к‰рделілігіне ќарай шама жетерлі болады. Тапсырма оќулыќты тек механикалыќ т‰рде оќу емес немесе одан суреті кµшіріп салу емес, танымдыќ тапсырмаларды шешуге баѓытталады

Тапсырма кµлемі оќушыныњ бос уаќытынан асып аса кµлемді болуы тиіс. Сыныпта орындалѓан ж±мыс жєне сабаќтаѓы білім мењгеру дєрежесі ескермеу керек. Тапсырма кµлемi оќушыныњ бос уаќытынан асып аса кµлемді болуы тиіс. Сыныпта орындалѓан ж±мыс жєне сабаќтаѓы білім мењгеру дєрежесі ескермеу керек. ‡й тапсырмасы арнайы ѓылыми єдебиеттерді оќуѓа арналып беріледі.

585 Биологиядан оќушылардыњ ‰й тапсырмасыныњ ‰лкен тєрбиелік жєне дамытушылыќ мањызы бар, олар мынадай мањызды адамгершілк ќызметтер мен салалар ќалыптастырады:

Жауапкершілік. Бастаѓан ж±мысты соњына дейін аяќтау. Коммуникабельділік (ќарым-ќатынас). Жатќа айтып жаттыѓу. Коммуникабельдік. Жатќа айтып жаттыѓу. Терењ білім.

586 ‡й тапсырмасы мынадай ќ ызмсг атќарады:

Дамытушылыќ жєне тєрбиелілік.

Дамытушылыќ. Тєрбиелілік, Біріктірy (Kіріктipy). Ќарым-ќатынастыќ.

587 Табиѓаттаѓы баќылаулар немесе тєжірибелермен байлаанысты оларды сыныпта оќыѓанѓа дейін мањызы зор:

Алдын-ала берілтін ‰й тапсырмасы. Сурет салу. ¤лењ жаттау. Фотоѓа т‰cipy. Зертханалык ж±мыс.

588.Биологиядан берілетін ‰й тапсырмасы єр т‰рлі олар;

‡йде параграфты оќу соњындаѓы с±актарѓа жауап беру. Tipi нысандарды баќылау жµнінде практикалыќ ж±мыстар. Реферат жазу. баяндамалар дайындау.

‡йде параграфты оќу, соњындаѓы с±актарѓа жауап беру. Tipi нысандарды баќылау жµнінде практикалыќ ж±мыстар. Реферат жазу, баяндамалар дайындау. Жабайы жануарларды аулау. Жабайы µсіміктерді жннау.

589 .Ќaзipгi биология сабаќтарына ќойылатын талаптарѓа мыналар жатады

Жалпыдидактикалыќ жєне єдістемелік талаптар.

Жалпыдидактикалыќ талаптар. Єдістемелік талаптар. Мєдени талаптар. Оќушыларда єсемдік сезтім дамыту.

590.Балл бойынша білімді баѓалаудыњ кемшілігі, оныњ:

Субъективтиілігінде. Єркез ќандай да бip эксперттіњ пікірі болуында немее бірнешен тєуелсіз экспертттіњ пікірініњ болуында

Субьективтілігінде. Єркез ќандай да бip эксперттіњ пікірі болуында. Бірнеше тєуелсіз эксперттіњ пікірі болуында. Ол арќылы кез келген ж±мысты шыѓармашылыќ ж±мысты да баѓалауѓа болатындыѓы. Барлыќ эксперт бip ж±мыстыњ озін бірдей баѓалауында.

591.¤зініњ сабаѓын µзі талдаудыњ жас м±ѓалімдер ‰шін мањызы:

Сол к‰нгі µзініњ сабаѓы ќойылатын талаптарѓа сєйкес келе ме?

Сол к‰нгі µзініњ сабаѓы ќазіргі сабаќтарѓа ќойылатын талаптарѓа сєйкес келе ме? М±ѓалім алдын – ала хоспарланѓан сабаќ жоспарын орындай алды ма, ќателіктер кетті ме? Ќандай кезде не д±рыс болмаѓанын білуге жєне оныњ себебі неде? Келесі жолы нені µзгерту керек Ешќандай мањызы жоќ.

