Ауылдық елді мекендер

(2 сағат)

Мақсаты мен міндеті: Халықтың қоныстануының негізгі типтері және түрлерімен таныстыру. Қоныстану мен шаруашылық арасындағы байланысты ашу арқылы, елді мекендердің адамдардың өндірістік және қоғамдық іс-әрекетінің орталықтары екендігін түсіндіру. Қоныстанудың аумақтық жүйелерін, ауылдық елді мекендердің белдемдік және аймақтық ерекшеліктерін айқындау. Ауылдық жерлердегі тұрақты және маусымдық тұрғындар мекендердің орналасу ерекшеліктерінің себеп-салдарын анықтау.

Көрнекті құралдар:

1. В.П. Максаковский «Географическая картина мира». Книга-І. Москва, «Дрофа» 2003 г.

2. Е.А.Ахметов және т.б. «Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы» 10-сынып. Алматы, Мектеп, 2006 ж.

3. 1999 ж.ақпандағы Қазақстан халқының сынақ материалдары. Алматы, РК,статистикалық агенттігі,1999-2000 жж.

4. Ә.С.Бейсенова, К.Д.Каймулдинова т.б. «География». 10 сынып

оқулығы. Жаратылыстану-математика бағыты. Алматы, «Мектеп»

2006 ж.;

5. Т.О.Увалиев. Халықтар географиясы. А.1997 ж.

6. Атлас мира. Москва. ПКО «Картография». Изд.дом «ОНИКС 21

ВЕК», 2003 г;

7. Географический Атлас мира. Москва, «РОСМЭН» 1997 г.

8. Дүниежүзінің климаттық, физикалық, табиғат зоналары және пайдалы

қазбалар карталары.

Тапсырмалар:

1. 10-сынып оқулығының 59-шы бетіндегі 4-кесте мен

практикум мәліметтерін пайдаланып жеке құрлықтар бойынша тұрғын халықтың биіктік белдеу бойынша қоныстанып орналасуын, ТМД және Қазақстанмен салыстыра отырып талдау.

2. Қазақстан Республикасының 2009 жылы ақпан айындағы санақ материалдарын қолданып, еліміздің халқының қоныстануындағы аймақтық ерекшеліктерді анықтап, оның себептерін түсіндіру.

3. Жоғарыда аталған географиялық карталарды пайдаланып, халықтың таралып қоныстануындағы орографиялық, табиғи-климаттық, транспорттық, ресурстық және экономикалық-әлеуметтік әсер етуші факторлардың орнын айқындап, оларға нақты мысалдар келтіре отырып сипаттама беру.

4. Қазақ халқының қоныстануындағы оның табиғатпен етенелігі (күзеу, қыстау, көктек, жайлау) және еліміздегі «ауыл жылдары» туралы тарихи және экономикалық-географиялық сипаттында қысқаша дебат ұйымдастыру.

Бақылаудың формасы мен әдісі:

Дебатты қорытындылау.

№ 11 СОӨЖ

Тақырыбы: Әлемнің жеке елдердінің халқына кешенді сипаттама

(2 сағат)

Мақсаты мен міндеті: Студенттердің статистикалық мәліметтермен және халықтың географиялық сипаттамасы берілген карталармен жұмыс жасауға, халықтар картасын және демографиялық мәселелерді арнайы географиялық талдаудан өткізіп, қорытындылай білуге дағдыландыру

Көрнекті құралдар:

1. В.П. Максаковский «Географическая картина мира». Книга-І. Москва, «Дрофа» 2003 г.

2. Ә.С.Бейсенова, К.Д.Каймулдинова т.б. «География». 10 сынып

оқулығы. Жаратылыстану-математика бағыты. Алматы, «Мектеп»

2006 ж.;

3. И.А.Родионова. «Экономическая география». М.2003 ж.

4. Т.О.Увалиев. Халықтар географиясы. А.1997 ж.

5. Атлас мира. Москва. ПКО «Картография». Изд.дом «ОНИКС 21

ВЕК», 2003 г;

6. Географический Атлас мира. Москва, «РОСМЭН»1997 г.

7. Дүние жүзінің саяси картасы.

