26-билет

• 1)Үшкіл нерв жүйесіне рецептордың жиынтығы жатады, оның жолдары- ми бағаны ядросы және таламус, қыртысты және лимбикалық құрылым,қыртысты қозғалыс ауданы, эфферентті қыртыс-ядролы үштік жол шайнау бұлшықетіне баратын перифериялық қозғалыс нейрондары . Үшкіл нерв жүйесі: Сезімтал бөлік, қозғалыс моторлы бөлік . Үшкіл түйіннің нейрондарының дендриттері одан шыға берісте үшкіл нервтің үшбасты бұтақтарын құрайды: көз(1-ші бұтақ), жоғарғы жақ(2-ші бұтақ ,төменгі жақ(3-ші бұтақ нервтері .булар Бет қаңқасының қуысын(маңдай және жоғарғы жақ қуыстарын, ауыз қуысын),Бас миының қатты қабығын,Көз алмасын,бастың түкті бөлігін,Тістердіжас және, сілекей бездерін,Бет терісін нев/ді. Үшкіл нерв қызметін тексе: Үшкіл нервтің бетке шығатын тұстарын (көз үсті, көз асты, иек асты) басып байқау.Үшкіл нерв тармақтарының беттегі. нервтендіретін аймақтарында ауырсыну, температуралық, жанасу және кинетикалық сезімділікті, ал Зельдер аймағында ауырсыну және температуралық сезімділікті тексеру.Қанттың, ас тұзының, тұз қышқылының ерітінділері көмегімен тілдің алдыңқы үштен бір бөлігінде дәм сезу мүмкіндігін тексеру.Көздің мөлдір қабығы, көз ойы шырышты қабығы және қас үсті рефлекстерін тексеру.Шайнау бұлшықеттерінің қызметін тек. Үшкіл нерв зақымдану белгілері:Үшкіл нервтің түбірі немесе тармақтары зақымданса беттің сол зақымданған жақтағы жартысында ұстамалы ауырсыну, нерв тармақтарының бетке шығатын тұстарын басып байқағанда ауырсыну бет терісінде сезімділік өзгерістері (гиперестезия,гипестезия немесе анестезия) пайда болады. Гассер түйіні зақымданса бетте ауырсыну мен қоса қабыршақ тәрізді күлдіреу пайда болады . Ми бағанындағы үшкіл нерв-жұлын трактасы ядросы зақымданса ауырсыну және температуралық сезімділік Зельдер аймағында жойылады да жанасу және терең сезім сақталады. Көру төмпешігі, ішкі капсула, артқы ми қыртысының орталық ирелеңі зақымданғанда қарама-қарсы бетте сезімділіктің барлық түрі бұзылады. Артқы ирелең төменгі бөліктері тітіркенсе, қарама-қарсы бетте ұстамалы параестезия пайда болады. Шайнау ядросы немесе үшкіл нерв түбірінің қысқа бөлігі зақымданса, сол зақымданған жағында шайнауға қатысты бұлшық еттер сал болып қалады. Шайнау ядроларының ми қыртысымен екі жақты байланысты болғандықтан, орталық неврондардың қазымдану бұлшық еттеріне онша әсерін тигізбейді.

• 2) ОМЫРТҚА ОСТЕОХОНДРОЗЫ – мультифакториалді созылмалы рецидивті ауру, омыртқа қозғалтқыш сегменттерінің дегенеративті-дистрофиялық зақымдануымен және полиморфты неврологиялық синдромдармен сипатталады. (рефлекторлы және компрессионды). Вертеброгенді патологияның жіктелуі: Мойын деңгейі :Рефлекторлы синдромдар-Цервикалгия.Цервикокраниалгия Цервико-брахиалгия (иық-жаурын периартрозы, кіші кеуде бұлшық етінің синдромы)Компрессионды синдромдар.Мойын радикулопатиясы, Спондилогенді мойын миелопатиясы омыртқа артериясыны. Кеуде деңгейі .Рефлекторлы синдром.-Торакалгия , Бел-сегізкөз деңгейі ,Рефлекторлы синдром.Люмбаго ,Люмбалгия ,Люмбоишиалгия (Компрессионды синдром).Түбіршелік ,Жұлынның жаншылуы , основе патогенеза которого лежат нарушения структуры хряща межпозвоночных дисков, характеризующееся дегенерацией его тканей.

