
- •1) «Тіршілік», «қауіп», «қауіпсіздік», «зілзала», «апат» дегенге түсінік беріңіздер
- •9. Адамдардың шаруашылық қызметі гидросферада қандай өзгерістерді туғызады.
- •11. Литосфераны ластаушы химиялық заттар,олардан туатын қауіп және қорғану жолдары.
- •13) Зиянды химиялық заттардың жүйеленуі
- •14) Зиянды химиялық заттардың адам ағзасына қосарлы (комбинациялы) әсері
- •15. Иондаушы сәулелер, олардың түрлері және сипаттамасы
- •16. Радиоактивтілік дегеніміз не? Радиоактивті заттардың шығу көздері?
- •17. Иондаушы сәулелердің адам ағзасына әсері
- •18. Иондаушы сәулелердің қандай дозасы сәулелі ауру туғызады?
- •19. Иондаушы сәулелерден қорғану жолдары қандай?
- •20.Йодпен алдын алуды не үшін және қалай қолданады?
- •21. Электромагнитті өрістің адам ағзасына әсері, олардан қорғану
- •22. Компьютермен жұмыс істеу кезінде шығатын зиянды факторлар
- •23. Компьютермен жұмыс істеген кездегі қорғаныс шаралары
- •24. Ұялы телефонның ағзаға əсері жəне қауіпсіздік шаралары
- •26.Төтенше жағдайлардың жүйеленуі, мысал келтіріңіз
- •27.Төтенше жағдайлардың зардаптары
- •28. Өнеркəсіп объектілеріндегі ақ жəне тж құрылымы, қызметі.
- •29. Төтенше жағдайларды басқару қалайша жүзеге асырылады
- •30. Төтенше жағдай кезінде халықты жəне аймақты қорғау.
- •31. Төтенше жағдай кезінде халықты көшіру (эвакуация) жəне қоныстандыру.
- •32. Деградация- француз тілінен шыққан (degradation- біртіндеп нашарлау,құлдырау) Биологияда қоршаған
- •33. Төтенше жағдайларда халықты қалайша санитарлық тазалаудан өткізеді?
- •34. Көшіру жөнінде құлақтандырған соң адамдар өзімен бірге қандай заттарды алуы
- •35)Ұжымдық қорғану құралдары
- •36.Қай уақытта және не үшін үйді (пәтерді) тығындап жабу керек?
- •37) Жеке қорғаныс құралдары.
- •39.Сел қаупі неде?
- •40. Сел, қар көшкіні қаупі кезінде адамдардың өзін өзі ұстауы
- •46.Жер сілкінісі кезінде үйде (пәтерде), ғимараттардағы қауіпсіз жерлерді атаңыз
- •47. Құлаған, қираған ғимараттардың астында қалған адамның іс-əрекеті
- •48 Жер сілкінісінің сипаттамалары (ошақ, гипоцентр, эпицентр, толқындар)
- •51. Қай өндіріс объектілерінде жиі-жиі өрттер мен жарылыстар болып тұрады?
- •52. Өрт пен жарылысты өндірісте болдырмау үшін қандай қауіпсіздік шаралары
- •54. Ультра күлгін сəулесінен қорғану.
- •55.Лазер сәулелері, қолдану аймақтары.
- •57.Шуылдан, дірілден қорғану.
- •59. Ядролық қарудың зақымдағыш факторларын сипаттаңыздар
- •60. Ядролық жарыс кезіндегі жарық сəулеленуінің зақымдағыш факторлары қандай?
- •62.Химиялық қару деген не?
- •63)Уландырғыш заттардың ағзаға әсер етуіне байланысты топтарға жіктелуі. Олардан қорғану шаралары
- •66.Бактериологиялық қаруды қолдану әдістері. Қарсылыстардың бактериологиялық қаруды қолданғанын қандай белгілерден білуге болады?
- •67.Бактериологиялық қару ретінде қолданылатын аса қауіпті жұқпалы аурулар.
- •68.Жыныс жолымен берілетін қауіпті ауруларды атаңыздар, олардың т.Б. Жұғу жолдарына мысал келтіріңіздер
- •72)Вич-инфекциясын жұқтыратын сұйықтықтарды атаңыз
- •73) Туберкулезбен ауырып қалғанын адам қандай симптомдар арқылы біледі?