Тапсырмалар:

Берілген көрнекі құралдарды пайдалана отырып, елге (өз таңдауымен) келесі жоспар бойынша кешенді талдау жасап сипаттама беру:

1. Халықтың жалпы саны, оның динамикасындағы өзгерістер.

2. Халықтың ұдайы өсуі. Туудың, өлімнің, табиғи өсімнің деңгейі, халықтың өмір сүру деңгейі, орташа өмір сүру ұзақтығы.

3. Халықтың жастық және жыныстық құрамы.

4. Нәсілдік құрамын тауып, биологиялық негізін анықтау. (нәсіл негізгі ме әлде өтпелі ме?)

5. Этникалық құрамы. Халықтың этникалық типін, яғни олардың қайсысына:тайпаға, ұлысқа, халыққа, ұлтқа жататындығын анықтау, егер ба болса өтпелі этникалық топтарын көрсету.

6. Діни құрамын анықтау: әлемдік дінге катысы, орташа осыдінге сенушілер үлесі, жергілікті діни нанымдар мен ұлттық діни топтары, оны уағыздаушылар, мемлекеттің мәдени-тұрмыстық дәстүр ерекшелігін анықтау.

7. Тілдік құрамын қарастыру:

1. ресми, мемлекеттік, қостілдік немесе бірнеше тілдердің болуы;

2. тілдік семья, топ және топшаларды қарастыру.

8. Қала және ауыл халқының арақатынасы

9. Халықтың әлеуметтік құрамы.

10. Жалпы қорытынды. (Дүние жүзінің географиялық атласы; дүние жүзі бойынша анықтамалық құралдары; алдыңғы тақырыптарда қарастырылған кестелерді қолдану).

Бақылаудың формасы мен әдісі:

Жазба жұмысты көрсету.

Үй тапсырмасы:

Осы тақырыпты көрнекіліктермен толықтыру.

№ 12 СОӨЖ

Тақырыбы: Екі шетелдік мемлекеттің халқының құрылымына салыстырмалы сипаттама беру

(2 сағат)

Мақсаты мен міндеті:

Қазақстанның қала және ауыл халықтарының үлес салмағын анықтау және урбандалу деңгейлерімен, көші-қон жағдайларындағы статистикалық мәліметтермен, таныса отырып, анализ жасау негізінде жалпы қорытынды жасау.

Көрнекті құралдар:

1. Қазақстан өңірлері (Қысқаша статистикалық анықтамалық). Алматы,

2006 ж.;

2. Қазақстанның әйелдері мен еркектері. Гендерлік статистика. ҚР

статитстикалық агенттігі. Алматы, 2002, 2003, 2005 жылдар.

3. Ә.С.Бейсенова, К.Д.Каймулдинова т.б. «География». 10 сынып

оқулығы. Жаратылыстану-математика бағыты. Алматы, «Мектеп»

2006 ж.;

4 С.Т.Суюмбаева. Социально-экономическая география Казахстана в

таблицах и схемах. Алматы, 2005 ж.

5. Т.О.Увалиев. Халықтар географиясы. А.1997 ж.

6. Атлас мира. Москва. ПКО «Картография». Изд.дом «ОНИКС 21

ВЕК», 2003 г;

7. Географический Атлас мира. Москва, «РОСМЭН» 1997 г.

8. Атлас Казахской ССР. ІІ-том. Москва. 1985 ж.

9. Қазақстанның физикалық картасы;

10. Қазақстанның экономикалық картасы;

11. Қазақстанның саяси-әкімшілік картасы.

Тапсырмалар:

1. Екі мемлекетің халқына қысқаша салыстырмалы сипаттама беру жоспары:

   1. Халқының жалпы саны, өсу динамикасындағы өзгерістер

   2. Халқының тууы, өлімі, табиғи өсім деңгейі, орташа өмір сүру деңгейі.

   3. Жастық және жыныстық құрамы

   4. Қалалық және ауылдық құрамы.

   5. Ұлттық құрамы

   6. Әлеуметтік құрамы.

Бақылаудың формасы мен әдісі:

Ауызша жауап беру.

№ 13 СОӨЖ