1 вопрос. Этымалогія феномена свята.Яго сувязь з ландшафтам, культурай , прасторай і каштоўнасцямі грамадства.

Свята – урачыстая радасная падзея, якая звязана з гадавінай радаснай падзеяй або царкоўнай традыцыяй.

Свята – адрэзак часу, які выдзелены ў календары, у гонар каго – небудзь , ці чаго –небудзь , які мае сакральнае(небытавое, міфічнае, значэнне і звязаны з культурнай ці рэлігійнай традыцыяй.

Гэта таксама авіцыйны дзень адпачынку, у сувязі з каляндарнымі падзеямі. Супрацьлегласць будням, массавыя забаўляльныя мерапрыемствы., вясёлае правядзенне вольнага часу.

Этымалогія: М.М.Бахцін казаў, што саята з’яўляецца “першаснай формай чалавечай культуры” Свята з’яўляецца ўніверсальнай і найважнейшай рысай цывілізацыі. У той жа час асаблівасці святаў адлюстроўваюць адрозненні паміж цывілізацыямі. Як адзначалі Э.Дзюркгейм і М. Эліядэ свята - гэта перыяд непасрэднага кантакту з скакральнай і з савецкага бакоў існавання чалавека.

Святы з’яўляюцца найважнейшым элементам традыцыі і ў гэтай якасці гуляюць ролю стабілізатара грамадства, захоўваючы і перадаючы сацыяльна значную інфармацыю ад пакалення, да пакалення.

Я.Г.Шамякін класіфікуе святы, адзначаючы наяўнасць у іх двух кампанентах: рытуальна- парцісіпатыўную(сацыяльную) і рытуальна-смехавую)

Узнікненне свята звязана са з’яўленнем паняцця у чалавецтва пра час і каляндар. Згодна з жыгульскім , “кошт часу, адно з найвялікшых дасягненняў чалавечай культуры каляндар усюды ў сваіх вытоках выступае як форма упарадкавання, замацавання своечасовага вылічэння святочных дзён і перыядаў” Вынаходніцтва календара прыйшло з усведамленнем таго што на шкале часу існуюць адмысловыя кропкі якія адпавядаюць змене цыклаў прыроды або стадый развіцця грамадства. Бахцін адзначае што святкаванні на ўсіх этапах свайго гістарычнага існавання (развіцця былі звязаны з буйнымі , пераломнымі момантамі ў жыцці прыроды, грамадства чалавека.

Напрыклад рэлігійнае свята(Новага года у Вавілоне) з’яўляецца парцісіпатыўным. Ад нашага новага года, ён адрозніваецца сур’ёзнасцю, пачуццём далучэння да вышэйшых каштоўнасце і цыклах сусвету. У смехавых святах(рымскія сатурналіі і Бразільскі карнавал) дамінуе забаўляльны кампанент іх адрознівае рытуальнае абсмейванне бажаства самых старажытных абрадаў.

Яго сувязь з ландшафтам: Напрыклад, у горнай мясцовасці каўказцы, маюць сваю культуру , гэта ваяўнічы народ, які ганарыцца сваёй культурай.Аб гэтым седчаць танцы, музыка, гэтага народа.Танец лізгінка стаў свайго роду эмблемай або візітнай карткай любога каўказца, выразам душы горца.Танец найбольш выдовішны, калі спаўняецца ў нацыянальных касцюмах. Мужчына рухаецца ў вобразе арла. Чаргуе павольны і імклівы тэмп. Танцавальныя рухі мужчыны выконваюцца на шкарпэтках і раскідвае рукі ў розныя бакі. Жанчына рухаецца у вобразе лебедзя зачароўваючы грацыёзнай выправай і плыўнымі рухамі рук. Імя танца пайшло ад слова лекь(лезг) татэм арол.

2 вопрос Вызначэнне міфа. Культа, рытуала. Цырымоніі як частак святочных дзей. Іх уздзеяне на ход святкавання значных падзей у першабытным грамадстве.

Міф – гэта апавед пра паходжанне з’яў прыроды і культуры. Міф з’ява сінтэтычная. У ім своеасабліва , адмыслова злучыліся элементы сапраўдных ведаў аб прыродзе, мастацкія вопразы маральныя формы і рэлігійныя уяўленні.

Міф сінтэз філасофіі , рэлігіі ды мастацтва .Наука якая вывучае міфы называецца міфалогія.

Міфалогія ёсць аснова, чалавечай культуры, то гэта з’ява надзвычай важная не толькі ў плане гістарычнага вывучэння, але і нашага сённяшняга жыцця.

Культ – паняцце паходзіць ад лацінскага слова cultus , вытворнага ад дзеяслова color” пакланяцца або аддаваць ушанаванні бажаству” культ таксама азначае нейкую рэлігійную группу людзей, але слова культ мае асабліва шмат тлумачэнняў. Практычна кожны даследчык вынаходзіць свій уласны варыянт вызначэння. Культ падзяляецца на рэлігійныя і не рылігійныя культы.

Рытуал сукупнасць абрадаў , якія суправаджаюць рэлігійны акт (напрыклад: Вялікдзень,Юрье, Дзяды, Каляды, Нарадзіны, Вяселле,Хаўтуры)

Рэлігійны культ – рэлігійнае шанаванне якіх небудзь прадметаў ,рэальных ці фантастычных істот, якія надзяляюцца звышнатуральнымі уласцівасцямі, у тым ліку бажастваў, а таксама сукупнасць абрадаў , звязанных з такім шанаваннем. Найбольш развіты ў язычніцтве, якое фактычна складаецца з фантастычных культаў : татэмічны культ, радавыя і сямейныя культы, шаманскі куль і інш.

Рэлігійны культ: Шанаванне, пакланенне, Культ паводле аб’ектаў: культ сонца.ю культ неба, культ вады, культ жывёл,культ раслін,культ агню, культ продкаў, культ цара і г.д.

Для кожнага язычніцкага бажаства існаваў свій культ, напрыклад культ ваала, культ Астыры і інш.

Цырымонія – гэта ўрачыстае здзяйсненне чаго-небудзь, урачыстае мерапрыемства, абрад па усталяванных правілах.

Яны падзяляюцца на рэлігійныя , фальклорныя. Традыцыйныя, дзяржаўныя, вясельныя, пахаронныя, чайные і г.д.