27-билет

1)N. facialis (n. intermedio-facialis), бет нервісі, аралас нервтер қатарына жатады;бет нервісі барлық мимикалық бұлшық еттерді және тіл асты бұлшық еттерінің біршамасын иннервациялайды. Бет нервісі құрамына дәм сезу және секреторлық талшықтар кіреді. көпірде орналасқан 3 ядросы: қозғалтқыш - nucleus motorius nervi facialis,сезгіштік - nucleus solitarius және секреторлы - nucleus salivatorius superior. Тексеру әдістері: Науқасты тексеруде мимиканың бұзылуының және мимикалық бұлшық еттердің қозғалысы бұзылуының бар жоқтығына мән беру керек. Бет нервісі зақымдалған кезде маңдайда, мұрын-ауыз ұшбұрышында табиғи әжімдердің тегістелуі байқалады. тексеру кезіндегі орындалатын тесттер:1. көзін жұмуын сұраймыз2. екі көзін кезекпен жұмуын сұраймы3. көзін қатты қысып жұмуын сұраймы4. қасын көтеруін сұраймыз5. қабағын түйуін сұраймыз6. мұрынын жиыруын сұраймыз7. тістерін ақситуын сұраймыз8. аузын томпайтуын сұраймыз9. үрлеуін,ысқыруын сұраймыз10. маңдайында қатпарлар түзуін сұраймыз11. тілдің 2/3 бөлігінде дәм сезуін анықтаймыз Бет нервіснің перифериялық салдануы: 1. тыныштықта көрінетін және мимикалық қозғалыстар жасаған кезде жылдам үдейтін беттің ассиметриясы;2. зақымдалған жақтың бұлшық еттерін тыжырайтқан кезде бетінде қатпарлар пайда болмайды;3. Белл симптомы-науқас көзін жұмған кезде көзінің ағы көрініп тұрады(қоян көз, лагофтальм); 4. қабақ дискинезиясы немесе Ревийо симптомы;5. парус және ракета симптомы;6. Руссецкий симптомы;7. дисфагия;8. дизартрия;9. кірпік симптомы. Мийяр-Гюблер синдромы зақымдалу ошақтары ми көпірінің төменгі бөлігінде орналасады. Бет нервісінің ядросы мен пирамидалық шоғыр зақымдалады. Зақымдалған жағындағы мимикалық бұлшық еттердің перифериялық салдануымен қарсы жақтағы гемиплегиямен сипатталады. Фовилл синдромы зақымдалу ошағы ми көпірінің төменгі бөлігінде орналасады. Пираимдалық шоғыр, бет нервісінің ядросымен әкеткіш нерв ядросының жасушаларының аксондары зақымдалады. Зақымдалған жағындағы мимикалық бұлшық еттермен сыртқы көз қозғалтқыш бұлшық еттердің перифериялық салдануы мен қарсы жақтағы гемиплегия Бет нервісінің орталық салдануы: Патологиялық ошақ кортико-нуклеарлық жолда немесе ми қыртысында орналасса орталық салдану дамиды. Орталық салдану немесе парез беттің төменгі бөлгінің бұлшық еттерінде емес, патологиялық ошаққа қарама-қарсы жақта орналасады. Мимикалық бұлшық еттердің орталық салдануы гемипарезбен қатар жүреді. Бет нервісінің қыртысты прекциялы аймагында терең шектелген ошақ болса қарсы жақта ауызын ақситқанда ауыз бұрышының қалуы байқалады.

2.мойын остеохондрозының неврологиялық асқынуларыК осложнениям остеохондроза относят такие заболевания, как: протрузия, грыжа диска(межпозвонковая грыжа, грыжа позвоночника), кифоз, радикулит..

Цервикалия-басты шұғыл қимылдатқанда,жөтелгенде,түшкіргенде міндетті түде мойын мен иық бұлшық еттерінің ширығуымен қарбалас мойын тұсындағы біліннетін тұрақты ауырсыну.Алдыңғы сатылық бұлшық ет синдромы алдыңғы және сатылық бұлшық еттерінің рефлекстік ширығуы.Қолға өтетін қан тамыры қысылғандықтан, п.б. ауырсыну иықтың,білектің ішкі бетіне қол ұшының 4-5 саусақтарына тарайды.Иық-жауырын периартриті- иық бұлшықеттерінің рефлекстік нейротрофикалық бұзылыстары.функция шектелуі тән.

28-билет

1.Бульбарлық және псевдобульбарлық паралич синдромы.Булбарный синдром поражения черепных нервов (языкоглоточного,блуждающего и подъязычного), ядра которых располагаются в продолговатом мозге. При бульбарном синдроме отмечается дизартрия (нарушение речи, за счёт поражения отвечающих за артикуляцию нервов) и дисфагия (нарушение глотания, за счёт периферического паралича или пареза мышц языка, мягкого нёба, глотки, надгортанника,гортани).Псевдобульбарный синдром — неврологическийсиндром, обусловленный двусторонним прерыванием корково-ядерных путей. По клинической картине весьма схож с бульбарным синдромом (откуда и название), однако возникает вследствие поражения иных структур мозга и имеет ряд особенностей. Для псевдобульбарного синдрома характерна та же триада симптомов, что и для бульбарного синдрома — дизартрия, дисфония, дисфагия. Как и при бульбарном параличе, причиной этих проявлений является нарушение иннервации мышц глотки, мягкого нёба, языка, а также голосовых связок.При псевдобульбарном синдроме отмечается более равномерная, чем при бульбарном синдроме, выраженность пареза мышц, иннервация которых обеспечивается черепномозговыми нервами каудальной (бульбарной) группы.

2.Омыртқа остеохондрозының компрессиялық синдромдарының диагностикасы.С6 С7 С8 L5 S1жауаубы:С6 иық үстінен иық пен білектің сыртынан 1-2 саусақтарға тарайтын және осы аймақтарда гипестезия дамиды.Эрб тәрізді нүктелері мен дельта тәрізді бұлшық ет бекитін жерін басқанда ауырсыну, екі басты бұлшық еттің семуі мен рефлекс төмендігі.С7 ауырсыну мен гипестезия иық пен білектің сыртқы артқы жақтары арқылы 3-саусаққа дейін тарайды.С8 ауырсыну иық,білек және қол ұшының ішкі жағын байқалып 4-5 саусақтарға дамиды.L5 бөксенің жоғарғы бөлігінде,санның сыртында, сирақтың алдыңғы сыртында ,аяқ ұшының үстінде,кейде 1-2 бақай маңында сезімділік білінбейді.Өкше рефлексінің жойылады.S1 түбіршегі қысылғанда ауырсыну аяқтың барлық бойына басым білінеді,ал табанда аяқтың артында сезімділік білінбейді.Сонымен қатар өкше рефлексінің жойылуы мен аяқ ұшының салбырап қалуы байқалады.

