
- •3.Гістарыяграфія і крыніцы па гісторыі Беларусі.
- •4.Першабытнае насельніцтва на тэрыторыі Беларусі, яго матэрыяльная і духоўная культура.
- •5. Рассяленне славян і славянізацыя балтаў (vі-vііі стст.). Усходнеславянская супольнасць.
- •6. Духоўная культура ўсходніх славян у перыяд …
- •7. Эканамічныя і палітычныя фактары кансалідацыі беларускага этнасу. Утварэнне беларускай народнасці.
- •8. Асноўныя канцэпцыі паходжання беларускага народа і назвы “Белая Русь”.Трансфармацыя ідэнтычнасці і саманазвы беларускага этнасу.
- •9. Беларускі нацыянальны рух і фармаванне нацыі ў XIX–пачатку XX ст.
- •10. Станаўленне раннефеадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян на тэрыторыі Беларусі. Кіеўская Русь. Полацкае і Тураўскае княствы, іх узаемаадносіны з Кіевам і Ноўгарадам.
- •11. Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы фарміравання вкл…
- •12. Цэнтралізатарская палітыка і ўмацаванне ўлады вялікіх князёў. Уніі з Польшчай.
- •13. Арганізацыя дзяржаўнага кіравання вкл у хііі-хvі стст. Заканадаўства і судовая сістэма.
- •14. Сацыяльна-эканамічнае развіццё вкл: сельская гаспадарка, рамяство і гандаль. Магдэбургскае права.
- •15. Знешняя палітыка вкл: збліжэнне з Польшчай, барацьба з крыжакамі і татарамі, саперніцтва з Маскоўскай дзяржавай.
- •16. Асаблівасці развіцця культуры вкл у хііі-хvі ст. Ідэі еўрапейскага Рэнесансу ў творчасці беларускіх дзеячаў. Кнігадрукаванне, мастацтва і архітэктура.
- •18. Асаблівасці канфесійных адносін на Беларусі ў XVI-XVII стст. Рэфармацыя і контррэфармацыя. Брэсцкая царкоўная унія 1596 г. І яе значэнне.
- •19. Рэч Паспалітая ў еўрапейскай геапалітыцы ў XVII-XVIII стст. Войны XVII–пачатку хуііі ст. І іх наступствы для беларускіх зямель.
- •20. Паглыбленне крызісу Рэчы Паспалітай і тры яе падзелы. Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі.
- •21. Асноўныя напрамкі палітыкі расійскага самаўладдзя на Беларусі пасля яе ўключэння ў склад Расійскай імперыі.
- •22. Месца беларускіх зямель у геапалітычнай прасторы Еўропы ў канцы XVIII – пачатку XIX ст. Беларусь у вайне 1812 г. Рашэнні Венскага кангрэсу.
- •23. Грамадскі рух на Беларусі ў першай палове хіх ст. Паўстанне 1830-1831 гг. І яго наступствы для Беларусі. Узмацненне вялікадзяржаўнай палітыкі царызму.
- •24. Крызіс прыгоніцкай сістэмы ў сярэдзіне хіх ст. Скасаванне прыгоннага права і рэформы 60-70 гг. Хіх ст.: асаблівасці іх здзяйснення на Беларусі.
- •25. Паўстанне 1863-1864 гг. І яго ўплыў на палітыку самаўладзя ў беларускіх губернях.
- •26. Народніцтва, сацыял-дэмакратычны рух і ідэалогія лібералізма на Беларусі ў 70-90 гг. Хіх ст. Фарміраванне агульнарасійскіх і беларускіх партый.
- •27. Сістэма асветы і адукацыі, мастацтва і архітэктура на Беларусі ў складзе Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак XX ст.).
- •28. Нараджэнне і развіццё беларусазнаўства. Фарміраванне беларускай літаратурнай мовы. Беларуская літаратура хіх – пачатку хх ст.
- •29. Рэвалюцыя 1905-1907 гг у Расійскай імперыі. Падзеі на Беларусі. Беларускі нацыянальны рух ва ўмовах рэвалюцыі.
- •30. Эканоміка Беларусі ў пачатку хх ст. Сталыпінская аграрная рэформа і асаблівасці яе правядзення на Беларусі.
- •31. Прычыны і пачатак Першай сусветнай вайны, яе ход і вынікі для Беларусі.