Абрады – сукупнаць умоўных традыцыйных дзеянняў, што сімфалічна выражаюць і замацоўваюць адносіны людзей да прыроды і паміж сабой. Іх паводзіны ў важных жыццёвых сітуацыях, якія сістэматычна паўтараюцца

Абрады гэта састаўная частка традыцыйна – бытавой культуры народа. Утрымліваюць у сабе песеннага харэаграфічнага, драматычна-прыкладнога мастацтва. Зарадзілася ў першабытным грамадстве, калі людзі імкнуліся заклінаннямі здзейнічаць на незразумелыя з’явы прыроды.

Абрады былі звязаны з гаспадарчай дзейнасцю, бытавымі умовамі, грамадскімі адносінамі і падзяляліся на каляндарна – вытворчыя( земляробчыя. Паляўнічыя, жывёлагадоўчыя, рыбалоўныя, сямейна бытавыя(вясельныя , радзіныя, пахавальныя), грамадскія і царкоўныя.

3 Функцыі свята.

Свята – урачыстая радасная падзея, якая звязана з гадавінай радаснай падзеяй або царкоўнай традыцыяй.

Свята – адрэзак часу, які выдзелены ў календары, у гонар каго – небудзь , ці чаго –небудзь , які мае сакральнае(небытавое, міфічнае, значэнне і звязаны з культурнай ці рэлігійнай традыцыяй.

Гэта таксама авіцыйны дзень адпачынку, у сувязі з каляндарнымі падзеямі. Супрацьлегласць будням, массавыя забаўляльныя мерапрыемствы., вясёлае правядзенне вольнага часу.

Этымалогія: М.М.Бахцін казаў, што саята з’яўляецца “першаснай формай чалавечай культуры” Свята з’яўляецца ўніверсальнай і найважнейшай рысай цывілізацыі. У той жа час асаблівасці святаў адлюстроўваюць адрозненні паміж цывілізацыямі. Як адзначалі Э.Дзюркгейм і М. Эліядэ свята - гэта перыяд непасрэднага кантакту з скакральнай і з савецкага бакоў існавання чалавека.

Святы з’яўляюцца найважнейшым элементам традыцыі і ў гэтай якасці гуляюць ролю стабілізатара грамадства, захоўваючы і перадаючы сацыяльна значную інфармацыю ад пакалення, да пакалення.

Я.Г.Шамякін класіфікуе святы, адзначаючы наяўнасць у іх двух кампанентах: рытуальна- парцісіпатыўную(сацыяльную) і рытуальна-смехавую)

Узнікненне свята звязана са з’яўленнем паняцця у чалавецтва пра час і каляндар. Згодна з жыгульскім , “кошт часу, адно з найвялікшых дасягненняў чалавечай культуры каляндар усюды ў сваіх вытоках выступае як форма упарадкавання, замацавання своечасовага вылічэння святочных дзён і перыядаў” Вынаходніцтва календара прыйшло з усведамленнем таго што на шкале часу існуюць адмысловыя кропкі якія адпавядаюць змене цыклаў прыроды або стадый развіцця грамадства. Бахцін адзначае што святкаванні на ўсіх этапах свайго гістарычнага існавання (развіцця былі звязаны з буйнымі , пераломнымі момантамі ў жыцці прыроды, грамадства чалавека.

Напрыклад рэлігійнае свята(Новага года у Вавілоне) з’яўляецца парцісіпатыўным. Ад нашага новага года, ён адрозніваецца сур’ёзнасцю, пачуццём далучэння да вышэйшых каштоўнасце і цыклах сусвету. У смехавых святах(рымскія сатурналіі і Бразільскі карнавал) дамінуе забаўляльны кампанент іх адрознівае рытуальнае абсмейванне бажаства самых старажытных абрадаў.

Яго сувязь з ландшафтам: Напрыклад, у горнай мясцовасці каўказцы, маюць сваю культуру , гэта ваяўнічы народ, які ганарыцца сваёй культурай.Аб гэтым седчаць танцы, музыка, гэтага народа.Танец лізгінка стаў свайго роду эмблемай або візітнай карткай любога каўказца, выразам душы горца.Танец найбольш выдовішны, калі спаўняецца ў нацыянальных касцюмах. Мужчына рухаецца ў вобразе арла. Чаргуе павольны і імклівы тэмп. Танцавальныя рухі мужчыны выконваюцца на шкарпэтках і раскідвае рукі ў розныя бакі. Жанчына рухаецца у вобразе лебедзя зачароўваючы грацыёзнай выправай і плыўнымі рухамі рук. Імя танца пайшло ад слова лекь(лезг) татэм арол.

4.Тыпалогія абрадаў аседлых плямёнаў і качэўнікаў напрыкладзе апісання абраду у першабытных культурах.

Абрады – сукупнаць умоўных традыцыйных дзеянняў, што сімфалічна выражаюць і замацоўваюць адносіны людзей да прыроды і паміж сабой. Іх паводзіны ў важных жыццёвых сітуацыях, якія сістэматычна паўтараюцца

Абрады гэта састаўная частка традыцыйна – бытавой культуры народа. Утрымліваюць у сабе песеннага харэаграфічнага, драматычна-прыкладнога мастацтва. Зарадзілася ў першабытным грамадстве, калі людзі імкнуліся заклінаннямі здзейнічаць на незразумелыя з’явы прыроды.

Абрады былі звязаны з гаспадарчай дзейнасцю, бытавымі умовамі, грамадскімі адносінамі і падзяляліся на каляндарна – вытворчыя( земляробчыя. Паляўнічыя, жывёлагадоўчыя, рыбалоўныя, сямейна бытавыя(вясельныя , радзіныя, пахавальныя), грамадскія і царкоўныя.

Жывёлагадоўчыя святы – юр’е 6 мая святкуецца.