29-билет

1.Вебер альтернирующий синдром при поражении основания ножки мозга: сочетание птоза, мидриаза и расходящегося косоглазия на стороне очага поражения с гемиплегией или гемипарезом и гемианестезией на противоположной стороне; наблюдается при вовлечении в процесс ядра глазодвигательного нерва, в частности при тромбозе ветвей основной артерии.Мийр-Гублер  Синдром возникает при локализации патологического очага в вентральной части (основании) на одной стороне моста, с вовлечением ядра (VII) и нижележащих пирамидных трактов, либо пучка волокон от клеток ядра лицевого нерва после прохождения ими внутреннего колена п. facialis, в его нисходящей части. Клинически проявляется периферическим парезом лицевого нерва на стороне поражения и центральным гемипарезом или гемиплегией противоположных конечностей.Фовилля синдром характеризуется наличием признаков поражения лицевого и отводящего нервов по периферическому типу на стороне поражения и параличом взора в сторону очага, в также центральным параличом или парезом конечностей на противоположной стороне. Относится к группе альтернирующих синдромов, часто развивается в результате тромбоза основной артерии и свидетельствует о поражении в области нижнего отдела моста. Описан французским физиологом A. Foville в 1858 г.Джексон при одностороннем поражении продолговатого мозга на уровне ядер подъязычного нерва: сочетание периферического пареза или паралича мышц языка на стороне очага поражения с гемиплегией или гемипарезом на противоположной стороне. 2.омыртқа остеохондрозының компрессиялық синдромының диагностикасы.

Люмбалгия – клинический симптом, для которого характерна боль в пояснице с иррадиацией в ягодичную область, внутреннюю и/или заднюю поверхность бедра либо без оной. При наличии иррадиации мы имеем право говорить о присоединении к синдрому люмбалгии ишиаса (компрессия ветвей седалищного нерва), или о люмбоишиалгии. Люмба́го (от лат. lumbus — поясница) — острая боль(прострел) в нижней части спины (пояснице) независимо от причин её возникновения и характера проявления. Часто путают с радикулитом.

В основном причинами люмбаго являются перенапряжение поясничной области, поясничные грыжи, смещениепозвонков или же врожденные аномалии позвонков. Люмбоишиалгия - боль в пояснице, отдающая (иррадиарущая) в ногу или ноги. Боль распространяется, в основном, по ягодице и по задненаружной поверхности ноги, не достигая пальцев ног.

При данном заболевании в процесс уже вовлекаются спинномозговые корешки, а именно, седалищный нерв.

Боль может носить различный характер, но чаще всего - это ноющая, жгучая, нарастающая боль. Боль в основном распространяется по ходу седалищного нерва. Появляются ощущения зябкости или жара.

30-билет

1Афазия – дамыған сөйлеудің орталықтан бұзылуы. Яғни адамның өзінің ойларын жеткізу үшін және қоршаған ортамен қарым-қатынас орнату үшін жартылай немесе толығымен сөйлеудің бұзылуы, бұл кезде артикуляция мен есту функциялары бұзылмаған. Афазия түрлері – моторлы, сенсорлы, амнестикалық Моторлы афазия – өздігімен сөйлей алмайды. Науқас өзінің есінде қалған жеке сөздермен буындарды қайталайды (сөйлеу эмбол). Жеке сөздерді қысқа сөйлемдерді, нұсқауларды және жазылған сөздерді түсінеді. Моторлы афазия сол жақ маңдай иірімінің артқы төменгі бөліктерінің (Брок зонасы) зақымдалу кезінде дамиды.Науқас өзінің қателіктерін түсінеді. Сенсорлы афазия – науқас өзінің және басқалардың да сөйлегенін түсінбейді.Науқас сөйлеуді шу ретінде немесе өзіне түсініксіз тілде сөйлеп тұрғандай сезінеді. Науқас көп және тез сөйлейді (логорея), бірақ сөйлеуі басқаларға түсініксіз. Сөйлем мағынасыз, қажетсіз, түсініксіз дыбыстардан (сөздік окрошка) тұратын сөйлеудің бұзылуы. Сенсорлы афазия сол жақ самай бөлігінің (жоғарғы самай иірімінің ортаңғы және артқы бөлігінде – Вернике зонасы) зақымдалуы кезінде дамид Амнестикалық афазия – төбе мен самай бөлігінің төменгі және артқы бөліктері зақымдалған кезде дамиды және науқастың заттардың атын ұмытуымен сипатталады. Науқас заттың не үшін қажет екенін біле тұра, қандай зат екенін айта алмайды. Мысалы, қаламды көрсетсек, ол оны «жазу үшін қажет» деп айтады. Егерде, сыбырласа ол дәл тауып айтады. Мутизм – сөйлеу аппаратының жұмысы бұзылмаған кездегі науқастың сөйлемеуі. Көбіне реактивті неврозда, истерияда, психикалық ауруларда (шизофрения) кездеседі. Алалия – үш жасқа дейінгі қыртысты сөйлеу зоналарының зақымдалуы кезіндегі жүйелі түрде сөйлеудің дамымауы. Дизартрия - артикуляцияның бұзылуы, ол орталық (екі жақты зақымдалуы кезінде ) болуы мүмкін және перифериялық (сөйлеуге қатысатын бұлшықеттер параличі кезінде) немесе мишық зақымдалғанда, стриопаллидарлы жүйе зақымдалған кезде кездеседі. Дизартрия кезінде науқас сөздері дұрыс құралған, сөз қоры қалыпты, бірақ кейбір сөздерді айтқан кезде артикуляция.

