1.13 Жасар Белялов және 17 жасар Маханов автоколіктерді жуып ақы тауып жүріп, в. Деген азаматтың автокөлігіне 25000 т шығын келтірді.

1.13 Жасар Белялов және 17 жасар Маханов автоколіктерді жуып ақы тауып жүріп, в. Деген азаматтың автокөлігіне 25000 т шығын келтірді.

1)Азаматтық әрекет қабілеттілік дегеніміз– азаматтың өз әрекеттерімен азаматтық құқықтарға ие болуға және оны жүзеге асыруға, өзі үшін азаматтық міндеттер жасап, оларды орындауға қабілеттілігі. Әрекет қабілеттіліктің түрлері:

1. Ә. қаб. жоқ..6 жасқа дейінгі балалардың ә. қаб. жоқ деп танылады. Сон. бірге, жеке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігінің салдарынан өз әрекеттерінің мәнін түсіне алмайтын н/е істегенін білмейтін азаматты сот ә. қаб. жоқ деп тануы мүмкін.

2. Жартылай ә.қ.-6-14 жасқа дейінгі балаларга тән.

3.Толық емес ә.қ– 14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелеике толмагандарга тән.

4. Толық әрекет қабілеттілік– азамат 18 жасқа, яғни кәмелетке толганда мойындалады.

5. Шектелген ә.қ– спирт ішімдіктеріне не есірткі заттарга салыну салдарынан өзінің отбасын материалдық жагынан ауыр жагдайға ушыратқан азаматтың әрекет қабілеттілігін сот шектеуі мумкін.

2)Кәмелеттік жасқа толмағандардың әрекет қабілеттілігінің көлемі. 14 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар өздерінің жасына лайықты, жасай салып орындалатын турмыстық ұсақ мәмілелерді өз бетінше жасауға құқылы. 14 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар ( жас балалар) ушін мәмілелерді, егер заң құжаттарында өзгеше көзделмесе, олардың атынан заңды өкілдері жасайды.

14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмагандар мәмілелерді олардың заңды өкілдерінің келісімімен жасайды. 14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар өздерінің табысына, стипендиясына, өзге де кірістеріне және өздері жасаған интеллектуалдық меншік құқығы объектілеріне өз бетінше билік етуге, сондай-ақ тұрмыстық ұсақ мәмілелер жасасуға құқылы. Жеткілікті негіздер болған жағдайда қорғаншылық және қамқоршылық органы кәмелетке толмаған адамның өз табысына, стипендиясына, өзге де кірістеріне және өзі жасаған интеллектуалдық меншік құқығы объектілеріне өз бетінше биліак ету құқығын шектеуі мумкін.

14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандар өздері жасаған мәмілелер б\ша дербес жауапты болады ж\е өздерінің әрекеттерінен келтірілген зиян ушін жуауп береді.

3)Міндеттеменің турін анықтаңыз. Бул міндеттеме біржақтыміндеттеме болып табылады.

4)Бул жағдайда 12 жасар Бялалов ж\е 17 жасар Махановкәмелетке толмаған, яғни Белялов жартылай ә.қ-ке, ал Маханов толық емес ә.қ-ке ие.

Азаматтық Кодекс б\а, жасы 14 ке жетпеген кәмелетке толсмағандар келтірілген зиян ушін оның заңды өкілдері жауап береді. Яғни, 12 жасар Беляловтың жағдайында ата-аналары келтірілген зиянды өндіреді.

Аз Кодекс б\а, 14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелтке толмағандар өздері келтірген зиян ушін жалпы негіздер б\а дербес жауап береді; яғни, 17 жасар Махановтын жағдайында келтірілген зиянды өзі өндіруі тиіс.

5)Махановтын ата-аналарының зиянды өтеуден бас тартуы заңды емес. Себебі, олар Махановтын заңды өкілдері б\т. Ал, Аз кодекс б\а 14 жастан 18 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандардың зиянды өтеуі ушін жеткілікті мулкі не өзге кіріс көздері болмаған жағдайда, зиянды толық не оның жетпей турған бөлігін заңды өкілдері өтеуге тиіс.

6)Аз кодекс б\а, бірлесіп зиян келтірген тулғалар жәбірленушінің алдында ортақтасып жауап береді. Белялов пен Маханов бірлесіп 25 мың теңге көлемінде шығын келтіргендіктен, Белялов пен Махановтын ата-аналарына бірлескен жауапкершілік жуктелуі міумкін.

Аз кодекс б\а, сот жәбірленушінің арызы б\а және оның мудделері ушін бірлесіп зиян келтірген тулғаларға улесиік жауаптылық жүктеуге құқылы.