21. Лесапрамысловы комплекс: склад, асаблівасці сучаснага развіцця і размяшчэння цэлюлозна-папяровай вытворчаяці і выдавецкай дзейнасці.

Лесапрамысловы комплекс (ЛПК) – складанае міжгаспадарчае ўтварэнне, якое ўключае розныя віды эканамічнай дзейнасці: лясную гаспадарку і прадастаўленне паслуг у гэтай галіне; апрацоўку драўніны і вытворчасць вырабаў з дрэва; цэлюлозна-папяровую вытворчасць і выдавецкую дзейнасць; вытворчасць мэблі; апрацоўку другаснай сыравіны; а таксама прадпрыемствы па выпуску машын і абсталявання для ЛПК. Такім чынам, на долю ўсяго ЛПК (без выпуску машын і абсталявання) прыпадае звыш 3%. На ўзроўні рэгіёнаў найбольш высокая доля ЛПК у структуры іх ВРП у Мінскай і Гомельскай абласцях (звыш 3%), найменшая – у Віцебскай і Гродзенскай (менш 2%).

У сучасны момант развіццю ЛПК надаецца вялікая ўвага не толькі з пункту гледжання задавальнення ўнутраных патрэб, але і экспартных. Для гэтага ён мае ўсе падставы, але найперш добрую забяспечанасць ляснымі ресурсамі.

Функцыянальная роля ЛПК – забеспячэнне эканомікі і насельніцтва драўнінай і прадукцыяй з яе, а таксама разнастайнымі дзікарослымі і недраўнянымі лесапрадуктамі.

Пачатковая стадыя тэхналагічнага цыклу ЛПК – лесанарыхтоўкі. Іх геаграфія ў цэлым адпавядае геаграфіі лясных рэсурсаў. У разрэзе абласцей асноўная нарыхтоўка драўніны прыпадае на Мінскую, Гомельскую і Віцебскую вобласці. Асноўныя пароды ў нарыхтоўцы – хваёвыя і мяккаліствовыя. Свае патрэбы ў дзелавой драўніне Беларусь забяспечвае практычна поўнасцю за кошт уласных рэсурсаў і звыш ¼ яе экспартуе.

Для захавання і ўзнаўлення лясных рэсурсаў прадпрыемствамі лясной гаспадаркі ажыццяўляюцца лесаўзнаўленчыя работы. Штогод яны праводзяцца ў краіне на плошчы не менш, чым 30 тыс. га.

Цэлюлозу Беларусь пачала вырабляць у 80-я гады ХХ ст. на Светлагорскім цэлюлозна-кардонным камбінаце (ЦКК), які застаецца пакуль адзіным яе вытворцам у краіне. Разам з цэлюлозай ён вырабляе гафрыраваны кардон і ўпаковачную паперу. Цэнтры па вытворчасці паперы і кардону размешчаны ва ўсіх абласцях Беларусі, за выключэннем Брэсцкай.

Вытворчасці мэблі ў Беларусі паспрыяў шэраг фактараў: трывалая сыравінная база, спрыяльнае эканоміка-геаграфічнае становішча, кваліфікаваныя кадры, попыт на айчынным рынку і рынку суседніх краін. Усяго ў Беларусі працуе звыш 300 мэблевых прадпрыемстваў і вытворчасцей. Найбуйнейшыя прадпрыемствы па яе выпуску размешчаны ў буйных прамысловых цэнтрах у складзе дрэваапрацоўчых аб’яднанняў – “Пінскдрэў”, “Гомельдрэў”, “Мазырдрэў”, “Мінскмэбля”, “Бабруйскмэбля”, “Маладзечнамэбля”. Сярод выпускаемых відаў мэблі асноўныя – сталы, стулы і крэслы, гарнітуры і наборы мэблевых вырабаў, шафы.

Апрацоўкай макулатуры ў краіне займаюцца пераважна прадпрыемствы, якія выпускаюць паперу і кардон.

Неабходна падкрэсліць, што магчымасці ЛПК у частцы ўзмацнення яе экспартнага патэнцыялу недавыкарыстоўваюцца. Сведчаннем гэтага з’яўляецца тое, што Беларусь атрымлівае ад экспарту прадукцыі ЛПК значна менш, чым малалясная Аўстрыя (амаль ў 3 разы). Прычына – у неглыбокай перапрацоўцы драўніны.

Галоўная задача ЛПК на бліжэйшыя гады – павышэнне канкурэнтаздольнасці прадукцыі, мадэрнізацыі працуючых і стварэнне новых канкурэнтаздольных вытворчасцей па глыбокай перапрацоўцы драўнянай сыравіны.