2.Омыртқа остеохондрозының неврологиялық асқынуларын емдеу.Гипстік жаға ауырсынуды басу үшін/анальгетиктер/қабынуға қарсы стероидсыз препараттар/ганглиоблокаторлартранквилизаторлар.Новокайндық блокада /витаминдер В12

31. Билет

1) Праксис ( греч. praxis — қимыл) – жоспар бойынша рет-ретімен мақсатты қимыл қозғалыс. Идеаторлы апраксия жоспар жоқтығынан күрделі қимыл қозғалыстарды жасай алмау, бұл кезде қимылдардың реттілігі бұзылады (Мысалы, науқасқа темекіні тұтатып көрсетуді сұраған кезде, ол темекімен сіріңке қорабын тұтатады, сондан кейін сіріңкені алып аузына салады). Доминантты жарты шардағы (оңанақайларда сол жақ) төбе бөлігіндегі қыр үсті иірім ( gyrus supramarginalis) зақымдалған кезде дамиды және әрдайым екіжақты болады. Конструктивті апраксия кезінде қимылдың бағыты бұзылады, науқастар бөліктерден бір бүтін нәрсе шығара алмайды. Мысалы: сіріңкелерден геометриялық фигураларды құрастыру (ромб, квадрат, үшбұрыш). Бұл кезде зақымдалу доминантты жарты шардың төбе бөлігінің бұрышты иірімінде (gyrus angularis) орналасады. Апраксиялық бұзылыстар әрдайым екіжақты. Моторлы апраксия бұл кезде қимылдың тек қана аяқасты еріксіз қозғалысы ғана емес, сонымен қоса бұйрықты орындаумен қайталауы бұзылады. Көбінесе біржақты (мысалы, сүйелді дене зақымдалған кезде тек қана сол жақ қолда).2)Эпилепсия – созылмалы, полиэтиологиялық, ОЖЖ ауруларымен шектеледі, ол қайталамалы тырыспамен және есінің әртүрлі бұзылыстары мен одан кейінгі амнезиямен болатын тырыспасыз параксизмдармен, сонымен қатар ЭЭГ арнайы суретінмен сипатталады. Эт: Эндогенді: генетикалық негізі – көптеген нейронды разрядтардың пайда болуы үшін тырыспалық дайындық немесе параксизмальді реактивтілік, эпилептикалық ұстамалардың қайталануына әкеледі,Экзогенді: бас миының органикалық зақымдануымен байланысты эпилептикалық белсенділіктің тұрақты ошағы:- перинатальді факторлар, - бас-ми жарақаттары, - нейроинфекция, - интоксикация,- тамырлар аурулары, - жүйке жүйесінің аурулары, Симтоматикалық – этиологиясы мен патологиялық ошақтың локализациясы анықталған Криптогенді – этиология анықталмаған, бірақ мидың органикалық зақымдануы анық Идиопатикалық – этиология және мидың органикалық зақымдалуы туралы мәліметтер анықталмаған Эпилептикалық ұстамалар классификациясы I. Генерализденген II. Парциальды III. классификацияланбайтын I. Генерализденген ұстама 1. Тырыспалы а. тонико-клоникалық б. тоникалық в. Клоникалық г. миоклоникалық д. атония 2. Абсанстар а. типті б. атипті II. Парциальді (фокальді) ұстамалар А Қарапайым парциальді ұстама.Моторлы Сенсорлы Вегетативті Психикалық Б. Күрделі парциальді ұстама. Қарапайым парциальді ұстама болып басталады да есінің бұзылуына әкеледі . Эпилептикалық ұстама критериі пароксизмальдылығы (кенеттен)2) қысқа уақытты 3) стереотиптілігі 4) көп жағдайларда амнезиямен байқалатын есінің бұзылуы

• Үлкен генерализденген тонико-клоникалық ұстамалар — grand mal: - басы басының бұрылуы және науқастың құлауы

• - тоникалық фаза - 10-20 сек. Бірінен кейін бірі, келесілер: көздің ашуы, бүгу, қолдың ратациясы мен әкетуі, бастың жазуы, тоникалық айқай, қолдарын жазу, аяқтың жазу ротациясы және әкелуі. Апноэ терінің цианозын шақырады

• - клоникалық фаза - шамамен 30 сек. Қысқа уақытты барлық дененің бүккіш тарылуларымен көрінеді. Бұл жағдайда жиі тілін тістеп алады, кейде еріксіз зәрдің шығаруыда болады

• Ұстама жалпы вегетативті реакциямен: тахикардия және ↑АҚ, қарашықтың ұлғаюы, гипергидроз, гиперсаливациямен қатар жүреді.

• Ұстаманың жалпы ұзақтығы 20 сек-тан 2 минутқа дейін болады. Ұстамадан кейінгі кезең (кейде ұстамадан кейінгі команы қосқан кезінде) бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін болуы мүмкін. Миоклониялық бір реттік ұстама шамамен 1 секундқа созылады,олтоқ соққандай болып келеді. Атониялық -Жеңіл түрінде ұстама бастың салбырауымен (егер науқас стол басында отырса) немесе төменгі жақтың салбырауымен көрінеді. Типті абсанс – ұзақтығы 5-20 сек және ол жеңіл клоникалық тартылулармен, әсіресе мимикалық бұлшықеттерде, бұлшықет тонусының өзгеруімен, кейде қысқа автоматизмдармен, вегетативті көріністермен, сонымен қатар пик разрядтармен, яғни ЭЭГ-да жиілігі 3 сек баяу толқындармен қатар жүруі сипатталады. Қарапайым парциальді ұстамалар-ұстама ұзақтығы 10 секундтан 3 минутқа дейін, ұстамадан кейінгі бұзылыстар болмайды немесе әлсіз байқалады, Қарапайым парциальді ұстамалар есінің өзгеруі: науқастың ареактивтілігі, яғни онымен контактқа түсу мүмкін емес,ұстама басталдғанда немесе қарапайым парциалды ұстама симптоматикасынан кейін естің бұзылуы,ұстама амнезиясы стама ұзақтығы бірнеше секундтан бірнеше минут арасында (орташа 2 мин), ұстамадан кейінгі кезең бірнеше секундтан оншақты минутқа дейін созылады, Емі Эпилепсияны шақырған біріншілік сырқатқа әсер ету, (мысалы, ісікті алу, абсцестер немесе жарақатты гематомалар ,Қауіп факторларын жою ,АЭС-ті ұзақ қабылдау Карбамазепин Дифенин Вальпроенді қышқыл Ламотриджин