Зіма: калядныя (з імі змыкаюцца піліпаўскія і песні рытуальных ігрышчаў – “Яшчара” “Жаніцьбы Чярэшкі”, якая складае адметнасць падзвінскіх калядаў ) Піліпаўскія песні спявалі ў час попрадак на працягу перадвелікоднага шэсціднёвага Піліпаўскага посту(з 28 па 6 студзеня н.ст.) На попрадках праллі – песенніцы уздымалі шмат важных праблем, што тычыліся жыцця сям’і , роду, вясковай супольнасці і вырашаліся яны на падставе кодэкса народнай маралі і этыкі. Асноўны сэнс калядак і шчадровак заключаўся ў пажаданні гаспадарам шчасця,здароўя, добрага ураджаю напчрэданні Новага года.

Вясна: Масленічныя(што знаходзіцца на мяжы зімы я вясны), загукальныя, Юраўскія, Велікодныя, мікольскія, русальныя, траецкія , песні абрадавых карагодаў “Пахаванне стралы” і “Ваджэнне куста” Валачобныя песні складаюць спецыфіку і нацыянальную адметнасць беларускай каляндарнай песеннасці. З эпічным размахам яны падаюць як касмалагічныя матывы стварэння свету, так і цэлы гаспадарчы год селяніна – земляроба. Цэнтральны вобраз юраўскіх песень – святы Юр’я , да якога звяртаюцца са сваімі жыццёвымі гаспадарчымі патрэбамі, просячы яго выпускаць расу “на цёплае лета, на буйное жыта”.

Лета: купальскія і пятроўскія,жніўныя. Купалле з яго семантыкай кульмінацыйнай вітальнасці і росквіту суправаджаецца ў беларусаў песенным багаццем . а таксама шэрагам балад з міфалагічнымі матывамі. У матывах і вобразах жніўных песень закадзіраваны цэлы пласт светапоглядных, сацыякультурных, псіхалагічных з’яў, праяўленняў стасункаў чалавека з прыродай, асэнсаваных паэтычна.

Восень: ільняныя, талочныя(апошнія бытавалі і ў межах летне-асенняга сязону). Спявалі восенню ў час працы ўключна да Пакроў. У восеньскіх песнях пануе тэма замужжа, развітання дзяўчыны з родным домам.

Галашэнні – імправізаваны творы, у якіх выкарыстоўваліся традыцыйныя народныя формулы мастацкія прыёмы і сродкі для аплаквання памерлых. Прыпеўкі Да песеннай сворчассці адносяцца прыпеўкі – кароткія чатырох-,шасцірадковыя песенькі з выразным рытмам, тэматыка якіх ахоплівае самыя разнастайныя з’явы жыцця, ад заляцанняў моладзі да грамадска – палітычных падзей.

5 вопрос Новы год адзначалася 19 ліпеня і супадаў з пачаткам разліву Ніла . Звесткі аб гэтым свяце дайшлі да нас дзякуючы малюнках у храмах Хатор ў Дэндэра і Гара ў Эдфу . У Дэндэра , дзе Хатор лічылася дачкой сонечнага бога Ра , свята пачыналі адзначаць за дзве ночы да непасрэднага пачатку новага года . Свята пачыналася з таго , што вярхоўны жрэц з чатырма прарокамі і жрацом -музыкам ўваходзіў у « Зала полымя » , там ён браў камень , які закрывае ўваход у крыпту . У крыпце захоўвалася ладдзя са скульптурным малюнкам Хатор , і жрэц спускаўся ў крыпту , каб ачысціць статую багіні .

Па заканчэнні гэтага абраду статую праносілі да «чыстай малельні » пад адкрытым небам , дзе праходзіў абрад « ўскладання васьмі карон » , якія прыносяцца прадстаўнікамі васьмі багоў Гермополя . У ноч перад Новым годам зноў праводзілася шэсце. Статую ставілі ў альтанцы з апушчанымі фіранкамі . І пасля таго , як ўзыходзіла сонца , фіранкі адкрываліся , каб багіня магла уз'яднацца са сваім бацькам і зноў напоўніцца магічнай сілай.

 

Свята Царскага Юбілею сімвалізаваў адраджэнне чароўнай улады фараона. Першы раз гэтае свята адзначылі на трыццацігоддзе праўлення фараона Джоссера , гэта пацвярджаюць егіпецкія і грэцкія крыніцы. Грэкі называлі гэтае свята , «свята трыццацігоддзя » .

Свята Даліны адзначаўся штогод у Фівах . Пачынаўся ён у маладзік дзясятага месяца па егіпецкаму календара і доўжыўся дзесяць дзён. У часы праўлення фараонаў Рамессидов гэтае свята адзначаўся ў другім месяцы летняга сезону шему , перад зборам ўраджаю. З гэтай нагоды статуя Амона пакідала Карнакский храм і пачынала сваё шэсце па храмах , прысвечаным багам пахавальнага культу , у заходняй частцы Фіваў , а таксама па храмах памерлых і абагаўлёны фараонаў . Статую бога пераносілі на плячах разам са статуямі Мут і Хонсу да порта; за ёй ішоў картэж фараона , знатныя вяльможы і просты народ.

Усе святы Старажытнага Егіпта выконвалі шэраг рэлігійных і палітычных функцый. Яны служылі свайго роду доказам чароўнага паходжання фараонаў . Гэта дасягалася з дапамогай розных рытуалаў , у якіх фараоны прымалі ўдзел у выглядзе сыноў бога Сонца.

6 вопрос

Хоць з даўніх часоў кітайцы былі надзвычай працавітым народам і працавалі ад відна да відна кожны дзень , аднак святочныя дні ў календары ўсё ж меліся. Свая каляндарная сістэма ў кітайцаў была складзена ўжо ў сярэдзіне 2 тыс. Да н.э. Каляндар у Кітаі заўсёды абслугоўваў гаспадарчыя патрэбы земляроба. За асноўную адзінку вымярэння часу прынята натуральнае чаргаванне фаз месяца , г.зн. пачатак месяца абавязкова супадае з маладзіком , а сярэдзіна - з поўняю.

Не меншае ўвага надаецца і сонечнага годзе. Кітайцы здаўна адрознівалі 12 задыякальных сузор'яў , знакі задыяку носяць назвы жывёл : мыш , бык , тыгр , заяц , цмок , змяя , конь , авечка , малпа , певень , сабака , свіння . Бог Дабрабыту на кітайскім фестывалі ліхтароў Са старажытных часоў у Кітаі існаваў таксама кошт часу па шестидесятеричному цыкле , калі дні ( а з пачатку н.э. - гады ) пазначаліся камбінацыяй аднаго іх дзесяці знакаў шэрагу « ствалоў » і аднаго з 12 знакаў шэрагу « галін » .

