- •Лекциялар тезистері Лекция 1 ультрадыбыстық түрлендіргіштер
- •Механикалық әдіс
- •Электростатикалық әдіс
- •Электродинамикалық әдіс
- •Лекция 2 Дагностикалық және емдік ультрадыбысты аспаптың жасалу және қолдану апсектілері.
- •Лекция 3 Ультрадыбыстың биологиялық әсері және физикалық қасиеттері.
- •Тербеліс жиілігі және толқын ұзындығы.
- •Бөлшектің әртүрлі жылдамдықтары мен жиіліктеріне сәйкес толқын ұзындығы
- •Ультрадыбыстық толқынның қуаты және интенсивтіліг.
- •Ультрадыбыстың ортамен жұтылуы.
- •Ультрадыбыстың шағылуы және сынуы.
- •Доплер эффектісі.
- •Лекция 4 Артефактар. Гиперболикалық артефактар. Айналы артефактар.
- •Лекция 5 Гинекологиялық ауруларды эхографикалық зерттеу әдісі.
- •Лекция 6 ультрадыбыстық зерттелу принциптері
- •Лекция 7 Ультрадыбыстық диагностиканың негізгі тәсілдері (эхографикалық, тарнсмиссионды және Доплер эффектісіне негізделген). Дполер эффектісі.
- •Лекция 8 Бірөлшемді тәсіл. Екіөлшемді тәсіл. Эхографиялық аспапрдың негізігі акустикалық көрсеткіштері.
- •Эхографиялық аспаптпрдың негізгі акустикалық өлшемдері.
- •Лекция 9 Ұрықтың орналасу ын анықтау және болжау кезінде екіөлшемді ультрадыбысты диагностика.
- •Лекция 10
- •Лекция 11 Ерте кезеңдегі жүктіліктің диагностикасы. Планцета локализациясы.
- •Планцета локализациясы
- •Лекция 12 Зерттеуге арналған ультрадыбыстық аспаптар.
- •Лекция 13 Ультрадбысты сканер. Toshiba Famio 5 аспабы. Logiq 200 cfm pro series цифрлық ультрадбыстық жүйесі. Logiq 100 pro толықтай протативті ультрадыбыстық жұйесі.
- •Эхосигналдарды көбейту модульі бар электронды ультрадыбысты датчиктер.
- •Лекция 14
- •Лекция 15 Конвексті датчик. Микроконвексті датчик. Сызықтық датчик. Интраоперативті датчиктер. Секторлы фазалық датчиктер.
Лекция 10
Эхоэнцефолометрия әдістемесі. Планцетаның бірөлшемді эхолокациясы.
Жетілген ұрықтың, бастың барлық құрлымының бейнеленуі. Бұған байланысты ультрадыбысты диагностиканы көбісі толық аяқталмаған деп саналады.
Қазіргі кезде екіөлшемді және бірөлшемді ультрадыбысты эхография арқылы диагностика жүргізу акрани және микрокрани кезінде ған мүмкін. (31 сурет).
Өзге резттеулердегідей кейде қуысының ұсақ қонтурын алу үшін сканерлеу жазықтығын вибарцияға үнемі ұшыратып отыру қажет. Онымен қоса эхозондтты қозғалтып, оның бұрыштық орналасуын өзгертіп отыру қажет. Оның күшейтуілуі мен қуатын таңдау да маңызды рөлге ие болып табылады.
Бір жасушалы эхо-кнотурдың негізгі айырмашылығы болып жүйкенің жартылай шеңберін анықтау болып табылады.
Лекция 11 Ерте кезеңдегі жүктіліктің диагностикасы. Планцета локализациясы.
Екіөлшемді эхография арқылы жүктіліктің ерте кезеңде (7-8 апта) анықталуы, Допплер эффектісіне негізделген аспаптың қарапайымдылығына қарамастан, өзінің маңызын жоғалқан жоқ.
Кіөлшемді әдістің артықшылығы болып дәл жатырдың және оның бейнеленуі болып табылады. Екіөлшемді эхография жатыр бұлшықетінің белгілі бір бөлігінің диференциалды диагностикасын жүргізуге мүмкіндік береді, онымен қоса миома байланыстарын жатыр қабырғасында орналасуын анықтауға көмектеседі.
Жүктілік ұзақтығы 15 – 16 аптаға сәйкескездегі сыртқы эхография жүргізу сызықтық және күрделі аспаптарда да мүмкнін. Әдетте 2МГц көлемде жиілік қолданады. Сканерлеуді алдыңғы қарын бөлігінен аздаған ығысу арқылы жүргізеді. Бұл кезде еш қиындықсыз ұрықтың бас бөлігінің эхо-контурын айқын көруге болады. (32 сурет).
Ерте кезеңдегі жатырдың екіөлшемді эхографиясынан ұрық эмбрионының айқын контурларын байқауға болады. Ерте кезеңде жүкті жатр мөлдір затқа – ұрық маңындағы су, толы ортаны елестеді.(29 сурет). Олардың қатынасы көп емес, ал ұрықты сыртқы дачик арқылы анықтау өте қиын.
Тиімді болып 6-8 апта мерзімде ендірілетін датчикті қолдана отыра екіөлшемді эхография жүргізу.
Себеі ендірілетін датчик диамертрі 24 мм және ұзындығы 200 мм қатаң стержень. Ал сканерлеуші датчик 120мм қашықтықты жүре отыра пьезотурлендіргіш өзінің жарты жолын жатырдан тыс жерде өткіздеі. Онымен қоса сәйкес ауа қабатымен ультрадыбыстың шағылуы эхограммада бейнеленеді.
Жатыр ішіндегі зеттеу кезінде ультрадыбыстың сол жиілігі қоладнады (1,76 МГц). Жатр ішіндегі датчикті қолдану тексерліуші гинекологиялық орындықта отырған уақытта ыңғайлы болады. Жатр мойнын арнайы өңдеден өткізбейді. Егер жүктілікке күдік болмаса, зеттеу күні спринцевания жүргізіуге кеңес беріліеді. Міндетті куық қалбыршағын және асқазанды босату.
Датчикті щетка, сабынды ыстық сумен жуданы, ондан кейін спиртпен сүртіп, вазелин майымен жағады. Жыныс еріншелерін сол қолмен ажырата, оң қолымен датчикті абайлап жатрға ендіреді. Одан кейін оң қолымен зерттеуші датчикті ұстап, ал сол қолымен алдыңғы қарынша арқылы тіркеп және жатрды датчикке жақындатады.
Аспапты басқару және зеттеудің өзі мұндай жағдайда тек екі адамның қатысуы арқылы мүмкін. Аз мерзімдегі жүктілікте жатр ішіндегі эхографияны басқару үшін , қарапайым жатрішіндегі эхограмма жайлы түсінік қалыптастыру қажет. Мұндай эхограммалар 33 суретте көрсетілген.
Жүкті жатыр 7-10 аптада эхограммасы айрықша болып келеді. Мұндай эхограммалар қуық қалбыршасының босатылуы мен босатылмаған кездегі бейнесі 33 суретте бейнеленген. Егер зеттеушінің сыртқы ұстағышы жүкті жатрды каттырақ жақындатып жіберсе оны айқын түрде ультрадыбысты аспаптың экранында байқауға болады. Онымен қоса жатрырдың қабырғасынан шағылу жақындай түседі. Кей кезде онай қозғалатын ұрық маңындағы ақ нүктелерді байқауға болады. Ол ұрықтан шағылған ультрадыбыс болып табылады.
