12) Электр тораптары параметрлерін есептеу.

Активті кедергі Rл=roL, ro – салыстырмалы кедергі, Ом/км, при температуре провода +20°С; L - длина линии, км. Реактивное сопротивление определяется следующим образом: Xл=xoL , xo - удельное реактивное сопротивление, Ом/км.Удельные индуктивные сопротивления фаз воздушной линии в общем случае различны. При расчетах симметричных режимов используют средние значения xo:

Ом/км, где rпр – радиус провода, см; Dср – среднегеометрическое расстояние между фазами, см, определяемое следующим выражением:

, где Dab, Dbc, Dca – расстояния между проводами соответственно фаз a, b, c.

Болат алюминийлі сымдар үшін xo фазадағы сымның қимасы мен санына байланысты анықтамалық кестелерден алынады. Тораптың активті өткізгіші Gл активті қуат шығынының екі түріне сәйкес келеді: оқшаулама арқылы ток азаюынан және тәжге. Оқшаулама арқылы ток азаюы аз, сол себепті оқшауламадағы қуат шығынын елемесе де болады. Активті қуат шығыны тәжге сәйкестенеді. Тәждегә қуат шығынын азайту үшін сымның диаметрін ұлғайту керек. Әуе желілерінің ең аз рұқсат етілген қимасы тәж пайда болу талабымен нормаланады: 110кВ — 70 мм2; 220кВ —240 мм2; 330кВ –2х240 мм2; 500кВ – 3х300 мм2; 750кВ – 4х400 или 5х240 мм2. Сыйымдылықты немесе реактивті өткізгіш Bл әр түрлі фазалар арасындағы сымдардың сыйымдылығымен және сым-жер сыйымдылығымен шартталған: Bл= boL, где bо - удельная емкостная проводимость, См/км, которая может быть определена по справочным таблицам или по следующей формуле:

Электр торабы әр қайсысының белгілі қызметі мен конструктивті орындалуы бар, әр түрлі элементтерден тұрады. Rл – активті кедергі, Ом; Xл – реактивті кедергі, Ом; Gл – активті өткізгіш, См; Bл – реактивті өткізгіш, См; Kt – коэффициент трансформации. Бұл параметрлер торап элементтерінің өздеріне тән сипаттарын бейнелеп көрсетеді және тек санмен ажыратылады. Эл.торабының элементтерінің сандық сипатын анықтау үшін алмастыру сызбалары сызылады. Сызбада эл.торабының күйін анықтайтын барлық параметрлері көрсетіледі.

13)Электр желілеріндегі шығындарды анықтау.

БЖелілердегі энергия шығындары. Қуат – бұл уақыт бірлігіндегі энергия болғандықтан, ΔЭ энергия шығындары - бұл уақытқа көбейтілген қуат шығындары:

ΔЭ = ΔРt=312Rt. (5.11)

Алайда ΔР қуат шығындары тұрақты болып қалады. Егер ток өзгермеген жағдайда. Шынында, жоғарыда көрсетілгендей, ток әрбір объект үшін әрдайым өзгереді.

Берілген жағдайда тұтынушы бүкіл жыл бойына қосылған, яғни стаются постоянными только в том случае, если ток не меняется. В действительности, как указывалось, ток меняется всегда для каждого объекта.

Яғни Т=8760 сағ алайда токты Т уақытынан математикалық түрде көрсетуге болмайды. Сондықтан әртүрлі жасанды тәсілдер қолданылады.

Әрбір тұтынушы токтарында (машина жасау тұтынушылары, тоқыма фабрикалары жәнге т.б.) өзіндік жүктеме графиктері бар. Жеке ішкі станциялармен желілердің жүктемелері тұтынушы жүктемелерінен қослады да, тағыда өзіндік графиктерге ие болады.

Қандай да бір графиктің ауданын анықтау үшін, шамамен тұтынушының нақты графигінен құралған тікбұрыштар тобымен алмастырып, ал содан кейін, кейін берілетін тәсілдермен осы графиктердің ауданы мен мәйкесінше энергия шығындарын анықтау қажет.