- •32. Палітычнае становішча на Беларусі пасля Лютаўскай рэвалюцыі. Органы Часовага ўрада і Саветы.
- •33. Беларускі нацыянальны рух пасля Лютаўскай рэвалюцыі.
- •34. Перамога Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Петраградзе. Устанаўленне Савецкай улады на Беларусі.
- •35. Скліканне і вынікі працы Першага Ўсебеларускага з’езду ў снежні 1917 г.
- •36. Абвяшчэнне бнр – спроба ўтварэння беларускай дзяржаўнасці.
- •37. Утварэнне беларускай дзяржаўнасці на савецкай аснове.
- •38. Эканамічная палітыка бальшавікоў. Увядзенне “ваеннага камунізму”. Сутнасць нэп і асаблівасці яе ажыццяўлення на Беларусі
- •Особенности послевоенной ситуации в республике.
- •39. Утварэнне ссср. Месца і роля бсср у гэтым працэсе . Фарміраванне тэрыторыі бсср.
- •41. Шляхі і метады будаўніцтва індустрыяльнага грамадства ў савецкай Беларусі.
- •42. Калектывізацыя сельскай гаспадаркі і яе наступствы.
- •43.Грамадска-палітычнае жыццё ў бсср у 20-х гг. Усталяванне і ўмацаванне аднапартыйнай сістэмы.
- •44. Палітычныя рэпрэсіі 30-х гг. Адносіны камуністычнай партыі да рэлігіі і царквы.
- •48. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Фашысцкі акупацыйны рэжым на тэрыторыі Беларусі.
- •49. Усенародная барацьба беларускага народа супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
- •50. Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Уклад беларускага народа ў Перамогу над фашызмам.
- •52. Грамадска-палітычнае жыццё ў ссср і бсср у пасляваенны перыяд.
- •54. Развіцце адукацыі, навукі і культуры ў бсср у 1950-1980-я гг
- •56. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Распад ссср і ўтварэнне снд.
- •58. Сацыяльна-эканамічнае развіццё рб ў к. Хх – п. Ххі ст. Станаўленне і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна-арыентаванай эканомікі.
- •60. Суверэнная Рэспубліка Беларусь ва ўмовах глабалізацыі. Адукацыя, навука, культура і рэлігійнае жыццё ў Рэспубліцы Беларусь.
21. Асноўныя напрамкі палітыкі расійскага самаўладдзя на Беларусі пасля яе ўключэння ў склад Расійскай імперыі.
После включения в результате разделов Речи Посполитой белорусских земель в состав Российской империи царское правительство проводило здесь цэнтралисцкую объединительную политику , ее конечной целью было слияние новых территорий с русскими регионами. На территорию Беларуси была распространена власть общероссийских административных органов и учреждений. В крае начали действовать намесницкия , а после губернские управлении , царские суды и др. . В начале XIX в. белорусские земли с более чем трехмиллионным населением вошли в состав Витебской , Могилевской , Минской , Виленской и Гродненской губерний. Из политических соображений Беларусь была разделена на два генерал- губернаторства: Литовское и Белорусское . Местные жители имели возможность занимать второстепенные должности в губернской - уездной администрации. В своей сословной политике правительство стремилось прежде всего задобрить шляхту. Для этого ей давались права российского дворянства . За шляхтой сохранялись , при условии принесения присяги на верность России , имения с крестьянами . По количеству подаренных крестьян можно определять влияние при дворе и близость к престолу тех или иных лиц . расширение и укрепление поместного крепостного права казалось российскому правительству лучшим гарантом против повторения " пугачевщине " и распространения " якобинства " . Крепостничества на Беларуси усиливалось и расширялось вследствие записи за землевладельца части бывших привилегированных и относительно свободных категорий сельского насельництва.Уводилася неизвестная доселе рекрутская повинность. На Беларуси Упразднялась магдебургское право , а на города , которые его имели , и городки , признаны центрами уездов , расширялись принципы российского городского самоуправления согласно дарственной грамоты городам 1785 Даже запрещен Папой Римским орден иезуитов нашел до 1820 приют на присоединенных к России землях восточной Беларуси. Официально католической и униатской духовенству не позволялось склонять в свою веру православных .
22. Месца беларускіх зямель у геапалітычнай прасторы Еўропы ў канцы XVIII – пачатку XIX ст. Беларусь у вайне 1812 г. Рашэнні Венскага кангрэсу.
