15. Салық міндеттемесінің, міндетті зейнетақы жарналарын есептеу, ұстау мен аудару, әлеуметтік аударымдарды есептеу мен төлеу бойынша міндеттердің орындалуын есепке алу

Салық төлеушінің бюджетке төленетін салықтар мен басқа да міндетті төлемдерді, міндетті зейнетақы жарналары мен әлеуметтік аударымдарды орындау барысы тураыл есепке алу жүргізілетін мәліметтер базасын дербес шот деп атаймыз.

Дербес шот мынадай кезеңдер аралығында жүзеге асырады:

1. Дербес шотты ашу;

2. Салық міндеттемесінің орындалу барысы туралы (есептелген, есепке жатқызылған, азайтылған, төленген, кері қайтарылған) ақша салаларын көрсету.

3. Дербес шотты жабу

Дербес шоттағы салық міндеттемесінің орындалу барысы туралы ақша салаларының қозғалысы мынадай 2 құжатта көрсетілуі және сәйкес болуы қажет:

1. Салық төлеушідегі салық есептілігінде

2. Салық қызметі органындағы салық нысандарында

Дербес шоттағы ақша салаларының көбеюі немесе азаюы мынадай себептерге байланысты туындауы мүмкін:

1. Камералдық бақылау нәтижесінде

2. Салық тексеру нәтижесінде

3. Жоғары тұрған салық органының хабарламасы негізінде жүргізілген тексеру нәтижесінде

Дербес шот біріңғай бюджеттік сыныптамаға сәйкес жүргізіледі. Д.ш. салық төлеушінің тіркелген жері бойынша салық органында ашылады. Дербес шоттың ашылған күні салық төлеушінің салық міндеттемесінің басталған күні болып есептеледі. Салық төлеушінің дербес шоты ұлттық валютада жүргізіледі. ҚР-ң Үкіметінің шешіміне сәйкес жер қойнауын пайдалану келісім шартына сай жұмыс жасайтын д.шоты шетел валютасында жүргізуге рұқсат етілген шетел валютасында д.шоты жүргізу құқығы бар жер қойнауын пайдаланудың үшінші салық төлеушісімен жүргізген операциялар бойынша төленуге тиісті салық сомасы төлем жасалынған күнге белгіленген валюта айырбастаудың құқықтық нарықтық бағамы негізінде ұлттық валютада жүргізіледі.

Салық міндеттемелерінің орындалуының есепке алу д.шотта белгіленген тәртіппен және мынадай 2 әдіспен қамтамасыз етіледі:

1. Қағаз түрінде;

2. Салық төлеушінің жазбаша келісімі бойынша электрондық тәсілмен.

16.185. ҚҚС-н төлеушілерді тіркеу есебі

Күнтізбелік жыл ішіндегі ең төменгі айлық көрсеткіші 30 мың айлық есептік көрсеткіштен асатын мынадай тұлғалар міндетті түрде ҚҚС бойынша тіркеу есебіне тұруы тиіс:

1. Резидент заңды тұлға

2. Тұрақты мекем арқылы жұмыс жасайтын резидент емес заңды тұлғалар

3. Дара кәсіпкерлер.

Мынадай тұлғалар ҚҚС салығы бойынша тіркеу есебіне міндетті түрде тіркеу есебіне алынбайды:

1. Мемлекеттік мекемелер

2. Ойын бизнесі салығы, тіркелген салық, біріңғай жер салығы бойынша объектісі бар тұлғалар.

ҚҚС бойынша салық қызметі органдарында тіркеу есебіне қою туралы салық өтінішін тапсырмаған тұлғалар анықталған жағдайда салық қызметі органы 5 жұмыс күні ішінде салық тіркеу есебіне тұруы қажеттігі туралы салық төлеушіге ескерту хабарламасын жібереді. Белгіленген мерзім аралығында бұл талаптың орындалуы салық қызметі органдарында салық төлеушінің банк шоттары бойынша шығыс операцияларын уақытша тоқтату туралы өнім шығаруына құқық береді.

Мынадай тұлғалар ҚҚС бойынша тіркеу есебіне ерікті түрде тұруға құқылы:

1. Дара кәсіпкер болып табылмайтын жеке тұлғалар

2. Мемлекеттік мекеме (негізгі операция ҚҚС есебі)

3. ҚР-ң аумағында қызметін тұрақты мекеме арқылы жүреге асыратын резидент емес заңды тұлғалар

4. Арнайы салық режимінің субъектілері

ҚҚС бойынша қызметі аяқталған 10 жұмыс күні ішінде жоғарыда аталған тұлғалар ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою туралы салық өтішін береді. 10 жұмыс күні ішінде тіркеу есебіне қою немесе қоймау туралы салық өтінішіне шешім шығарылады. Салық өтініші қанағаттандырылған жағдайда өтініш түсірген айдан кейінге айдың 1 жұлдызынан бастап ҚҚС бойынша салық төлеуші ретінде танылады.

Мынадай салық өтініші қанағаттандырылмайды:

1. Салық төлеушінің бұған дейін ҚҚС бойынша тіркеу есебінен шығарылғанынан 2 жыл толмаса;

2. Салық кодексінде белгіленген салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлесдер туралы салық есептіліктерін уақытылы тапсырмаса;

3. Тіркеу есебіне алу үшін қажетті құжаттарды толық құрамда тапсырмаса.

Салық өтінімін қанағаттандырмау салық төлеушіге салық органына келген келген кезде қолын қойғызу немесе почта арқылы жіберу тәсілімен хабарланады.

ҚҚС бойынша тіркеу есебіне қою қатаң есептілік бланкісі болып табылатын тіркеу куәлігін салық төлеушіге арнайы журналда қол қойғызу арқылы беріледі. Тіркеу куәлігінде мынадай деректер міндетті түрде көрсетілуі шарт:

1. Салық төлеушінің атауы

2. Сәйкестендіру номері

3. Салық төлеуші тіркеу есебіне алынған мерзім

4. Тіркеу куәлігін берген салық қызметі органының атауы

Мынадай жағдайда тіркеу есебінен шығарылады:

1. Салық төлеушінің өтініші негізінде

2. Сот шешімі негізінде

3. Соңғы 6 ай мерзім аралығында ҚҚС бойынша салық есептілігін тапсырмаған жағдайда

4. Өкілетті органның шешімі негізінде жалған кәсіпорын деп танылса

5. Салық төлеуші қызметін тоқтатса

6. Бірігу, қосылу жолы арқылы заңды тұлға қайта ұйымдастырылса

Тіркеу есебінен шығару үшін мынадай құжаттар тапсырылады.

1. Тіркеу куәлігі

2. ҚҚС бойынша тарату деклорациясы

Тіркеу есебінен шығару туралы шешім шығарылғаннан кейін 1 жұмыс күні ішінде ол туралы ақпарат өкілетті органның сайтына орналастырылады