Орташа қуаттық ток. Тұтынушы энергиясының шығынын анықтау мысалдарының біір ортаквадраттық токты анықтау болып табылады, яғни желі арқыл өте отырып нағыз токтан беретін шығындартокты , әйтпесе сызықтармен сызылған тібұрыш берілген графиктің нақты ауданына тең болуы қажет. Сонда

Iср.кв шамасын таба отырып, энергия шығынын мына өрнек бойынша анықтауға болады

Максимум Tмакс пен максималды шығынды пайдалану сағатттарының саны. Энергияның шығынын анықтаудың ең көп тараған әдісі максималды шығын уақыты пайдалану әдісі болып табылады.

Р макc максималды жүктемемен жұмыс істей отырып, ал тұтынушының бір жылда алған нақты энергиясына тең энергияны желіден алатын уақыт Тмакс максимумды пайдалану сағатының саны деп аталады. Бұл энергия тікбұрыш ауданы деп аталады сс'd'dс,

Э = РмаксТмакс. (5.14)

Сәйкесінше тұтынушы ΔРмакс максималды шығынмекн жұмыс істей отырып, осындай энергия шығынын тудыратын уақыт максималды шығындалу уақыты деп аталады. Бұл шығындар тікбұрыш ауданымен анықталады ее'f'fе.

(5.15)

Шығын уақыты -да тұтынушы сипаттамасына тәуелді. Сондықтан жүктеменің типтік графиктері үшін, тәуелділігін орнатуға болады, ол 10-шы суретте келтірілген. Осылай, жүктеменің типтік графиктері үшін, Тмакс шамасын (тұтынушылардың орташаланған немесе нақты) біле отырып, сурет 5.6 бойынша Т мәнін және (5.15) сурет бойынша энергия шығынын, сонымен қатар энергия шығынының тәуелді меншікті бағасын ( сурет 5.6) табуға болады.

тәуелділігі. Жүктеме графигі типтік графигінен ауытқуы мүмкні екенін ескерген жөн, сонда тәуелділігі сурет 5.6 –да көрсеттілген ауытқуы мүмкін.

Е гер Тмакс белгілі болса, жүктеме графигінен тәуелсіз қандай аралықтарда өзгеретінін анықтауға болады.

(5.16)

5.7 Жүктемелердің екі сатылы кедергілері қатынасынан мынадай қорытынды шығаруға болады, Тмакс қаншалықты үлкен болған сайын -ның өзгеру шегіде соншалықты үлкен.

-ң ең кіші мәні жүктеме шыңды сипатта болған кезде болады (максималды жүктеме аз уақытта пайда болады), ал қалған уақытта едәуір кіші, яғни (Тмакс→0). =1 ең үлкен мәнге жүктеме максималдыдан шамалы ауытқыған кезде ие болады, яғни Тмакс→Т (5.16) қатынасын жеңілдету үшін екі сатылы жүктеме мысалында орындалады (сурет 5.7). Нақты берілетін энергия мұндай график кезінде (5.14) бойынша табылады.

осыдан Рмакс теңдеуін бөліп Т табамыз

(5.17)

(5.15) –ші график бойынша энергия шығыны

осыдан теңдеуді қатынасына бөліп, аламыз

(5.18)

Рмин/Рмакс<1 болғандықтан, кезіндегі коэффициент оң таңбалы және /Т өскен сайын өседі. Осылай, минималды мәні =0 минималды мәнінде (шыңды графигі), ал максималды мәнінде — максималды мәні кезіндегі (біртекті график). Тмакс мен -ң шекті мәндері (5.17) және (5.18) бойынша анықталады.

=0 болғанда

;

-ге тең болғанда

осы шекті мәндер (5.16) өрнекке сәйкес келеді.

Бірнеше жүктемелер кезіндегі энергия шығындары әрбір аймақтағы шығындар қосындысында орналасады:

(5.19)

Желілердегі энергия шығындарын болаттық өткізгіштермен есептеген кезде токтың өзгеруінен пайда болған активті кедергінің өзгеруі ескеріледі.