Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
shpora_ekonomika.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
3.41 Mб
Скачать

Кәсіпорынның еңбек ресурстары.

Кәсіпорынның еңбек ресурстары. Кәсіпорында өндіріс тиімділігін арттыру және еңбектің соңғы нәтижесі тікелей еңбек ресурстарының пайдалану дәрежесімен қызметкерлердің біліктілік деңгейіне байланысты. Кәсіпорындардың еңбек ресурстарының әлеуметтік белсенділігі – жұмысшы күші болып табылады.Жұмысшы күші дегеніміз – адамдар бойындағы физикалық және рухани қабілетінің жиынтығы.Еңбек ресурстары еңбек процесінде физикалық және рухани қабілетін жүзеге асырылу барысында жұмысшы күші болып табылады.Кәсіпорындағы еңбек ресурстарының құрамы тұрақты,  маусымдық және уақытша болып бөлінеді.Еңбек ресурстары түсінігін анықтауда біріншіден, барлық халық жасына байланысты тең емес үш топқа бөледі:1.Еңбекке жарамды жасқа дейінгі жас адамдар(туғаннан 16-ға дейін)2.Еңбекке жарамды жастағы адамдар;3.Еңбекке жарамды жастан жоғары, яғни зейнеткерлер.Екіншіден, адамдар еңбек қабілеттіліктеріне байланысты еңбекке жарамды және жарамсыз болыпбөлінеді.Кәсіпорында өнім өндіруді жоғарлату қолданылатын ресурстарының санын көбейту есебінен немесе оларды пайдаланудың экономикалық тиімділігін жоғарлату арқылы қол жеткізуге болады.Еңбек ресурстарын пайдалану тиімділігін сипаттайтын негізгі экономикалық категориялардың бірі – еңбек өнімділігі болып табылады. Ол өнім көлемі мен еңбек шығыны арасындағы арақатынасты білдіреді.Еңбек өнімділігі – нақты жұмысшының жұмыс уақытында тұтыну құнын жасауға қабілетті екендігін сипаттайды. Жұмыс уақытының бір бөлігінде немесе бір жұмысшыға неғұрлым көп өнім өндірілсе немесе өнім өндіруге неғұрлым аз уақыт жұмсалса, соғұрлым еңбек өнімділігі жоғары болады.Еңбек өнімділігі нақты жұмысшының жұмыс уақытының бір өлшемінде белгілі өнім мөлшерін өндіру қабілеттілігі.Еңбек өнімділігі жалпы өнім құнын бір жұмысшыға не уақыт еңбек шығыны арқылы анықталады.

Кәсіпорынның инновациялық қызметін ұйымдастыру негіздері. Кјсіпкерліктіѕ инновациялыќ ќызметі – бўл жаѕа немесе ґнімніѕ жаќсаруы, не ќызмет кґрсетуі, оларды ґндірудіѕ жаѕа јдістерін ќолдану маќсатындаєы єылыми-техникалыќ жјне зияткерлік јлеуеттік шаралар жїйесі. Бўл жеке сўранысты, сонымен ќатар жалпы пайдалы жаѕалыќтарєа ќоєамныѕ мўќтажын ќанаєаттандыруы їшін пайдаланылады.Инновацияныѕ екі тўрпаты ажыратылады: ґнімділік; їрдістік. Инновация – жаѕа практикалыќ јдісті тарату жјне ќолдануды ќўрудыѕ комлекстік їрдісі немесе єылыми-техникалыќ шешімніѕ, адамдардыѕ, ўсыныстапдыѕ, жаѕа идеялардыѕ тјжірибеге енуі, іске асырылуы жјне де соѕында ќолданылуы. Кјсіпкерліктіѕ инновациялыќ ќызметі кґптеген жаєдайда жаѕа техника мен технологияныѕ техникалыќ деѕгейініѕ кґрсеткіштерінде айќындалады. Нарыќтыќ экономикада жаєдайында инновациялыќ ќызметініѕ тиімділігін талдау ќиындайды жјне кґп сатылылыєын білдіреді. Талдаудыѕ бірінші кезеѕінде  — жаѕа техниканы жјне технологияны ќолдану ќажеттігін кґрсеткіштер жјне жаѕа техника мен технологияныѕ тииімділігі.

Кәсіпорынның құралдық және жөндеу шаруашылығын ұйымдастыру. Машина жасау кәсіпорынның өндірістік құрылымы деп, кәсіпорынның цехтары мен мекемелері, олардың тұрғызылуы, өзара байланыстары мен орналасу қағидаларын айтады. Техникалық қызмет көрсету – бұл міндеті, сақтау және тасымалдау бойынша қолдану кезінде жабдықтың жұмысқа жармадылығын қолдау бойынша операциялар кешені. Жөндеу – жабдықтың түзулігі немесе жұмысқа жарамдылығын қалпына келтіру бойынша операциялар жиынтығы. Үш түрге бөлінеді: ағымдағы, орташа, күрделі. Ағымдағы жөндеу – жабдықтың жұмысқа жарамдылығын қамтамасыз ету немесе қалпына келтіру үшін орындалатын және жеке бөліктерін ауыстырудан және қалпына келтіруден тұратын жөндеу. Орташа жөндеу – кейбір тозған бөлшектерді ауыстырумен немесе қалпына келтіріп, құрама бөліктер жүктемесімен реттеп, сыналған жабдық ресурсын жартылай қалпына келтіру және ақаусыздығын қалпына келтіру үшін орындалатын жөндеу. Күрделі жөндеу – ақаусыздығын қалпына келтіру және кез-келген бөліктерін, оның ішінде базалықты қосқанда, оларды ауыстырып немесе қалпына келтіріп, жабдық ресурсын толық немесе толыққа жақын қалпына келтіру үшін орындалатын жөндеу.

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]