12 Сакавіка Вясновы свята - Дзень пасадкі дрэў ( Arbor Day ) - афіцыйнае свята ў Кітаі і Тайвані. Штогод 12 сакавіка, у дзень смерці выбітнага рэвалюцыянера Сунь Ятсена ( Sun Yat - sen ), у краіне праводзяцца масавыя пасадкі зялёных насаджэнняў. Сунь Ятсен выступіў з ініцыятывай масавых пасадак дрэваў, у якіх і сёння прымаюць асабістае удзел кіраўнікі партыі і дзяржавы .

У 1981 годзе на чацвёртай сесіі Пятага нацыянальнага народнага кангрэса Кітая была прынятая Рэзалюцыя па правядзенні агульнанацыянальнай добраахвотнай кампаніі па пасадцы дрэў ( Resolution on the unfolding of a nationwide voluntary tree - planting campaign ) , у якой было ўстаноўлена правядзенне ў краіне Дня пасадкі дрэў.

1 мая У КНР 1 Мая з'яўляецца дзяржаўным святам . Афіцыйныя выхадныя дні: 1 , 2 і 3 мая. За кошт пераносу іншых выходных дзён у Кітаі на 1 Мая адпачываюць 7 дзён. З'яўленне Дня працы ў Кітаі можна аднесці да 1918 годзе, калі рэвалюцыйная інтэлігенцыя пачатку распаўсюджванне ў Шанхаі , Сучжоу , Ханчжоу і іншых месцах улётак з паведамленнем пра гэты дзень . 1 мая 1920 года ў Пекіне , Шанхаі і шэрагу іншых гарадоў краіны прайшлі першыя ў гісторыі Кітая дэманстрацыі , прысвечаныя Дню працы. У снежні 1949 пастановай урада КНР 1 траўня быў аб'яўлены афіцыйным святам .

27 верасня ( дата для 2015 ) Чжунцю - свята Месяца і ўраджаю - адзначаюць у Кітаі ў 15- ы дзень восьмага месяца па месяцовым календары. Ён прыпадае на сярэдзіну восені , таму яшчэ ў старажытнасці яго называлі Чжунцю - сярэдзіна восені . Свята зарадзіўся ў эпоху дынастыі Тан і займае важнае месца ў кітайскім календары - гэта дзень глыбокай пашаны богу Месяца. Выходныя доўжацца тры дні. Па традыцыі ў дзень свята кітайцы ядуць асаблівыя салодкія піражкі і чытаюць вершы пры святле месяца , якая ў гэты дзень лічыцца самай круглай і самой яркай.

Красаванне касы напаўняе духмянасцю рамантычныя пейзажы месячнай ночы . Месяцовыя аладкі нагадваюць пра паўстанне кітайскага народа супраць мангольскіх заваёўнікаў , так як шмат стагоддзяў таму маленькія запіскі , запечаныя ў такія піражкі , заклікалі да бунту і непадпарадкавання захопнікам. Цеста для такіх піражкоў рыхтуюць з зерня лотаса і дробненага кунжуту .

У гэты дзень закаханыя моляць багоў злучыць іх разам , каб зліцца ў адно цэлае , як месяц . Паўсюль прадаюцца маленькія каляровыя ліхтарыкі : увечары іх запальваюць у гарадскіх парках і палях бацькі разам з дзецьмі , якім па такім выпадку дазваляецца позна класціся спаць.

У Тыбеце земляробчыя святы

Апісання святаў тыбетцаў За¬падного Тыбету і сумежных терри¬торий , назапашаныя з другой полови¬ны XIX ст . даследаваннямі А. Франку , А. Уоделла , XX Годвін - Осціна , супадаюць з дадзенымі , якія приводят даследчыкі сярэдзіны XXв . , такие , як Д. Тучы , Р. Стэйн , Д. Снеллгров . Асаблівую цікавасць уяўляюць работы Р. дэ Небески - Войковица , собрав¬шего унікальныя дадзеныя па святочнай абраднасці , звычаям і міфалогіі тыбетцаў ў XXв . Ва ўсіх гэтых работах важныя выказаныя аўтарамі ідэі па тэорыі каляндарнай абраднасці тібетцаў. ваяўнічыя практыкаванні паказвалі на характар ​​бажаствоў , заступацца чалавеку і яго дома; спектаклі і іншыя тэатралізаваныя відовішчы прызначаліся ўмілажальваньне Гаспадароў зямлі ( Сабдаг ) , Гаспадароў мясцовасці ( Жибдаг ) і іншых духаў , « якія забяспечвалі » паспяванне і збор ўраджаю. На думку М.Х. Дункана , аснову Свята ўраджаю склалі абрады , звязаныя , па-першае , з будучым пасевам , клопатам пра ўраджай наступнага года , ініцыяцыя воінаў , пачаткам гандлю , а па-другое , з удзячнасьцю за сабраны выдатны ўраджай і перамогу над ворагамі .

Мэта штогадовых святаў ўраджаю - падзячныя приноше¬ния Лакальная бажаству , ад Ласка якога залежаць ўмовы надвор'я , дабрабыт суполак , здароўе яе членаў . Свята ўраджаю тыбетцаў , якія жывуць цяпер у Індыі . Ж. Снайдэр звярнула асаблівую ўвагу на тое , што спектаклі , звязаныя са Святам ўраджаю , па сваім характару могуць лічыцца пачаткам клас - сического свецкага тэатра Тыбету .

Святы Японіі земляробчыя

4 мая : Дзень зеляніны ( Мидори - але хі )

Свята зеляніны і прыроды. Да 2007 года , Дзень зеляніны святкаваўся 29 красавіка, а 4 траўня быў « грамадзянскі свята» ( кокумин але кюдзицу )

7 ліпеня : Танабата

Гэта рамантычнае свята абавязана сваім з'яўленнем кітайскай легендзе аб закаханых Орихимэ і Хикобоси . Пастух і прынцэса ткацтва ўступілі ў шлюб з блаславення бацькі , але прыйшоўшы ў падарваў дабрабыт , забыліся пра тканіны і статку , за што былі разлучаны бацькам прынцэсы - ён развёў іх па розных баках ракі . І з таго часу Орихимэ і Хикобоси могуць сустрэцца толькі ў адну ноч у годзе - сёмую на сёмым месяцы.

