1.Аморфты және сұйық материалдарды алу және зерттеудің негізгі этаптары ( кезеңдері )

Аморфты металдарды алудың негізгі әдістері:

1) Газ тәріздес металдарда

• Вакуумдық тозаңдату

• Иондық тұндыру

• Газдық фазада химиялық реакциалар

• Жоғары және төмен температуралада тозаңдату

2) Ионизацияланған металдарда

• Металлизация (электролиттік және химиялық)

Вакуумдық тозаңдату әдісі. Бұл әдісті металдардың аморфты қабыршақтарын алуда өте ертеден-ақ қолданыла бастады. Әдістің мәні: металды вакуумда қыздырамыз.Сонымен қатар, осы беттен атомдар ұшып шығады, кейін олар массивті салқындатқыш төсенішке тұнады. Үлгіні қыздыру үшін кедергі пеш, жоғары жиілікті индукциялық пеш, электрондық сәуле, ал төсеніш есебінде шыны немесе сапфир қолданылады. Металл атомдары вакуумда түзу сызық бойымен қозғалады да, төсенішке тіреліп, оған жабысады.Тозаңдату әдісі. Тозаңдату әдісінің мәні: төменгі қысымдағы газдық атмосфераға 2 электродты орналастырамыз. Екеуінің арасына потенциалдар айырымын береміз, нәтижесінде газ ионизацияланады. Иондар электродпен соқтығысып, атомдарды оның бетінен атқылайды. Газ иодарының электродтың қатты бетімен соқтығысқанда әр түрлі процестер жүреді, олар суретте көрсетілген. Соқтығысқан кезде металдан нейтрал атомдар немесе молекулалар атқыланады. Яғни, металды тозаңдату құбылысы жүреді.Металлизация әдісі. Металлизация әдісінің 2 түрі белгілі : электролитті және электролитті емес (химиялық) металлизация. Электролиттік металлизация

Әдіс негізіне металл иондарының катод-төсеніште қайта келтіру және тұңдыру жатады. Электролит есебінде су ерітінділерін қолданылады. Катод есебінде мыс және графит қолданылады. Бұл әдіспен келесі аморфты құймаларды алуға юолады: Ni-P, Co-P, Fe-P, Co-Ni-P, Co-W, Co-Re, Fe-W, Gr-W, Fe-Mo, Gr-Fe.

Химиялық металлизацияNi-P типті аморфты қабыршақты металл хлоридінің сулы ерітіндісінен тұңдыру арқылы аламыз. Ол үшін гипофосфит және бор гидриді қоспасының арнайы ваннасы қолданылады

Аморфты металдарды бірнеше  әдістермен алу. 1)Қысым әсерінен тозаңдатып қанығу (splat quenching) немесе балқыманы атқылау (gun technique) жұқа фольгадағы диафрагманы кенеттен тесіп өтіп, реактордың вакуумдық бөлігіне таралатын екпінді толқынның әрекетіне негізделген. Балқыма ерітінді толқынның қысымы әсерінен , кішкентай тесік арқылы суытылған төсеніш үстіне атқылайды, мысалы, мыс пластинасына. 2) Оқ –дәрі және төсу әдісінде (piston-and-anvil method ), балқыма тамшыларының  ерін жығылуда немесе екпінді толқынның әрекетінен атқылау кезіндегі балқыма тамшылары саңылаудың ішіндегі жылжымалы оқ-дәрімен бекітілген төсудің арасына түседі. Соңғысы 2-ден 3  м /с жылдамдықпен соғады және тамшыны жұқа қабықшаға шашыратады. 3)Балқыманы спиннингерлеу әдісінің (melt-spinning) артықшылығы жұқа фольганы лента түрінде үзіліссіз дайындау болады. Бұл әдістің бірнеше модификациясы белгілі. Балқыма канал арқылы газдың жоғары қысымы әсерінен сығылып шығып тез жылжымалы бетке түседі, мысалы, айналмалы диск, айналмалы цилиндр немесе жылдам айналатын роликтердің (roller quenching) аралығында айналады. Центрофуга ішінде балқыманы спинингерлеуде балқыманың ағысы тез айналатын дөңгелектің ішкі қабатына қарай бағытталады. Орталықтандырылмаған күштер сенімді термиялық байланыстарды қамтамасыз етеді, ал иілген қабық төсеніштің бетіндегі лентаның жылдам жойылуын қамтамасыз етеді. 4)Өзек түріндегі қатты денелер айналмалы диск немесе роликпен  (melt extraction) тек контактінің орнында балқиды, ол бізге тигелдің ішінде балқудан және канал әсерінен сығылудан бас тартуға мүмкіндік береді. 5)Жұқа металдар  ағысының балқымасын тек қана  қаныққан сұйықтыққа бағыттау арқылы аморфты металдар сымдарын алуға болады,  және онымен бірге суытылатын бағыттаушы түтікшеде орын ауыстыру арқылы (аморфты қорытпаларды қанығу әдісі ( free jet spinning of wires) қолданылады. Бұл қондырғыда металдық шыныларды сым және жіп түрінде үзіліссіз 2 км/мин жылдамдықпен алуға болады.