Сурет 3 – Мөлшерлегіш- бөлістіргіш және «ke-Jetronic» бүрку жүйесінің қысым реттегіші
Дифференциалдық клапандардың жоғарғы камераларына (сурет 3) жүйенің жұмысшы қысымы беріледі, оның өзі демпфирлі дроссельмен «тежеліп» бөлістіргіштің плунжері үстінде әсер етеді. Төменгі камераларда басқару клапаны болады.
Жүйедегі отын қысымын реттегіш (сурет 3) қоректендіру жүйесіндегі қысымның диапазонын белгілеу мен қатар дифференциалды қысымды (дифференциал клапандардың жоғарғы және төменгі камераларындағы қысымдарының айырмашылығы) реттейді.
Басқару қысымының электрогидравликалық реттегіші дифференциал клапандардың төменгі камераларындағы қысымды қозғалтқыштың жұмыс режиміне (отын арынының пластинаға қысымы) және осы режимге сәйкес электронды басқару блогының дайындаған сигналына (бұйрығына) байланысты өзгертеді. Айтылғанға байланысты жұмысшы форсункаларға келтірілетін отын мөлшері өзгернтіледі.
Қозғалтқыштың иінді білігінің айналыс айналыс жиілігінде биметалл пластина сурет 4,а- да көрсетілген жағдайда болады.
Иінді біліктің айналыс жиілігі төмендегенде немесе еркісіз зая жүрісте (қозғалтқышпен тежеу), яғни қақпақ жабық, иінді біліктің айналыс жиілігі 1700 айн/мин- тен жоғары, дроссельдік қақпақтың жағдай датчигінің сигналы бойынша электронды басқару блогынан басқарылатын қысым реттегішіне бұйрық беріліп ол толық ашылады(сурет 4, б). Дифферениал клапандардың төменгі камераларында отын беруге қажетті қысымға тең болатындай қысым пайда болады. Жұмысшы форсункаларға берілетін отын күрт қысқарады.
а – қозғалтқыштың қалыпты (иінді біліктің тұрақты айналыс жиілігінде) жұмысы ; б – иінді біліктің айналыс жиілігінің төмендеуі; в – салқын қозғалтқышты іске қосуда, иінді біліктің ийналыс жиілігінің ұлғаюында. Каналдар: А – отын беру С – дифференциалды клапанның төменгі камерасына басқаратын қысымды беру; D – жүйедегі қысым ретегішінің каналдары; F – іске қосатын электромагнитті форсункаға отын беру
Сурет4 – Мөлшерлегіш- бөлістіргіштің жұмыс режимдері
Иінді біліктің айналыс жиілігі жоғарылағанда, дроссельдік қақпақ ашылғанда реттегішпен басқару қысымын төмендетумен қоспаны байыту жүзеге асырылады (сурет 4, в). Бұнда электронды басқару блогының реттегішке әсері қысымдау дискісінің потенциометрінен және дроссельдік датчиктен берілетін сигналмен анықталады. Соңғы дроссельдік қақпақтың орналасу жағдайы және оның ашылу жылдамдығы туралы хабарлайды.
Салқын іске және қыздыруда қоспаны байыту қозғалтқыштың температура датчигінің сигналына сәйкес келесі тізбек бойынша жүзеге асырылады: датчик(сигнал)- эектронды басқару блогы (бұйрық)- басқаратын қысым реттегіші (пластинаның майысуы)- дифференциал клапандар(прогиб вниз диафрагманың төмен майысуы), (сурет. 4, в).
Қозғалтқыштың толық жүктелуінде қоспаның байытылуы көрсетілгендей дроссельдік қақпақтың сигналы бойынша жүзеге асырылады.
4 Тұрақты бүрку форсункасы
Бүрку форсункасы қысым әсерінен автоматты түрде ашылып отынды мөлшерлеуді жүзеге асырмайды (сурет 5).
Отынды бүркудің конусының бұрышы шамамен 35° (іске қосу форсункасында 80°) болады.
а, б – клапанды, в – жабық, г – штифті
Сурет 5 – Отын бүрку форсункалары (инжекторлар)
Сурет 6 –Форсунканы белгілеу
Bosch фирмасы шығаратын форсункалардың түрлері өте көп, олар әр автомобиль және қозғалтқыш модельдері үшін, сонымен қатар форсункалардың құрылымдары тұрақты жетілдірілуде. Сонымен әр форсунка нақты автомобильге және белгілі жылдарда қозғалтқыштарға арналған(сурет 6).
Форсункаларды ашу қысымының ең жиі кездесетін диапазоны (бүркудің басталуы), кгс/см2: 2,7-3,8; 3,0-4,1; 3,2-3,7; 4,3-4,6; 4,5-5,2. Жеке фирмалар жаңа және қабыстырылған форсункалар үшін бүркудің басталу қысымын көрсетеді. "Mercedes-Benz-190" автомобильдері үшін жаңа форсункалардың бүркудің басталу қысымы (кгс/см2) 3,5-4,1 және 3,7-4,3 қабыстырылған форсункалар үшін тиісінше3,0 (төмен емес) және 3,2. диапазонында болады.
Біраз автомобильдерде мысалы, "Audi-100" (5 цилиндрлі) қозғалтқыштың бұл қуаты үшін, кВт (а.к.) 74-98 (100-138) форсункалардың еңбек өнімділігі көрсетіледі: зая жүріс режимінде 25 – 30 см3/мин, толық жүктелу режимінде 80 см3/мин.
Бүрку форсункасының маңызды көрсеткіші оның жабық күйіне сәйкес келетін қысым бола алады, мысалы форсункасының ашылу қысымының диапазоны 4,5-5,2 кгс/см2 болатын автомобильдерде жабық жағдайына (төгу қысымы) 2,5 кгс/см2 шамасында бекітілген.
Кейде клапанды бүрку форсункалары қосымша ауа келтірумен жабдықталған. Ауа дроссельдік қақпақ алдында алынып(бұндағы қысым форсункадағы қысымға қарағанда жоғары). Бұл жүйе зая жүрісте қоспа дайындауды жақсартады, өйткені бензиннің ауамен араласуы форсунканың ұстағышынан басталады. Жақсы қоспа дайындау жақсы жануды қамтамасыздандырады және тиісінше отын шығыны аз және жұмыс істеп біткен газдардың улылығы төмен. Кіргізу коллекторына форсункалар бұралып немесе престеліп кіргізіледі. Соңғы жағдайда оларды ажыратқанда едәуір күш қажет болады. Форсункаларды коллектор 80°С- ға дейін қыздырылғанда престелуден шығару жеңіл.