У астранамічнай варыяцыі легенды Орихимэ называецца Вегай , а Хикобоси - Альтаір , а Млечны шлях - рака , што падзяляе іх .

У гэтае свята па вуліцы упрыгожваюцца маляўнічымі ліхтарамі і сцебламі бамбука , да якіх любы можа прымацаваць паперку ​​са сваім жаданнем . А ў ноч па ўсёй Японіі людзі назіраюць салюты і загадваюць жаданні. Але калі выдалася дажджлівае надвор'е , жадання здзейсняцца толькі праз год - з- за благі надвор'я закаханыя не змогуць сустрэцца .

Танабата не з'яўляецца дзяржаўным святам , акрамя таго , у некаторых частках Японіі свята праходзіць не 7 ліпеня, а 7 жніўня , што бліжэй да легендарнай даце (у адпаведнасці з месяцовым календаром ) .

31 снежні : Омисока

Напярэдадні Новага года ў Японіі не з'яўляецца дзяржаўным святам . У тыдзень перад ім кампаніі праводзяць вечарынкі бонэнкай ( яп .忘年 会бо : нэнкай ? ) - Праводзіны старога года . Прадпрымальнікі звычайна ладзяць вечарынкі ў рэстаранах , з півам і сакэ [ 10 ] .

Осодзи , глабальная ўборка , таксама з'яўляецца часткай святкавання Омисоки . Яна практычна паўтарае вясновую ўборку . Як толькі дом становіцца чысты , пачынаюць падрыхтоўваць навагоднія стравы. Перад Калядамі і Напярэдадні Новага года большасць офісаў і іншых прадпрыемстваў зачыняюцца прыкладна на тыдзень , аўтамабільныя коркі , якія ствараюцца патокамі японцаў , якія накіроўваюцца ў сельскую мясцовасць з Токіо і іншых мегаполісаў , расцягваюцца да 50 км.Синкансэны і іншыя цягнікі запоўненыя якія стаяць пасажырамі. Вялікая колькасць турыстаў пакідае краіну , сцякаючы на Гаваі і ў Паўднёва - Усходнюю Азію.

NHK транслюе штогадовыя тэлевізійныя спектаклі , канцэрты , у прыватнасці , вядомая праграма " Кохаку Ута Гассэн » , якая збірае мноства выканаўцаў розных напрамкаў

8 красавіка : Фестываль кветак ( Хана Мацура або Камбуцуэ ( Дзень нараджэння Буды ))

Недзяржаўны Фестываль Кветак ёсць не што іншае , як святкаванне дня нараджэння Буды. У гэты дзень храмы упрыгожваюцца кветкамі , а наведвальнікам раздаецца салодкі чай Амаці , прыгатаваны з разнавіднасці гартэнзіі . Напой лічыцца магічным , ім таксама абмываюць статуі Буды. Паводле легенды , адразу пасля нараджэння дзевяць нябесных драконаў орасамі галаву дзіцяці вадой. Кветкі жа сімвалізуюць сад Лумбини , у якім нарадзіўся прасветленага

7 Абрадавыя дзеі ў жыцці старажытных грэкаў.Міфалогія старажытных грэкаў, як выснова абрадавых дзей.

Кожны верасня з часоў мікенскай царства і да 396 г. да н.э. , калі храм Деметры быў разбураны , у старажытнагрэчаскай горадзе Элевсин каля 30 000 чалавек прысвячаліся ў таемныя абрады , званыя містэрыямі , у гонар багіні ўрадлівасці Деметры і яе дачкі Персефоны .

Мы не ведаем , што ляжала ў аснове гэтых рытуалаў. Да культу містэрый дапускаліся толькі прысвечаныя , якія давалі зарок захоўваць таямніцу. Схаваны сэнс містэрый так і застаўся неразгаданым , але дакладна вядома , што ў іх маглі ўдзельнічаць усе , хто гаварыў па - грэцку і не зрабіў забойства , і што прысвечаным паведамлялася нешта , якое абяцала ім шчасьце ў замагільнага жыцця.

Святы пачыналіся з абмывання ў моры каля Афін , пасля чаго працэсія накіроўвалася ў Элевсин . Увечары ў зале , асветленым мноствам паходняў , верагодна , нешта дэкламавалі і ладзілі ўяўленне Магчыма , то былі сцэны з жыцця Деметры - пошукі Персефоны , выкрадзенай Аідам , уладаром царства мёртвых . Знайшоўшы сваю дачку , Деметра пагадзілася , каб Персефона праводзіла з ёй частку года. Яе вяртанне на зямлю сімвалізавала вясновае адраджэнне жыцця.

Падчас пошукаў Деметра ў абліччы старой спынілася ў Элевсине і стала няняй каля царскага сына.

Кожную ноч яна клала дзіцяці ў агонь , каб зрабіць яго несмяротным. 06 гэта даведаліся , і тады яна адкрылася перад жыхарамі горада , якія пабудавалі храм у яе гонар. Менавіта тут і праводзіліся містэрыі . Існуе легенда , быццам бы ў час Персідскіх войнаў ( 500-479 гг . Да н.э.) , калі жыхары пакінулі наваколлі Афін і Элевсина , самі багі працягвалі ладзіць містэрыі . Па словах грэцкага гісторыка Герадота (V ст. Да н.э.) , персідскія лазутчыкі , прабіраюцца да Элевсину , бачылі воблака пылу і чулі гучныя галасы цэлага мноства багоў. У той жа дзень у бітве ў Саламинском праліве ў берагоў Атыкі персы былі разбітыя .

Абрад пахавання памерлых у старажытных грэкаў лічыўся святой абавязкам , невыкананне , якога лічылася грахом , як перад памерлымі людзьмі , так і багамі нябеснымі , падземным светам. Месца , дзе ляжала ня пахавання цела - апаганьваць . У выпадку не выканання абраду пахавання , душа чалавека не магла трапіць у царства мёртвых , і не знаходзіла спакою , вандравала па зямлі і турбавала жывых людзей. А Багі падзямелля чакалі гэтую душу , але не атрымаўшы яе , гневацца .

