14. Опишите зависимость поляризации диэлектрика от времени нахождения в электрическом поле
Абсорбция токтары Iабс диэлектриктің түріне және поляризация механизміне байланысты диэлектриктерде ұзақ уақыт бойы ағуы (жүруі мүмкін). Iабс тогының кемуі бірнеше минут немесе сағаттар бойы байқалуы мүмкін. Абсорбция тогы орнағаннан кейін диэлектрик арқылы тек беттік өткізгіш ток қана ағуы мүмкін. Тұрақты кернеуде абсорбциялық токтар, өз бағыттарын өзгерте отырып, кернеуді қосу және өшіру периодында ғана өте алады. Ауыспалы кернеу кезінде олар материалдың электр өрісіндегі табылу уақытында белгілі орынға ие болады. Абсорбция токтарының туындауына әсер ететін факторларды қарастырайық.
Ионды өткізгіштік кезінде абсорбция токтарының туындауы электродтары бар блоктаушы контактілердің болуына байланысты. Блоктаушы контактілер заряд тасымалдаушылардың электрод-диэлектрик шегарасы арқылы өтуіне кедергі жасайды.
Абсорбция токтары диэлектрик құрылымының біртекісіздігіне де байланысты. Шегарада зарядтардың жиналуы электрлік өрістің қайта үлестірілуін туындатады. Біртексіз диэлектрикте көлемдік зарядтар туындайды және ондағы электрлік өріс біртексіз бола бастайды.
Диэлектриктегі электрондар немесе кемтіктер инжекциясыда абсорбциялық токтардың туындауына алып келеді. Заряд тасымалдауышылардың тор ақауларында (тұзақта) қалып қоюы және олардың ток тасымалдау процессінен жойылуы.
Диэлектрикте баяу поляризацияның болуы. Релаксациядық поляризацияның уақыт өтуімен орнауы.
15. Опишите зависимость поляризации диэлектрика от давления и температуры
Диэлектрлік өтімділіктің температура мен қысымға қатысы бірлік көлеміндегі молекулалар санының өзгеруімен сипатталады.Бұл сан қысымға тура пропорционал және абсольют температураға кері пропорционал.Нормал темпиратурада және қысымда ауаның ылғалдылығын арттырған кезде қатыстық диэлектрик өтімділік аз шамаға ұлғаяды.Жоғары температурада бұл ұлғаю байқалмай қалады.Әртүрлі поляризацияланған диэлектриктердің диэлектрик өтімділіктің температурлық тәуелділік мінездемесі әдетте диэлектрик өтімділіктің температуралық коэффициентімен анықталады:TKε=1/ε*dε/dt, k-1
Бұл формула температураның 10қа көтерілген кездегі диэлектрлік өтімділіктің қатыстық өзгерісін есептеуге мүмкіндік береді.Диэлектрлік өтімділіктің температуралық коэффициентінің өлшем бірілігі-град.Егер температура кельвинмен өлшенетін болса,онда өлшем бірлік К-1болып жазылады.
Диэлектрлік өтімділікке қысымның әсері диэлектрлік өтімділіктің барикалық коэффицентімен ескеріледі: БKε=1/ε*dε/dP, Па-1
Сызықты диэлектрліктер үшін барикалық коэффиент –оң. Себебі диэлектрикті жан жақты қысу кезінде бірлік көлемде поляризацияланатын молекулаларыдың саны өседі.Ылғалдандыру гиграскопиялық диэлектриктердің ε нің айтарлықтай ұлғайтады.Онымен бірінші кезекте судың диэлектрик өтімділігінің жоғарғы мағынансын түсіндіруге болады.Онымен қоса ылғалдандыру кезінде меншікті кедергі азаяды,диэлектрик жоғалтулардың бұрышы ұлғайып диэлектриктің электрлік беріктігі азаяды.Электрлік изоляция ретінде және конденсатордың электригі ретінде қолданылатын сызықты диэлектриктер үшін көп жағдайда диэлектрлік өтіміділігі кернеуге тәуелді емес деп есептеуімізге болады.Диэлектрикке қойылған диэлектрлік өтімділіктің кернеуге өте қатты айқындалған тәуелділігі сегнетоэлектриктерге тән.