32-билет

2)Емі Эпилепсияны шақырған біріншілік сырқатқа әсер ету, (мысалы, ісікті алу, абсцестер немесе жарақатты гематомалар ,Қауіп факторларын жою ,АЭС-ті ұзақ қабылдау Карбамазепин Дифенин Вальпроенді қышқыл Ламотриджин Вальроль қышқылы - Абсанттар, фебрильді тырыспалар,атоникалық ұстам,балалар спазмы,миоклоникалық ұстама,генерализденген және парциальды ұстамалар Карбамазепин -Генерализденген , парциальды эпилептикалық ұстамалар Ламотриджин- Генерализденген, парциальды эпилептикалық ұстамалар- Фенобарбитал- Генерализденген тонико-клоникалық ұстамалар және парциальды эпилептикалық ұстамалар

1) Гнозис (греч. gnosis — білу, білім) — бұл заттарды сезім мүшелері арқылы қабылдап, тану. Оның бұзылысы– агнозия деп аталады. Көбінесе, екіншілік зоналар деңгейіндегі қандайда бір анализатордың зақымдалуы кезінде пайда болады. Көру агнозиясы шүйде бөлігінің сыртқы аймақтары зақымдалған кезде пайда болады. Науқас заттарды танымайды, тек олардың кейбір қасиеттерін ғана көреді, соған байланысты сол зат туралы мағлумат жинайды. Жиі науқастар «білмеймін», «көрмеймін» деп жауап береді, бірақ заттарға соғылмай айналып өтеді. Есту агнозиясы заттарды көрмеу, оларға тән дыбыстар арқылы заттарды ажырата алмау. Бұл кезде есте анализаторы зақымдалмаған. Есту агнозиясы доминатты жарты шардағы самай бөлігіндегі екіншілік зоналар зақымдалған кезде дамиды. Сенситивті агнозия (астереогноз) – көзді жауып тұрып заттарды ұстау арқылы ажырата білу. Орталық артқы иірімнен кейнгі төбе бөлігіндегі екінші зона зақымдалған кезде пайда болады. Иіс және дәм сезу агнозиясы сирек кездеседі жәнеде көбіне аносмиямен агевзиядан айыру өте қиын.

• 33-билет

1.Бас миы жеке бөліктерінің зақымдалу симптомдары Контралатеральды қол немесе аяқтың орталық параличі немесе тіл бұлшықетінің (орталық алды иірім зақымдалған кезде),Қарсы жаққа қараудың парезі (орталық маңдай иірімнің артқы бөлігі),Паркинсонизм, сирек гиперкинездер ,Янишевский-Бехтеревтің ұстап алу феномені ,Маринеску-Родовичи рефлексі Хоботковый рефлексі ,Маңдай атаксиясы (астазия-абазия),Моторлы афазия (Брок зонасы),«Жекеленген» аграфия (ортаңғы 2-ші маңдай иірімінің артқы бөлігі),Апатико-абулиялық синдром, маңдай юморы (мория) эйфория. Маңдай бөлігі – тітіркені синдромдары Джексонның тартылу ұстамалары – тонико-клоникалық (алдыңғы орталық иірім) Оперкулярлы ұстама– ( төменгі маңдай иірімнің жабатын бөлігі)Адверсивті ұстамалар – (ортаңғы маңдай иірімінің артқы бөлігі )Маңдай автоматизм ұстамасы – күрделі пароксизмді психикалық бұзылыстар, тәртібінің бұзылуы, бұл кезде науқастар қоршаған ортаға қайшы келетін қимыл қозғалыстар жасайды (өртеу, өлім). Кіші эпилепсиялық ұстамалар – лезде, бірнеше секунд ішінде науқас сөзі тоқтап, қолынан заттары құлап, көрініс беретін ұстам

