Қазақстан Республикасы Ауылшаруашылық Министрлігі
«С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті» АҚ
«Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар» кафедрасы
Наурыз қ.Ж. Байланыстың кабельдік желілерін жобалау
«Байланыстың бағыттаушы жүйелері» пәні бойынша 050719 – «Радиотехника, электроника және телекоммуникация» мамандығына арналған
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Астана 2010
«С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті» АҚ әдістемелік кеңесі отырысында баспаға шығару үшін қаралып, мақұлданды 2011 жылғы ____________________ № _______________
|
Бекітемін «С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті» АҚ ӘК төрағасы ____________ А.М.Әбдіров «_____» ________________ 2011ж.
|
Автор: Наурыз Каныш Жанабергенкызы – «Радиотехника, электроника және телекоммуникация» кафедрасының аға оқытушысы.
«Байланыстың бағыттаушы жүйелері» пәні бойынша 050719 – «Радиотехника, электроника және телекоммуникация» мамандығына арналған оқу-әдістемелік нұсқаулық жұмыс жоспары менен элективті каталогқа сәйкес жасалған.
Пікір жазушы: Кусен Кенжеш Есиркеповна, т.ғ.к., К.И. Сатпаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университетінің доценті.
Алдашева Жанат Анарбаевна, т.ғ.к. С.Сейфуллин атындағы ҚАТУ АҚ-ның Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар кафедрасының аға оқутышысы.
«Радиотехника, электроника және телекоммуникация» кафедрасының отырысында қаралып, мақұлданды.
2011 ж. «15 » ______12 № 6 хаттама
Энергетикалық факультеттің оқу бағдарламалары жөніндегі комитетпен қаралып, мақұлданды.
2011ж. . «17 » ______01 № 6 хаттама
© С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті, 2011ж.
Мазмұны
Кіріспе . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
4 |
1Курсттық жұмысты орындауға арналған нұсқаулар.... . . . . . . . . . . . |
5 |
1.1 Курсттық жұмыстың мақсаты және тапсырмалары………………… |
5 |
2. Кабельді байланыс жолының трассасын таңдау бойынша нұсқаулар . . |
7 |
2.1 Маңызды критериилер трассалы байланыс жол жүйесін таңдауда. . . |
7 |
3 Электр байланыс кабелінің конструкциясын таңдау. . . . . . . |
9 |
3.1 Байланыс орнату тәсілі мен кабель конструкциясын анықтау. . . . . |
9 |
3.2 Рекострукцияланатын /жанғыртылатын симметриялы электрлік кабелді байланыс жолының конструкциялық өлшемін нақтылау … |
9 |
3.2 Рекострукцияланатын /жанғыртылатын коаксиалды электрлік кабелді байланыс жолының конструкциясын нақтылау …………… |
12 |
4 Жаңғыртылатын/реконструцияланатын байланыс жолының кабельді тізбектерінің тарату параметрінің есебі. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
14 |
4.1 Кабельді тізбектің тарату параметрінің есебі жөнінен жалпы мағлұматтар |
14 |
4.2 Симметриялы кабельдердің бірінші тарату параметрлерінің есебі ….. |
14 |
4.3 Симметриялы кабельдердің екінші тарату параметрлерінің есебі …………………………………………………………………………… |
16 |
4.4 Коаксиалды кабельдердің тарату параметрлерінің есебі. . . . . . . . . . |
17 |
4.5 Кабельдік байланыс жолының трассасында регенерациялық пунктерді орналастыру. . |
19 |
5 Тізбектер арасындағы өзара әсерлесу параметрлерін өлшеу. . . . . . . . . . |
21 |
5.1 Негізгі мағлұматтар |
21 |
5.2 Коаксиалды кабель тізбектерінің арасындағы өзара әсерлердің параметрлерiн есептеу. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
21 |
5.3 Симметриялы электрлік кабель тізбектерінің арасындағы өзара әсерлердің параметрлерiн есептеу. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