На зямлі грэкаў не было больш страшнага пакарання , як памерці не пахаваным . Ахвярай гэтага пакарання былі людзі адкінутыя грамадствам , што страцілі чалавечую годнасць. Для асуджаных злачынцаў да гэтай ганебнае пакаранне , абрад суправаджаўся яшчэ і публічным пакараннем , гэта значыць пасля прывядзення прысуду цела заставалася на месцы пакарання смерцю і нешта бяруць жывёламі і птушкамі . За кошт гэтага такія прысуды як павешанне або распяцце лічыліся самым страшным пакараннем , бо труп чалавека заставаўся ў ганебным месцы да таго часу , пакуль не сгниет.Поскольку патанулы цела , ня лічылася пахаваным , грэкі , сыход у плаванне па моры , бралі з сабой самыя каштоўныя рэчы , якія толькі ў іх былі .

Гэта рабілася для таго , каб пасля крушэння судна , якія ўсплылі і прыбытку цела да берага , змаглі пахаваць , а рэчы прыняць як падзяку за зробленае дабро. Людзі , якія знайшлі не пахаваным цела , павінны былі надаць яго зямлі.

Віды абрадаў:

У старажытнай Грэцыі існавала два абраду пахавання : гэта спальванне цела на вогнішчы , ці ж наданне зямлі. Пасля спальвання на вогнішчы , прах чалавека змяшчалі ў спецыяльную пахавальную скрыню , а затым закопвалі ў каменныя магілы і стваралі штучныя пагоркі . Але многія аддавалі перавагу захоўваць рэшткі сваіх блізкіх сваякоў і даводзіць да агульнага іх зямлі , а не спальваць ў прах . Пахаванне шляхам спальвання было даволі дарагім , і таму абрад спальвання на вогнішчы быў раскошай.

Разводзіўся вогнішча вялікіх памераў , у вогнішча кідалася усё што магло , спатрэбіцца чалавеку на тым свеце , а гэтак жа ўсё што ён любіў ( жывёл , часам было і такое што людзей таксама кідалі ў вогнішча ) .

Калі не было сродкаў і магчымасці крэмаваць цела , яго закопвалі , ці ж дастаткова было кінуць тры жменькі зямлі на нябожчыка , што б яно лічылася пахаваным

У труну клалі ўсё самае неабходнае , напрыклад , мужчынам зброю , жанчынам ўпрыгажэнні і каштоўнасці.

Існавала і такая легенда аб тым , што перавозчык Харон , перапраўляў душы праз раку Стыкс .

а выкананне працы перавозчыка Харон трэба было заплаціць , таму памерламу клалі манету ў рот , альбо на вочы , а ў руку Пышкі , што б ўціхамірыць сабаку Цэрбера , які ахоўваў Царства мёртвых .

Перад пахаваннем , цела нябожчыка абмывалі , апраналі ў чыстыя адзенні , гэта было часцяком жаночым заняткам , прычым у дом да нябожчыка маглі заходзіць жанчыны , толькі старэйшыя за 60 гадоў. На працягу дня ўсе жадаючыя маглі з ім развітацца . Труну упрыгожваўся кветкамі. Пахаванне адбывалася на наступны дзень пасля смерці. Цела выносілі з хаты да ўзыходу сонца .

Вяселле ў грэкаў , як і ўсіх іншых народаў , адзін з самых важных падзей у жыцці чалавека . Аб рытуалах і абрадах старажытных грэкаў гісторыкі даведаліся з якія захаваліся запісаў антычных пісьменнікаў , з малюнкаў на Атычная вазах .

Кожная вобласць Старажытнай Грэцыі адрознівалася сваімі адмысловымі рысамі шлюбнага рытуалу , якія маглі змяняцца на працягу стагоддзяў , аднак асноўныя моманты святы былі падобнымі . У пацверджанне гэтага былі прадастаўлены вазы 6-4 стагоддзяў да н.э. , з аналагічнымі малюнкамі пра вясельных абрадах.

Для грэкаў шлюб быў чароўным усталяваннем , таму вяселле суправаджалася шматлікімі малітвамі і ахвярапрынашэннямі . Вузамі шлюбу ў Старажытнай Грэцыі спалучаліся ў асноўным зімой , у афінян нават назва аднаго зімовага месяца было - Гамелион ( адбывалася ад дзеяслова « gameo » - ажаніцца ) .

Вясельныя абрады дзяліліся на тры асноўных акта : пачастунак у доме нявесты , ўрачыстая працэсія маладых да дома жаніха , баль і праводзіны маладых у спальню. Беднае насельніцтва краіны адзначала вяселле за адзін дзень , багацеі - святкавалі на працягу трох дзён. Галоўны дзень жаніха і нявесты пачынаўся з іх абмывання вадой з пэўнага крыніцы , якую прыносіў дзіця з ліку блізкіх сваякоў. Заможныя грамадзяне для гэтага абраду набывалі посуд , аздобленыя малюнкамі са вясельнымі сцэнамі.

Некалькі краснофигурных ваз , упрыгожаных вясельнымі сцэнамі былі знойдзеныя на Керчанскім паўвостраве. Посуд датуюцца 5-4 стст да н.э. Акрамя таго , былі выяўленыя пазнейшыя чорна фігурныя лебеты , якія адносяцца да сярэдзіны 5 стагоддзя . Жыхары Пантикапея захоўвалі вясельныя рытуалы некалькі стагоддзяў , не змяняючы іх нават ва ўгоду новых павеваў моды Афін . Як вядома , у Эладзе мода на пэўныя віды посуду , у прыватнасці гэта датычыцца спосабу яе афарбоўкі , змянялася досыць хутка.

Яшчэ адным предсвадебной рытуалам грэкаў было прысвячэнне якой- небудзь багіні дзявочага паясы нявесты , кудзера яе валасоў і яе дзіцячых цацак . У тыя часы дзяўчат аддавалі замуж ва ўзросце 13-14 гадоў , таму муж яшчэ павінен быў дачакацца пакуль нявеста падрасце. Мужчыны ж наадварот аблытаць сябе вузамі шлюбу не спяшаліся , старажытнагрэцкі філосаф Платон лічыў самы зручны ўзрост мужчыны для шлюбу - 30-35 гадоў. Шлюбы вельмі часта складаліся паміж сваякамі , каб пазбегнуць падзелу маёмасці паміж рознымі родамі .