• 2. Шашыранды склероз — ОЖЖ-нің созылмалы рецидивті ауруы,бас миы мен жұлын кеңістігінде көптеген шашыранды ошақты түзілістердің демиелинденуімен сипатталады. Шашыранды склероз аутоиммунды ұрдіспен байланысты,ОЖЖ миелиніне немесе оның олигодендритін өндіруге қарсы бағытталған. Аурудың ерекшелігі нерв жүйесіндегі бірнеше әртүрлі бөлімдерінде бір мезгілде зақымданумен жүреді,сонымен қатар науқаста әртүрлі неврологиялық симптоиатика дамиды. Шашыранды склероз — жас адамдарда кездесетін ауру,жиі 20-40жас аралығында дамиды. Шашыранды склероздың этилогиясы нақты анық емес .ШС-ң дамуына ішкі орта факторларының және тұқымқуалаушылық әсер ететіндей мультифакториальды сырқат деп санау есептелген. Сырқаттың дамуында генетикалық факторлардың мәні зор .ШС-да отбасылық жағдайларда тұқымқалауының сәйкестігі 3-23 %. ШС көрінуінің жиі себептері пирамидті тракттың зақымдалуымен жүреді. Гемипарездер,монопарездер болуы мүмкін,бірақ ШС көп жағдайда төменгі парапарездің болуымен сипатталады. Парездер айқын спастикамен,сіңірлік рефлекстердің жоғарылауымен,табанның және тізе ойығының клонусымен,патологиялық табандық белгілермен,терілік,ең алдымен құрсақтық рефлекстердің төмендеуімен жүреді. Бірақ орталықтық парездің айқын бұлшықеттік гипотония немесе дистониямен қосарлануы жүреді. Сирек жағдайда сіңірлік рефлекстердің төмендеуі (жұлын сегменттерінде демиелинизация ошақтарының болуында ) және бұлшықеттік атрофиялар байқалады (қозғалмау нәтижесінде ). Нистагм — Шашыранды склероздың жиі синдромы, бірақ ол аурудың алғашқы кезінде сирек көрінеді. ШС кезінде науқаста физикалық күштемеге тәуелсіз тез шаршауға шағымданады. Шашыранды склерозбен ауыратындарда 2/3-де депрессия дамиды. МРТ — ШС диагнозын анықтайтын әдіс ШС кезінде бас миының МРТ 90% науқастардың типті өзгерістерін анықтайды, ал жұлын МРТ-да 75% өзгерістерді анықтайды. Ликворды зерттеу IgG фракциясына байланысты ақуыз концентрациясының біршама жоғарлайды және жеңіл лимфоцитарлы плеоцитоз.ЕМІ. Өршу сатысында(көз көруінің төмендеуі,парездер,жүрістің төмендеуі) кортикостероидтар (КС) тағайындалады. Митоксантрон Жоғарғы шашыранды склероздың даму формасында негізгі ем ретінде қолданылады.

Бұл препарат аурудың дамуын және рецидивтерінің санын 67 % азайтады.

34 Билет

• 1. Самой бөлік симптомдары Есту агнозиясы ,Жүйелі бас айналу ұстамасы ,Контралатеральды астазия-абазия,Жоғарыквадратты гемианопсия – самай бөлік тереңінде ,Сенсорлы афазия,Амнестикалық афазии. Самай бөлік – тітіркену симптомдары Галлюцинациялар және үлкен генерализденген ұстамалар әр түрлі аурамен бірге: Иіс сезу (Гешле иірімі),Дәм сезу (аралша бөлігі),есту (жоғарғы самай иірімі),вестибулярлы (самай, шүйде және төбе бөліктерінің түйіскен жері ,висцеральды (медиобазальды бөлім),Түс көрген тәрізді жағдай– ешқашан көрмеген, ешқашан естімеген ,Самай автоматизмі – ориентировканың бұзылуы – өз үйін танымайды, мақсатсыз қимылдар жасайды ,Кейде кіші ұстамалар қимыл қозғалыс бұзылуынсыз болуы мүмк.

2.Жедел шашыранда энцефаломиелит. Шұғыл шашыранды энцефаломиелит шашыранды склероз тәрізді әлде бір инфекциялық агенттерден қайталап әсер теуінен туындайтын нейроаллергиялық ауру.Біріншілік э.энцефаломиелитә пб. Екіншілк э. Әр түрлі инфекция ә п б.скарлатина сүзек.4 клиникалық түрі бар: Меңдеген ақ және сұр/ оптикоэнцефалиттік көру нервтері мен жұлын/ Полиоэнцефалитсопақша мидың төменгі бөліндегі бас сүйек нервтерінің ядролары.менингоэнцефалополирадикулоневрит-ми+жұлын+шеткері нервтер.

• 35-билет

1.Төбе бөлік симптомдары Анестезия,Астереогноз ,Апраксия (доминантты жартышарда) – идеаторлы немесе конструктивті ,Аутотопагнозия – науқас өзінің дене бөліктерін танымау немесе бұрмалап қабылдау, сол мен оңды айыра алмау ,Төменгіквадратты гемианопсия – төбе бөлігінің тереңінде ,Псевдополимелия ,Анозогнозия . Төбе бөлік – тітіркену симптомдары Соматосенсорлы джексон ұстамасы - это приступы судорог в какой-либо группе мышц соответственно расположению эпилептического очага...

Боле́знь Альцге́ймера (также сенильная деменцияальцгеймеровского типа) — наиболее распространённая форма деменции, нейродегенеративное заболевание, впервые описанное в 1906 году немецким психиатромАлоисом Альцгеймером. Как правило, она обнаруживается у людей старше 65 лет^[1], но существует и ранняя болезнь Альцгеймера — редкая форма заболевания. Общемировая заболеваемость на 2006 год оценивалась в 26,6 млн человек, а к 2050 году число больных может вырасти вчетверо^[2].

36- билет

1.Шүйде бөлік симптомдары Жоғарыквадратты гомонимді контрлатеральды гемианопсия (тіл иірімі, ішкі бөлігі),Төменгіквадратты гомонимді контролатеральды гемианопсия (клин)Көру агнозия (сыртқы бөлімі),Алексия (жазуды түсінбеу) шүйде және төбе бөлік шекарасында ,Акалькулия (санаудың бұзылу),Контралатеральды атаксия,Метаморфоксия (көрген заттарды бұрмалап қабылдау– микропсия, макропсия). Шүйде бөлік тітіркену синдромы Фотомдар – шүйде бөліктің ішкі беткейінің тітіркену,Кинофильмдер, мультиктер, кадрлар – шүйде бөліктің сыртқы беткейінің тітіркенуі кезінде