1. Ситуация в Беларуси накануне войны была связана с намерением российского императора Александра I возродить ВКЛ под управлением России, чтобы не допустить поддержки французского императора Наполеона Бонапарта помещиками западных губерний. По поручению российского императора был подготовлен проект, получивший название «план Огинского». Один из его создателей Михал Клеофас Огинский с 1802 по 1822 г. проживал в селении Залесье на Сморгонщине, где и написал знаменитый полонез ля минор, который позже получил название «Прощание с Родиной». «План Огинского» предусматривал автономию — широкое внутреннее самоуправление, дававшееся возрожденному ВКЛ, однако он так и не был реализован.
2. В июне 1812 г. 600-тысячная армия французского императора Наполеона Бонапарта вступила в пределы Российской империи, начав боевые действия на территории Беларуси. Первоначально французская сторона планировала разгромить русские армии в приграничных боях, обосноваться в Вильно и вынудить Россию пойти на заключение мира. Но этот план не осуществился. Разбить русские войска на территории Беларуси не удалось. Отступив, они объединились под Смоленском.
В оборонительных боях под Полоцком отличился один из лучших кавалерийских генералов русской армии Яков Кульнев, отряд которого одержал победу над наполеоновскими войсками. Смертельно раненный ядром, генерал перед смертью приказал снять с себя мундир с боевыми наградами, чтобы противник не узнал о такой большой утрате. Под Могилевом значительные силы французской армии сдерживал корпус генерала Николая Раевского. Примером героизма для солдат стал поступок самого генерала, который вместе с двумя несовершеннолетними сыновьями поднял своих воинов в атаку.
Четырехмесячную осаду французских войск выдержал гарнизон Бобруйской крепости, в проектировании и строительстве которой участвовал уроженец Беларуси, капитан российской армии, военный инженер Теодор Нарвут, в дальнейшем историк и археолог. Здесь командующий 2-й российской армией генерал Петр Иванович Багратион обеспечил своим солдатам необходимый отдых.
Осознав, что план молниеносного разгрома российской армии провалился, Наполеон склонялся к мысли закончить боевые действия в Витебске и начать здесь мирные переговоры с Александром I. Однако французская армия могла сохранить свою боеспособность, только двигаясь вперед. А впереди были Бородинская битва в августе 1812 г., захват Москвы и бегство из нее. Руководство российской армией в это время осуществлял фельдмаршал Михаил Илларионович Кутузов. Под его командованием началось изгнание французских захватчиков.
Во время отступления наполеоновской армии осенью 1812 г. боевые действия во второй раз прокатились по белорусской земле. Решающая битва произошла под Борисовом возле деревни Студент. Здесь в ноябре 1812 г. при переправе через Березину на другом берегу оказалась только десятая часть «великой армии» Наполеона.
3. Положение Беларуси во время войны характеризовалось тем, что здесь столкнулись армии двух великих держав. Польская и ополяченная шляхта надеялась на воссоздание Наполеоном Речи Посполитой и Великого Княжества Литовского. Шляхтичи приветствовали приход Наполеона и поступали на службу в его армию. Приказом Наполеона было создано Временное правительство ВКЛ, которое занималось прежде всего обеспечением французской армии провизией для солдат и кормом для скота.
Войска русской армии были укомплектованы рекрупкши, набранными также и из белорусских губерний. Их было значительно больше по сравнению с теми жителями Беларуси, которые находились в составе войск Наполеона.
В начале войны крестьянство Беларуси связывало с приходом Наполеона надежду на освобождение от крепостной зависимости, потому что в соседней Польше личная зависимость крестьян от помещиков была им ликвидирована. Однако Наполеон не пошел на освобождение белорусских крестьян. Бесконечные реквизиции (принудительное изъятие имущества и скота в пользу армии) и грабеж вызвали массовое сопротивление крестьянства, а также городских жителей. В таких условиях в Беларуси развернулось партизанское движение. Особенную активность в борьбе с французскими войсками проявили жители деревни Жарцы под Полоцком. Царским правительством некоторые из них были награждены крестами и медалями.
Война 1812 г. привела к значительному опустошению Беларуси. Погибло большое количество людей, были разрушены многие города и села, почти наполовину сократилось поголовье домашнего скота, уменьшились посевные площади