33. Маркетинг зерттеулер қорытындысының есеп құрылымын жасау

Маркетингтік зерттелердің қорытындысы ғылыми есеп түрінде жасалынуы қажет.

Есеп берудің құрылымы мынадай түрде болуы тиіс:

-кіріспе;( зерттеулердің мақсаты, міндеттері, өзектілігі жазылады.)

-зерттеулер əдістемелері;( зерттеу объектісі мен қолданылатын әдістер көрсетіледі)

-зерттеулердің нəтижелері;(зерттеу мақсатына тәуелді)

-шектеулер;(алынатын нәтижелерге шектеулердің уақыттың аз болуы, қаражат пен техникалық құралдардың болмауы әсері анықталады)

-қорытынды мен ұсыныстар; ( зерттелген объ-нің жағдайы алдағы тұрған мәселелерді шешу тәсілдері туралы мамандардың пікірлері)

-қосымшалар (статистикалық кестелер, анкета, оларды толтыру, нұсқаулары, интервью, бланкі ж/е т.б)

34. Маркетингтік зерттеулердің кезеңдері жəне оларға сипаттама. Маркетинг зерттеулердің бес кезеңі бар:

1.Зерттеулердің мақсаты мен міндеттерін анықтау

2.Ақпарат көздерін таңдап алу

3.Ақпаратты жинау,іріктеу

4.Жиналған мәліметтерді талдау

5.Зерттеу нәтижелерін ұсыну

1) зерттеудің мақсаты мен міндеттерін анықтау маркетинг зеттеулердің бастапқы қадамы болып табылады. Олар сол кезге сай фирма үшін өзекті мәселелерден туындайды. Маркетинг әрекеттері мәселелерді шешу үшін келесі жұмыстар жасалуы тиіс: мекеменің өндірістік шаруашылық және өнімді өткізу қызметінің нәтижелеріне талдау жасау; -мамандар мен жетекшілерді сараптау; -маркетинг функцияларының орындалуын бақылау. Көрсетілген әрекеттер көбінесе бірге қабылданады. Бұл деген маркетинг зерттеулер жүргізілген кезде туындайтын мәселелер жөніне толық ақпарат алуға мүмкіндік береді. М: туристік мекемеде туристік өнімнің сату мөлшері төмендеп кетіпті. Бұндай мәселе арнайы зеттеулер жүргізуді қажет етеді, оның мақсаты: -өнімді сатуда төмендеудің себептері неден? – оны болдырмау үшін қандай шаралар қолдану керек? – нақты қойылған мақсат зерттеудің көлемі мен басты бағытын анықтайды. Кейбір жағдайда осы кезеңде-ақ алғашқы маркетинг зерттеулері орындалып қалады.

2) ақпарат көздерін таңдап алу; кажетті мәліметтерді іздестңруде мум-к береді. Тек қажетті мәліметтерді жинап мәселені тиянақты шешу жолдары белгіленеді.

3) ақпараттық мəліметтер жинау; Ақпаратты жинау дегеніміз ол зерттеу объектісінің ерекшелігіне қарай нарықтың тұтынушыларының және бәсекелестердің әдістерін оқып пайдалану.

4) жиналған ақпараттық мəліметтерге талдау жасау дегеніміз бұл бірнеше әдістер аркылы оларды окып, өңдеу ж/е барлық алынған мәл-ң ішінен тек кажет-н тандап алу. Бұндайда ақпараттарды өндеуде эконоимкалық, статистикалық, математикалық, картографиялық, тарихи әдістер кең қолданылады.

5) зерттеу нəтижелерін ұсыну.Қорытынды жасап, ұсыныстар енгізу.Зерттеу нәтижелері маркетинг шаралады жасаудың базасын құрайды. Маркетингтік зерттелердің қорытындысы ғылыми есеп түрінде жасалынуы қажет.

Есеп берудің құрылымы мынадай түрде болуы тиіс:

-кіріспе;( зерттеулердің мақсаты, міндеттері, өзектілігі жазылады.)