2. Боле́знь Паркинсо́на (синонимы: идиопатический сидром паркинсонизма, дрожательный паралич) — медленно прогрессирующее хроническое неврологическое заболевание, характерное для лиц старшей возрастной группы^[1]. Относится к дегенеративным заболеваниямэкстрапирамидной моторной системы. Вызвано прогрессирующим разрушением и гибелью нейронов, продуцирующих нейромедиатор дофамин^[2] - прежде всего в чёрной субстанции, а также и в других отделахцентральной нервной системы. Недостаточная выработка дофамина ведет к активирующему влиянию базальных ганглиев на кору головного мозга.Ведущими симптомами (иначе: основные или кардинальные симптомы) являются: мышечная  ригидность, гипокинезия,тремор,постуральная неустойчивостьПо современным требованиям для постановки диагноза болезни Паркинсона необходимо наличие кардинального симптома "гипокинезия" и как минимум одного из других ведущих симптомов (ригидность, тремор или постуральная неустойчивость). При этом возможны сопровождающие различные чувствительные, вегетативные, психические икогнитивные нарушения.Современная медицина пока не может излечить заболевание или замедлить его прогрессию (этиологическая или патогенетическая терапия), однако существующие методы консервативного и оперативного лечения позволяют значительно улучшить качество жизни больных^[3].Термин "Паркинсонизм" является общим понятием для заболеваний с вышеназванными ведущими симптомами. Из всех них тем не менее важнейшим заболеванием является болезнь Паркинсона - идиопатическое заболевание (означает - болезнь самостоятельная, не вызваная генетическими нарушениями или другими заболеваниями). Согласно последним соглашениям европейской ассоциации болезни Паркинсона^[4], синдром паркинсониза подразделяется на четыре группы:

• идиопатический паркинсонизм - составляющая данной статьи (приблизительно 75% от всех синдромов паркинсонизма)

• генетические формы паркинсонизма, семейный синдром паркинсонизма - наследственная форма, обозначается локализацией гена (например, PARK1)

• паркинсонизм в рамках других нейродегенеративных заболеваний (атипичные формы паркинсонизма, иногда называемые благодаря дополнительныи симптомам "синдром паркинсонизм плюс")

• симптоматические синдромы паркинсона - например, как следствие некоторых медикаментов, амфетаминов, травм, опухолей, действия токсических веществ, эндокринно-метаболических нарушений, воспалительно-инфекционных заболеваний

37-билет

1. Ішкі капсула (capsula interna) бір жағынан бұршақ тәрізді ядро және құйрықты ядро басымен, екінші жағынан таламуспен шектесетін ақ зат жолағы болып табылады. Оның алдыңғы және артқы аяғы мен тізесін ажыратады. Мұнда келесі өткізгіш жолдарын қарастыруға болады:1 Tractus cortico-bulbaris —2. Tractus cortico-spinatis —3. Tractus thalamo-corticalis —4. көру жолдары. 5.) есту өткізгіш жолдары . 6. көпірдің маңдай жолы 7. көпірдің шүйде-самай жолы. Ішкі капсула аймағының зақымдалуы дененің қарама-қарсы жағындағы қозғалыс және сезімталдық бұзылыстарын шақырады. Ішкі капсуланың толық зақымдалуы кезінде « үш геми синдромы» байқалады: қарама-қарсы дене жағындағы гемиплегия мен гемианестезия және қарма-қарсы көру алаңындағы гемианопсия. Артқы аяғының артқы бөлімі зақымдалған кезінде, көбінесе сезімталдық бұзылыстары, сонымен қатар « үш геми синдромының» басқаша түрі: гемианестезя, гемианопсия мен гемиатаксия ( буын-бұлшықет сезімінің болмауы) байқалуы мүмкін. Дегенмен әдетте осы кезде де жеңіл пирамидті бұзылыстар болады 2.Вильсон-Коновалов ауруы - орталық жүйке жүйесі және ішкі мүшелер ауруларына әкеліп соғатын мыс алмасуының туа біткен ақауы. Мидың жасымық тәрізді ядросы жұмсарып кетеді. Мидың басқа түзілістері де зақымданады: құйрықты ядро, қыртыстың терең қабаттары, мишық, әсіресе тісті ядролар. Атрофиялық цирроз нәтижесінде бауыр мөлшері кішірейіп, оның сырты бұдырланады.Бауырдың зақымдануы гепатомегалиямен, гемолитилкалық анемиямен, тромбоцитопениямен, лейкопениямен сипатталатын созылмалы гепатит немесе цирроз ретінде өтеді. Сонымен қатар жүйке жүйесінің зақымдануы байқалады (дизартрия, сілкекей ағуы, гиперкинез, бұлшықет тонусының артуы немесе паралич, атетоз, эпилепсиялық ұстау ). Зәр шығару жүйесі жағынан глюкозурия, аминоацидурия, фосфатурия, уратурия, протеинуриябайқалады.Кайзер-Флейшер сақинасы немесе оның сынықтары.-Қанда мыс мөлшерінің 100 мл-де 80 мкг-нан төмен түсуі.-Церулоплазмин концентрациясының 100 мл-де 20 мг-нан төмен түсуі.Мыстың несеппен бірге тәулігіне 100 мкг-нан астам мөлшерде бөлініп шығуы.Емі:№5 диета.*пеницилламин, Д-пеницилламин немесе унитиол.*УнитиолВит В6

Патогенетикалық ем мыстың ағзадан бөлініп шығуын арттыруға бағытталған. Ол үшін комплексондар қолданылады. Олардың ішінде пенициламин еі тиімдісі болып шықты. Оны күн сайын 1,5-2 г мөлшерінде үнемі қабылдап отыру керек. Пенициламинмне емдеу барысында науқастардың жағдайы жақсарып, кей кезде дерттің белгілері толығымен кетеді. Унитиолды пайдалану барысында қанағаттанарлық нәтижелер алынған.