23 |
6 Электр байланыс кабельдерін сыртқы электромагнит өріс ықпалынан қорғау. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
28 |
6.1 Негізгі мағлұматтар. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
28 |
6.2. Қауіпті магниттік әсерлер есебі. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
28 |
6.3. Қауіпті магниттік әсерлердің нормасы. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
30 |
6.4 Найзағай түсуден байланыс кабельдерін қорғау және есептеу. . . . . . . |
31 |
6.5 Жобаланатын кабель магистралінің сенімділігін есептеу. . . . . . . . . |
34 |
7 Талшықты- оптикалық байланыс жолын жобалау |
35 |
7.1. ТОТЖ таңдау және негіздеу. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
35 |
7.2. Оптикалық талшық (ОТ) түрін таңдау мен негізделуі. . . . . . . . . . . . |
35 |
7.3. Оптикалы кабель (ОК) түрін таңдау мен негізделуі. . . . . . . . . . . . . |
36 |
7.4 Байланысты ұйымдастыру сызбасын таңдау мен негізделуі . . . . . . . . |
36 |
7.5. Магистраль жолы бойынша ретрансляторларды орналастыру. . . . . . |
37 |
7.6. Цифрлі байланыс каналдарына абонентерге қолжетімділікті қамтамасыз ету |
38 |
8 Жобаланатын жолдарды құру және жөндеу бойынша жұмыстарды ұйымдастыру жоспары. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
40 |
8.1 Жалпы мағлұмат. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
40 |
8.2 Құрастыру – жөндеу жұмыстарын ұйымдастыру. . . . . . . . . . . . . . . . . . |
40 |
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . |
42 |
Қосымша А |
43 |
Қосымша Б |
46 |
Қосымша В |
47 |
Қосымша Д |
49 |
Қосымша Е |
53 |
Қосымша Ж |
54 |
Қосымша З |
58 |
Қосымша И |
63 |
Кіріспе
Қазіргі таңда Қазақстанның магистральді және аймақ ішілік байланыс желілерінде талшықты – оптикалық беріліс желілерімен қатар симметриялық және коаксиалды электрлік байланыстың кабель түрлері (ЭБК) де кең қолданыс тапты, олардың қызмет көрсету уақыты он жылдықтармен өлшенеді. Мысалы, симметриялық кабельдер негізінде абоненттік желілер құрылған, ал коаксиальдіні кабельді телевиденияда қолданылады. Сол себептен, курсттық жұмысты орындаудағы әдістемелік нұсқауда электрлік кабельге де, талшықты кабельге де үлкен назар аударылған. Әдістемелік нұсқаудың тапсырмасы бойынша студенттерге бір аймақты электрлік кабельмен, келесі аймақты талшықты кабельдермен жобалауға беріледі.
Сол себепті ескірген берілістің аналогтық жүйелерін (БАЖ) сандық жүйеге (БСЖ) ауыстыру және қолдану мақсатында ЭБК негізінде жасалған кабелдік жүйені қайта жаңғырту, сонымен қатар жобалау және құру барысында оларды ТОБЖ – мен үйлестіру мәселесі маңызды болып табылады.
Әсіресе аймақтық және жергілікті желілердегі электрлік кабельдердің алатын орны үлкен. Қазіргі таңда электр кабелі көмегімен жұмыс істейтін аналогты тарату (тығыздау жүйелерінің орнына сандық) цифрлы жүйелеріне ауыстырылып жаңғыртылуда. Оптикалық кабельдердің қолданыс аясы кеңіп, байланыстың сапасын арттыруда үлкен үлес қосуда.
Көп каналды телекоммуникациялық жүйеде мамандарды дайындау кезіндегі қойылатын маңызды сұрақтар, байланыс жолдарының жобасы және технико-экономикалық реконструкциялау нұсқаларының маңыздылығы,максималды эффекті алу үшін көпфакторлы жобалау жұмысының минималды жұмсалуын анықтау.
Мұның барлығы теориялық терең білімді қажет етеді, жобалау жұмысын менгеру, реконструкциялау,байланыс жолдарының құрылысын және эксплутациялануын менгеру, байланыс жүйесі элементтерінің ең қымбаттылығын және еңбекке жарамдылығын көрсетеді.