592.Биологиядан білім тексерудіњ формалары:

Ауызша тексеру , тест бойынша тексеру ,сынаќ

Жања сабаќты т‰сіндіру. Ауызша тексеру СТест бойынша .Сынаќ. Дєріс оќу.

593 Білімді тексерудіњ келесідей т‰рін атап айтуѓа болады:

Тµрт (алдын-ала ,аѓымдыќ, мерзімдік,ќорытынды). Бес(аѓымдыќ, атќарушы, орындаушы, таќырыптыќ, аралыќ ) . ‡ш (мерзімдік , таќырыптыќ, аралыќ). Екі(аѓымдыќ, аралыќ). Алты(баѓдарлыќ,алдын-ала, аѓымдыќ,атќарушы,к‰нделікті, кезекті).

594 Білім тексеруде алдын-ала тексеру т‰рініњ мањызы:

Ауызша тексеру , тест бойынша тексеру ,сынаќ

Оќушылардыњ жања материалды мењгеруге ќаншалыќты дайын екенін білед.і Зертханалыќ сабаќтар мен таным- жорыќтар сияќты к‰нделікті х±мыстарда ж‰ргізіледі . Оќу тоќсаны мен семестр соњында ж‰ргізіледі. Зертханалыќ сабаќтар мен таным- жорыќтар сияќты к‰нделікті х±мыстарда ж‰ргізіледі , Оќу тоќсаны мен семестр соњында ж‰ргізіледі. Ќателерді т‰зеу.

595 М±ѓалім оќушыныњ к‰нделікті сабаќты оќу мазм±нынын ќаншалыќты меѓгергендігн білу ‰шін ж‰ргізеді:

Аѓымдыќ баќылау.

Мерзімдік баќылау. Ќорытынды баќылау . Алдын-ала баќылау. Аралыќ баќылау.

596 .Мерзімдік баќылаудыњ ж‰ргізілетін кезі:

Таќырыпты оќып біткен соњ немесе оќу тоќсаны мен семестр соњында ж‰ргізіледі.

М±ѓалім к‰нделікті оќу мазм±ны ќаншалыќты мењгергендігін білу ‰шін ж‰ргізеді Оќушылардыњ жања материалды мењгеруге ќаншалыќты дайын екенін білу ‰шін Сабаќтар мен танымжорыќтар сияќты к‰нделікті ж±мыстарда ж‰ргізіледі. М±ѓалім к‰нделікті оќу мазм±нын ќаншалыќты мењгергендігін білу ‰шін ж‰ргізеді. Оќушылардыњ жања материялды мењгеруге ќаншалыќты дайын екенін білу ‰шін.

597.Тестік тапсырмалар мынадай т‰рлерге бµлінед:

Ашыќ жєне жабыќ.

Ашыќ . Жабыќ. Толыќ . Жартылай.

598.Биологиядан жабыќ тест тапсырмалары мына топтарѓа біріктіріледі.

Д±рыс жауапты тањдап алу. ‡йлесімділікті тањдап алу. Суреттегі ќателерді табу. Єрекеттер мен жаѓдайлардыњ ретін табу.

Д±рыс жауапты тањдап алу ‡йлесімділікті тањдап алу. Суреттегі ќателерді табу. Єрекеттер мен жаѓдайлардыњ ретін табу. Бір д±рыс жауабы бар жєне бірнеше д±рыс жауабы бар.

599.Тестерде ќолданылатын жалѓан жауаптар:

дистракторлар мономерлер аетитезалар рефлекторлар адаптерлер

600.Биологиялыќ тестер ішінен суреттегі ќателерді табудыњ ерекше орын алатын себебі:

Осы арќылы функционалдыќ байланыстарды т‰сінуін, алѓашќы кµмек кµрсету тєсілдерініњ д±рыстыѓын тексеруге жєне єрт‰рлі ќарсы дєлелдерге назар аудартуѓа болады .

Сурет балаѓа т‰сінікті болады. М‰шелердіњ кµлемін д±рыс білу ‰шін мањызды. Сурет балаѓа т‰сінікті болады жєне м‰шелердіњ кµлемін д±рыс білу ‰шін мањызды. Суреттегі ќателерді табу – оќушыныњ кµогенді есте саќтауыныњ нашарлыѓын кµрсетеді.