- •1. Басқару есебiнiң мәнi, мақсаты және қызметтерi
- •2. Басқару процесiнiң моделi
- •4. Басқару есебінің негізгі элементтері
- •1. Шығындарды жіктеудің негізгі бағыттары
- •2. Өнімнің өзіндік құнын, табысты анықтау және қорларды
- •3. Шешім қабылдау және жоспарлау үшін шығынның жіктелуі.
- •А) жиынтық б) өнім бірлігіне
- •4. Бақылау және реттеу прцесін жүргізу үшін шығығынның жіктелеуі.
- •1. Өндірістің түрлері мен типтері
- •2. Өндірістік есептің шоттар жүйесі
- •3. Өндірістік есепті ұйымдастыру.
- •3.1. Негізгі өндіріс шығындарының есебін ұйымдастыру
- •3.2 .Көмекші өндіріс шығындары есебінің шоттар жүйесі.
- •4. Көмекші өндірістің шығындарын есепке алудағы типтік операциялардың
- •3.3 Өз өндірісіндегі жартылай фабрикаттардың есебі.
- •4. Үстеме шығындардың есебі және таратылуы
- •5. Үстеме шығындарды есепке алудағы типтік операциялардың
- •6. Нормативтiк ставканы қолданған кездегi үстеме
- •7. Үстеме шығындарды өнiмнiң өзiндiк құнына жатқызу тәртiбi
- •8. Көмекшi цехтардың өзара қызметiн бөлiп тарату әдiстерi
- •Өзіндік құнның түрлері мен құрамы.
- •2. Калькуляция баптары бойынша өнім өндіруге кеткен шығындар есебі.
- •3. Қазақстанда қолданылатын өндiрiс шығындарын есепке алу әдiстерi
- •Тапсырыстық әдiс
- •Нормативтiк әдiс
- •Қарапайым әдiс
- •4. Халықаралық тәжiрибеде қолданылатын өндiрiс шығындарын
- •5.Шығындар есебiнiң үрдіспе-үрдіс(прцестік) әдiсiнiң маңызы
- •6 Сурет. Процестiк калькуляциялаудың схемасы
- •7 Сурет. Процестiк калькуляциялауда шығындардың жинақтаулауы
- •6.Эквиваленттік шығым: мөлшері жоғалтулар мен жоғары мөлшері жоғалтулар.
- •7.Аяқталмаған өндіріс.
- •1. Тапсырыстық әдiстiң мәнi мен қолдану салалары
- •2. Тапсырыстық әдiсте есептi ұйымдастыру
- •4 Сурет. Тапсырыс карточкасы
- •5 Сурет. Цех бойынша жалпы өндiрiстiк шығындар есебiнiң журналы
- •3. Шығындар есебiнiң тапсырыстық әдiсiнде
- •4. Контракт бойынша өзiндiк құнның калькуляциясы
- •5. Аяқталмаған контракт бойынша пайданы мойындау проблемасы
- •1. Нормативтiк калькуляциялаудың маңызы
- •1.«Ауытқулар» түсінігі, ауытқулардың пайда болуына түрткі болатын себептер.
- •2.Нормалардың өзгеруi, нормадан ауытқуларды есеп объектiлерiне қарай бөлiп тарату әдiстерi.
- •1.Шығындарды толық үлестіру бойынша (абзорпшн-костинг) және айнымалы шығындар бойынша (директ-костинг) өзіндік құнды калькуляциялау.
- •1. Зиянсыздықты талдаудың мақсаты мен маңызы
- •1. Бірлесіп өндірілетін және жанама өнімдер түсінігі.
- •Натуралды көрсеткіштер негізіндегі әдістің негізгі кемшілігі – ол белгілі өнімдердің пайда әкелу қабілеттерін назарға алмайды.
- •1.Бюджет және оның түрлері
- •1. Релевантты ақпараттардың мәні. «Шығындар-көлем-пайда» талдау.
- •1. Инвестицияны бағалау әдістері.
- •2. Салық салу және инвестициялық шешімдер
- •3. Инвестицияны бағалауға инфляцияның әсері. Күрделі қаржы салымдары кезіндегі тәуекелділікті талдау.
- •Әдебиеттер тізімі
3. Өндірістік есепті ұйымдастыру.
Шығындарды және өнімнің шығарылуын есепке алумен бақылау жасауды қамтамасыз ету үшін “Цехтар бойынша шығындар” деп аталатын ведомосын пайдаланады, онда 8010, 8020, 8030, 8040 бөлімшелер бойынша шығындар есепке алынады. Ай соңында бухгалтерия өндіріс шығындарын жинақтауды жүзеге асырады.
Өндіріс шығындарының талдамалық (аналитикалық) есебі калькуляция (есеп) объектілерінің және цехтар мен өндірістер бойынша шығын баптарының белгіленген номеклатурасы бойынша калькуляциялық карточкаларда немесе ведомостарда жүргізіледі.
8041 |
|
8042 |
|
8043 |
|
8044 |
|
8045 |
|
8046 |
|
8047 |
|
8048 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8040 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8011 |
8012 |
8013 |
8014 |
|
8021 |
8022 |
8023 |
8024 |
|
|
8031 |
8032 |
8033 |
8034 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8010 |
|
|
8020 |
|
|
8030 |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1341 |
|
|
1342 |
|
|
1343 |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1320 |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7010 |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-сурет. Өндірістік есептің жалпы сызбасы
Өндіріс шығындарын есептеу үшін 8010 “Негізгі өндіріс” (НӨ) бөлімшесінің мына шоттары қолданылады:
8010 “Негізгі өндіріс” - өндіріске жұмсалған және бір элементтік транзиттік шоттарында есепке алынған барлық шығындарын қорытындылау (шолу) үшін арналған;
8011 “Материалдар”;
8012 “Өндіріс жұмысшыларының еңбекақысы”;
8013 “Еңбекақыдан аударылатын аударымдар”;
8014 “Үстеме шығындар”.
8010 “Негізгі өндіріс” шоты бойынша өндірістің шығындар есебі төмендегі номеклатура бойынша топтастырылып, әдетте олар элементтерінің кескіні бойынша есепке алынады:
1. Материалдар:
шикізаттар мен материалдар;
көмекші материалдар (технологиялық мақсаттарға пайдаланған);
сатып алынатын бұйымдар, шалафабрикаттар және сыртқы кәсіпорындар мен ұйымдардың өндірістік сипаттағы көрсететін қызметтері;
технологиялық мақсатқа арналған энергия мен отындар;
2. Еңбек ақы;
3. Еңбек ақыдан аударылатын аударымдар;
4. Үстеме шығындар.