На другі вясельны дзень нявесту апраналі ў вясельны ўбор , накідвалі вэлюм. Бацька нявесты ў гэты дзень прыносіў ахвяры багам хатняга ачага , багам - захавальнікам шлюбу. Падчас урачыстага балю бацька нявесты перад усімі гасцямі аб'яўляў , што аддае сваю дачку замуж. Да вечара маладыя адпраўляліся ў дом жаніха , за маладымі вынікала маці нявесты з факелам - сімвалам ачага . На парозе хаты жаніха гасцей сустракала яго маці , таксама з паходняй.

Некаторыя вобласці Старажытнай Элады практыкавалі звычай з крадзяжом нявесты , у іншых - жаніх павінен быў на руках занесці нявесту ў дом , сочачы , каб яе ногі не закранулі парога хаты. Увайшоўшы ў свой ​​новы дом , нявеста павінна была пазнаёміцца ​​з усёй становішчам , начыннем і пасябраваць з хатнімі бажаствамі . Пасля гэтага пачынаўся самы шматлюдны баль , на святкаванне варта было запрашаць усіх сваякоў і блізкіх сяброў. Да канца балю маладых праводзілі ў спальню , суправаджаючы вясельнымі песнямі і Эпіталама .

На трэці дзень вяселля , нявеста зноў апраналіся ў вясельны ўбор , аднак , ужо без фаты , якую мянялі на вянок ці дыядэму. Раніцай трэцяга дня нявеста , у хаце жаніха прымала падарункі ад дзяўчат і жанчын. Пасля вяселля , у бліжэйшых свята Апатурий , мужу варта было прынесці ахвярапрынашэнне , і ўнесці імя жонкі ў спісы сваёй фратрыі . На гэтым і заканчваліся вясельныя абрады , а нявеста набывала канчатковы новы сацыяльны статус у грамадстве.

8. Вялікія і значныя святы ў культуры Старажытнай Грэцыі (Дзянісавы дзеі)і інш.

З багамі звязаны ўсе старажытнагрэцкія святы і спартыўныя гульні . Знакамітыя Алімпійскія гульні , якія Старажытная Грэцыя падарыла свету , былі ў эпоху антычнасці не адзінымі . Вытокі першых алімпіяд губляюцца ў старажытнасці , але ў 776 г , да н . э. на мармуровай дошцы ўпершыню было запісана імя пераможцы ў бегу , таму прынята лічыць менавіта гэты год пачаткам гістарычнага перыяду Алімпійскіх гульняў. Месцам Олнминйскйх святкаванняў быў свяшчэнны гай Альтис ў Алімпіі. Месца выбрана вельмі ўдала.

Усе пабудовы , і раннія і пазнейшыя - храмы , скарбніцы , стадыён , іпадром - ўзведзены ў роўнай даліне , апраўленай мяккімі , пакрытымі густой зелянінай пагоркамі . Прырода ў Алімпіі як бы прасякнута духам свету і дастатку , які ўсталёўваўся на час Алімпійскіх гульняў. У храме Зеўса Алімпійскага знаходзілася статуя бога , створаная скульптарам Фидием , якая лічылася адным з сямі цудаў свету .

У святую гай з'язджаліся тысячы гледачоў. Акрамя відовішчаў спаборніцтваў атлетаў , тут заключаліся гандлёвыя здзелкі , праходзілі публічныя выступы паэтаў і музыкаў , выставы работ скульптараў і мастакоў. Тут абвяшчаліся новыя законы , дагаворы , абмяркоўваліся важныя дакументы. З моманту аб'явы святога месяца гульняў усё тыя, што ваявалі боку спынялі ваенныя дзеянні. Вядома, што ў спартыўных гульнях прымалі ўдзел толькі мужчыны з ліку свабодных грамадзян , ніколі не прыцягваліся да суду і ніколі не абвінавачаныя ў несумленных учынках .

Жанчыны не дапускаліся нават у якасці гледачоў пад страхам смерці. Для іх існаваў і свае змагання - у бегу . Дзякуючы мгочисленным тэкстаў і размалёўках па кераміцы мы зараз ведаем , якія віды спорту існавалі ў Старажытнай Грэцыі: барацьба , спаборніцтва бегуноў на розныя дыстанцыі , кіданне дзіды , молата , дыска , плаванне , кулачны бой , бег у поўнай зброі , змаганне калясьніц , пад'ём цяжараў , Панкрат (камбінацыя бокса і барацьбы). Атлеты спаборнічалі толькі аголенымі , каб прадэманстраваць прыгажосць свайго цела.

У гэтым наглядна выяўлялася цялеснасьць старажытнагрэцкай культуры. Культ цела быў настолькі вялікі , што галізна не выклікала пачуцці сарамлівасці. Правілы забаранялі забіваць суперніка , звяртацца да недазволеным прыёмам , спрачацца з суддзямі . Ўрачыста адбывалася і ўзнагароджанне пераможцаў. Пераможцы гульняў ( олимпионики ) ўзнагароджваліся вянкамі з дзікай слівы , якая расла каля храма Зеўса. У апошні дзень свята ўладкоўвалася ўрачыстая працэсія ў гонар пераможцаў , а вяртанне олимпионика ў родны горад пераўтваралася ў Не вартая трыумф.

Увесь горад выходзіў яму насустрач , гарадскія ўлады ладзілі баль , а на плошчы ўзводзілі статую пераможцы: ён станавіўся нацыянальным героем і на працягу ўсяго жыцця карыстаўся павагай.

Акрамя Алімпійскіх , у Старажытнай Грэцыі праходзілі Піфійскія гульні ў Дэльфах , прысвечаныя Апалону , Истмейские гульні ў гонар бога Пасейдона , Немейские гульні , якія праслаўляюць Зеўса. Гульні давалі рэлігійную санкцыю фізічным вартасцяў - « аретэ » , і маральнае права панаваньня над людзьмі. У іх як нідзе выяўлялася такая рыса старажытнагрэцкая культуры , як спаборнасць .