38-билет

1. Патологиялық жүрістер Хореялық жүріс, аяқ- қолдың және дененің әдеттегі қозғалыстары кенеттен ерікке бағынышсыз болады, жүріс ойдан шығарылған немесе демонстративті көрінуі мүмкін.Жиі Хантингтон ауруының салдарынан болады. Дистаниялық жүріс деп аяқ- қолдың және дененің өзгеруі бұлшықет- антоганистерінің жиырылу нәтижесінде үзіледі.Жекеленген бұлшықет топтарының жиырылуына байланысты, аяқ- қолдар, дене және мойын оғаш қалыпта қатып қалады. Мұндай диастония фокальды немесе генарилизденген болуы мүмкін. Ол аяқ астынан қандай да бір іс-әрекет жасағанда пайда болады.(мысалы, қолды сермегенде сол қалыпта қатып қалуы.) Истериялық жүріс- индивидуалды вариацияға қарай ойдан шығарылған жүріс түрі. Науқстар жиі енкейіп, теңселіп жүреді.Мысалы, науқастың ойын басқаға аударып, аяғының ұшымен немесе табанымен жүруін сұрағанда, жүрісі қалыптыға жақын болады және патологиялық жүріске тән симтомдар теріске шығарылады Спастикалық жүріс бұлшықеттің спастикасы мен тонусының әлсіреуімен қоса, аяқ- қолдардың сезімталдығының төмендеуімен жүреді.Пирамидалық , цервикальды немесе супраспинальды зақымдалуға байланысты,қолдары бүгілген немесе салбырап тұрады. Мишықтық жүріс- мишық пен ми бағанының, вентролатералбды таламустың бөліктерінің зақымдалуына байланысты болатын жүріс.Сонымен қоса жүрісі сүйеніп тұру, шайқалу, бір орнында түзу тұра алмау байқалады. Тенселу көзді жұмып тұрғанда, ашық болғанда да болады.Бір жақты жарты шардың зақымдалуы сепсилатеральды атаксия мен зақымдалған жаққа құлаудың көрініс Гемипаретикалық жүріс бұлшықеттің спастикасы мен тонусының әлсіреуінің көріністерімен айқындалады. Бүгілген немесе салбырап тұрған қолдың қимыл- қозғалысының шектелуі, жазылған және созылған аяқтардың қалпында көрініс береді.Науқас жүрген кезде аяғын сермеп жүреді де, парез болған жаққа қарама- қарсы енкейіп, аяғын ішке және алдыға әкетеді. Қозғалыстың бастапқы тежелуі - акинезия ( гипокинезия) формасы. Науқастың отырғанда немесе жатқанда шеткі мүшелердің қозғалысы қалыпты, бірақ жүруге әрекет жасағанда: аяқтары "еденге жабысып қалғандай" болады.Мұндай науқастардың жүрісі әдетте " аяқталмаған орнында жүру" жүрісімен сипатталады.( орнында теңселу) Анталгиялық жүріс ауырсыну кезінде болады.Дененің қалпының өзгеруі мен жүрісінің бағытыауырсыну сезіміне байланысты.Жиі ақсандау байқалады. 2.Гертингтон хореясы Болезнь Хантингтона (синдром Хантингтона, хореяХантингтона или Гентингтона) — генетическое заболевание нервной системы, характеризующееся постепенным началом обычно в возрасте 30-50 лет и сочетанием прогрессирующего хореического гиперкинеза и психических расстройств. Заболевание вызывается умножением кодона CAG в гене IT-15. Этот ген кодирует 350-kDa белок хантингтин с неизвестной функцией. В гене дикого типа (не мутантного) у разных людей присутствует разное количество CAG повторов, однако, когда число повторов превышает 36, развивается болезнь. Нейроморфологическая картина характеризуется атрофией стриатумa, а на поздней стадии также атрофией коры головного мозга. Симптомы болезни Хантингтона могут проявиться в любом возрасте, но чаще это происходит в 35–44 года^[21][22]. На ранних стадиях происходят небольшие изменения личности,когнитивных способностей и физических навыков^[21]. Обычно первыми обнаруживают физические симптомы, так как когнитивные и психические расстройства не столь выражены в ранних стадиях^[21]. Почти у всех пациентов болезнь Хантингтона в конечном итоге проявляется схожими физическими симптомами, но начало заболевания, прогрессирование и степень когнитивных и психических нарушений различаются у отдельных лиц^[23][24].Для начала заболевания наиболее характерна хорея — беспорядочные, неконтролируемые движения. Хорея в начале может проявляться в беспокойстве, небольших непроизвольных или незавершённых движениях, нарушении координации и замедлении скачкообразных движений глаз^[21].В самом начале обычно возникают проблемы из-за физических симптомов, которые выражаются в резких, внезапных и не поддающихся контролю движениях. В других случаях, наоборот, больной двигается слишком замедленно. Возникают нарушения координации движений, речь становится невнятной. Постепенно все функции, требующие мышечного контроля, нарушаются: человек начинает гримасничать, испытывает проблемы с жеванием и глотанием. Из-за быстрого движения глаз происходят нарушения сна. Обычно больной проходит через все стадии физического расстройства, однако влияние болезни накогнитивные функции у всех очень индивидуально. Чаще всего происходит расстройство абстрактного мышления, человек перестаёт быть способным планировать свои действия, следовать правилам, оценивать адекватность своих действий. Постепенно появляются проблемы с памятью, может возникнуть депрессия и паника, эмоциональный дефицит,эгоцентризм, агрессия, навязчивые идеи, проблемы с узнаванием других людей,гиперсексуальность и усиление вредных привычек, таких как алкоголизм или игромания.