- •74) Туберкулез ауруының адамға жұғу жолдары
- •75) Есірткінің, алкогольдің адам ағзасына әсерін атаңыз
- •76) Ланкестер кепілдікке алған адамдардың өзін-өзі ұстауы (не істеу, не істемеу
- •77.Секталар жөнінде түсінік, олардың түрлері
- •78. Секталардың адамдарды өзіне тартуы, ұйымдарына мүше қылып алу әдістері және секталардың ықпалынан құтылу жолдары
- •80. Жер сілкінісінен кейінгі адамның іс-əрекеті
- •81. Халықтың су тасқыны кезіндегі іс-əрекеті.
- •82. Халықтың сел кезіндегі іс-əрекеті.
- •83. Халықтың химиялық қауіпті заттардың сырт ортаға шығуына байланысты
- •84. Химиялық зақымдалу ошағындағы адамдардың іс-əрекеті
- •86. Радиациялық зақымдалу ошағындағы адамдардың іс-əрекеті
- •87. Аса қауіпті қоздырғыштар қоршаған ортаға таралған кездегі халықтың іс-əрекеті..
- •89. Адамдардың тұрмыстағы өрт кезіндегі іс-əрекеті.
- •90. Өндірісте жарылыс болған кездегі адамдардың іс-əрекеті__
- •1. «Тіршілік», «қауіп», «қауіпсіздік», «зілзала», «апат» дегенге түсінік беріңіздер
66.Бактериологиялық қаруды қолдану әдістері. Қарсылыстардың бактериологиялық қаруды қолданғанын қандай белгілерден білуге болады?
БҚ арнаулы ракета, артилл, снаряд, (мина), авиац.бомба, оқ-дәрі, диверсант, уланған жәндіктер арқылы қолданылады.БҚ-дың жау қолданған түрін дер кезінде анықтап білу оның зақымдау әрекетін азайтуға мүмкіндік береді.Биологиялық бақылау жұмысы арнаулы мамандар тобына жүктеледі. Олар ауа мен аймаққа үнемі бақылау жасап, ауырған адам мен малдарды қарайды.БҚ-дың әсерін анықтау үшін сол қару қолданылған жерден, судан, ауадан заттар алып, арнайы жабдықталған зертханада талдау жасап қана анықтауға болады. Оған көп уақыт кетеді,ал жаппай улану басталғанда әр минут, секунд қымбат.БҚ-дың зақымдаушы әрекеті бірден көрінбейді, ол ағзаға түскен микробтар мен токсиндердің түрі мен санына, ағзаның күйіне байланысты. Инкубациялық кезең бірнеше сағаттан 14 күнге дейін созылады, мысалы, туляремияда 6 тәулікке, ал бөртпе сүзекте 14 тәлікке дейін болады. Осы кезең бойында жеке құрам ұрысқа қабілеттілігін сақтайды.
67.Бактериологиялық қару ретінде қолданылатын аса қауіпті жұқпалы аурулар.