Грэцкі aгoн ( барацьба) ўвасабляў характэрную рысу вольнага грэка : ён мог праявіць сябе перш за ўсё як грамадзянін поліса , яго асабістыя заслугі і якасці шанаваліся толькі тады , калі выказвалі ідэі і каштоўнасці поліса , гарадскога калектыву. У гэтым сэнсе грэцкая культура была безасабовыя.

Раз у чатыры гады адзначаўся свята ў гонар багіня Афіны - заступніцы горада Афін - Вялікія Панафиней . Свята ўяўляў сабой факельнае шэсце да статуі Афіны , паднашэнне шматлікіх і багатых дароў каханай багіні : адзення , твораў мастацтва , ахвярных жывёл , кветак. Затым праходзілі спаборніцтвы музыкаў у выканальніцкім мастацтве і атлетычныя спаборніцтвы . Свята завяршаўся балем .

Пераможца ўзнагароджваўся дарамі Афіны - вянком аліўкавага дрэва , так як па легендзе менавіта Афіна падарыла грэкам аліўкавы дрэва , і выдатнай амфар з аліўкавым алеем.

Святы ў гонар бога Дыяніса - Дыянісіі , звязаныя з гісторыяй узнікнення тэатра. Вялікія Дыянісіі святкаваліся пяць дзён , вясной і восенню , і ўключалі яркія шэсця , якія суправаджаліся культавымі песнямі , танцамі , драматычнымі ўяўленнямі. З харавых песень - дыфірамбаў богу Дыяніс і ўзнік жанр трагедыі. Трагедиос - « песьню казлоў » або козлопение - склаўся з культавых песень хорам мужчын - сатыра , апранутых у казліныя шкуры і якія суправаджалі акцёра , які адлюстроўваў Дыяніса.

Камедыя нарадзілася з песень , поўных абрадавай распушчанасць і якія выконваліся натоўпам пасялян падчас сельскіх Дыянісій . Шэсце ў гэтае свята называлася комос . Камедыя - песні падчас комоса . Камедыя адрознівалася вялікі вольнасці ў выбары словаў і сцэн , таму на такія святы не дапускаліся жанчыны і дзеці. Камедыя эпохі класікі была ў асноўным палітычнай .

Раз у чатыры гады уладкоўваўся свята , роўнага якому антычнасць не ведала : свята духоўнага зносін лепшых розумаў і бліскучых талентаў . Афінская Акадэмія - гэта назва свяшчэннай гаі , прысвечанай афінскай герою - акад. Гэта месца праславілася тым , што адсюль пазней пачыналіся цікавыя спаборніцтва бегуноў - бег з паходнямі.

У спаборніцтвах розумаў выступоўцаў бярэ свой ​​пачатак дыялектыка - уменне весці гутарку , абвяргаючы развагі і аргументы суперніка , высоўваючы і даказваючы ўласныя довады. У такім выпадку « слухаць Логас " азначала " быць убедимым » . Адсюль пакланенне перад словам і асаблівай пашаны багіні перакананні Піце .

Грэцкім агонію грунтавалася, права суіснавання розных філасофскіх школ якія сталі крыніцай культурнага прагрэсу.

9.Уладкаванне і арганізацыя відовішчаў у амфітэатрах у Старажытнай Грэцыі.

10.Афінскія, Панафінскія, Піфейскія і інш.Гульні. З’яўленне Алімпійскіх гульняў.

Пифи́йские игры (др.-греч. Πύθια) — один из четырёх общеэллинских агонов, занимавший второе место после олимпийского и проходивший раз в четыре года вДельфах. Проводились в честь Аполлона, как победителя змея Пифона^[1].

История игры.

Принцип состязательности играл огромную роль в жизни Эллады и пронизывал многие сферы деятельности греков: политику,торговлю, спорт, искусство и религию. Особое значение имели агоны — общегреческие игры, которые содействовали усилению национального самосознания эллинов. Варварам — чужеземцам — участие в общегреческих Играх было строго запрещено.

Широкую известность получили четыре древнегреческих праздника: Пифийские игры, Античные Олимпийские игры,Истмийские игры и Немейские игры. Общегреческий характер этих Игр подчёркивали специальные призы для победителей — венки из ветвей различных растений-символов, поскольку в Элладе венки считались особенно почётной наградой.

Пифийские игры проводились в честь Аполлона, бога солнечного света, гармонии, покровителя искусств и муз, объявлявшего людям волю Зевса. Согласно мифам, эти Игры были учреждены самим Аполлоном в честь его победы над драконом Пифоном^[. После победы к имени Аполлона прибавился эпитет «пифийский», а жрицы-прорицательницы его храма в Дельфах получили название пифии

Поводом к регулярному проведению Пифийских игр считается Первая Священная война против гавани Кирры за право паломников беспошлинно посещать святилище в Дельфах. История Пифийских игр прослеживается, начиная в 582 г. до н. э., благодаря найденным надписям в честь Аристотеля и Каллисфена. После окончания Священной войны управление Играми перешло к ДельфийскойАмфиктионии — Совету двенадцати греческих племён. С тех пор Игры стали проходить поздним летом один раз в четыре года^[8], соответственно за год до Олимпийских Игр. Ежегодно справлялись малые пифии.

Основное место проведения Пифийских игр — равнина в Дельфах, где расположены амфитеатр и стадион.

Ход игрыМногие свидетельства того времени и документы, повествующие о Пифийских играх, были уничтожены человеческим насилием или стихийными бедствиями. Но все сохранённые источники подчёркивают великолепие и блеск Игр. Записи, сделанные Аристотелем, дают нам представление о торжествах.

Игры длились от шести до восьми дней и начинались со священного театрального действа, воссоздающего победу Аполлона над Пифоном. Во время торжественной процессии в храме Аполлона совершалось большое праздничное жертвоприношение. На четвертый день после праздничного пиршества начинались Игры.

В театре города Дельфы проводились музыкальные и театральные соревнования, а на стадионе города Дельфы — атлетические состязания. Из-за гористой местности Дельф гонки на колесницах проходили на равнине у города Криса.

Художественные дисциплины:

Гимн богу Аполлону

Соревнования в игре на флейте и кифаре, с пением или без него

Соревнования в театральном и танцевальном искусстве

Выставки-продажи художественных изделий на агоре