1.164. Салықтық әкімшіліктендірудің экономикалық мәні, мақсаттары, міндеттері.

С алықтық әкімшіліктендіру-салық қызметі органының мемлекеттік бюджетке салықтар мен басқа да міндетті төлемдердің дұрыс есептеліп, аударылуын салық міндеттерінің дұрыс орындалуын міндетті зейнетақы жарналарының және мемлекеттік, әлеуметтік аударымдардың дер кезінде және толық көлемде аударылуын қамтамасыз ету. Және ҚР заңнамалық актілерінде белгілеген салыққа қатысты жүргізетін іс әрекеттердің жиынтығы. Салықтық әкімшіліктендіру мәні шаруашылық жүргізуші субьектімен азаматтардың салық міндеттемесін толық көлемде және уақытылы орындауын қадағалаумен сипатталады. Салықтық әкімшіліктендірудің басты субьектісі мемлекет. Жүзеге асыратын жауапты өкілетті орган ретінде ҚР қаржы министрлігінін қарамағындағы салық қызметі огргандары танылады. Мемлекет атынан жауапты тұлға ретінде өкілетті орган (салық қызметі органы) салықтық әкімшіліктендіруді жүзеге асыруға жауапты орган. С ә мақсаты: мемлекеттік бюджет кірісін қамтамасыз ету; ҚР нормативті актілерінде салық міндеттемесіне қатысты көзделген іс әрекетті қамтамасыз ету. Міндеттері: салық түсімдерін жоспарлау және болжау; талдауға алынатын нақты нақты кезеңдер аралығында салық түсімдері көлеміндегі ауытқу факторларының себептері мен салдарын анықтау; салықтан жалтару фактілерін болдырмау; салық салуға тиісті обьекеті салық есебін қамту; салық салу обьектісі бар тұлғаларды салық қызметі органдарына тіркеуге алу; фискалды жады бар бақылау касса машиналарын қолдану ережесінің сақталуын қадағалау; міндетті зейнет ақы жарналары мен мемлекеттік әлеуметтік аударымдардың дұрыс есептеліп аударылуын бақылау; ҚР үкіметі белгілеген тәртіпке сай ірі салық төлеушілерге мониторинг ұйымдастыру және жүргізу; салық тексеруін ұйымдастыру және жүргізу; салық міндеттемелерінің орындалуын қамтамасыз ету мақсатында өзге өкілетті мемлекеттік огандарға бақылау уйымдастыру және т.б Удачи вам !!!

2. Трансферттік баға белгілеу кезіндегі бақылау.

Салық қызметі органдары мәмлелері бойынша трансферттік баға белгілеу кезінде бақылауды ҚР трансферттік баға белгілеу заңнамасында көзделген тәртіп негізінде жүзеге асырылады. Салық қызметі органдарының өкілеттілігі: салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің толықтылығын қамтамасыз ету мақсатында трансферттік бағадағы салықтың ролін айқындау; Салық заңнамасына қатысты мәліметтерді баға белгілеу комиссиясына ұсыу; Трансфертік баға белгілеу кезінде мемлекет мүддесін қорғау; Баға белгілеу комиссия құрамында салық органдары өкілінің болуын қамтамасыз ету; Қажет болған жағдайда мәмлелер бойынша жұмыс тобына салық заңнамасына қатысты насихат жұмысын ұйымдатыру және т.б трансферттік баға белгілеу бойынша бақылау мынадай операцияларды жүзеге асыратын субьектіге қатысты жүзеге асырылады: Халық аралық іскерлік операциялар; ҚР аумағындажер қойнауын пайдалануға байланысты операциялар; Монополияға қарсы операцияларды қадағалайтын уәкілетті органның іс шаралары; Халықаралық іскерлік операциялар мен байланысты өзге де іс әрекеттер. Осыған байланысты уәкілетті мемлекеттік орган мыналарды жүзеге асыруға құқылы: мәмлілер мониторингі; салық тексерулері; трансферттік баға белгілеу мәселелері бойынша түсіндіру, насихат жұмысын жүзеге асыру; мемлекеттік органдардың мамандарын трансферттік баға белгілеу процесіне қатыстыру және т.б. Трансферттік баға белгілеуді бақылау барысында салық органдары мына мәселелерге байланысты салық тексеруді уйымдастырады: мәміле бағасының нарықтық бағадан ауытқуы; трансферттік бағаларды қолдану фактісі; нарықтық бағалар бойынша салық және кеден заңнамаларының орындалу барысы; кеден трансфеттері мен кеден бағыттары бойынша есептеу механизімінің орындалу дәржесі; тауар айырбастау, бартерлік операциялар бойынша мәліметтер; салық жеңілдігі бойынша мәліметтер; мәміле жасалған жылдың алдындағы соңғы екі салық кезеңіндегі салық деклорациясы бойынша мәліметтер; жеңілдік пен салық салынатынмекемелер тіркелген операциялар бойынша мәліметтер.

Нарықтық бағаны айқындау әдістері: салыстырмалы бақыланбайтын баға әдісі – салыстырымды экономикалық шарттарда тауарларға белгіленген мәмленің бағасын ұқсас тауарлар бойнша нарықтық бағамен салыстыру арқылы қолданылады; Шығындарды қосу әдісі – пайдаланылған кезде тауарладың нарықтық бағасы жұмсалған шығындар мен үстеме бағаның сомасы ретінде айқындалады; Кейіннен өткізу баға әдісі – бұл тауарлардың нарықтық бағасын сатып алушы кейіннен өткізу немесе қайта сату кезінде осындай тауарлады өткізген және сатып алушы қайта сатып алу кезінде шеккен шығындар мен расталған сатып алған бағаның сондай ақ оның үстеме бағасының арасындағы айырмашылық ретінде айқындалады; Пайданы бөлу әдісі – мәмілеге қатысушылардың арасында бөлінуге тиіс мәміледен түсетін пайданы айқындайды; Таза пайда әдісі – тәуелсіз тараптар салыстырымды экономикалық шарттарда осы мәміледен ала алатын таза пайданы айқындауға негізделеді. Мына мәмлелер бойынша трансферттік бағалар қолданылуы мүмкін: бір бірі мен тәуелді тараптар арасында; тауар айырбастау операциялары бойынша мәміле бойнша міндеттемені орындау кезінде, біртектес қарсы талаптарды зачетқа жатқызуды жүзеге асыру барысында; тіркелген тұлға мен мәміле жасаған кезде немесе шетел мемлекттеірінде банк шоттары бір тұлғалармен қаржылық операцияларды жүзеге асырған кезде; салық бойынша жеңілдігі бар заңды тұлға мен мәміле жасасқан кезде ол үшін қойылған салық мөлшерлемесі заңда белгіленген мөлшерлемеден өзгеше болса; кейінгі салық кезеңінің екі жылында салықтық декларациясының мәліметі бойынша зияны бар заңды тұлғамен мәміле жасасқан кезде; Егерде тауардың нарық құнына кем дегенде 10% оң немесе теріс ауытқулары анықталған кезде. С наступающим!!!