БҚ ретінде мынандай жұқпалы ауруларды пайдалануы мүмкін:-Адамдарды зақымдау үшін:бактериялық ауруларды қоздырғыштар (оба, туляремия, сарып, күйдіргі, тырысқақ); вирустық ауруларды қоздырғыштар (шешек, қызба, венесуэлалық энцефоломиелит); риккетсиздарды қоздырғыштар (бөртпе, сүзек, таңбалы қызба, қу қызба);
-Жануарларды зақымдау үшін: аусылдың, ірі қара обасының, шошқа обасының, күйдіргінің, маңқаның, жалған құтырудың және т.б. аурулардың қоздырғыштары;
-Өсімдіктерді құрту үшін: астық тұқымдастар таты, картоп фитофторозы, солу қозздырғыштары жіне т.б. химиялық заттар.-БҚ-дың зақымдаушы әрекетінің негізін биологиялық құралдар құрайды. Оларға жататындар: -патогендік микроорганизмдер бактерилар
68.Жыныс жолымен берілетін қауіпті ауруларды атаңыздар, олардың т.Б. Жұғу жолдарына мысал келтіріңіздер
Оған: мерез, соз, урогенитальдық хламидоз (зар бөлу және жыныс мүшелерін ғана болатын инфекция), трихомоноз, гарднереллез, микоплазмоз, генитальный кандидоз, гепатит В, С,ЖҚТБ т.б жатады.ЖМЖА қоздырғылары бала пайда болатын және бала туатын дене мүшелерін зақымдайды, белсіздікті, импотенцияны, жатырдан тыс жерде бала пайда болуын, түсік тастауды тудырады. Мерез ауруын емдемесе, ішкі ағзаларды, орталық миды зақымдайды да тұқым қуалайтын ауруға айналады. Кейбір жыныс мүшелерімен таралатын аурулар қатерлі ісік ауруларына себеп болады.Бұл ауралар тобы негізінен жыныс жолдары арқылы тарайды.Жыныстық қатынастың кез келегн түрінде жұғуы мүмкін.Сонымен қатар ол анадан балаға қан арқылы да жұғуы мүмкін.Жыныстық жолмен жұғатын инфекция тобына жататын аурулар қоздырғышы паразит болып табылады.Ауру аурудың жұққанын көп уақыт бойы байқамауы мүмкін.Кез келген аурудың жасырые периоды болады.Бұл аурулар өз бетімен емделмейді және өздігімен емдеу ауруды асқындырып жіберуі мүмкін.Дер кезінде басталған емдеу жақсы нәтиже әкеледі.Егер ауру асқынатын болса жыныстық мүшелердің,бүйректің,ішкі ағзалардың ауруғу шалдығуына әкеледі.
69. Жыныс жолымен берілетін аурулардан қорғану жолдары
Жыныс жолымен берілетін ауруларға:мерез, соз, урогенитальдық хламидоз (зар бөлу және жыныс мүшелерін ғана болатын инфекция), трихомоноз, гарднереллез, микоплазмоз, генитальный кандидоз, гепатит В, С,ЖҚТБ т.б жатады.
Олардан қорғану жолдары:жыныстық қатынас кезінде латексті презервативті қолдану;бір ғана серіктеспен болу;жеке бас гигиенасын сақтау;жиі дәрігерге қаралу;аурудың алғашқы белгілері білінгенде дереу дәрігерге қаралу;серіктесін де дәрігерлік тексеруден өткізу;толық жазылғанша жыныстық қатынасқа түспеу.
70.ВИЧ-инфекциясын қалай жұқтыруға болады?
АҚТҚ адамның қорғаныш тапшылық қоздырғышы,ол иммундық жүйені зақымдайды
АҚТҚ-ның жұғу жолдары қандай? Негізгі берілу жолы — жыныстық қатынас арқылы. Сондай-ақ АҚТҚ қан құю кезінде де жұғады. Егер қан АҚТҚ-ға тексерілмеген болса, қан кұйған кезде АҚТҚ ағзаға түседі. Қоздырғыш сонымен қатар есірткі немесе басқа дәрі-дәрмектерді бір инемен шаншу арқылы да жұғады. Сонымен қатар бірге қолданған өткір заттарды, мәселен, қырынған ұстара немесе денені тесіп және кесетін, денеге сырға (пирсинг), ен салатын (татуировка) құралдарды қолданғанда АҚТҚ жұқтыруыңыз мүмкін..Сондай – ақ, анадан балаға беріледі
71.ВИЧ-инфекциясының адамға жұқпайтын жолдары
АҚТҚ адамның қорғаныш тапшылық қоздырғышы,ол иммундық жүйені зақымдайды.АҚТБ қаң сорғыш масалар және басқа құрт-құмырсқалар, ауа, қол алысу, сүйісу (кез-келген), ыдыс-аяқ, киімдер, ваннаны, дәретхананы, жүзу бассейнің пайдалану және т.б.арқылы таратылмайды. Жыныстық қатынас кезінде мұшеқап қолданғанда. АҚТҚ жұқтырудан қалай қорғануға болады?Жыныстық қатынас кезінде мүшеқап пайдалану,есірткі тұтынудан бас тарту,бөтен адамдардың инелерін,қырыну құралдарын т.б пайдаланбау.