-зерттеулер əдістемелері;( зерттеу объектісі мен қолданылатын әдістер көрсетіледі)

-зерттеулердің нəтижелері;(зерттеу мақсатына тәуелді)

-шектеулер;(алынатын нәтижелерге шектеулердің уақыттың аз болуы, қаражат пен техникалық құралдардың болмауы әсері анықталады)

-қорытынды мен ұсыныстар; ( зерттелген объ-нің жағдайы алдағы тұрған мәселелерді шешу тәсілдері туралы мамандардың пікірлері)

-қосымшалар.( статистикалық кестелер, анкета,оларды толтыру, нұсқаулары, интервью, бланкі ж/е т.б)

35. Маркетингтік зерттеулердің бағыты. Маркетингтік зерттеулерді жүргізгенде туристік мекеме келесі сұрақтарға жауап беру тиіс Маркетинг зерттеудің бағыттары

1.Қандай жағдайда сатамыз? Маркетингтік орта

2.Қызметтерді қайда сатамыз? Нарық

3.Тұтынушыға нені сатамыз? Турөнімді сату

4.Сатуда не кедергі болады? Бәсекелестер

5.Кімге сатамыз? Тұтынушыға

Осыдан барып маркетингтік зерттеулердің келесі бағыттары туындайды:

-маркетинг ортасы-мекеменің ішкі қатынастарына, сонымен қатар басқа да экономикалық субъектілерге байланысты, туристік мекеме үнемі өзгерісте болатын жағдайда жұмыс істейді. Осындай қатынастардың жинағы маркетинг ортасын құрайды, яғни бұлар маркетинг түсінігін құрастырады.Маркетинг ортасы фирма қызметінің сипатын анықтайды. Нарық-туристік нарықты, туристік өнімді сату сатып алу үрдісін қамтамасыз ету үшін, сұраныс пен ұсынысты біріктіретін қоғамдық экономикалық құбылыс ретінде қарауға болады. Туристік нарыққа сипаттама бергенде келесі жағдайларды ескеру қажет: -бұндағы негізгі сатылатын-сатып алынатын заттар – қызмет түрлері; туристік индустрияның қор сыйымдылығы, төменгі икемділік; кешенділік.Басқа да заттар нарығы сияқты, туризм нарығы да біртектес келмейді. Оның құрылымында масштабы жағынан өте майда нарықтар кездеседі.

-Туристік өнім – бұл саяхат кезінде туристердің қажеттерін өтейтін жəне туристермен төленетін қандай бір болмасын қызмет түрі. Қызметтердің түрі негізгі жəне қосымша болып бөлінеді. Практикалық іс-əрекетердегі негізгі туристік өнім, ол кешенді түрде қызмет көрсету – туристерге бір пакетте сатылатын стандартты қызмет жинағы (пəкидж-тур). Материалдық тауарлар сияқты, туристік өнімдерде де үш деңгейді бөледі: -ойластырылған өнім; -нақты орындалатын өнім; -нығайтылған өнім.

-бəсекелестер-оларды зерттеу мекемеге мынадай мүкіндіктер береді:-бәсекелестердің әрекетн зерт-п нарық табыс-ң келешегін толық бағалағалауға, -нег-і мақсаттарды анықтауға,-бәсекелестердің әрекетіне жылдам жауап беруе, бәсекел-к қабіл-н көтеруге, оқу жүйесін жетілді-ге ж/е қызмет-ң білімін көтеруге, мекеменің нарықтағы орнын сақтауға мүмк-к береді

-тұтынушылар Тұтынушының мінез-құлық мотивтерін анықтамайынша, тұтынушының мінез-құлқын түсіну өте қиын. «Мотив» француз тілінен (motif) келген сөз «талап», «арман», «тілек» деген мағынаны білдіреді. Адамның мінез-құлқы көптеген мотивтер арқылы анықталады. Қазіргі шақта мінез-құлық мотивтері адамның қажеттілігіне айналып бара жатыр. Қажеттілік – адам организмінің өмір сүріп дамуы үшін қажетті заттар. Нарықта қажеттілік өтей алатын сұраныс түрінде көрінеді. Mотив дегеніміз қажеттіліктің тұлғаға үнемі тигізетін қысымы. Қажеттіліктің өтелуі тұлғаға түсірілген қысымның қуатын төмендетеді, сосын қайтадан жаңа қажеттіліктер туындайды. Сөйтіп үнемі қайталанып тұрады.